Hans Knappertsbusch

1.1. Tuổi thơ và học vấn

Hans Alfred Knappertsbusch sinh ngày 12 tháng 3 năm 1888 tại Elberfeld, nay thuộc Wuppertal, Nordrhein-Westfalen, Đức. Ông là con trai thứ hai trong số ba người con của Gustav Knappertsbusch, một nhà sản xuất rượu chưng cất, và vợ ông, Hermine Juliane Berta (nhũ danh Wiegand). Gia đình Knappertsbusch có nguồn gốc từ những điền chủ lớn và những người nông dân theo đạo Kháng Cách Calvin giáo ở Neviges và Hardenberg (Overijssel). Ông cố của Hans, Johann Heinrich Knappertsbusch (1782-1862), đã xây dựng và điều hành nhà máy chưng cất Korn tại Funckstraße 97-99 ở Wuppertal từ năm 1834. Sau đó, nhà máy này được truyền lại qua các thế hệ và được công nhận là di tích văn hóa vào năm 2000.

Từ nhỏ, Hans đã thể hiện năng khiếu âm nhạc, ông chơi violin và sau này là kèn cor. Năm 12 tuổi, ông đã chỉ huy dàn nhạc của trường trung học và gây tiếng vang khắp thành phố. Tuy nhiên, cha mẹ ông không chấp nhận ước mơ theo đuổi sự nghiệp âm nhạc của con trai và gửi ông đi học triết học tại Đại học Bonn vào năm 1908 sau khi ông hoàn thành Abitur. (Sau này ông tiếp tục học triết học ở Munich và được cho là đã viết luận văn tốt nghiệp về "Kundry trong Parsifal"). Mặc dù vậy, ông vẫn kiên trì theo học âm nhạc song song với đại học tại Nhạc viện Köln. Tại đây, ông học chỉ huy với hiệu trưởng Fritz Steinbach, học sáng tác với Otto Lohse (chỉ huy trưởng của Nhà hát Köln và nhà soạn nhạc), và học piano với Lazzaro Uzielli, một học trò của Clara Schumann và Joachim Raff.

1.2. Khởi đầu sự nghiệp và phát triển

Knappertsbusch bắt đầu sự nghiệp chỉ huy chuyên nghiệp của mình với các vị trí tại Mülheim an der Ruhr, Bochum, Elberfeld và Leipzig từ năm 1909. Một cột mốc quan trọng trong sự phát triển âm nhạc của ông là những mùa hè từ năm 1910 đến 1912, khi ông làm trợ lý cho Siegfried Wagner và Hans Richter tại Lễ hội Bayreuth. Giai đoạn này có ảnh hưởng sâu sắc đến phong cách giải thích âm nhạc của ông và định hình ông trở thành một nhạc trưởng Wagner có vị thế quốc tế.

Ngày 15 tháng 9 năm 1913, ông chính thức ra mắt tại nhà hát khi chỉ huy vở opéra-comique Les Dragons de Villars của Louis-Aimé Maillart tại Nhà hát Elberfeld. Ngay sau đó, vào năm 1914, ông đã thu hút sự chú ý lần đầu tiên khi chỉ huy tại Liên hoan Wagner ở Hà Lan. Trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất, ông phục vụ trong quân đội Đức với vai trò nhạc sĩ phi chiến đấu tại Berlin. Sau chiến tranh và chỉ huy tại Leipzig (1918-1919), ông được bổ nhiệm làm tổng giám đốc âm nhạc trẻ tuổi nhất nước Đức tại Nhà hát Friedrich ở Dessau (nay là Nhà hát Anhaltisches) vào năm 1919, kế nhiệm Franz Mikorey.

Năm 1922, khi Bruno Walter rời Munich đến New York, Knappertsbusch đã kế nhiệm ông làm tổng giám đốc âm nhạc của Dàn nhạc bang Bavaria và Nhà hát bang Bavaria. Ông cũng trở thành giám đốc của các buổi hòa nhạc Học viện tại Odeon ở Munich cho đến năm 1935. Năm 1924, ông được phong hàm giáo sư. Vào tháng 8 năm 1929, ông lần đầu tiên chỉ huy Dàn nhạc Giao hưởng Vienna và thu âm một tác phẩm của Clemens von Franckenstein. Trong cùng buổi tối, ông biểu diễn Giao hưởng số 3 "Anh hùng" của Beethoven gần như không tổng duyệt, nói với dàn nhạc rằng "quý vị biết tác phẩm này cũng như tôi vậy".

Năm 1918, ông kết hôn với Ellen Selma Neuhaus (1896-1987), và họ có một con gái là Anita Clara Julie (sinh ngày 22 tháng 5 năm 1919). Thật không may, Anita qua đời sớm vào ngày 2 tháng 6 năm 1938 vì u não. Cuộc hôn nhân của ông với Ellen kết thúc bằng ly hôn vào năm 1925. Năm sau, ông tái hôn với Marion von Leipzig (1898-1984), con gái của một đại tá quân đội Phổ, cuộc hôn nhân này không có con và kéo dài cho đến cuối đời ông.

1.3. Thời kỳ Tổng giám đốc âm nhạc tại Nhà hát Quốc gia Munich

Knappertsbusch đã ở lại Munich trong 11 năm. Trong thời gian này, ông mời các nhạc trưởng khách mời danh tiếng như Richard Strauss và Thomas Beecham, đồng thời nhận được nhiều lời khen ngợi cho chính khả năng chỉ huy của mình. Sau một buổi biểu diễn vở Parsifal vào năm 1931, một nhà phê bình đã viết: "Rất ít nhạc trưởng đủ dũng cảm để chỉ huy vở opera này với nhịp độ đủ chậm. Tuy nhiên, Giáo sư Knappertsbusch đã đưa ra một bản giải thích cân bằng hoàn hảo... tràn đầy sức sống, triết lý và quyến rũ". Nhà phê bình này cũng nhận xét rằng kinh nghiệm của Knappertsbusch tại Bayreuth trước chiến tranh đã mang lại cho ông lợi thế hơn các nhạc trưởng đối thủ như Arturo Toscanini và Wilhelm Furtwängler.

Mặc dù ông có xu hướng bảo thủ về âm nhạc, nhưng ông đã chỉ huy buổi công diễn đầu tiên của bảy vở opera trong thời gian ở Munich: Don Gil von den grünen Hosen của Walter Braunfels, Das Himmelskleid của Ermanno Wolf-Ferrari, Samuel Pepys của Albert Coates, Die geliebte Stimme của Jaromír Weinberger, Lucedia của Vittorio Giannini, và Das Herz của Hans Pfitzner. Một nhạc trưởng người Anh đến thăm, Adrian Boult, nhận thấy các buổi biểu diễn Mozart của Knappertsbusch thiếu chính xác về nhịp điệu, nhưng lại ca ngợi khả năng chỉ huy các tác phẩm của Wagner, nhận xét rằng ngay cả Arthur Nikisch cũng không thể tạo ra một buổi biểu diễn Tristan und Isolde hoành tráng hơn.

1.4. Hoạt động trong thời kỳ chế độ Đức Quốc xã (1933-1945)

Mối quan hệ của Hans Knappertsbusch với chế độ Đức Quốc xã là một khía cạnh phức tạp trong sự nghiệp của ông. Mặc dù ông có tư tưởng dân tộc Đức, nhưng ông không phải là thành viên của Đảng Quốc xã và không có thiện cảm với chủ nghĩa Quốc xã. Sự ác cảm cá nhân của ông đối với Đảng đã khiến ông nhanh chóng bị những người theo chủ nghĩa Quốc xã coi là "không đáng tin cậy về chính trị".

Vào năm 1933, nhân kỷ niệm 50 năm ngày mất của Richard Wagner, Thomas Mann đã có một bài phát biểu ở Munich với tựa đề "Nỗi đau và sự vĩ đại của Richard Wagner", trong đó ông vừa bày tỏ lòng kính trọng vừa đưa ra những phê phán đa chiều về Wagner. Là một người sùng bái Wagner cuồng nhiệt, Knappertsbusch đã hợp tác với nhà soạn nhạc Hans Pfitzner để viết "Lời phản đối của thành phố Richard Wagner Munich", công kích mạnh mẽ những phê phán của Mann, đặc biệt là việc Mann ủng hộ Cộng hòa Weimar. Bức thư phản đối này, có chữ ký của khoảng 40 nhân vật văn hóa và chính trị nổi tiếng ở Munich, bao gồm cả Richard Strauss, đã được công bố trên đài phát thanh và nhật báo "Münchner Neueste Nachrichten". Cuộc tấn công này đã nhanh chóng mang tính chính trị trong bối cảnh Đức Quốc xã đang lên, thúc đẩy kế hoạch lưu vong của Mann.

Knappertsbusch đã từ chối biểu diễn bài hát của Đảng Quốc xã "Horst-Wessel-Lied" (Bài ca Horst Wessel) vốn được yêu cầu chơi khi mở đầu các buổi hòa nhạc, và không ngần ngại chọc giận Adolf Hitler. Hitler không thích nhịp độ chậm rãi của ông, gọi ông là "nhà chỉ huy ban nhạc quân đội". Do đó, vào năm 1936, Knappertsbusch bị tước hợp đồng trọn đời tại Nhà hát bang Munich. Có nhiều lý do cho việc này: ông từ chối gia nhập Đảng Quốc xã và thường xuyên thô lỗ với chế độ; các ràng buộc ngân sách chẳng là gì đối với ông; và Adolf Hitler, người có những ý tưởng mạnh mẽ về âm nhạc, không thích nhịp độ chậm của ông. Tuy nhiên, lệnh cấm nhanh chóng được dỡ bỏ vì Đệ Tam Đế chế thiếu những nhạc trưởng xuất sắc. Năm 1937, Clemens Krauss, một người được Hitler yêu thích và tuân thủ chế độ, đã trở thành giám đốc opera.

Những sự kiện ở Munich đã khiến Knappertsbusch chuyển trọng tâm hoạt động sang Áo. Năm 1936, ông lần đầu tiên xuất hiện tại Nhà hát Quốc gia Vienna và trở thành nhạc trưởng khách mời thường trực tại đó. Mặc dù không có chức vụ chính thức, ông vẫn tham gia sâu rộng vào hoạt động của Nhà hát Quốc gia cho đến năm 1944. Ông cũng tiếp tục xuất hiện tại Lễ hội Salzburg từ năm 1937, năm đầu tiên cả Toscanini, Walter, Furtwängler và ông cùng xuất hiện. Ông duy trì mối quan hệ lâu dài với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna. Năm 1939, Willi Boskovsky, người gia nhập Dàn nhạc Giao hưởng Vienna được sáu năm, được bổ nhiệm làm chỉ huy trưởng thứ hai theo sự giới thiệu của Knappertsbusch.

Khi Áo bị sáp nhập vào Đức năm 1938 (Anschluss), Knappertsbusch lại hoạt động trong lãnh thổ Đức. Trong chiến tranh, ông đã thực hiện một số buổi hòa nhạc với Dàn nhạc Giao hưởng Berlin tại các quốc gia bị Đức chiếm đóng và các nước đồng minh, điều mà Wilhelm Furtwängler từ chối. Trong 9 năm tiếp theo, Knappertsbusch chủ yếu làm việc ở Áo, chỉ huy tại Nhà hát Quốc gia Vienna và Lễ hội Salzburg, đồng thời duy trì mối quan hệ lâu dài với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna. Ông cũng là nhạc trưởng khách mời tại Budapest và Covent Garden, Luân Đôn. Năm 1937, ông chỉ huy Tannhäuser ở Budapest và Salome ở Luân Đôn.

Mặc dù được phép tiếp tục chỉ huy dưới sự cai trị của Quốc xã, Munich vẫn đóng cửa với ông. Vào ngày 30 tháng 6 năm 1944, ông đã chỉ huy buổi biểu diễn cuối cùng tại Nhà hát Quốc gia cũ ở Vienna, một vở Götterdämmerung của Wagner, chỉ vài giờ trước khi nhà hát bị phá hủy bởi bom. Otto Strasser, chủ tịch Dàn nhạc Giao hưởng Vienna, nhớ lại: "Việc ném bom Vienna đã bắt đầu. Ngay trong tháng Sáu, đạn pháo đã rơi xuống ngoại ô thành phố, và mọi thành viên của dàn nhạc đều biết rằng Götterdämmerung sẽ là buổi biểu diễn cuối cùng của chúng tôi tại nhà hát cũ. Đó là Götterdämmerung theo nhiều nghĩa: đó là sự kết thúc của một kỷ nguyên. ... mọi người đều có cùng cảm giác này. Knappertsbusch chỉ huy, và tôi nghĩ đó là một trong những buổi biểu diễn vĩ đại nhất trong cuộc đời ông."

Mặc dù có mối quan hệ căng thẳng với Quốc xã, Knappertsbusch vẫn tham gia một số sự kiện liên quan đến Quốc xã, bao gồm hai buổi hòa nhạc mừng sinh nhật Hitler vào năm 1943 và 1944. Vào ngày 19 và 20 tháng 10 năm 1943, Knappertsbusch đã biểu diễn bản Concerto violin của Brahms với Suwa Nejiko và Dàn nhạc Giao hưởng Berlin trong một buổi hòa nhạc do Kraft durch Freude tổ chức. Violin mà Suwa sử dụng khi đó do Joseph Goebbels tặng vào tháng 2 cùng năm. Buổi hòa nhạc này đã được ghi âm nhưng sau đó bị quân đội Liên Xô thu giữ và hiện không rõ tung tích. Vào ngày 30 tháng 1 năm 1943, ông được Hitler trao tặng Huân chương Chữ thập Chiến công không có kiếm. Tình hình của Knappertsbusch dưới thời Đức Quốc xã tương tự như nhạc trưởng đồng nghiệp Wilhelm Furtwängler; vì trái tim ông ăn sâu vào văn hóa và nghệ thuật Đức, ông không thể và không muốn hình dung việc di cư. Tuy nhiên, vì hoạt động nghệ thuật dưới thời Đức Quốc xã, ngay cả những nhạc trưởng nổi tiếng cũng không thể thoát khỏi sự bóc lột của chế độ và cuối cùng ông phải hợp tác. Vào tháng 8 năm 1944, trong giai đoạn cuối của Thế chiến II, tên ông được đưa vào "Danh sách nghệ sĩ thiên tài" (Gottbegnadeten-Liste) được Hitler phê duyệt, cứu ông khỏi những tai họa ở hậu phương.

1.5. Hoạt động sau chiến tranh và Bayreuth

Sau chiến tranh, có một mong muốn rộng rãi ở Munich về việc Knappertsbusch trở lại. Tuy nhiên, giống như các nhạc sĩ hàng đầu khác đã làm việc dưới chế độ Quốc xã, ông phải trải qua quá trình phi Quốc xã hóa. Quân đội Mỹ đã cấm ông biểu diễn vào mùa thu năm 1945 vì hoạt động nghệ thuật của ông dưới thời Đệ Tam Đế chế. Lệnh cấm này được dỡ bỏ vào tháng 12 năm 1946, nhưng lực lượng chiếm đóng của Mỹ đã bổ nhiệm Georg Solti, một nhạc sĩ trẻ người Do Thái từng lưu vong ở Thụy Sĩ trong chiến tranh, làm tổng giám đốc âm nhạc của Nhà hát bang Munich. Solti sau này nhớ lại trong một buổi thu âm với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna cho bản Giao hưởng số 7 của Bruckner: "Trong số tất cả những người có thể có lý do để không hài lòng về việc tôi được bổ nhiệm ở Munich sau chiến tranh, có một người có nhiều lý do hơn bất kỳ ai khác: đó là Hans Knappertsbusch. Thực tế, có một người đàn ông đã thực sự giúp đỡ tôi, trong sự thiếu kinh nghiệm của mình: đó là Hans Knappertsbusch. Ông ấy là một người cha đối với tôi."

Sau đó, Knappertsbusch chủ yếu làm nhạc trưởng tự do, không chấp nhận bất kỳ vị trí cố định nào. Ông tái hoạt động vào năm 1947 với Dàn nhạc Giao hưởng Bamberg và tiếp tục chỉ huy chủ yếu ở Munich và Vienna. Ông từ chối lời mời chỉ huy tại Nhà hát Metropolitan ở New York, nhưng tiếp tục xuất hiện với tư cách là nghệ sĩ khách mời ở Vienna và các nơi khác, và trở thành một trụ cột của Lễ hội Bayreuth.

Một điểm nhấn khác trong cuộc đời Knappertsbusch là vào năm 1951, khi Wieland Wagner và Wolfgang Wagner, các giám đốc nghệ thuật mới của Lễ hội Bayreuth, mời ông tái khởi động lễ hội sau chiến tranh. Ông chỉ huy các buổi biểu diễn đầu tiên của Der Ring des Nibelungen tại lễ hội tái khai mạc năm 1951. Knappertsbusch thẳng thắn bày tỏ sự không hài lòng của mình với các dàn dựng tiết kiệm và tối giản của Wieland Wagner. Tuy nhiên, ông vẫn trở lại lễ hội hầu hết các năm cho đến cuối đời (trừ năm 1953, ông vắng mặt để phản đối phong cách dàn dựng đổi mới của Wieland Wagner, và sau năm 1959, ông không chỉ huy Der Ring des Nibelungen ở Bayreuth vì lý do tương tự). Ông chỉ huy Der Ring des Nibelungen, Người Hà Lan bay và Những nghệ nhân hát. Ông gắn bó mật thiết nhất với vở Parsifal: trong số 95 lần xuất hiện tại Bayreuth, 55 lần ông chỉ huy vở này.

Từ năm 1947 đến 1950, ông cũng xuất hiện tại Nhà hát an der Wien, nơi trở thành nhà hát thay thế cho Nhà hát Quốc gia Vienna bị hư hại. Vào tháng 11 năm 1955, ông chỉ huy vở Der Rosenkavalier của Richard Strauss tại Nhà hát Quốc gia Vienna mới được tái thiết. Tuy nhiên, đây là lần xuất hiện cuối cùng của ông tại Nhà hát Quốc gia Vienna, vì Herbert von Karajan, người tiếp quản vị trí giám đốc nhà hát vào năm 1956, không còn hợp tác với ông nữa.

Ông chủ yếu làm việc ở Đức và Áo, nhưng thỉnh thoảng cũng chỉ huy ở Paris, bao gồm buổi biểu diễn Tristan und Isolde năm 1956 với Astrid Varnay tại Nhà hát Opéra Paris. Ông trở lại Nhà hát bang Bavaria vào năm 1954 và tiếp tục chỉ huy ở đó cho đến cuối đời.

1.6. Cuối đời và qua đời

Vào tháng 1 năm 1961, khi đang làm khách mời tại Brussels, Knappertsbusch bị thủng dạ dày và phải trải qua một cuộc phẫu thuật lớn cắt bỏ ba phần tư dạ dày. Mặc dù hồi phục, nhưng cơ thể cao gần 2 m của ông đã giảm gần 60 kg, cho thấy sự suy yếu rõ rệt. Các thành viên trong dàn nhạc cảm nhận được một bầu không khí chia tay trong những buổi chỉ huy của ông.

Vào ngày 21 tháng 11 năm 1963, ông chỉ huy vở The Consecration of the House của Beethoven tại buổi hòa nhạc kỷ niệm tái thiết Nhà hát Quốc gia Munich (Nationaltheater), nơi bị hư hại trong Thế chiến II. Sau buổi biểu diễn cuối cùng của ông tại Bayreuth vào ngày 13 tháng 8 năm 1964, vào cuối tháng 9, Knappertsbusch bị ngã nặng do bệnh hệ tiền đình từ khi còn trẻ, dẫn đến gãy xương háng. Ông ngay lập tức nhập viện và phẫu thuật nhưng không bao giờ hồi phục hoàn toàn. Vào tháng 12, ông được xuất viện và tiếp tục điều trị tại nhà, nhưng vào tháng 4 năm 1965, theo lời khuyên của bác sĩ, ông tuyên bố không thể tham gia Lễ hội Bayreuth năm đó.

Ông qua đời vì suy tim cấp và suy tuần hoàn vào ngày 25 tháng 10 năm 1965, ở tuổi 77. Theo di nguyện của ông, tang lễ được tổ chức một cách khiêm tốn vào ngày 28 tháng 10 tại Nghĩa trang Bogenhausen ở Munich (Ô mộ 53, bên trái tường mộ), chỉ có khoảng 20 người thân cận nhất tham dự, không có bất kỳ bài hát hay nhạc cụ nào. Một cây thánh giá bằng sắt rèn đơn giản đã được dựng trên mộ ông theo di nguyện. Đồng nghiệp của ông rất tiếc thương sự ra đi của ông. Năm 1967, nhà sản xuất thu âm John Culshaw đã viết: "Không phải lúc nào cũng có một mối quan hệ tình cảm thực sự giữa một dàn nhạc và một nhạc trưởng, đặc biệt là trong trường hợp của một dàn nhạc có truyền thống lâu đời và đáng tự hào như Dàn nhạc Giao hưởng Vienna. Các thành viên lớn tuổi vẫn nói về Furtwängler và Richard Strauss với sự kính sợ. Họ nói với lòng kính trọng sâu sắc về ký ức của Erich Kleiber, Clemens Krauss và Bruno Walter. Đối với những người khác, vẫn còn sống, họ có cảm xúc lẫn lộn từ ghê tởm đến ngưỡng mộ. Nhưng đối với Hans Knappertsbusch, họ có tình yêu."

2.1. Tiết mục cốt lõi và diễn giải

Knappertsbusch nổi tiếng với biệt danh ruppiger Humanist (nhà nhân văn thô kệch). Ông có khả năng bùng nổ những lời mắng mỏ gay gắt trong các buổi tổng duyệt - thường là với các ca sĩ, nhưng ông lại hòa hợp hơn nhiều với các dàn nhạc. John Culshaw đã viết về ông: "Ông là nhạc trưởng tử tế nhất, khiêm tốn nhất mà tôi từng làm việc cùng. Ông luôn hào phóng với các đồng nghiệp. Ông không bao giờ tham gia vào cuộc chạy đua danh vọng và vinh dự. Trên sân khấu, tôi tin rằng ông là một nhạc trưởng Wagner có khả năng tối cao. Tôi biết tại sao các dàn nhạc yêu mến ông. Tôi biết tại sao chúng tôi yêu mến ông."

Knappertsbusch nổi tiếng nhất với các bản thu âm các tác phẩm của Ludwig van Beethoven, Anton Bruckner, Johannes Brahms và Richard Strauss. Tuy nhiên, trên hết, ông được coi là một trong những người giải thích Wagner quan trọng nhất của thế kỷ 20. Các tác phẩm của Richard Wagner nằm sâu trong trái tim ông; sau chiến tranh, ông đã chỉ huy miễn phí tại Lễ hội Bayreuth. Đặc biệt, ông yêu thích nhất vở Parsifal; trong số 95 buổi biểu diễn của ông tại Bayreuth, 55 buổi là dành cho tác phẩm này. Bản thu âm buổi biểu diễn ngày 5 tháng 8 năm 1962 được coi là một bản thu âm tiêu chuẩn bởi những người yêu nhạc. Knappertsbusch luôn đến thăm mộ Wagner mỗi khi ông đến Bayreuth cho lễ hội.

Ông thích chỉ huy với sự tổng duyệt rất hạn chế, và ông thích dựa vào trực giác trong các buổi biểu diễn. Mặc dù cử chỉ của ông thường khiêm tốn khi chỉ huy, nhưng nhờ tính cách gợi cảm, ông đã thành công trong việc thúc đẩy dàn nhạc đạt được màn trình diễn tốt nhất. Đôi khi, chỉ cần ánh mắt và biểu cảm của ông cũng đủ để truyền đạt ý muốn của mình cho các nhạc công. Ông yêu thích sự tự phát của khoảnh khắc trong việc tái tạo một tác phẩm âm nhạc và không phải là người bạn thân thiết của các bản thu âm phòng thu cho số lượng đĩa nhạc tương đối nhỏ. Tuy nhiên, nhiều bản thu âm trực tiếp của ông vẫn còn tồn tại. Ông đã chỉ huy các tác phẩm từ Johann Sebastian Bach đến Wolfgang Amadeus Mozart, Beethoven, Franz Schubert, Robert Schumann, Brahms, Pyotr Ilyich Tchaikovsky, Gustav Mahler, Richard Strauss, Jean Sibelius, Franz Schmidt, Ottorino Respighi, Béla Bartók, Igor Stravinsky và Theodor Berger. Trong opera, ngoài các tác phẩm của Richard Strauss, ông còn chỉ huy các tác phẩm của Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini, Erich Wolfgang Korngold, Hans Pfitzner và Wolf-Ferrari. Knappertsbusch cũng duy trì tình bạn với các nhà soạn nhạc Pfitzner, Korngold, Richard Strauss và nhạc trưởng Leo Blech.

2.2. Công diễn lần đầu và hoạt động quốc tế

Trong 11 năm ở Munich, Knappertsbusch đã chỉ huy buổi công diễn đầu tiên của bảy vở opera. Mặc dù các tác phẩm này chủ yếu tập trung vào các quốc gia nói tiếng Đức, Knappertsbusch cũng rất nổi tiếng quốc tế và liên tục làm nhạc trưởng khách mời tại các nhà hát opera trên khắp châu Âu, từ Leningrad đến Madrid, từ Stockholm đến Naples. Sau chiến tranh, ông cũng thường xuyên hoạt động ở Paris. Tuy nhiên, ông đã từ chối lời mời từ các thành phố ngoài châu Âu, bao gồm cả lời đề nghị từ Nhà hát Metropolitan ở New York, chủ yếu là do sự ác cảm của ông đối với người Mỹ sau lệnh cấm hoạt động của ông sau Thế chiến thứ hai.

2.3. Quan điểm về lựa chọn bản nhạc Bruckner

Các bản giao hưởng của Bruckner cũng là một phần quan trọng trong tiết mục của Knappertsbusch, nhưng ông được biết đến là người không sử dụng các bản gốc. Khi Knappertsbusch còn trẻ, chỉ có các bản "sửa đổi" của Bruckner được xuất bản. Những bản sửa đổi này có những thay đổi và cắt bỏ của những người khác ngoài Bruckner. Để xem xét lại những thay đổi này, một "bản gốc" đã được Robert Haas biên soạn từ năm 1935, và sau đó một bản gốc mới do Leopold Nowak biên soạn cũng được xuất bản (tham khảo thêm "Vấn đề phiên bản Bruckner"). Tuy nhiên, Knappertsbusch đã không sử dụng các bản gốc đã được biên soạn khi biểu diễn các bản giao hưởng của Bruckner, mà thay vào đó sử dụng các bản sửa đổi truyền thống cũ hơn. Lý do ông không sử dụng các bản gốc có sẵn vào thời điểm đó vẫn chưa được biết.

2.4. Hoạt động sáng tác

Knappertsbusch cũng để lại một số tác phẩm do chính ông sáng tác:

• Tarantelle op.7 cho piano.
• 3 Lieder mit Orchestra. op.13 (3 bài hát với dàn nhạc). Các bản nhạc của tác phẩm này đã bị thất lạc.
  • Über allen Gipfeln Ist Ruh ("Bình yên trên mọi đỉnh núi", từ bài "Khúc ca đêm của người lữ hành") thơ của Johann Wolfgang von Goethe.
  • So regnet es sich langsam ein ("Mưa rơi chậm rãi") thơ của Cäsar Flaischlen.
  • Ich lag von sanften Traum umflossen ("Tôi nằm mơ màng trong giấc mơ êm đềm") thơ của Friedrich Rückert.

3.1. Thái độ đối với việc thu âm

Knappertsbusch không coi trọng việc thu âm bằng máy hát đĩa như một số đồng nghiệp của ông. Mặc dù ông được khen ngợi về một số bản thu âm như bản Giao hưởng số 7 của Beethoven do ông chỉ huy ở Munich năm 1931 ("một tượng đài của ngọn lửa không ngừng" theo một nhà phê bình), ông không cảm thấy thoải mái trong phòng thu. John Culshaw đã viết: "Sự thật là Knappertsbusch không thích nghi tốt với điều kiện thu âm, và bất kể chúng tôi làm gì, tài năng mà ông chắc chắn thể hiện trên sân khấu đã từ chối sống động trong phòng thu. ...Ông cần mùi sơn mỡ, và luồng không khí từ hậu trường. Ông cần sự không chắc chắn của nhà hát, và cảm giác thoải mái rằng trong nhà hát, với tư cách là một nhạc trưởng, bạn có thể chấp nhận những rủi ro lớn khi biết rằng nếu có điều gì đó kết thúc trong thảm họa thì chỉ một thiểu số khán giả nhận ra điều đó, trong khi dàn nhạc sẽ biết chuyện gì đã xảy ra và sẽ tha thứ. Không điều nào trong số này áp dụng cho việc thu âm, và những hạn chế phát sinh là quá nhiều đối với ông."

Tuy nhiên, Knappertsbusch không phải lúc nào cũng kiên quyết từ châmước thu âm hoặc tổng duyệt. Năm 1961, ông đã được chụp ảnh đang nghe lại bản thu âm cùng các nghệ sĩ biểu diễn và kỹ sư thu âm trong phòng điều khiển của một phòng thu trong một buổi thu âm của Westminster Records, và các bản ghi âm tổng duyệt của ông với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna vẫn còn tồn tại.

3.2. Các bản thu âm chính

Đối với Decca, Knappertsbusch chủ yếu thu âm với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna, nhưng cũng với Dàn nhạc Giao hưởng Luân Đôn, Dàn nhạc của Nhạc viện Paris, Dàn nhạc Tonhalle Zürich và Dàn nhạc Suisse Romande. Các tác phẩm của Wagner chiếm ưu thế, bao gồm một bản thu âm studio hoàn chỉnh của Die Meistersinger, nhưng cũng có các tác phẩm của Beethoven, Brahms, Bruckner, Schubert, Strauss (Johann và gia đình cũng như Richard), Tchaikovsky và Weber. Các bản thu âm được thực hiện cho RIAS (Đài phát thanh thuộc Khu vực Mỹ) có Knappertsbusch chỉ huy Dàn nhạc Giao hưởng Berlin trong các bản giao hưởng của Beethoven (số 8), Bruckner (số 8 và số 9), Joseph Haydn (Symphony số 94 "Bất ngờ"), và Franz Schubert (Symphony số 8 "Chưa hoàn thành"). Các lực lượng tương tự cũng đã thu âm Tổ khúc Kẹp hạt dẻ và nhạc khiêu vũ và operetta của Vienna.

Một số bản thu âm được đón nhận tốt nhất của Knappertsbusch được thực hiện trong các buổi biểu diễn trực tiếp tại Bayreuth vào những năm 1950 và 1960. Một bản Parsifal từ năm 1951 được Decca Records phát hành, và một buổi biểu diễn năm 1962 được Philips Records thu âm. Cả hai đều vẫn còn trong danh mục, và khi bản năm 1962 được chuyển sang CD, Alan Blyth đã viết trên tạp chí Gramophone: "Đây là bản thu âm Parsifal cảm động và thỏa mãn nhất từng được ghi lại, và là bản mà vì nhiều lý do sẽ không dễ bị vượt qua. Không ai ngày nay... có thể sánh được với sự kết hợp giữa đường nét và sức mạnh cảm xúc của Knappertsbusch." Nhà âm nhạc học Deryck Cooke còn nhận xét rằng thiết lập nhịp độ trong phiên bản năm 1962 là gần nhất với bản do Hermann Levi chỉ huy buổi công diễn đầu tiên của Parsifal, và khả năng duy trì sự căng thẳng trong khi thay đổi biểu cảm một cách tự do với nhịp độ chậm rãi và rộng lớn chính là đặc điểm nổi bật của Knappertsbusch. Ngoài ra, đội ngũ Decca cũng đã thu âm vở Ring do Knappertsbusch chỉ huy vào năm 1951, nhưng vì lý do hợp đồng nên không thể phát hành vào thời điểm đó. Đến năm 1999, vở Götterdämmerung từ chu kỳ năm 1951 đó mới được phát hành.

3.3. Lịch sử biểu diễn tại Lễ hội Bayreuth

Knappertsbusch đã có một sự gắn bó sâu sắc với Lễ hội Bayreuth, đặc biệt là với vở opera Parsifal:

4.1. Hình ảnh công chúng và mối quan hệ cá nhân

Knappertsbusch là một nhạc trưởng phi thường. Ở Đức, ông được biết đến với biệt danh "Kna". Tính cách thẳng thắn, không màu mè và nghiêm nghị của ông, kết hợp với một loại hào quang vương giả mà ông tỏa ra, đã trở thành một nét quyến rũ con người khi ông về già, khiến ông được kính trọng như một nhân vật đặc biệt vượt ra ngoài giới hạn một nhạc sĩ ở Munich và Vienna, và ông được trao "Danh dự phổ biến".

Theo Otto Strasser, Knappertsbusch là một nhân vật hoàn toàn độc đáo, không một thước đo nào có thể áp dụng cho ông. Giống như nhiều nghệ sĩ, Knappertsbusch có hai mặt đối lập trong tính cách, bị chi phối bởi ý chí mạnh mẽ và sự kiên cường thô kệch, nhưng được làm dịu đi bởi sự nhạy cảm cao và một chút mềm mỏng. Tính cách giản dị và có phần khiêm tốn của ông cũng khiến ông được khán giả và dàn nhạc yêu mến. Sau các buổi hòa nhạc, ông thường cúi đầu trước dàn nhạc trước tiên, bày tỏ rằng các nhạc sĩ đã đóng vai trò quan trọng trong thành công của buổi biểu diễn, và ông đối xử với họ như những cộng tác viên chứ không phải cấp dưới. Ông cũng đã dành nhiều tài sản cá nhân để hỗ trợ các nhạc sĩ gặp khó khăn trong thời kỳ hỗn loạn sau chiến tranh. Sau này, người ta cũng tiết lộ rằng ông đã giúp đỡ những người bị bức hại dưới thời Đức Quốc xã.

Tuy nhiên, tính cách thô lỗ, khó chịu và nóng nảy của ông cũng được biết đến và đáng sợ. Cơn giận của maestro dễ bùng phát, và những lời nói thẳng thừng, đôi khi thô tục, không phải là hiếm. Như nữ ca sĩ soprano nổi tiếng Birgit Nilsson đã kể lại, các ca sĩ thường bị ông la mắng bằng những lời lẽ tục tĩu vì những lỗi lầm, ngay cả trong buổi biểu diễn. Ông giỏi xử lý các vấn đề trong các buổi biểu diễn trực tiếp, nhưng một lần, trong một buổi biểu diễn vở Siegfried, một số nhạc công kèn đồng đã không trở lại sau giờ giải lao khi màn hai bắt đầu. Knappertsbusch, không để ý đến điều đó, đã bắt đầu chỉ huy mà không có kèn tuba và kèn trumpet thứ nhất. Ông nhanh chóng nhận ra điều bất thường, dừng dàn nhạc và đợi các nhạc công trở lại. Tuy nhiên, cơn giận của maestro đã không nguôi ngoai trong suốt một năm sau đó. Những lời lăng mạ của ông đối với những kẻ thống trị Quốc xã cũng nổi tiếng, nhưng nhờ vị thế đặc biệt của mình, ông không gặp phải những nguy hiểm đe dọa tính mạng. Có một câu đùa nổi tiếng của Knappertsbusch về đàn viola: "Đàn viola thừa thãi như bộ phận sinh dục của Giáo hoàng."

Nhà báo người Áo Andreas Novak đã mô tả Knappertsbusch một cách rất thích hợp là một "nhà nhân đạo cộc cằn".

4.2. Quan hệ gia đình

Trong cuộc sống riêng, Knappertsbusch đã trải qua hai cuộc hôn nhân. Năm 1918, ông kết hôn với Ellen Selma Neuhaus (1896-1987) từ Elberfeld, và họ có một con gái, Anita Clara Julie (22 tháng 5 năm 1919 - 2 tháng 6 năm 1938), người đã qua đời trẻ tuổi vì u não. Cuộc hôn nhân với Ellen kết thúc vào năm 1925. Năm 1926, ông kết hôn với Marie von (Marion) Leipzig (28 tháng 2 năm 1898 - 29 tháng 1 năm 1984), con gái của Erich von Leipzig, một đại tá quân đội Phổ, và là em gái cùng cha khác mẹ của Hans-Hasso von Veltheim, một điền chủ và nhà nhân trí học người Đức. Cuộc hôn nhân này kéo dài cho đến khi ông qua đời.

Theo Wolfgang Wagner, Knappertsbusch không cho phép bất kỳ ai ngoài vợ ông vào phòng làm việc của mình. Ông đeo chìa khóa của lăng mộ nhỏ của Anita trong phòng làm việc như một mặt dây chuyền và luôn giữ ảnh con gái bên cạnh. Ngay sau khi Anita qua đời, Otto Strasser, khi đang đi lưu diễn với Dàn nhạc Giao hưởng Vienna ở Munich, đã đến thăm gia đình Knappertsbusch tại nhà của họ trên đường Mauerkircherstraße để chia buồn và được vợ chồng ông tiếp đón nồng hậu. Knappertsbusch tự tay tiếp đãi khách và sau bữa tối, ông chơi cảnh Waltraute từ màn một của vở Götterdämmerung của Wagner trên piano.

Sau khi Knappertsbusch qua đời, vào tháng 1 năm 1966, Marion, theo di nguyện của chồng, đã tặng hơn 200 vật phẩm cá nhân, bao gồm các bản nhạc, cho Thư viện bang Bavaria. Tuy nhiên, các lá thư riêng tư đã bị hủy bỏ. Cô cũng từ chối lời đề nghị xây dựng một đài tưởng niệm do thành phố Munich đưa ra, do nhà điêu khắc Hans Wimmer thực hiện. Marion không tham dự bất kỳ lễ tưởng niệm nào và qua đời mà không trả lời phỏng vấn về người chồng quá cố của mình. Bà được chôn cất cùng nghĩa trang với chồng.

5.1. Vị thế lịch sử và ảnh hưởng

Knappertsbusch được công nhận là một trong những nhạc trưởng quan trọng nhất của thế kỷ 20, đặc biệt là những đóng góp của ông trong tiết mục lãng mạn Đức. Ông có ảnh hưởng sâu sắc đến các nhạc sĩ thế hệ sau và được coi là một trong những người giải thích Wagner vĩ đại nhất trong lịch sử biểu diễn Wagner.

5.2. Giải thưởng, danh hiệu và tưởng niệm

• 1937: Nhà điêu khắc người Đức Bernhard Bleeker đã tạo ra một bức tượng bán thân của Knappertsbusch.
• 1943: Chiến công Chữ thập
• 1944: Được bổ nhiệm làm Chỉ huy của Huân chương Thánh Giacôbê và Thanh kiếm.
• 1953: Được bầu làm Công dân danh dự của Bayreuth.
• 1958: Nhận Huân chương Công trạng Bavaria và Huy chương Vàng danh dự Munich. Nhân dịp sinh nhật lần thứ 70, ông được Dàn nhạc Giao hưởng Munich trao tặng chiếc Nhẫn Danh dự (Ehrenring der Münchner Philharmoniker). Được bổ nhiệm làm Hiệp sĩ Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh.
• 1958: Bleeker cũng tạo ra một huy chương có chân dung ông, được thành phố Munich trao tặng cho ông nhân dịp sinh nhật lần thứ 70.
• 1963: Được bầu làm Công dân danh dự của Munich. Nhận Huân chương Danh dự và Chữ thập Danh dự Áo về Khoa học và Nghệ thuật.
• Một bức chân dung của Knappertsbusch của họa sĩ Hans Jürgen Kallmann được trưng bày tại sảnh của Nhà hát bang Bavaria.
• Sau khi Knappertsbusch qua đời, các con đường Knappertsbuschstraße đã được đặt tên ở Bayreuth, Bogenhausen và Pforzheim. Ngoài ra, ở Bogenhausen còn có trường tiểu học và trung học Knappertsbuschstraße.
• 1993: Ngôi nhà thời thơ ấu của Knappertsbusch ở Wuppertal đã được công nhận là di tích văn hóa của Nordrhein-Westfalen và di tích của Wuppertal.
• 2000: Nhà máy chưng cất Kornbrennerei Knappertsbusch, vốn thuộc sở hữu của gia đình Knappertsbusch qua nhiều thế hệ, đã được công nhận là di tích văn hóa của Nordrhein-Westfalen và di tích của Wuppertal.

Ngoài ra, sau khi ông qua đời, nhiều buổi hòa nhạc tưởng niệm đã được tổ chức:

• Ngày 30 tháng 10 năm 1965, một buổi lễ tưởng niệm đã được tổ chức tại Nhà hát bang Bavaria. Meinhard von Zallinger chỉ huy Chương ba từ Giao hưởng số 3 của Brahms. Robert Heger chỉ huy một phần của màn ba từ Parsifal của Wagner. Joseph Keilberth chỉ huy Hành khúc Tang lễ của Siegfried từ Götterdämmerung của Wagner.
• Ngày 11 tháng 11 năm 1965, một buổi hòa nhạc do Solti và Dàn nhạc Giao hưởng Vienna biểu diễn đã diễn ra tại Sảnh Musikverein Vienna. Các tác phẩm được biểu diễn bao gồm Hành khúc Tang lễ của Siegfried từ Götterdämmerung của Wagner và Chương hai từ Giao hưởng số 7 của Bruckner.
• Ngày 17 tháng 11 năm 1965, một buổi lễ tưởng niệm đã được tổ chức tại Tòa thị chính Munich. Robert Heger chỉ huy Dàn nhạc Giao hưởng Munich, biểu diễn Chương ba Adagio từ Serenade số 10 "Gran Partita" của Mozart và Metamorphosen của Richard Strauss.