Khushwant Singh

1.1. Thời thơ ấu và bối cảnh

Khushwant Singh sinh ra tại làng Hadali, thuộc Huyện Khushab, Punjab (nay thuộc Pakistan), trong một gia đình theo đạo Sikh. Ông là con trai út của Sir Sobha Singh, một nhà xây dựng nổi bật ở Lutyens' Delhi, và bà Veeran Bai. Sobha Singh sau này là nhân chứng chống lại Bhagat Singh. Chú của ông, Sardar Ujjal Singh (1895-1983), từng giữ chức Thống đốc Punjab, Ấn Độ và Tamil Nadu.

Vào thời điểm ông sinh ra, việc ghi chép ngày tháng không phổ biến. Cha ông đã tự ghi ngày 2 tháng 2 năm 1915 vào hồ sơ nhập học của ông tại Trường Modern, New Delhi. Tuy nhiên, bà nội của ông, Lakshmi Devi, khẳng định rằng ông sinh vào tháng 8, vì vậy sau này ông tự chọn ngày 15 tháng 8 làm ngày sinh của mình.

Tên khai sinh của ông, do bà nội đặt, là Khushal Singh, có nghĩa là "Sư Tử Thịnh Vượng". Ông được gọi bằng cái tên thân mật là "Shalee". Tuy nhiên, ở trường, tên này thường khiến ông bị bạn bè trêu chọc bằng câu "Shalee Shoolee, Bagh dee Moolee" (nghĩa là "Shalee hay Shoolee này là củ cải của khu vườn nào đó"). Để tránh bị chế giễu, ông đã chọn tên Khushwant để nó vần với tên người anh trai của mình là Bhagwant. Mặc dù ông ban đầu tuyên bố rằng cái tên mới này là "tự tạo và vô nghĩa", sau này ông phát hiện ra có một bác sĩ Hindu cũng mang tên này, và số người trùng tên ông sau đó tăng lên.

1.2. Giáo dục

Khushwant Singh bắt đầu hành trình học vấn của mình tại Ấn Độ và Vương quốc Anh. Ông học tại Trường Modern, New Delhi từ năm 1920 đến năm 1930, nơi ông gặp người vợ tương lai của mình, Kanwal Malik. Từ năm 1930 đến 1932, ông học ngành Trung cấp Nghệ thuật tại Cao đẳng St. Stephen ở Delhi.

Năm 1932, ông tiếp tục học tại Cao đẳng Chính phủ, Lahore, và hoàn thành bằng Cử nhân Nghệ thuật (BA) vào năm 1934 với kết quả "hạng ba". Sau đó, ông chuyển đến Vương quốc Anh để theo học luật tại King's College London và nhận bằng Cử nhân Luật (LL.B.) từ Đại học London vào năm 1938. Ông sau đó được nhận vào giới luật sư (called to the bar) tại Inner Temple ở London.

1.3. Sự nghiệp luật sư

Khushwant Singh bắt đầu sự nghiệp chuyên môn của mình với tư cách là một luật sư hành nghề vào năm 1939 tại Lahore, trong Phòng của Manzur Qadir và Ijaz Husain Batalvi. Ông đã làm việc tại Tòa án Lahore trong tám năm, nơi ông có cơ hội làm việc cùng với một số người bạn thân thiết và người hâm mộ của mình, bao gồm Akhtar Aly Kureshy và Raja Muhammad Arif. Kinh nghiệm ban đầu trong lĩnh vực pháp lý này đã cung cấp cho ông nền tảng vững chắc trước khi ông chuyển sang các lĩnh vực sự nghiệp khác.

1.4. Sự nghiệp ngoại giao và báo chí

Sau khi Ấn Độ giành được độc lập từ Đế quốc Anh vào năm 1947, Khushwant Singh gia nhập Dịch vụ Đối ngoại Ấn Độ. Ban đầu, ông làm cán bộ thông tin cho Chính phủ Ấn Độ tại Toronto, Canada. Sau đó, ông đảm nhiệm vai trò Tùy viên Báo chí và Cán bộ Công chúng cho Cao ủy Ấn Độ tại London và Ottawa trong bốn năm.

Năm 1951, ông chuyển sang lĩnh vực báo chí và gia nhập All India Radio với tư cách là một nhà báo. Từ năm 1954 đến năm 1956, ông làm việc tại Ban Truyền thông Đại chúng của UNESCO tại Paris. Hai giai đoạn sự nghiệp này, đặc biệt là công việc tại UNESCO, đã khuyến khích ông theo đuổi sự nghiệp văn chương, lĩnh vực mà ông sẽ tạo dấu ấn sâu đậm nhất.

1.5. Sự nghiệp biên tập

Từ năm 1956, Khushwant Singh chuyển hẳn sang lĩnh vực biên tập, nơi ông để lại dấu ấn sâu sắc trong nền báo chí Ấn Độ. Ông đã sáng lập và biên tập Yojana, một tạp chí của chính phủ Ấn Độ, từ năm 1951 đến 1953.

Ông cũng từng là tổng biên tập của một số ấn phẩm báo chí và tạp chí uy tín khác. Đáng chú ý nhất là vai trò của ông tại The Illustrated Weekly of India, một tuần báo tin tức. Dưới sự lãnh đạo của ông, số lượng phát hành của tờ báo này đã tăng vọt từ 65.000 lên 400.000 bản, biến nó thành tuần báo tin tức hàng đầu ở Ấn Độ. Tuy nhiên, vào ngày 25 tháng 7 năm 1978, chỉ một tuần trước khi nghỉ hưu sau chín năm làm việc tại tuần báo này, ông đã đột ngột được yêu cầu rời đi. Sau sự ra đi của ông, The Illustrated Weekly đã chịu một sự sụt giảm lớn về lượng độc giả.

Ông cũng từng là tổng biên tập của The National Herald và Hindustan Times, vị trí mà ông nhận được theo đề xuất cá nhân của Indira Gandhi. Năm 2016, tên ông được ghi vào Limca Book of Records như một sự tri ân sau khi ông qua đời.

1.6. Sự nghiệp chính trị

Từ năm 1980 đến 1986, Khushwant Singh là thành viên của Rajya Sabha, Thượng viện của Quốc hội Ấn Độ. Trong vai trò này, ông là một nhân vật công chúng nổi bật và gây tranh cãi. Ông đã được trao tặng Huân chương Padma Bhushan vào năm 1974 vì những đóng góp cho đất nước. Tuy nhiên, năm 1984, ông đã trả lại huân chương này để phản đối Chiến dịch Ngôi Sao Xanh (cuộc bao vây Đền Vàng) do Quân đội Ấn Độ tiến hành. Năm 2007, Chính phủ Ấn Độ đã trao tặng ông Huân chương Padma Vibhushan, giải thưởng dân sự cao thứ hai của quốc gia.

Là một nhân vật công chúng, Khushwant Singh bị cáo buộc là ủng hộ Đảng Quốc Đại Ấn Độ cầm quyền, đặc biệt trong thời kỳ Indira Gandhi nắm quyền. Khi Indira Gandhi ban bố tình trạng khẩn cấp toàn quốc, ông đã công khai ủng hộ và bị một số người gọi một cách mỉa mai là "người tự do của chế độ". Niềm tin của Singh vào hệ thống chính trị Ấn Độ đã bị lung lay bởi các cuộc bạo loạn chống người Sikh sau vụ ám sát Indira Gandhi, trong đó nhiều chính trị gia thuộc Đảng Quốc Đại được cho là có liên quan. Mặc dù vậy, ông vẫn kiên quyết duy trì quan điểm tích cực về lời hứa của nền dân chủ Ấn Độ và đã làm việc thông qua Ủy ban Công lý Công dân do H. S. Phoolka thành lập, một luật sư cấp cao của Tòa án Tối cao Delhi.

Singh cũng là người ủng hộ việc tăng cường quan hệ ngoại giao với Israel vào thời điểm Ấn Độ không muốn làm phật lòng các quốc gia Ả Rập, nơi hàng ngàn người Ấn Độ tìm kiếm việc làm. Ông đã thăm Israel vào những năm 1970 và rất ấn tượng trước sự tiến bộ của đất nước này.

2.1. Các tác phẩm chính

Khushwant Singh đã viết hơn 100 tác phẩm, bao gồm tiểu thuyết, tập truyện ngắn, sách lịch sử, tiểu luận và bản dịch. Dưới đây là một số tác phẩm tiêu biểu của ông:

• Tiểu thuyết:
  • Train to Pakistan (1956)
  • I Shall Not Hear the Nightingale (1959)
  • Delhi: A Novel (1990)
  • The Company of Women (1999)
  • The Sunset Club (2010)
  • Tập truyện ngắn:
    • The Mark of Vishnu and Other Stories (1950)
    • The Voice of God and Other Stories (1957)
    • A Bride of the Sahib and Other Stories (1967)
    • Black Jasmine (1971)
    • The Collected Stories of Khushwant Singh (1989)
    • Paradise and Other Stories (2004)
    • The Portrait of a Lady: Collected Stories (2013)
    • Truyện ngắn cá nhân:
      • The Portrait of a Lady
      • The Strain
      • Success Mantra
      • A Love Affair in London
      • The Wog
      • Lịch sử và khảo cứu:
        • The History of Sikhs (1953)
        • The Sikhs Today (1959)
        • The Fall of the Kingdom of the Punjab (1962)
        • A History of the Sikhs (1963, 1966 tái bản lần 2, 2004 tái bản lần 2)
        • Ranjit Singh: The Maharaja of the Punjab (1963)
        • Ghadar 1915: India's first armed revolution (1966)
        • Tragedy of Punjab (1984, đồng tác giả với Kuldip Nayar)
        • The Sikhs (1984)
        • A History of the Sikhs: 1469-1838 (2004)
        • A History of the Sikhs: 1839-2004 (2005)
        • The Illustrated History of the Sikhs (2006)
        • Punjab, Punjabis & Punjabiyat: Reflections on a Land and its People (2018, được con gái Mala Dayal biên soạn sau khi ông qua đời)
        • Tiểu luận và tự truyện:
          • More Malicious Gossip (1989)
          • Sex, Scotch & Scholarship (1992)
          • Not a Nice Man to Know: The Best of Khushwant Singh (1993)
          • We Indians (1993)
          • Women and Men in My Life (1995)
          • Declaring Love in Four Languages (1997, đồng tác giả với Sharda Kaushik)
          • Big Book of Malice (2000)
          • India: An Introduction (2003)
          • Truth, Love and a Little Malice: An Autobiography (2002)
          • With Malice towards One and All
          • The End of India (2003)
          • Burial at the Sea (2004)
          • Death at My Doorstep (2004)
          • Land of Five Rivers (2006)
          • Why I Supported the Emergency: Essays and Profiles (2009)
          • Gods and Godmen of India (2012)
          • Agnostic Khushwant: There is no God (2012)
          • The Freethinker's Prayer Book and Some Words to Live By (2012)
          • The Good, the Bad and the Ridiculous (2013, đồng tác giả với Humra Qureshi)
          • Khushwantnama, The Lessons of My Life (2013)
          • Phim tài liệu truyền hình:
            • Third World-Free Press (cũng là người dẫn chương trình; loạt phim Third Eye), 1983 (Anh).

2.2. Phong cách và chủ đề văn học

Khushwant Singh nổi tiếng với phong cách văn học độc đáo, thể hiện qua các đặc điểm nổi bật như chủ nghĩa thế tục mạnh mẽ, khiếu hài hước trào phúng, sự châm biếm sâu cay và tình yêu thơ ca bền bỉ. Văn phong của ông thường trực tiếp, thẳng thắn và không ngại chạm đến những vấn đề nhạy cảm trong xã hội Ấn Độ.

Ông thường xuyên đưa vào các tác phẩm của mình những so sánh sắc sảo và dí dỏm về đặc điểm xã hội và hành vi của người phương Tây và người Ấn Độ. Những so sánh này thường được thể hiện bằng sự châm biếm chua cay, đôi khi gây sốc nhưng luôn khiến người đọc phải suy ngẫm. Các chủ đề xuyên suốt các tác phẩm của ông bao gồm sự chia cắt của Ấn Độ, bản sắc Sikh, các vấn đề chính trị-xã hội, tôn giáo và tình dục.

Tác phẩm cuối cùng của ông, The Good, The Bad and The Ridiculous, được xuất bản vào tháng 10 năm 2013, tiếp tục là một lời phê bình thẳng thắn về tôn giáo, đặc biệt là cách thực hành tôn giáo ở Ấn Độ, bao gồm cả những lời chỉ trích đối với giới tăng lữ và các tu sĩ. Cuốn sách này đã nhận được nhiều lời khen ngợi ở Ấn Độ. Sau khi hoàn thành tác phẩm này, Khushwant Singh đã tuyên bố nghỉ viết.

3.1. Quan điểm tôn giáo

Khushwant Singh tự nhận mình là một người bất khả tri, như tiêu đề cuốn sách năm 2011 của ông, Agnostic Khushwant: There is no God (Khushwant bất khả tri: Không có Chúa), đã thể hiện rõ. Ông đặc biệt phản đối tôn giáo có tổ chức. Rõ ràng là ông có khuynh hướng thuyết vô thần, khi ông từng nói: "Một người có thể là một vị thánh mà không tin vào Chúa, và một kẻ phản diện đáng ghét dù tin vào Ngài. Trong tôn giáo cá nhân của tôi, không có Chúa!"

Ông cũng từng phát biểu: "Tôi không tin vào tái sinh hay luân hồi, không tin vào ngày phán xét hay thiên đường hoặc địa ngục. Tôi chấp nhận sự cuối cùng của cái chết." Cuốn sách cuối cùng của ông, The Good, The Bad and The Ridiculous, tiếp tục là lời chỉ trích của ông về tôn giáo và đặc biệt là cách thực hành tôn giáo ở Ấn Độ, bao gồm cả sự phê phán giới tăng lữ và các tu sĩ. Cuốn sách này đã nhận được nhiều lời khen ngợi ở Ấn Độ. Khushwant Singh từng có một tuyên bố gây tranh cãi rằng Đạo Sikh là một "nhánh chiến binh của Ấn Độ giáo".

5.1. Cái chết và tang lễ

Khushwant Singh qua đời vì nguyên nhân tự nhiên vào ngày 20 tháng 3 năm 2014, tại tư dinh ở Delhi, hưởng thọ 99 tuổi. Tổng thống Ấn Độ, Phó Tổng thống Ấn Độ và Thủ tướng Ấn Độ đều đã gửi lời chia buồn và tôn vinh ông.

Ông được hỏa táng tại Đài hỏa táng Lodhi ở Delhi vào lúc 4 giờ chiều cùng ngày. Khi còn sống, Khushwant Singh rất muốn được chôn cất vì ông tin rằng khi chôn cất, chúng ta trả lại cho đất những gì chúng ta đã lấy từ nó. Ông đã yêu cầu ban quản lý Tín ngưỡng Baháʼí cho phép ông được chôn cất trong nghĩa trang của họ. Sau khi đạt được thỏa thuận ban đầu, họ đã đưa ra một số điều kiện mà ông không thể chấp nhận, và do đó, ý tưởng này sau đó đã bị từ bỏ.

Mặc dù được hỏa táng, theo nguyện vọng của ông, một phần tro cốt của ông đã được đưa về và rải ở Hadali, nơi ông sinh ra vào năm 1915 ở tỉnh Punjab của Pakistan hiện đại.

5.2. Di chúc và bia mộ

Khushwant Singh đã thể hiện quan điểm độc đáo của mình về cuộc sống và cái chết thông qua những lời tự viết cho cáo phó và bia mộ của ông. Vào năm 1943, ông đã viết cáo phó của chính mình, được đưa vào tập truyện ngắn Posthumous. Với tiêu đề "Sardar Khushwant Singh qua đời", đoạn văn viết:
Chúng tôi lấy làm tiếc khi thông báo về cái chết đột ngột của Sardar Khushwant Singh vào lúc 6 giờ tối qua. Ông để lại một người vợ trẻ, hai con nhỏ cùng rất nhiều bạn bè và người hâm mộ. Trong số những người đến thăm tư dinh của cố Sardar có Thư ký riêng của chánh án, một số bộ trưởng và các thẩm phán tòa án tối cao.

Ông cũng đã tự chuẩn bị một bài điếu văn cho mình, có nội dung như sau:
Nơi đây nằm một người không tha thứ cho cả người và Chúa;
Đừng lãng phí nước mắt cho ông ta, ông ta là một kẻ khốn nạn;
Viết những điều khó chịu ông ta coi là niềm vui lớn;
Tạ ơn Chúa ông ta đã chết, thằng cha này.

Tại trường học Hadali, nơi một phần tro cốt của ông được chôn cất, một tấm bia được đặt với dòng chữ khắc:
TƯỞNG NHỚ
SARDAR KHUSHWANT SINGH
(1915-2014)
MỘT NGƯỜI SIKH, MỘT HỌC GIẢ VÀ MỘT NGƯỜI CON CỦA HADALI (Punjab)
'Đây là nơi cội nguồn của tôi. Tôi đã nuôi dưỡng chúng bằng những giọt nước mắt hoài niệm...'

6.1. Giải thưởng và vinh dự

Trong suốt cuộc đời mình, Khushwant Singh đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh dự đáng kể, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông:

• Học bổng Rockefeller, 1966
• Huân chương Padma Bhushan, Chính phủ Ấn Độ (1974). Ông đã trả lại huân chương này vào năm 1984 để phản đối cuộc bao vây Đền Vàng ở Amritsar của chính phủ Liên bang.
• Người đàn ông trung thực của năm, Sulabh International (2000)
• Giải thưởng Punjab Rattan, Chính phủ Punjab (2006)
• Huân chương Padma Vibhushan, Chính phủ Ấn Độ (2007)
• Sahitya Akademi Fellowship của Viện hàn lâm Sahitya Ấn Độ (2010)
• All-India Minorities Forum Annual Fellowship Award do Bộ trưởng Uttar Pradesh Akhilesh Yadav trao tặng (2012)
• Giải thưởng Thành tựu trọn đời của Tata Literature Live! The Mumbai Litfest vào năm 2013
• Hội viên King's College London vào tháng 1 năm 2014
• Giải thưởng Grove Press cho tác phẩm hư cấu hay nhất.

6.2. Phê bình và tranh cãi

Với tư cách là một nhân vật công chúng, Khushwant Singh không tránh khỏi những phê bình và tranh cãi. Ông bị cáo buộc là ủng hộ Đảng Quốc Đại Ấn Độ cầm quyền, đặc biệt là trong thời kỳ Indira Gandhi. Ông đã công khai ủng hộ tình trạng khẩn cấp toàn quốc (1975-1977) do Indira Gandhi ban bố, điều này khiến ông bị gán cho biệt danh "người tự do của chế độ". Mặc dù sau đó niềm tin của ông vào hệ thống chính trị bị lung lay do các cuộc bạo loạn chống người Sikh sau vụ ám sát Indira Gandhi, ông vẫn giữ vững quan điểm tích cực về tiềm năng của nền dân chủ Ấn Độ.

Một trong những tuyên bố gây tranh cãi khác của ông là việc ông từng khẳng định Đạo Sikh là một "nhánh chiến binh của Ấn Độ giáo". Những quan điểm thẳng thắn và đôi khi sốc này đã định hình một phần hình ảnh của ông trong mắt công chúng và các nhà phê bình.

6.3. Ảnh hưởng

Khushwant Singh đã có những đóng góp và ảnh hưởng sâu rộng đến văn học, báo chí, chính trị và đời sống xã hội Ấn Độ. Kinh nghiệm trực tiếp của ông trong sự kiện Phân chia Ấn Độ năm 1947 đã trở thành cảm hứng mạnh mẽ cho tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, Train to Pakistan, một cuốn tiểu thuyết đã định hình cách nhìn của nhiều người về giai đoạn lịch sử đau thương này.

Trong lĩnh vực báo chí, sự nghiệp biên tập của ông, đặc biệt là tại The Illustrated Weekly of India, đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể về lượng độc giả, từ 65.000 lên 400.000 bản. Điều này khẳng định khả năng lãnh đạo và tầm ảnh hưởng của ông trong việc định hình dư luận và cung cấp thông tin chất lượng. Sự sụt giảm lượng độc giả của tờ báo sau khi ông rời đi cũng là một minh chứng cho tác động cá nhân của ông.

Là một nhà văn, phong cách viết đặc trưng của ông - pha trộn chủ nghĩa thế tục, khiếu hài hước, châm biếm và tình yêu thơ ca - đã tạo ra một dấu ấn riêng biệt trong văn học Ấn Độ. Những phân tích dí dỏm và đôi khi chua cay của ông về đặc điểm xã hội và hành vi của người phương Tây và người Ấn Độ đã khơi gợi nhiều cuộc tranh luận và suy ngẫm.

Mặc dù có những quan điểm gây tranh cãi về chính trị và tôn giáo, Khushwant Singh vẫn kiên định với niềm tin vào nền dân chủ Ấn Độ và tiếp tục đóng góp vào các cuộc thảo luận công khai cho đến cuối đời. Sự nghiệp và di sản của ông đã được ghi nhận bằng nhiều giải thưởng và danh hiệu, và thậm chí ông còn được vinh danh trong Limca Book of Records vào năm 2016 như một sự tri ân. Tác phẩm cuối cùng của ông, The Good, The Bad and The Ridiculous, đã tiếp tục phê phán tôn giáo một cách mạnh mẽ, cho thấy ông không ngừng thách thức các quy ước xã hội. Ngay cả sau khi qua đời, các tác phẩm của ông vẫn tiếp tục được xuất bản, như cuốn Punjab, Punjabis & Punjabiyat, được con gái ông biên soạn, tiếp tục thể hiện tầm ảnh hưởng lâu dài của ông.