Ichirō Fujiyama

1.1. Thời thơ ấu và thời đi học

Fujiyama chào đời với tên thật là Masunaga Takeo vào ngày 8 tháng 4 năm 1911, tại Nihonbashi Kakigaracho, Tokyo. Ông là con trai thứ ba trong gia đình (con út trong năm anh chị em) của một chủ tiệm buôn muslin tên là Komiya. Cha ông là Shinza, một quản lý cửa hàng, và mẹ ông là Yu, con gái nuôi của chủ tiệm. Nhờ công việc kinh doanh phát đạt của gia đình và đặc biệt là khoản lợi nhuận lớn từ việc đầu tư chứng khoán của mẹ, gia đình ông sống trong một môi trường kinh tế rất sung túc khi ông còn nhỏ.

Từ khi còn rất bé, Fujiyama đã được nuôi dưỡng trong một môi trường thích hợp để phát triển tài năng âm nhạc. Mẹ ông Yu có quan điểm giáo dục cho con học piano, và Fujiyama cũng bắt đầu học piano từ khi còn nhỏ. Ngoài ra, sau khi tan học mẫu giáo, ông thường xuyên lui tới Trường Âm nhạc Nữ Nhật Bản (sau này là Trường Âm nhạc Nhật Bản), do nhà soạn nhạc Genichiro Yamada (chú của chồng chị gái ông) thành lập. Tại đây, ông được học hát các bài thánh ca, cách chơi piano và đọc bản nhạc. Ông cũng thường cùng gia đình đi thuyền hơi nước trên sông Sumida đến Asakusa, nơi ông nghe thấy những lời rao hàng và cách phát âm sắc sảo của người dân phố cổ, điều mà sau này ông cho rằng đã ảnh hưởng đến giọng hát rõ ràng của mình.

Năm 1918, Fujiyama nhập học Trường Tiểu học Keio Yochisha. Một trong những bạn cùng lớp của ông là Taro Okamoto, người sau này trở thành một nghệ sĩ nổi tiếng. Trong thời gian này, Fujiyama đã có thể đọc thành thạo bản nhạc và tham gia biểu diễn các bài đồng dao cả trong và ngoài trường. Với sự giới thiệu của giáo viên âm nhạc tại Keio Yochisha, Seitaro Ezawa, ông trở thành ca sĩ đồng dao và thậm chí đã thu âm một số đĩa hát, bao gồm bài "Haru no No" (Sân vườn mùa xuân) do Ezawa sáng tác. Tuy nhiên, vì Ezawa cho rằng "ca sĩ đồng dao sẽ không thành công", ông đã khuyên Fujiyama ngừng hát một thời gian để tập trung vào lý thuyết âm nhạc, đọc bản nhạc, và luyện tập piano cùng violin. Thành tích học tập của ông trong môn hát luôn đạt trên 9/10 điểm trong suốt 6 năm, và các môn khác cũng đều trên 7 điểm.

Năm 1924, Fujiyama tiếp tục học tại Keio Futsubu School (trung học cơ sở). Tại đây, ông học piano với Ryutaro Hirota, giáo viên âm nhạc của trường (cũng là trợ lý giáo sư tại Trường Âm nhạc Tokyo), và tham gia các lớp học ngoại khóa. Ngoài ra, ông còn theo học Tadao Yanada về thanh nhạc và Atsushi Otsuka về violin. Trong thời gian này, Fujiyama vừa chuyên tâm vào âm nhạc, vừa tích cực tham gia các hoạt động thể thao, đặc biệt là bóng bầu dục, và đã giúp đội bóng bầu dục của trường giành chức vô địch Giải bóng đá trung học toàn quốc năm 1929. Mặc dù vậy, thành tích học tập của ông trong các môn khác ngoài âm nhạc và thể dục lại không tốt, và khi tốt nghiệp, ông xếp thứ 51 trên tổng số 52 học sinh (người xếp cuối cùng là Okamoto Taro).

Năm 1927, khi còn học tại Keio Futsubu, bài hát cổ vũ của Keio là Wakai Chi (Tuổi trẻ) được sáng tác. Fujiyama, khi đó vẫn là học sinh trung học, đã được giao nhiệm vụ hướng dẫn các sinh viên hát bài này để chuẩn bị cho trận đấu Keio-Waseda. Vì ông rất nghiêm khắc, thậm chí còn mắng mỏ những sinh viên khóa trên không hát được, nên sau trận đấu, ông bị các sinh viên năm 5 của Keio Futsubu gọi ra dọa nạt và đánh. Tuy nhiên, kể từ đó, mối liên kết của Fujiyama với bài "Wakai Chi" ngày càng sâu sắc. Trong thời gian học tại Keio Gijuku, Fujiyama đã thấm nhuần tinh thần phục vụ mà Yukichi Fukuzawa đã thuyết giảng, điều này sau này đã dẫn ông đến việc hợp tác với Câu lạc bộ Rotary và Hướng đạo sinh, cũng như tham gia các buổi biểu diễn thăm hỏi tại các cơ sở phúc lợi.

1.2. Thời kỳ tại Trường Âm nhạc Tokyo

Tháng 4 năm 1929, sau khi tốt nghiệp Keio Futsubu School, Fujiyama nhập học khoa thanh nhạc hệ dự bị của Trường Âm nhạc Tokyo (sau này là Khoa Âm nhạc, Đại học Nghệ thuật Tokyo), trường âm nhạc công lập duy nhất tại Nhật Bản vào thời điểm đó. Vào thời kỳ này, có một xu hướng xã hội mạnh mẽ cho rằng âm nhạc và khiêu vũ chủ yếu dành cho phụ nữ, và Fujiyama là nam sinh duy nhất được nhận vào khoa thanh nhạc. Khi được hỏi lý do muốn theo đuổi sự nghiệp âm nhạc trong buổi phỏng vấn tuyển sinh, Fujiyama đã trả lời rằng ông mong muốn trở thành một ca sĩ opera.

Fujiyama đạt thành tích khá tốt, xếp thứ 15 trên 30 sinh viên trong khóa dự bị thanh nhạc, và nhanh chóng được chuyển lên khóa chính. Tháng 2 năm 1931, tại buổi biểu diễn dành cho những sinh viên có thành tích học tập xuất sắc (còn gọi là "Buổi hòa nhạc của bạn học" hay "Buổi hòa nhạc thứ Bảy"), ông đã cùng các bạn cùng lớp biểu diễn các bài hát từ opera Faust và Rigoletto, sau đó thể hiện một bản độc tấu baritone.

Mặc dù có cuộc sống sinh viên thuận lợi, nhưng tại nhà, cửa hàng bán vải muslin của gia đình ông bắt đầu gặp khó khăn tài chính do ảnh hưởng của Đại suy thoái ở Nhật Bản vào thời điểm đó. Chẳng bao lâu, gia đình ông phải gánh khoản nợ 38.00 K JPY và buộc phải đóng cửa kinh doanh.

Để giúp đỡ tài chính gia đình, Fujiyama bắt đầu làm thêm bằng cách sao chép bản nhạc (thường xuyên làm việc cho nhà soạn nhạc Kōsaku Yamada) và thu âm đĩa hát. Tuy nhiên, điều này vi phạm Điều 58 trong quy định của trường cấm biểu diễn ngoài khuôn viên trường (trước đây, Chiyako Sato từng bị đuổi học vì vi phạm điều khoản này). Vì vậy, ông đã lấy bút danh là "Ichirō Fujiyama" (藤山 一郎_{Fujiyama Ichirō}^Japanese). Tên này được cho là ông đã nghĩ ra trong vỏn vẹn 5 phút, ban đầu lấy từ tên của người bạn thân Hideyo Nagafuji (sinh viên thương mại Keio) là "Fujinaga Ichiro", nhưng lo sợ chữ "Naga" (永) trong tên thật Masunaga sẽ tiết lộ danh tính, ông đã đổi "Naga" thành "Yama" (山) để tạo thành "Fujiyama", mang ý nghĩa "số một Nhật Bản" (từ núi Fuji). Ngoài "Ichiro Fujiyama", ông còn sử dụng các bút danh khác như Toshio Hanabusa, Shizuo Inoue, Minami Ichiro, Jiro Fujimura, Nobufumi Tagaki, Tatsuo Fujii.

Từ năm 1931 đến 1932, Fujiyama đã thu âm khoảng 40 bài hát. Trong số đó, "Sake wa Namida ka Tameiki ka" (酒は涙か溜息か^Japanese, "Rượu là nước mắt hay tiếng thở dài?"), do Masao Koga sáng tác và phát hành vào tháng 9 năm 1931, đã bán được hơn 1 triệu bản, trở thành một bản hit lớn chưa từng có. Ông đã sử dụng kỹ thuật hát croon (hát giảm âm lượng, tận dụng âm vang đẹp, và phát âm rõ ràng) để phản ánh tinh thần u sầu và hiện đại của thời đại. "Oka o Koete" (丘を越えて^Japanese, "Vượt qua ngọn đồi"), cũng do Koga sáng tác và phát hành năm 1931, cũng là một bản hit. Trong bài này, ông không sử dụng kỹ thuật croon mà hát với biểu cảm "cách micro một khoảng khá xa, với tiết tấu rõ ràng, giữ âm lượng trong trẻo và không để nó tràn ra", thể hiện rõ nét tuổi trẻ của giai điệu Koga. Với thành công của "Oka o Koete", Fujiyama và Koga đã trở thành những ngôi sao.

Khi bài hát trở nên nổi tiếng, sự chú ý của công chúng đổ dồn vào ca sĩ Fujiyama Ichiro. Fujiyama lo sợ bị giáo viên phát hiện danh tính nếu nghe thấy bài hát, và vì tiền công làm thêm được cố định là 15 JPY mỗi bài bất kể doanh số, ông thậm chí còn mong rằng đĩa hát sẽ không bán chạy. Tại buổi biểu diễn định kỳ của Câu lạc bộ Mandolin của Đại học Meiji, nơi Koga có mối quan hệ sâu sắc, Fujiyama đã xuất hiện với tư cách khách mời nhưng hát từ sau cánh gà để giấu mặt, khiến khán giả bất mãn. Trong bối cảnh đó, một bức thư nặc danh đã được gửi đến Trường Âm nhạc Tokyo, tố cáo rằng "Fujiyama Ichiro chính là Masunaga Takeo của trường ông". Nhà trường đã tra hỏi Fujiyama. Fujiyama phản đối: "Các giáo viên cũng kiếm tiền bên ngoài trường bằng cách sáng tác, vậy tại sao lại trách một học sinh kiếm tiền để trả học phí? Điều này không công bằng". Sự việc suýt chút nữa khiến ông bị đuổi học. Tuy nhiên, Klaus Pringsheim Sr., người đánh giá cao Fujiyama là một nghệ sĩ thanh nhạc baritone, đã phản đối việc đuổi học. Ryutaro Hirota, Atsushi Otsuka, và Tadao Yanada, những người quen biết Fujiyama từ thời Keio Futsubu School, cũng đứng ra bảo vệ ông, viện lý do thành tích học tập xuất sắc và việc ông đã giao toàn bộ tiền kiếm được từ việc làm thêm cho mẹ. Cuối cùng, ông bị đình chỉ một tháng và cấm thu âm thêm đĩa hát. Tuy nhiên, một tháng đình chỉ này trùng với kỳ nghỉ đông của trường, nên việc xử phạt không có tác động thực tế. Khi đó, Fujiyama đã nộp danh sách các bài hát đã thu âm cho trường, trong đó có cả "Kage o Shitaite" mà ông vẫn chưa thu âm, để có thể phát hành. Sau khi lệnh đình chỉ được dỡ bỏ, Fujiyama ngừng thu âm đĩa và tập trung vào việc học.

Năm 1932, Trường Âm nhạc Tokyo cấm biểu diễn opera trên sân khấu vì lý do "phong tục", nhưng opera học đường "Der Jasager" (Kurt Weill) đã được biểu diễn tại Sogakudo (phòng hòa nhạc của trường). Fujiyama đã đóng vai chính là cậu bé (vai này thường được hát bởi giọng boy soprano). Ông cũng là nghệ sĩ solo trong vở opera Lohengrin của Richard Wagner được dàn dựng tại Hibiya Public Hall dưới sự chỉ huy của Pringsheim. Với giọng baritone độc tấu của mình, sánh vai cùng các ca sĩ nước ngoài như Hermann Wucharpfenig và Maria Thor, ông được xem là một tài năng trẻ đầy hứa hẹn.

1.3. Hoạt động tại các hãng đĩa

Sau khi tốt nghiệp Trường Âm nhạc Tokyo, Ichiro Fujiyama đã ký hợp đồng với nhiều hãng đĩa khác nhau, từ Victor, Teichiku đến Columbia, liên tục cho ra đời những bản hit và trở thành một ca sĩ quốc dân, trước khi trở thành nghệ sĩ độc quyền của NHK. Mỗi giai đoạn tại các hãng đĩa đều đánh dấu những cột mốc quan trọng trong sự nghiệp âm nhạc đa dạng của ông.

1.4. Hoạt động thời chiến và cuộc sống tù binh

Tháng 12 năm 1941, Đại chiến Đông Á (Chiến tranh Thái Bình Dương) bùng nổ. Quân đội Nhật Bản chiếm ưu thế trước quân Anh, Hà Lan, Hoa Kỳ và Úc. Quân đội đã yêu cầu các công ty báo chí thành lập các đoàn thăm hỏi để giải trí cho binh sĩ đồn trú tại các khu vực khác nhau. Khi Yomiuri Shimbun thành lập đoàn thăm hỏi phía Nam theo yêu cầu của Hải quân Đế quốc Nhật Bản, Fujiyama đã tham gia. Ông rất muốn đến châu Âu, vì vậy ông tham gia với mong muốn "có thể tiếp xúc với văn hóa châu Âu nếu đến các khu vực bị chiếm đóng từng là thuộc địa của các nước châu Âu như Shōnan (Singapore) và Hồng Kông", cùng với "mong muốn phục vụ Tổ quốc".

Tháng 2 năm 1943, đoàn thăm hỏi khởi hành từ Cảng Yokohama bằng tàu để thăm hỏi binh sĩ hải quân ở Borneo và Java (thuộc cựu lãnh thổ Hà Lan). Trên đường đi, tại cảng Cao Hùng, tàu bị tấn công bởi tàu ngầm địch, khiến Fujiyama lần đầu nhận ra rằng tình hình chiến tranh căng thẳng hơn nhiều so với những gì được tuyên truyền ở Nhật Bản. Fujiyama sau này nói rằng nếu ông biết chính xác tình hình chiến sự lúc đó, ông sẽ không đi thăm hỏi phương Nam. Tuy nhiên, cuối cùng, ông vẫn tiếp tục làm công tác thăm hỏi ở nhiều nơi với tư cách là nhân viên đặc phái của Hải quân cho đến khi chiến tranh kết thúc.

Tháng 3, đoàn đến Balikpapan trên đảo Borneo (Kalimantan). Ngoài đảo Borneo, họ còn thăm hỏi các khu vực lân cận như Sulawesi và Timor. Fujiyama đã hát các bài hát của mình, các bài quân ca, và cả các bài dân ca địa phương (bài "Bengawan Solo" sau này đã trở thành một phần trong tiết mục của Fujiyama sau khi ông trở về Nhật Bản và trở nên phổ biến ở Nhật Bản). Ông cũng đã phổ nhạc cho một bài hát (Samarinda Kouta) dựa trên lời của một sĩ quan hải quân. Fujiyama đã hoàn thành chuyến thăm hỏi dự kiến vào tháng 7 và trở về Nhật Bản.

Sau khi về nước, Fujiyama ngay lập tức nhận được yêu cầu từ Hải quân để thực hiện một chuyến thăm hỏi phương Nam nữa, và ông lên đường đến Sulawesi vào tháng 11. Fujiyama chấp nhận yêu cầu này với mong muốn tiếp xúc sâu hơn với văn hóa châu Âu và ghi lại các bài dân ca địa phương. Trong chuyến thăm hỏi trước đó, ông chỉ được xem là quân nhân dân sự, điều này khiến Fujiyama cảm thấy rất bất mãn. Nhưng lần này, ông được cử đi với tư cách là nhân viên đặc phái của Hải quân (cấp bậc tương đương thiếu tá, sau đó được nâng lên tương đương trung tá), với mức lương 1.80 K JPY mỗi tháng.

Đoàn thăm hỏi của Fujiyama đã đi khắp các đảo Sulawesi, Borneo, Quần đảo Sunda Nhỏ như Bali, Lombok, Sumbawa, Flores, Sumba, và Timor. Trong số đó, đảo Sumba là một hòn đảo tiền tuyến với nhiều máy bay địch bay lượn, và Fujiyama là nghệ sĩ duy nhất đã đến thăm hỏi. Khi chuẩn bị thăm quần đảo Sunda Nhỏ, Fujiyama được yêu cầu đi nhẹ hành lý. Ông đã để lại chiếc đàn accordion hiệu Dallapé của Ý mà ông yêu thích ở Sulawesi, nhưng vì không quay lại đảo đó mà phải chịu thua cuộc, ông đành phải bỏ nó lại. Sau này, Fujiyama luôn sử dụng chiếc đàn accordion hiệu Hohner của Đức mà ông mua ở Surabaya, Java.

Ngày 15 tháng 8 năm 1945, Fujiyama biết tin Nhật Bản thua trận khi đang di chuyển bằng xe ô tô từ Surabaya, Java đến Madiun. Ông bị bắt làm tù binh của Cộng hòa Indonesia mới tuyên bố độc lập và bị giam tại nhà tù Nawiy ở miền Trung Java, sau đó được chuyển đến nhà tù Magetan ở lưu vực sông Solo.

Năm 1946, theo lệnh của Sukarno, người sau này trở thành Tổng thống, ông được chuyển đến làng núi Pujon ở tỉnh Malang. Tại đó có một nông trại do Mitsubishi zaibatsu điều hành, nơi các binh sĩ Hải quân Đế quốc Nhật Bản cũ đã đặt tên cho khu vực này là "Làng Kurama" và sống tự cung tự cấp. Trong thời gian ở Làng Kurama, vào những ngày nghỉ, Fujiyama cùng binh sĩ hải quân Shoshi Morita đã đi thăm hỏi các trại tù binh khác nhau. Cuộc sống ở Làng Kurama chỉ kéo dài vài tháng. Bởi vì một thỏa thuận ngừng bắn tạm thời đã đạt được giữa quân đội độc lập Indonesia, quân đội Hà Lan và quân đội Anh trong Chiến tranh Độc lập Indonesia đang diễn ra ngay sau khi chiến tranh kết thúc, và các tù binh Nhật Bản sẽ được di chuyển đến một địa điểm khác trước khi trở về Nhật Bản. Fujiyama được chuyển đến Đảo Rempang thuộc quần đảo Riau. Tại đây, Fujiyama được giao làm quản gia cho quân đội Anh và dành thời gian biểu diễn cho các binh sĩ Anh. Ngày 15 tháng 7 năm 1946, Fujiyama lên chiếc Katsuragi được cải tạo thành tàu vận chuyển hồi hương và bắt đầu cuộc hành trình trở về Nhật Bản.

1.5. Tái khởi động sự nghiệp hậu chiến và trở thành ca sĩ quốc dân

Ngày 25 tháng 7 năm 1946, tàu Katsuragi đến Cảng Otake, Hiroshima. Ngay sau khi Fujiyama về đến nhà ở Tokyo, NHK đã đến phỏng vấn ông, khiến việc ông trở về trở thành tin tức. Bắt đầu từ ngày 4 tháng 8, Fujiyama đã xuất hiện trong chương trình radio "Ongaku Tamatebako" của NHK và nhanh chóng tái khởi động sự nghiệp ca hát tại Nhật Bản. Đến năm 1947, các ca sĩ thuộc thế hệ trước chiến tranh đã bắt đầu trở lại mạnh mẽ. Ichiro Fujiyama cũng có những bản hit như bài hát radio "Mikazuki Musume" (Thiếu nữ trăng lưỡi liềm), "Yume Awaki Tokyo" (Tokyo mờ ảo trong mơ) - nhạc chủ đề của bộ phim "Ongaku Gonin Otoko" (Năm chàng trai âm nhạc), và "Hakucho no Uta" (Bài ca thiên nga) - một tác phẩm được đánh giá cao về mặt âm nhạc như một ca khúc Nhật Bản.

Năm 1949, "Nagasaki no Kane" (長崎の鐘^Japanese, "Chuông Nagasaki"), dựa trên tùy bút của Takashi Nagai, đã trở thành một bản hit. Năm 1950, bộ phim cùng tên "Nagasaki no Kane" được sản xuất với bài hát này làm nhạc chủ đề. Bài hát đã chạm đến trái tim của Nagai, và một mối giao lưu đã nảy sinh giữa ông với Fujiyama, Hachiro Sato (người viết lời) và Yuji Koseki (người soạn nhạc). Nagai đã gửi cho ba người bài tanka "Shinshiki Asa" (Bình minh mới) sau:

• 新しき朝の光のさしそむる 荒野にひびけ長崎の鐘

Ánh sáng ban mai mới chớm chiếu
Trên hoang mạc, vang vọng chuông Nagasaki
Fujiyama đã phổ nhạc cho bài tanka này và thường hát "Shinshiki Asa" ngay sau khi hát "Nagasaki no Kane". Ngày 3 tháng 1 năm 1951, Fujiyama xuất hiện với tư cách đội trưởng đội Trắng và là người hát cuối cùng trong chương trình NHK Kōhaku Uta Gassen lần thứ nhất, trình bày bài "Nagasaki no Kane". Bốn tháng sau, vào ngày 1 tháng 5, Nagai qua đời. Fujiyama đã tham gia chương trình Kōhaku Uta Gassen tổng cộng 11 lần với tư cách ca sĩ, trong đó có 8 lần liên tiếp từ lần thứ nhất (1951) đến lần thứ 8 (1958).

Tháng 7 năm 1949, Toho phát hành bộ phim "Aoi Sanmyaku" (青い山脈^Japanese, "Dãy núi xanh") dựa trên tiểu thuyết cùng tên của Yojiro Ishizaka. Bài hát chủ đề của bộ phim, cũng mang tên "Aoi Sanmyaku", đã được Fujiyama và Mitsuie Nara song ca. Cả bộ phim và bài hát đều trở thành những bản hit lớn. Bài hát đã được nhiều thế hệ yêu thích trong nhiều năm, và 40 năm sau khi phát hành, vào năm 1989, nó vẫn đứng đầu trong chương trình "200 bài hát Showa đáng nhớ" của NHK. Sau khi Nara Mitsue qua đời năm 1977, "Aoi Sanmyaku" trở thành bài hát tiêu biểu của Ichiro Fujiyama.

Năm 1949, Fujiyama mắc bệnh áp xe gan và phải nhập viện. Trong thời gian này, lo lắng về tương lai, ông đã thành lập một công việc kinh doanh phụ là cửa hàng rửa xe, bảo dưỡng và đổ xăng "Mickey Motors", với vợ ông làm giám đốc. Ông nổi tiếng là người lái xe có văn hóa, đã nhận được Giải thưởng Vinh dự Giao thông Chữ thập xanh hạng Đồng năm 1972 và hạng Bạc năm 1982. Tuy nhiên, ông cũng rất nghiêm khắc với những người lái xe khác và đôi khi mắng mỏ những chiếc xe cắt ngang đường.

1.6. Hoạt động với tư cách ca sĩ và nhạc trưởng quốc dân

Năm 1954, Fujiyama chấm dứt hợp đồng độc quyền với Columbia Records và trở thành nhân viên hợp đồng (sau này là bán độc quyền) của NHK. Bản thân Fujiyama lý giải lý do này là vì ông muốn "làm phong phú cuộc sống âm nhạc của mình, kết hợp giữa cổ điển và đại chúng, đồng thời cũng muốn nhường chỗ cho những tài năng mới nổi trong tương lai". Tuy nhiên, theo Ike Yasunari, một phần lý do là Fujiyama đã đặt câu hỏi về chủ nghĩa thương mại của các công ty đĩa hát, và ông cũng muốn được hát những bài hát mà mình mong muốn, giống như một diễn viên lựa chọn vai diễn sau khi đọc kịch bản. Năm 1961, ông đã độc tấu các ca khúc của Stephen Foster và đảm nhiệm phần hòa âm trong tập 13 (Thanh nhạc 3) của bộ "Tuyển tập Âm nhạc Thế giới" do Chikuma Shobo xuất bản.

Năm 1965, chương trình "Kayō Hyakunen" (Một trăm năm ca khúc) do Tokyo 12 Channel (nay là TV Tokyo) sản xuất, với sự cho phép của NHK, đã trở thành hit. "Kayō Hyakunen" là một chương trình có ý tưởng các ca sĩ kỳ cựu hát những bài hát hoài niệm, sau này đổi tên thành "Natsukashi no Utagoe" (Giọng ca hoài niệm) và gây ra một làn sóng hoài niệm các ca khúc kinh điển. Fujiyama, người từ năm 1958 đã chủ yếu xuất hiện với tư cách nhạc trưởng (trừ một vài lần) chứ không phải ca sĩ trong NHK Kōhaku Uta Gassen, lại một lần nữa trở nên nổi tiếng với tư cách ca sĩ. Ông đã tham gia Kōhaku Uta Gassen liên tục từ lần thứ nhất (1950) đến lần thứ 43 (1992) với tư cách ca sĩ hoặc nhạc trưởng.

Ông cũng đã sáng tác nhiều bài hát học đường cho các trường học Nhật Bản. Năm 1989, khi Chiêu Hòa Thiên hoàng qua đời, bài hát "Aoi Sanmyaku" của ông đã bất ngờ vươn lên vị trí dẫn đầu trong bảng xếp hạng 200 bài hát tưởng niệm Nhật Bản trong thời kỳ Chiêu Hòa của NHK. Lần xuất hiện cuối cùng trên truyền hình của ông là vào ngày 22 tháng 7 năm 1993, trong chương trình "Omoide no Melody" (Giai điệu kỷ niệm) được ghi hình tại NHK Hall, nơi ông đã hát "Aoi Sanmyaku".

1.7. Chủ tịch Hiệp hội Ca sĩ Nhật Bản

Tháng 10 năm 1972, sau cái chết của Chủ tịch đầu tiên Taro Shoji (qua đời do xuất huyết não, hưởng thọ 73 tuổi), Ichiro Fujiyama đã nhậm chức Chủ tịch Hiệp hội Ca sĩ Nhật Bản. Hiệp hội này là một tổ chức phi pháp nhân nhằm tăng cường quyền lợi của các ca sĩ. Tuy nhiên, kể từ khi Fujiyama nhậm chức Chủ tịch, việc công nhận Hiệp hội là một pháp nhân (tổ chức pháp lý) đã được thảo luận. Sau các cuộc đàm phán với Cơ quan Văn hóa, vào tháng 5 năm 1975, Hiệp hội đã được công nhận là một pháp nhân. Việc trở thành một pháp nhân đã củng cố vị thế của Hiệp hội Ca sĩ Nhật Bản, và từ đó, doanh thu bản quyền, trước đây chỉ được trả cho người viết lời và người soạn nhạc, đã được trả cho các ca sĩ dưới dạng quyền liền kề. Fujiyama giữ chức Chủ tịch đến tháng 5 năm 1979, sau đó ông làm giám đốc. Sau khi Fujiyama qua đời, Hiệp hội Ca sĩ Nhật Bản đã đồng tổ chức một buổi hòa nhạc tưởng niệm cùng với NHK.

1.8. Giải thưởng Vinh dự Quốc dân

Ngày 28 tháng 5 năm 1992, Ichiro Fujiyama được trao Giải thưởng Vinh dự Quốc dân. Lý do trao giải là vì ông đã "khai phá một lĩnh vực độc đáo trong việc trình bày các bài hát đại chúng với kỹ thuật âm nhạc chuẩn mực và sự diễn giải thông minh" và "trong suốt thời gian dài, đã mang lại hy vọng và sự khích lệ cho quốc dân thông qua các bài hát đại chúng, đồng thời góp phần phổ biến tiếng Nhật đẹp".

Theo Ike Yasunari, yếu tố quyết định việc trao giải cho Fujiyama là chương trình truyền hình "Ikuta no Oka o Koete - Ichiro Fujiyama, 80-sai, Seishun no Utagoe" (Vượt qua nhiều ngọn đồi - Ichiro Fujiyama, 80 tuổi, Giọng hát tuổi trẻ) được phát sóng trên NHK General TV từ 19:30 đến 20:55 ngày 28 tháng 3 năm 1992. Khi xem chương trình này, Nghị sĩ Hạ viện Nobuyoshi Shimamura đã đề xuất ý tưởng trao Giải thưởng Vinh dự Quốc dân cho Tamisuke Watanuki, khi đó là Tổng thư ký của Đảng Dân chủ Tự do, khiến chính phủ bắt đầu xem xét. Ngoài ra, Keizo Takahashi, Nghị sĩ Thượng viện và cựu phát thanh viên NHK, người từng góp phần giúp Masao Koga nhận Giải thưởng Vinh dự Quốc dân, cũng đã vận động chính phủ thông qua Takeo Fukuda.

Fujiyama đã được con gái ông thông báo về việc trao giải và đã chấp nhận. Ban đầu, lễ trao giải được dự kiến vào ngày 25 tháng 4, nhưng do Fujiyama bị đau thần kinh tọa và đang nằm viện, nên buổi lễ đã bị hoãn đến ngày 28 tháng 5 sau khi ông xuất viện. Tại lễ trao giải ở Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản, Fujiyama xuất hiện trên xe lăn nhưng sau đó xuống xe lăn và đi bằng gậy. Ông đã hát không nhạc đệm bài "Ode to Joy" (Niềm vui hân hoan) của Ludwig van Beethoven, bài mà ông từng độc tấu khi còn là nghệ sĩ thanh nhạc Masunaga Takeo dưới sự chỉ huy của giáo sư Klaus Pringsheim Sr. tại Hibiya Public Hall. Bằng cách này, ông đã thể hiện cả hai khía cạnh của mình, nghệ sĩ thanh nhạc cổ điển Masunaga Takeo và ca sĩ nhạc đại chúng Fujiyama Ichiro, sau nhiều thập kỷ. Ông là người đầu tiên không thuộc lĩnh vực thể thao nhận Giải thưởng Vinh dự Quốc dân khi còn sống (các ví dụ khác bao gồm nữ diễn viên Mitsuko Mori, kỳ thủ shogi Yoshiharu Habu và kỳ thủ cờ vây Yuta Iyama). Tại "Quảng trường Vinh dự Giải thưởng Văn hóa Thể thao Nhật Bản" được thành lập trong Công viên Ueno vào năm 1996, có trưng bày các dấu tay của những người nhận Giải thưởng Vinh dự Quốc dân, trong đó có dấu tay của Fujiyama.

Ngoài Giải thưởng Vinh dự Quốc dân, Fujiyama còn nhận được nhiều giải thưởng khác như Huân chương Thụy Bảo Hạng Ba (mùa xuân 1982), Huân chương Ruy băng Tím (1973), Huy chương Công lao Đặc biệt của Hội Chữ thập đỏ Nhật Bản (1952), Giải thưởng Văn hóa Phát thanh NHK (1958), Bằng khen Công lao Giáo dục Xã hội (1959), Giải thưởng Đặc biệt Giải thưởng Đĩa hát Nhật Bản (1974), và Giải thưởng Chim Trĩ Vàng của Hội Hướng đạo Nhật Bản (1992).

4.1. Hướng đạo sinh

Fujiyama đã đồng cảm với tinh thần phục vụ của Hướng đạo sinh và giữ chức thành viên hội đồng của Hội Hướng đạo Nhật Bản. Năm 1971, khi Đại hội Hướng đạo Thế giới lần thứ 13 được tổ chức tại Nhật Bản (thành phố Fujinomiya, tỉnh Shizuoka), ông đã sáng tác bài hát chủ đề "Akarui Michi o" (Trên con đường tươi sáng). Năm 1988, khi một băng cassette các bài hát Hướng đạo được sản xuất, ông đã có mặt trong buổi ghi âm và tự mình hát 7 bài, bao gồm bài ca của liên đoàn "Hana wa Kaoru yo" (Hoa thơm ngát) và "Hikari no Michi" (Con đường ánh sáng). Năm 1992, để tôn vinh những đóng góp lâu dài của ông, Liên đoàn đã trao tặng ông "Giải thưởng Chim Trĩ Vàng" (Golden Pheasant Award^English), danh hiệu công lao cao nhất của Hướng đạo. Trong tang lễ của Fujiyama, một bức ảnh ông mặc áo khoác Hướng đạo và đeo Giải thưởng Chim Trĩ Vàng đã được chọn làm di ảnh.

4.2. Câu lạc bộ Rotary

Tháng 6 năm 1958, Fujiyama gia nhập Câu lạc bộ Rotary (Câu lạc bộ Rotary Tokyo Nishi). Ông đã tích cực tham gia các hoạt động và chưa bao giờ vắng mặt trong các cuộc họp định kỳ. Ngay cả vào ngày 19 tháng 8 năm 1993, một ngày trước khi qua đời, ông vẫn dùng gậy và xe lăn để đến dự. Ông cũng rất nhiệt tình trong việc điều hành câu lạc bộ, và đã giữ chức chủ tịch Câu lạc bộ Rotary Tokyo Nishi từ năm 1986 đến 1987. Ông cũng sáng tác các bài hát liên quan đến Câu lạc bộ Rotary, bao gồm "Bài ca Câu lạc bộ Rotary Tokyo Nishi", và hướng dẫn các thành viên hát.

6.1. Các bài hát tiêu biểu

Đây là danh sách các bài hát và ca khúc phổ biến chính được yêu thích trong suốt sự nghiệp của ông:

• "Haru no No・Yama no Matsuri" (Sân vườn mùa xuân・Lễ hội núi) (1921)
• "Hando・Nani Shite Asobo" (Hando・Chơi gì đây) (1921)
• "Hanebashi" (Cầu nâng) (1921)
• "Nihon Alps no Uta" (Bài ca dãy Alps Nhật Bản) (1930)
• "Utsukushiki Spanyol" (Tây Ban Nha xinh đẹp) (1930)
• "Yochisha no Uta" (Bài ca trường tiểu học Yochisha) (1930)
• "Keio Futsubu no Uta" (Bài ca trường trung học Futsubu Keio) (1930)
• "Kita Taiheiyo Odan Hiko Koshinkyoku" (Hành khúc bay vượt Thái Bình Dương) (1931)
• "Camp Kouta" (Bài ca nhỏ cắm trại) (1931)
• "Oka o Koete" (Vượt qua ngọn đồi) (1931)
• "Sake wa Namida ka Tameiki ka" (Rượu là nước mắt hay tiếng thở dài?) (1931)
• "Enko no Roku" (Enko số sáu) (1931)
• "Ski no Uta" (Bài ca trượt tuyết) (1932)
• "Kage o Shitaite" (Nhớ về bóng hình) (1932)
• "Hatobue o Fuku Onna no Uta" (Bài ca người phụ nữ thổi sáo chim bồ câu) (1932)
• "Akai Hana" (Bông hoa đỏ) (1933)
• "Boku no Seishun" (Tuổi thanh xuân của tôi) (1933)
• "Moeru Gojinka" (Ngọn lửa thiêng rực cháy) (1933)
• "Omoide no Guitar" (Guitar hoài niệm) (1933, song ca với Tamaki Tokuyama)
• "Nagoya Matsuri" (Lễ hội Nagoya) (1933)
• "Kotaishi Denka Gotanjo Hoshuku Uta" (Bài ca chúc mừng Hoàng Thái tử đản sinh) (1934, song ca với Tamaki Tokuyama)
• "Cheerio!" (1934, song ca với Chiyoko Kobayashi)
• "Oshakasan" (1934, ông cũng sáng tác)
• "Kawarahato Nara" (Nếu là chim bồ câu bên sông) (1934)
• "Itsumo Hohoemidaka" (Luôn tươi cười) (1934, song ca với Ichimaru)
• "Aoi Tsuki (Pale Moon)" (Trăng xanh) (1934, phiên bản tiếng Nhật của "Pale Moon")
• "Kosenjo no Aki" (Mùa thu trên chiến trường cũ) (1934)
• "Odoru Taiyo" (Mặt trời nhảy múa) (1935, ông cũng sáng tác)
• "Koi no Hanataba" (Bó hoa tình yêu) (1935, phiên bản tiếng Nhật của "I Kiss Your Hand, Madame")
• "Tanima no Koya" (Ngôi nhà gỗ trong thung lũng) (1935)
• "Eien no Chikai" (Lời thề vĩnh cửu) (1935)
• "Yokaze" (Gió đêm) (1935)
• "Futari no Haru" (Tuổi thanh xuân của hai người) (1936, song ca với Hamako Watanabe)
• "Keio Ondo" (Điệu múa Keio) (1936, ông cũng sáng tác, song ca với Tamaki Tokuyama)
• "Tokyo Rhapsody" (Điệu Rhapsody Tokyo) (1936)
• "Tokyo Musume" (Cô gái Tokyo) (1936)
• "Otoko no Junjo" (Sự thuần khiết của đàn ông) (1936)
• "Seishun no Shanikusai" (Lễ hội hóa trang tuổi trẻ) (1936)
• "Kaiso Fu" (Bản nhạc hồi tưởng) (1937)
• "Aoi Sebiro de" (Trong bộ vest xanh) (1937)
• "Seishun Nikki" (Nhật ký tuổi trẻ) (1937)
• "Byakkotai" (Đội Byakko) (1937, song ca với Ginryo Suzuki)
• "Aikoku Koshinkyoku" (Hành khúc yêu nước) (1937)
• "Yamauchi Chui no Haha" (Mẹ của Trung úy Yamauchi) (1937)
• "Shanghai Yakyoku" (Dạ khúc Thượng Hải) (1939)
• "Natsukashi no Bolero" (Bolero hoài niệm) (1939)
• "Kigen Nisenroppyakunen" (Năm 2600 của Kỷ nguyên) (1940, song ca với Akira Matsudaira, Hisao Ito, Noboru Kirishima, Misao Matsubara, Akiko Futaba, Hamako Watanabe, Mihoko Katori)
• "Natsukashi no Utagoe" (Giọng hát hoài niệm) (1940, song ca với Akiko Futaba)
• "Haru Yo Izuko" (Mùa xuân ở đâu) (1940, song ca với Akiko Futaba)
• "Sora no Yushi" (Chiến binh trên trời) (1940, song ca với Noboru Kirishima, Misao Matsubara, Akiko Futaba, Hamako Watanabe)
• "Moyuru Ozora" (Bầu trời rực cháy) (1940, song ca với Noboru Kirishima)
• "Sanshoku Hata no Moto ni" (Dưới lá cờ tam sắc) (1940, ông cũng sáng tác)
• "Kōa Koshinkyoku" (Hành khúc thịnh vượng châu Á) (1940, song ca với Hisao Ito, Akiko Futaba)
• "Kensho Tosenka: Umi no Uta" (Bài ca đoạt giải: Bài ca biển) (1940)
• "Dase Ichioku no Sokojikara" (Bộc lộ sức mạnh tiềm tàng của một trăm triệu người) (1941, song ca với Akiko Futaba)
• "Konron Koete" (Vượt qua Côn Luân) (1941)
• "Eikoku Toyo Kantai Tsubetsu" (Hạm đội Viễn Đông Anh Quốc bị tiêu diệt) (1941)
• "Umi no Shingun" (Hành quân trên biển) (1941, song ca với Hisao Ito, Akiko Futaba)
• "Daitoa Kessen no Uta" (Bài ca quyết chiến Đại Đông Á) (1942)
• "Tsubasa no Gaika" (Khải hoàn của cánh) (1942, song ca với Noboru Kirishima)
• "Aoi Bokujo" (Đồng cỏ xanh) (1943, song ca với Mitsue Nara)
• "Kessen no Ozora e" (Bay tới bầu trời quyết chiến) (1943)
• "Tokyo Rumba" (Điệu Rumba Tokyo) (1946, song ca với Michiko Namiki)
• "Furusato no Basha" (Cỗ xe quê hương) (1946)
• "Ginza Serenade" (Khúc hát thanh bình Ginza) (1946)
• "Akaki Mi" (Quả chín đỏ) (1947, song ca với Hamako Watanabe)
• "Mikazuki Musume" (Thiếu nữ trăng lưỡi liềm) (1947)
• "Yume Awaki Tokyo" (Tokyo mờ ảo trong mơ) (1947)
• "Hakucho no Uta" (Bài ca thiên nga) (1947, song ca với Toshi Matsuda)
• "Bara Saku Komichi" (Con đường nhỏ hoa hồng nở) (1947)
• "Mitari Kiitari Tametari" (Thấy, nghe, thử) (1947, song ca với Michiko Namiki)
• "Asakusa no Uta" (Bài ca Asakusa) (1947)
• "Wakamono no Uta" (Bài ca tuổi trẻ) (1947)
• "Midori no Uta" (Bài ca màu xanh) (1948, song ca với Aiko Anzai)
• "Aoi Tsuki no Yoru wa" (Đêm trăng xanh) (1948)
• "Yurariroriroro no Uta" (Bài ca Yu-rari-ro-rero) (1948)
• "Aoi Sanmyaku" (Dãy núi xanh) (1949, song ca với Mitsue Nara)
• "Nagasaki no Kane" (Chuông Nagasaki) (1949)
• "Hana no Sugao" (Khuôn mặt mộc của hoa) (1949, song ca với Mariko Ando)
• "Yama no Kanata ni" (Bên kia ngọn núi) (1950)
• "Fukuzawa Yukichi Sensei o Tataeru Uta" (Bài ca ngợi ca Thầy Fukuzawa Yukichi) (1951)
• "Wakamono no Uta" (Bài ca tuổi trẻ) (1951, nhạc chủ đề phim "Wakamono no Uta" của Toho)
• "Nagasaki no Ame" (Mưa Nagasaki) (1951)
• "Tokyo no Ame" (Mưa Tokyo) (1951)
• "Radio Taiso no Uta (2nd generation)" (Bài ca thể dục trên đài phát thanh (thế hệ 2)) (1951)
• "Nicholai no Kane" (Chuông Nicholai) (1952)
• "Yoru no Mizuumi" (Hồ đêm) (1957)
• "Shimoyo no Tokei" (Đồng hồ đêm đông) (1952, ông cũng sáng tác)
• "Hoshikage no Waltz" (Điệu Waltz bóng sao) (1952, ông cũng sáng tác, song ca với Reiko Kato)
• "Umi wa Ikiteiru (Umi no Uta)" (Biển đang sống (Bài ca biển)) (1952)
• "Oka wa Hanazakari" (Đồi hoa rực rỡ) (1952)
• "Tooi Hanabi" (Pháo hoa xa xăm) (1952, ông cũng sáng tác)
• "Olympic no Uta" (Bài ca Olympic) (1952, song ca với Keiko Arai)
• "Bara-iro no Tsuki" (Trăng hồng) (1953)
• "Midori no Ame" (Mưa xanh) (1953)
• "Radio Taiso no Uta (3rd generation)" (Bài ca thể dục trên đài phát thanh (thế hệ 3)) (1956, phát hành đĩa năm 1958, ông cũng sáng tác)
• "Nami" (Sóng) (1959, ông cũng sáng tác)
• "Umi o Koete Tomo Yo Kitare" (Vượt biển, bạn bè hãy đến) (1963)
• "Musume ga Yome ni Iku to Iu" (Con gái tôi sắp đi lấy chồng) (1972)
• "Wakai Tokyo" (Tokyo trẻ) (1974)
• "Tsuioku" (Hồi ức) (1974)
• "Kyoshu" (Nỗi hoài hương) (1974)
• "Wakamono no Machi" (Thành phố tuổi trẻ) (1974)
• "Satsuki no Uta" (Bài ca tháng năm) (1981, ông cũng sáng tác)
• "Shosho" (Nỗi buồn thành cổ) (1981, ông cũng sáng tác)
• "Furusato ni Utau Tsugaru Misaki" (Hát về mũi Tsugaru quê hương) (1981, ông cũng sáng tác)
• "Guitar ga Watashi no Mune de" (Guitar trong lòng tôi) (1981)
• "Sawayaka ni Atsuku" (Tươi mới và nồng nhiệt) (1982)
• "Bridal Veil" (Khăn voan cô dâu) (1982)
• "Asuka wa Ikeru" (Asuka đã qua) (1983)
• "Kokeshi no Uta" (Bài ca búp bê Kokeshi) (1983, ông cũng sáng tác)
• "Kamakura Jojo" (Cảm xúc Kamakura) (1988)
• "Kamakura Song" (Bài ca Kamakura) (1988)
• "Kokyo Yo Kokoro mo Sugata mo Utsukushiku" (Quê hương ơi, tâm hồn và hình dáng đều tươi đẹp) (1990, ông cũng sáng tác)
• "Obasan no Okasan no Uta" (Bài ca của mẹ bà) (1990, ông cũng sáng tác)
• "Hashire Tobe Nageyo" (Chạy, nhảy, ném) (1990, ông cũng sáng tác)
• "Kokoro no Tobira" (Cánh cửa trái tim) (1992)
• "Akasaka Yoimachigusa" (Hoa dạ hương Akasaka) (1992, ông cũng sáng tác)
• "Kanki no Uta" (Bài ca niềm vui) (1992, ông cũng dịch lời)
• "Kyō mo Shiawase Arigatō" (Cảm ơn hạnh phúc hôm nay) (1993, ông cũng sáng tác)

6.2. Các tác phẩm tự sáng tác chính

Ichiro Fujiyama đã tự mình sáng tác nhiều bài hát, bao gồm bài hát thể dục trên đài phát thanh nổi tiếng, các bài hiệu của trường học, và các bài ca của công ty.

• "Radio Taiso no Uta" (Bài ca thể dục trên đài phát thanh, thế hệ thứ 3)
• Hiệu ca Trường Nhật Bản tại Singapore
• Hiệu ca Trường Tiểu học Kawagoe Municipal Kasumigaseki
• Hiệu ca Trường Tiểu học Kawagoe Municipal Kasumigaseki Nishi
• Hiệu ca Trường Trung học Kawagoe Municipal Kasumigaseki Nishi
• Hiệu ca Trường Tiểu học Asaka Municipal Asaka Daiichi
• Hiệu ca Trường Tiểu học Asaka Municipal Asaka Dairoku
• Hiệu ca Trường Trung học Niiza Municipal Niiza
• Hiệu ca Trường Trung học Shima Municipal Wagu
• Hiệu ca Trường Trung học Hamamatsu Municipal Shijimazuka
• Hiệu ca Trường Trung học Suwa Municipal Suwa Minami
• Điệu múa Niiza Ondo
• Hiệu ca Trường Nữ sinh Keio Gijuku
• Hiệu ca Trường Trung học Sundai Kofu
• Hiệu ca Trường Trung học Eimeikan
• Bài ca cổ vũ Hankyu Braves (đội bóng chày)
• Bài ca Nishitetsu Lions (đội bóng chày)
• "Otanjo-bi no Uta" (Bài hát sinh nhật, bài hát quảng cáo cho công ty bánh kẹo Parnas)
• Bài ca công ty Meitetsu Unyu
• Bài ca công ty Dai Nippon Printing
• Bài ca công ty Toyo Toki (nay là TOTO)
• Bài ca công ty Mitsukoshi
• Bài ca công ty Panasonic Electric Works (trước đây là Matsushita Denko, bài ca đã được đổi sau khi đổi tên công ty)
• "Meguro Minna no Uta" (Bài ca cộng đồng Meguro, bài ca khu Meguro)
• "Kanebo Warera" (Kanebo chúng ta, bài ca công ty Kanebo, từng được phát sóng khi nhân viên cùng hát trong ngày cuối cùng hoạt động của công ty)
• "Okasan no Okao" (Gương mặt mẹ)
• Bài ca học sinh Trường Trung học Hiro Prefectural
• Hiệu ca Trường Trung học Obihiro Otani
• Bài ca liên đoàn Liên đoàn Bóng chày Mềm Nhật Bản
• Hiệu ca Trường Trung học Hokkaido Shikaoi
• "K-Line no Uta" (Bài ca K-Line)
• Hiệu ca Trường Tiểu học Kai Municipal Shikishima Minami
• Hiệu ca Trường Tiểu học Kai Municipal Ryuo Kita
• Hiệu ca Trường Trung học Niiza Municipal Fifth