Gao Hongbo

1.1. Xuất thân và gia đình

Cao Hồng Ba sinh ngày 25 tháng 1 năm 1966, tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Ông là người thuộc dân tộc Hồi.

1.2. Quá trình trưởng thành

Cao Hồng Ba được phát hiện và huấn luyện bởi Từ Căn Bảo tại trường thể thao Bắc Kinh. Là một cầu thủ trẻ tài năng, ông gia nhập Đội bóng đá trẻ Bắc Kinh vào năm 1981. Sau vài năm, ông được đôn lên đội một của Bắc Kinh Quốc An vào năm 1985.

2.1. Sự nghiệp cấp câu lạc bộ

Cao Hồng Ba dần khẳng định vị trí của mình tại Bắc Kinh Quốc An. Năm 1990, ông cùng đội bóng giành quyền thăng hạng lên giải đấu cao nhất Trung Quốc. Sự nghiệp của ông thăng hoa vào đầu những năm 1990, khi ông trở thành một thành viên không thể thiếu của đội. Cá nhân ông đã giành giải thưởng Quả bóng vàng và Chiếc giày vàng của Hiệp hội Bóng đá Trung Quốc vào các năm 1989 và 1992, mặc dù không giành được danh hiệu lớn nào cùng câu lạc bộ trong giai đoạn này. Cùng Bắc Kinh Quốc An, ông giành ngôi á quân Giải bóng đá hạng A Giáp Trung Quốc năm 1995 và hạng ba các năm 1986, 1991, 1993. Tại Giải bóng đá hạng B Giáp Trung Quốc, ông cùng đội giành chức vô địch năm 1990 và hạng ba năm 1989. Ông cũng giành Cúp FA Trung Quốc năm 1985 và 1996, á quân năm 1986 và vào bán kết các năm 1990, 1991, 1995.

Năm 1994, ông rời Bắc Kinh Quốc An để sang Singapore thi đấu cho câu lạc bộ Tiong Bahru CSC, với lý do gặp khó khăn trong việc vượt qua bài kiểm tra thể lực của Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc. Tại Tiong Bahru, ông giành danh hiệu Vua phá lưới Giải bóng đá Ngoại hạng FAS Singapore và cùng đội vô địch Cúp Tổng thống Singapore năm 1994.

Sau đó, Cao Hồng Ba trở lại câu lạc bộ Bắc Kinh Quốc An vừa được chuyên nghiệp hóa hoàn toàn vào năm 1995 và ngay lập tức tạo ảnh hưởng khi ghi 21 bàn trong hai năm tiếp theo. Sau khi giành Cúp FA Trung Quốc năm 1996, ông rời Bắc Kinh Quốc An và gia nhập Quảng Châu Tùng Nhật ở giải hạng hai. Tại đây, ông tái hợp với huấn luyện viên cũ Từ Căn Bảo và giúp câu lạc bộ giành quyền thăng hạng lên giải đấu cao nhất vào năm 1997, khi ông dẫn đầu danh sách ghi bàn của giải đấu với 18 bàn. Ông được đề nghị vị trí trợ lý huấn luyện viên tại câu lạc bộ trước mùa giải 1998 và chính thức giải nghệ cầu thủ sau khi mùa giải kết thúc.

2.2. Sự nghiệp quốc tế

Cao Hồng Ba có trận ra mắt đội tuyển quốc gia vào ngày 4 tháng 4 năm 1992, trong trận giao hữu với Hoa Kỳ khi vào sân từ băng ghế dự bị. Trận đấu đó, Trung Quốc thua 0-5, đây là thất bại lớn nhất được ghi nhận của đội tuyển. Mặc dù thua trận, ông vẫn được triệu tập vào đội hình tham dự vòng loại Cúp bóng đá châu Á 1992, nơi ông ghi bàn thắng đầu tiên cho đội tuyển vào lưới Malaysia vào ngày 23 tháng 4 năm 1992.

Khi Trung Quốc giành quyền tham dự vòng chung kết, ông có tên trong đội hình và đội tuyển đã giành hạng ba tại giải đấu. Tuy nhiên, chính trong quá trình vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 1994 mà Cao Hồng Ba khẳng định mình là một thành viên nổi bật của đội hình Trung Quốc, nhưng dù rất cố gắng, ông vẫn không thể giúp đội giành quyền tham dự World Cup. Sau vài năm vắng bóng, huấn luyện viên mới Bobby Houghton đã triệu tập Cao Hồng Ba trở lại để thi đấu một số trận giao hữu và một trận vòng loại World Cup với Việt Nam vào ngày 25 tháng 5 năm 1997, trận đấu mà Trung Quốc thắng 3-1. Đây cũng là trận đấu cuối cùng của ông trước khi giải nghệ. Tổng cộng, ông đã có 19 lần khoác áo đội tuyển quốc gia và ghi được 7 bàn thắng.

2.3. Thành tích ghi bàn quốc tế

Dưới đây là danh sách các bàn thắng mà Cao Hồng Ba đã ghi cho đội tuyển quốc gia Trung Quốc:

3.1. Sự nghiệp huấn luyện cấp câu lạc bộ

Từ Căn Bảo đã bổ nhiệm Cao Hồng Ba làm trợ lý huấn luyện viên kiêm cầu thủ khi ông ký hợp đồng với Quảng Châu Tùng Nhật vào mùa giải 1997. Mùa giải tiếp theo, ông được thay thế bởi Edson Tavares và Cao Hồng Ba vẫn giữ vai trò trợ lý. Tuy nhiên, sau khi Aristeu Tavares rời Quảng Châu Tùng Nhật vào cuối mùa giải 1998, Cao Hồng Ba đã kế nhiệm ông làm huấn luyện viên trưởng của đội vào đầu mùa giải 1999, khi mới 33 tuổi. Tuy nhiên, ông nhanh chóng gặp rắc rối với các cầu thủ của mình và rời câu lạc bộ chỉ sau 11 trận đấu, mặc dù có khởi đầu khá tốt. Sau đó, ông ra nước ngoài để học hỏi kinh nghiệm huấn luyện, tại một số câu lạc bộ ở Luân Đôn và Southampton. Đồng đội lâu năm của ông, Dương Thần, cũng mời ông sang Đức để học tập.

Sau vài tháng học tập, Cao Hồng Ba được bổ nhiệm làm huấn luyện viên đội tuyển U-17 quốc gia Trung Quốc. Mặc dù đội đã loại Hàn Quốc và vượt qua vòng bảng tại Giải vô địch bóng đá U-17 châu Á 2000, nhưng thất bại 1-7 trước Nhật Bản đã chấm dứt nhiệm kỳ của ông. Sau trận đấu, Cao Hồng Ba từ chức và trở lại giúp Từ Căn Bảo huấn luyện Thượng Hải Trung Viễn (sau này là Bắc Kinh Nhân Hòa). Cặp đôi này một lần nữa giành quyền thăng hạng lên Giải bóng đá hạng A Giáp Trung Quốc và cùng rời câu lạc bộ vào năm 2002.

Cao Hồng Ba làm trợ lý huấn luyện viên cho đội tuyển quốc gia Trung Quốc từ năm 2003 đến 2004, dưới thời Arie Haan. Sau khi Ngô Kim Quý, huấn luyện viên của nhà vô địch mới Thượng Hải Thân Hoa, được giới thiệu vào đội tuyển quốc gia, ông rời đội để huấn luyện Hạ Môn Lam Sư.

Sự nghiệp của Cao Hồng Ba tại Hạ Môn Lam Sư là một thành công bất ngờ. Ông đã biến Hạ Môn Lam Sư thành một ứng cử viên tiềm năng cho việc thăng hạng, đưa họ lên vị trí thứ ba ở giải hạng hai vào năm 2004. Mùa giải tiếp theo, đội đã thực sự giành chức vô địch và thăng hạng lên Chinese Super League (CSL) vào năm 2005.

Ông dẫn dắt Trường Xuân Á Thái giành chức vô địch CSL năm 2007. Tuy nhiên, Cao Hồng Ba bị Trường Xuân sa thải vào năm 2008 khi câu lạc bộ gặp khó khăn trong việc lặp lại phong độ của mùa giải trước.

Vào ngày 24 tháng 9 năm 2011, Cao Hồng Ba trở thành huấn luyện viên trưởng của Thiểm Tây Xương Ba (sau này là Quý Châu Nhân Hòa). Ông dẫn dắt Quý Châu Nhân Hòa từ tháng 9 năm 2011 đến tháng 11 năm 2012.

Từ tháng 2 năm 2013 đến tháng 11 năm 2013, ông làm huấn luyện viên cho Thượng Hải Đông Á (nay là Thượng Hải Hải Cảng). Sau đó, ông chuyển sang dẫn dắt Giang Tô Thuấn Thiên (nay là Giang Tô Tô Ninh) từ tháng 11 năm 2013 đến tháng 6 năm 2015.

Vào tháng 9 năm 2015, Cao Hồng Ba được bổ nhiệm làm trợ lý cho huấn luyện viên Henk Fräser tại câu lạc bộ ADO Den Haag thuộc giải Eredivisie của Hà Lan, một đội bóng thuộc sở hữu của công ty Marketing Thể thao Trung Quốc United Vansen.

Từ tháng 4 năm 2017 đến năm 2019, ông dẫn dắt Bắc Kinh Khống Cổ.

3.2. Huấn luyện viên đội tuyển quốc gia Trung Quốc (Nhiệm kỳ 1)

Vào ngày 16 tháng 4 năm 2009, Cao Hồng Ba ký hợp đồng làm huấn luyện viên trưởng của Đội tuyển bóng đá quốc gia Trung Quốc. Ông là huấn luyện viên trưởng chính thức đầu tiên của Trung Quốc được chọn thông qua quy trình tuyển chọn công khai, và là người trẻ nhất nắm quyền trong 30 năm. Sự xuất hiện của ông đánh dấu một chiến lược mới cho bóng đá Trung Quốc, chuyển sang lối chơi chuyền bóng ngắn và áp dụng sơ đồ 4-2-3-1. Điều này được chú ý vì các cầu thủ Trung Quốc đã quá phụ thuộc vào chiến thuật bóng dài và đánh đầu trong gần một thập kỷ.

Trong trận ra mắt với tư cách huấn luyện viên, Trung Quốc hòa 1-1 với Đức tại Thượng Hải vào ngày 29 tháng 5 năm 2009. Ba ngày sau, Trung Quốc đánh bại Iran 1-0 trong một trận giao hữu. Với hai kết quả tích cực này, hy vọng đã được nhen nhóm trong lòng người hâm mộ Trung Quốc rằng Cao Hồng Ba sẽ dẫn dắt đội tuyển quốc gia vào một kỷ nguyên thịnh vượng hơn.

Với việc bỏ lỡ Giải vô địch bóng đá thế giới 2010, Cao Hồng Ba được giao nhiệm vụ đảm bảo suất tham dự Cúp bóng đá châu Á 2011. Dưới thời ông, Trung Quốc giành được 13 điểm trong vòng loại Cúp bóng đá châu Á 2011. Vào tháng 1 năm 2010, Cao Hồng Ba đã giúp đội giành quyền tham dự Cúp bóng đá châu Á 2011 và đặt mục tiêu vô địch giải đấu. Điều này đã khơi dậy sự quan tâm của một số người hâm mộ bóng đá Trung Quốc, khi Trung Quốc cũng đã thắng Pháp 1-0 vào tháng 6 năm 2010, cũng như cầm hòa Paraguay 1-1 vào tháng 9 năm 2010.

Vào tháng 2 năm 2010, ông dẫn dắt đội tuyển quốc gia giành chức vô địch Giải vô địch bóng đá Đông Á. Trung Quốc hòa chủ nhà Nhật Bản 0-0 trước khi gây sốc khi đánh bại Hàn Quốc 3-0, đây là chiến thắng đầu tiên của Trung Quốc trước Hàn Quốc. Trong trận đấu cuối cùng, Trung Quốc thắng Hồng Kông 2-0.

Vào tháng 1 năm 2011, ông dẫn dắt đội tuyển quốc gia tham dự Cúp bóng đá châu Á 2011 tại Qatar. Tuy nhiên, sau chiến thắng mở màn trước Kuwait, Trung Quốc đã thua chủ nhà trong trận đấu thứ hai. Điều này yêu cầu họ phải đánh bại đối thủ cuối cùng là Uzbekistan để có cơ hội tiến vào vòng hai. Họ chỉ hòa 2-2 và do đó, bị loại khỏi giải đấu ngay từ vòng bảng. Mặc dù vậy, họ đã giành được 4 điểm từ một trận thắng và một trận hòa, và với một đội hình trẻ (tuổi trung bình là 23), đây là một màn trình diễn đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, điều này đã dẫn đến một số sự bất mãn trong lòng người hâm mộ Trung Quốc, và dường như đây cũng là lý do cuối cùng dẫn đến việc Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc (CFA) thay thế Cao Hồng Ba. Mặc dù tỷ lệ thắng của Cao Hồng Ba (65%) là cao nhất đối với một huấn luyện viên Trung Quốc kể từ Niên Duy Tư (67.86%), và đội tuyển không thua kể từ khi kết thúc Cúp bóng đá châu Á 2011 (6 trận thắng, 2 trận hòa), điều này vẫn không đủ để thuyết phục CFA. Mặc dù Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc đã thông báo rằng Cao Hồng Ba sẽ không bị sa thải sau khi Trung Quốc bị loại khỏi Cúp bóng đá châu Á, nhưng vào ngày 13 tháng 8 năm 2011, ông đã chính thức bị sa thải và được thay thế bởi José Antonio Camacho, chưa đầy một tháng trước vòng loại World Cup 2014.

3.3. Huấn luyện viên đội tuyển quốc gia Trung Quốc (Nhiệm kỳ 2)

Sau khi Alain Perrin bị sa thải vì màn trình diễn kém cỏi của Trung Quốc tại vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2018, Cao Hồng Ba đã tự nguyện ứng cử làm huấn luyện viên trưởng tiếp theo, tuyên bố rằng đó là sứ mệnh của ông với tư cách là một huấn luyện viên bóng đá để giúp đội tuyển quốc gia khi cần. Ông được bổ nhiệm làm huấn luyện viên của đội vào ngày 3 tháng 2 năm 2016.

Trong hai trận đấu đầu tiên của mình, cũng là những trận đấu cuối cùng của Trung Quốc để giành quyền tham dự vòng loại cuối cùng của Giải vô địch bóng đá thế giới 2018, Cao Hồng Ba và "Đội Rồng" đã tạo nên một trong những câu chuyện kỳ diệu nhất trong lịch sử vòng loại của họ. Trung Quốc tiếp tục hành trình bằng cách đánh bại Maldives 4-0 trên sân nhà; do đó, họ giành lại vị trí thứ hai từ Hồng Kông nhờ chiến thắng 2-0 của Qatar trước Hồng Kông. Trong trận đấu cuối cùng, Trung Quốc phải thắng Qatar trong khi chờ đợi Triều Tiên, Jordan, Syria, Oman, UAE và Iraq (Kuwait bị cấm thi đấu) không thể bảo vệ vị trí của họ. Trung Quốc đánh bại Qatar 2-0, và nhờ chiến thắng 5-1 của Úc trước Jordan và thất bại gây sốc 2-3 của Triều Tiên trước Philippines, Trung Quốc đã giành quyền tham dự vòng loại thứ ba của Giải vô địch bóng đá thế giới 2018 khu vực châu Á, với tư cách là một trong bốn đội nhì bảng có thành tích tốt nhất. Họ cũng giành được một suất trực tiếp tham dự Cúp bóng đá châu Á 2019 được tổ chức tại UAE. Sau đó, Oman cũng không thể bảo vệ vị trí của mình sau khi thua Iran 0-2.

Cao Hồng Ba từ chức vào ngày 11 tháng 10 năm 2016 sau khi thua Syria 1-0 và Uzbekistan 2-0 lần lượt trong vòng loại thứ ba Giải vô địch bóng đá thế giới 2018 (AFC).

3.4. Triết lý và chiến thuật huấn luyện

Cao Hồng Ba được biết đến với việc ưa thích lối chơi chuyền bóng ngắn và kiểm soát bóng, khác biệt so với chiến thuật bóng dài truyền thống của bóng đá Trung Quốc. Ông thường áp dụng sơ đồ 4-2-3-1 để tối ưu hóa khả năng tấn công và kiểm soát khu vực giữa sân. Dưới sự dẫn dắt của ông, đội tuyển Trung Quốc đã thể hiện tinh thần đồng đội và lòng dũng cảm, điều mà Ngụy Địch, cựu Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc, đã nhấn mạnh là yếu tố cần thiết để cải thiện hình ảnh của bóng đá Trung Quốc. Ông cũng nhận định rằng bóng đá Trung Quốc đã xuống cấp đến mức không thể chấp nhận được do các vấn đề như thiếu hụt cầu thủ trẻ và các vụ bê bối dàn xếp tỷ số.

4.1. Giải thưởng thời kỳ cầu thủ

• Tiong Bahru CSC
  • Cúp Tổng thống Singapore: 1994
• Bắc Kinh Quốc An
  • Cúp FA Trung Quốc: 1996
  • Giải bóng đá hạng A Giáp Trung Quốc: Á quân 1995; Hạng ba 1986, 1991, 1993
  • Giải bóng đá hạng B Giáp Trung Quốc: Vô địch 1990; Hạng ba 1989
  • Cúp FA Trung Quốc: Á quân 1986; Bán kết 1990, 1991, 1995
• Đội tuyển bóng đá quốc gia Trung Quốc
  • Cúp bóng đá châu Á: Hạng ba 1992

4.2. Giải thưởng thời kỳ huấn luyện

• Hạ Môn Lam Sư
  • Giải bóng đá hạng Nhất Trung Quốc: 2005
  • Giải bóng đá hạng Nhất Trung Quốc: Hạng ba 2004
• Trường Xuân Á Thái
  • Giải bóng đá vô địch quốc gia Trung Quốc: 2007
• Bắc Kinh Nhân Hòa (trước đây là Thượng Hải Trung Viễn)
  • Giải bóng đá hạng B Giáp Trung Quốc: Vô địch 2001 (với tư cách trợ lý huấn luyện viên)
• Quý Châu Nhân Hòa
  • Cúp FA Trung Quốc: Á quân 2012
• Giang Tô Thuấn Thiên
  • Cúp FA Trung Quốc: Vô địch 2015; Á quân 2014
• Đội tuyển bóng đá quốc gia Trung Quốc
  • Giải vô địch bóng đá Đông Á: 2010

5.1. Thống kê huấn luyện viên

Thống kê tính đến ngày 3 tháng 11 năm 2018.