1. Cuộc đời và Bối cảnh
Yōhei Sasakawa là con trai thứ ba của Ryōichi Sasakawa, người sáng lập Quỹ Nippon, một doanh nhân, chính trị gia và nhà từ thiện nổi tiếng. Ông đã trải qua thời thơ ấu và quá trình trưởng thành dưới ảnh hưởng sâu sắc từ gia đình, đặc biệt là người cha có tầm ảnh hưởng lớn.
1.1. Thời thơ ấu và Giáo dục
Sinh năm 1939, Yōhei Sasakawa đã trải qua thời thơ ấu đầy biến động. Năm 1945, khi mới 6 tuổi, ông cùng mẹ sống ở Asakusa Kotobuki-chō, Tokyo. Trong trận Không kích Tokyo ngày 10 tháng 3 năm 1945, thay vì chạy về phía sông Sumida, hai mẹ con ông lại đi theo hướng khác do mẹ ông không biết bơi. Điều này đã giúp họ may mắn sống sót, trong khi hầu hết người dân trong khu phố đều thiệt mạng. Trải nghiệm chiến tranh này đã in sâu vào tâm trí ông.
Yōhei Sasakawa tốt nghiệp Khoa Khoa học Chính trị và Kinh tế tại Đại học Meiji. Trong những năm tháng tuổi trẻ, ông sống dưới sự dạy dỗ nghiêm khắc của cha mình, Ryōichi. Ngôi nhà của Ryōichi ở Koishikawa, Bunkyō-ku, Tokyo, luôn tấp nập khách khứa đến mức được gọi là "Ryokan Sasakawa". Ryōichi có phương châm giáo dục là "Không cần học hành. Ta sẽ dạy con về xã hội". Yōhei phải thức dậy sớm để làm việc nhà như quét dọn, giặt giũ, đánh giày trước khi đến trường, và sau 4 giờ chiều lại phải giúp đỡ mua sắm, nấu ăn, dọn dẹp nhà tắm cho đến tận khuya. Dù bị cha dạy dỗ nghiêm khắc, Yōhei Sasakawa luôn coi cha mình không chỉ là cha mà còn là người thầy trong cuộc đời.
1.2. Quan hệ gia đình
Cha của Yōhei Sasakawa, Ryōichi Sasakawa, là một nhân vật gây nhiều tranh cãi, từng bị bắt giữ với tư cách là tội phạm chiến tranh hạng A sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Tuy nhiên, ông cũng là một doanh nhân thành đạt, chính trị gia và nhà từ thiện, người đã thành lập Quỹ Nippon. Yōhei Sasakawa đã kế thừa sứ mệnh xóa bỏ bệnh phong từ cha mình.
Ông có một anh trai là Sasakawa Takashi, cựu thành viên của Đảng Dân chủ Tự do tại Chúng Nghị viện. Sasakawa Hiroyoshi, một chính trị gia, là cháu trai của ông.
2. Sự nghiệp và Lãnh đạo
Sự nghiệp của Yōhei Sasakawa gắn liền với các hoạt động xã hội và lãnh đạo các tổ chức lớn, đặc biệt là Quỹ Nippon.
2.1. Chủ tịch Quỹ Nippon
Sau khi giữ chức Chủ tịch Hiệp hội Đua thuyền Nhật Bản (nay là Hiệp hội Đua thuyền Nhật Bản) và Giám đốc Quỹ Nhật Bản vì Sự Phát triển Đóng tàu (nay là Quỹ Nghiên cứu Chính sách Đại dương), Yōhei Sasakawa được bổ nhiệm làm Chủ tịch Quỹ Nippon vào năm 1989. Tháng 7 năm 2005, ông trở thành Chủ tịch Quỹ sau khi Ayako Sono, người tiền nhiệm, nghỉ hưu.
Quỹ Nippon là một trong những tổ chức từ thiện lớn nhất Nhật Bản, được tài trợ chủ yếu từ doanh thu của ngành công nghiệp đua thuyền. Yōhei Sasakawa đã đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng chiến lược và quản lý các chương trình chính của Quỹ, đảm bảo nguồn tài chính ổn định cho các hoạt động từ thiện và xã hội rộng khắp.
2.2. Các chức vụ quan trọng khác
Ngoài vai trò Chủ tịch Quỹ Nippon, Yōhei Sasakawa đã đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng khác trên trường quốc tế và trong nước, thể hiện cam kết của ông đối với các vấn đề nhân đạo và phát triển:
- Đại sứ Thiện chí của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về Xóa bỏ Bệnh phong (từ tháng 5 năm 2001).
- Đại sứ Nhật Bản về Nhân quyền của Người bị ảnh hưởng bởi Bệnh phong (từ năm 2007).
- Đại sứ Thiện chí về Phúc lợi các Sắc tộc Quốc gia tại Myanmar (được Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản bổ nhiệm từ năm 2012).
- Đặc phái viên của Chính phủ Nhật Bản về Hòa giải Dân tộc tại Myanmar (từ năm 2013).
- Thành viên Hội đồng Quản trị của Quỹ Pháp-Nhật Sasakawa, Quỹ Hoa Kỳ-Nhật Bản, Quỹ Scandinavia-Nhật Bản Sasakawa, và Quỹ Đại Anh Sasakawa.
- Cố vấn của Quỹ Tokyo và Quỹ Hữu nghị Nhật Bản-Trung Quốc Sasakawa.
3. Hoạt động và Thành tựu Chính
Các hoạt động của Yōhei Sasakawa trải rộng trên nhiều lĩnh vực, từ y tế, hàng hải đến viện trợ quốc tế và các đóng góp xã hội trong nước, luôn thể hiện tầm nhìn và nỗ lực không ngừng của ông.
3.1. Hoạt động xóa bỏ bệnh phong
Yōhei Sasakawa coi việc xóa bỏ bệnh phong là một sứ mệnh cá nhân, được kế thừa từ cha ông, Ryōichi Sasakawa. Năm 1965, ông cùng cha đến thăm một cơ sở điều trị bệnh phong ở Hàn Quốc. Cú sốc khi chứng kiến sự phân biệt đối xử mà những người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong phải đối mặt đã thuyết phục ông về sự cần thiết của việc kiểm soát bệnh phong, từ đó thúc đẩy ông bắt đầu các hoạt động của riêng mình.
Ông đã nỗ lực thúc đẩy đối thoại giữa những người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong, các nhà lãnh đạo chính phủ, giới truyền thông và các bên liên quan khác ở nhiều quốc gia, đặc biệt tập trung vào những nơi bệnh phong còn phổ biến. Ông tập trung vào việc truyền bá hiểu biết chính xác về căn bệnh này, đặc biệt là sự thật rằng nó có thể chữa khỏi được. Từ tháng 5 năm 2001, ông giữ vai trò Đại sứ Thiện chí của WHO về Xóa bỏ Bệnh phong.
Trong những năm 1990, Sasakawa đã thúc đẩy việc phân phối liệu pháp đa thuốc (MDT) như một phương tiện kiểm soát bệnh phong, góp phần giảm đáng kể số lượng bệnh nhân trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhận thấy rằng những người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong, và thậm chí cả gia đình họ, vẫn tiếp tục đối mặt với sự phân biệt đối xử trong các lĩnh vực như việc làm và giáo dục ngay cả sau khi đã được chữa khỏi, ông đã chủ trương rằng bệnh phong không chỉ nên được tiếp cận như một vấn đề y tế mà còn là một vấn đề xã hội liên quan đến nhân quyền.
Tháng 7 năm 2003, ông đã đến thăm Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về Nhân quyền, tìm cách đưa vấn đề này ra trước Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc (nay là Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc). Sau đó, vào tháng 3 năm 2004, ông đã nêu vấn đề này tại một phiên họp toàn thể của Ủy ban. Kết quả là, tháng 8 năm 2004, Tiểu ban Thúc đẩy và Bảo vệ Nhân quyền đã khởi xướng các nghiên cứu để chính thức giải quyết vấn đề bệnh phong và các vấn đề phân biệt đối xử liên quan như một vấn đề nhân quyền. Cuối cùng, một nghị quyết kêu gọi các chính phủ quốc gia, các tổ chức liên quan đến bệnh phong và các tổ chức Liên Hợp Quốc cải thiện tình hình hiện tại đã được nhất trí thông qua.
Kể từ đó, Sasakawa tiếp tục nỗ lực giải quyết các khía cạnh xã hội của bệnh phong bằng cách thành lập Quỹ Sasakawa-India Leprosy Foundation vào năm 2006 để hỗ trợ sự độc lập của những người bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này. Quỹ này cũng tích cực gây quỹ từ giới kinh doanh Ấn Độ. Ông cũng đã khởi động Chiến dịch Kêu gọi Toàn cầu nhằm chấm dứt kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong vào năm 2006, và tiếp tục các chiến dịch này hàng năm, với lần thứ 13 được tổ chức tại New Delhi, Ấn Độ vào năm 2018, được hỗ trợ bởi Tổ chức Người khuyết tật Quốc tế. Năm 2017, ông cùng với Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) đã khởi động Chiến dịch Kêu gọi Toàn cầu 2017 nhằm xóa bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong, cũng tại New Delhi.
Tháng 6 năm 2016, ông đã đồng tổ chức Hội nghị Chuyên đề Quốc tế về Bệnh phong và Nhân quyền tại Vatican cùng với Hội đồng Giáo hoàng về Chăm sóc Sức khỏe và Quỹ Good Samaritan. Hội nghị đã thông qua Kết luận và Khuyến nghị kêu gọi chấm dứt kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong. Từ năm 2012 đến 2015, ông cũng đã khởi xướng một loạt hội nghị chuyên đề quốc tế khu vực về bệnh phong và nhân quyền để nâng cao nhận thức và tăng cường thực hiện nghị quyết của Liên Hợp Quốc cùng với các Nguyên tắc và Hướng dẫn đi kèm về xóa bỏ phân biệt đối xử đối với người bị ảnh hưởng bởi bệnh phong và các thành viên gia đình họ.
Yōhei Sasakawa cũng đã phản ứng mạnh mẽ trước các trường hợp phân biệt đối xử. Tháng 1 năm 2012, khi biết về việc bộ phim hoạt hình "The Pirates! Band of Misfits" của Sony Pictures Animation chứa các cảnh phân biệt đối xử với người mắc bệnh phong, ông đã gửi thư phản đối đến các nhà sản xuất và công ty mẹ, yêu cầu sửa đổi hoặc xóa bỏ các đoạn này. Sau đó, Phó Chủ tịch Sony Pictures Entertainment, Jeff Blake, đã xác nhận với ông rằng các đoạn gây tranh cãi đã được loại bỏ. Tương tự, vào năm 2008, trước thềm Thế vận hội Mùa hè 2008 tại Bắc Kinh, khi Ủy ban Tổ chức Thế vận hội Bắc Kinh công bố "Hướng dẫn pháp lý về nhập cảnh và lưu trú của người nước ngoài trong thời gian Olympic" cấm người mắc bệnh phong nhập cảnh, Sasakawa đã ngay lập tức gửi thư tới Hồ Cẩm Đào, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, và Jacques Rogge, Chủ tịch Ủy ban Olympic Quốc tế, yêu cầu rút lại hướng dẫn này. Hướng dẫn đã được rút lại trước khi Thế vận hội diễn ra, một phần nhờ vào việc Trung Quốc đã đồng bảo trợ nghị quyết của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc về xóa bỏ phân biệt đối xử đối với người mắc bệnh phong vào tháng 6 cùng năm.
3.2. Chính sách và Hoạt động Hàng hải
Sasakawa cũng rất tích cực trong lĩnh vực các vấn đề hàng hải. Ông đã đề xuất thành lập một quỹ mới thông qua đó người dùng sẽ tự nguyện đóng góp chi phí liên quan đến việc đảm bảo an toàn hàng hải tại Eo biển Malacca, một trong những tuyến đường biển bận rộn nhất thế giới. Ông có ý định lật đổ ý tưởng truyền thống rằng việc sử dụng tất cả các tuyến đường biển phải miễn phí, lập luận rằng trong bối cảnh quốc tế hiện nay, việc người sử dụng phải đóng góp là cần thiết.
Ngoài ra, ông đang thúc đẩy các sáng kiến mới để giải quyết các vấn đề hàng hải ở Nhật Bản, bao gồm việc thành lập Luật Đại dương Cơ bản đầu tiên của quốc gia vào năm 2007. Sasakawa cũng thành lập Chương trình Học bổng Liên Hợp Quốc - Quỹ Nippon vào năm 2004 để góp phần xây dựng một thế hệ lãnh đạo và chuyên gia đại dương mới.
Năm 2016, ông thành lập Hiệp hội Đổi mới Đại dương Quỹ Nippon, một sáng kiến toàn quốc thu hút các ngành công nghiệp, học viện, khu vực công và tư nhân với mục tiêu xây dựng năng lực con người trong phát triển ngoài khơi. Cùng năm, ông cũng khởi động Seabed 2030, một sáng kiến nhằm lập bản đồ đáy đại dương thế giới vào năm 2030. Năm 2015, ông khởi động Chương trình Chính sách An toàn và An ninh Hàng hải (MSP), một trong số ít các chương trình cung cấp bằng thạc sĩ trong lĩnh vực này. Đây là nỗ lực chung với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Viện Nghiên cứu Chính sách Quốc gia (GRIPS) và Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản nhằm bồi dưỡng các chuyên gia trong lĩnh vực an toàn và an ninh hàng hải ở châu Á.
3.3. Viện trợ Quốc tế và Doanh nghiệp Xã hội
Yōhei Sasakawa đã khởi xướng và hỗ trợ nhiều dự án viện trợ quốc tế và hoạt động doanh nghiệp xã hội quy mô lớn:
- Hỗ trợ nạn nhân Chernobyl:** Năm 1999, ông đã cung cấp hỗ trợ y tế nhi khoa cho các nạn nhân của Thảm họa Chernobyl. Trong 10 năm sau sự cố nhà máy điện hạt nhân Chernobyl, ông đã giám sát các cuộc kiểm tra y tế cho 200000 trẻ em bị ảnh hưởng.
- An ninh lương thực ở châu Phi:** Từ năm 1986, ông đã khởi xướng Chương trình Sasakawa Global 2000 để giúp các quốc gia châu Phi đạt được khả năng tự cung tự cấp trong sản xuất cây lương thực chủ yếu. Chương trình này được thực hiện cùng với cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter và Tiến sĩ Norman Borlaug, người đoạt Giải Nobel Hòa bình.
- Mạng lưới học bổng toàn cầu:** Năm 1987, ông đã thành lập Quỹ Học bổng Lãnh đạo Trẻ Sasakawa (SYLFF), một chương trình tài trợ đã tạo ra một mạng lưới 69 trường đại học lớn trên toàn thế giới. Đến năm 2014, số lượng học giả Sasakawa từ Đại học Hàng hải Quốc tế (IMU) và Viện Luật Hàng hải Quốc tế (IMLI) đã vượt mốc 1000.
- Đào tạo y tế cho Trung Quốc:** Năm 1987, ông thành lập Chương trình Học bổng Y tế Sasakawa để đào tạo 2000 bác sĩ Trung Quốc. Đến năm 2016, Chương trình Học bổng Y tế Sasakawa Nhật Bản-Trung Quốc đã kỷ niệm 30 năm thành lập và số lượng học giả đã đạt khoảng 2200.
- Phát triển tuyến đường biển Bắc Cực:** Năm 1993, ông chủ trì một chương trình nghiên cứu chung quốc tế để phát triển tuyến đường vận chuyển Bắc Cực.
- Dự án Y học Cổ truyền ở Mông Cổ:** Năm 2004, ông khởi động Dự án Y học Cổ truyền ở Mông Cổ.
- Học bổng Trí thức Công chúng Châu Á (API Fellowships):** Năm 2000, ông khởi xướng Học bổng API của Quỹ Nippon tại 5 quốc gia châu Á.
- Diễn đàn 2000:** Ông đã cùng với cựu Tổng thống Cộng hòa Séc Václav Havel giám sát Diễn đàn 2000 trong 11 năm. Sáng kiến này quy tụ các chuyên gia và cá nhân xuất sắc từ khắp nơi trên thế giới để thảo luận về các vấn đề toàn cầu.
3.4. Đóng góp Xã hội trong Nước
Tại Nhật Bản, Yōhei Sasakawa đã có nhiều đóng góp đáng kể cho xã hội, đặc biệt là trong các lĩnh vực mà chính phủ chưa thể bao phủ hoàn toàn:
- Phát triển NGO và hoạt động tình nguyện:** Ông tập trung vào việc phát triển các tổ chức phi chính phủ và các hoạt động tình nguyện của quốc gia.
- Nâng cao dịch vụ phúc lợi:** Ông đã tăng cường các dịch vụ cho người cao tuổi và người khuyết tật, đồng thời quyên góp 20000 xe chăm sóc cho các tổ chức phúc lợi xã hội trên khắp Nhật Bản.
- Hỗ trợ nạn nhân tội phạm:** Ông đã xây dựng các mạng lưới để hỗ trợ nạn nhân tội phạm.
- Đào tạo y tá chăm sóc giảm nhẹ:** Ông cũng hỗ trợ đào tạo các y tá chuyên về chăm sóc giảm nhẹ (hospice).
- Biện pháp chống cướp biển:** Yōhei Sasakawa đã phát triển các biện pháp để chống lại cướp biển trên biển.
- Công khai tàu gián điệp Triều Tiên:** Ông cũng được biết đến với việc công khai hoạt động của các tàu gián điệp Triều Tiên.
- Chống rác thải biển:** Năm 2018, ông công bố khởi động dự án "CHANGE FOR THE BLUE" như một sáng kiến quy mô lớn, toàn quốc, tập hợp nhiều bên liên quan bao gồm các tổ chức khu vực tư nhân, chính phủ và các tổ chức học thuật để tìm kiếm và thực hiện các chương trình thực tiễn nhằm giải quyết vấn đề rác thải biển.
- Hỗ trợ thể thao người khuyết tật:** Ông đã mở The Nippon Foundation Para Arena, một phòng tập thể dục chuyên dụng cho thể thao người khuyết tật tại Odaiba, Tokyo vào năm 2018, nhằm cung cấp môi trường tập luyện cho các vận động viên hướng tới Thế vận hội Người khuyết tật Mùa hè 2020 tại Tokyo.
- Lễ hội True Colours:** Năm 2018, ông tổ chức Lễ hội True Colours, một lễ hội nghệ thuật có các buổi biểu diễn của các nghệ sĩ khuyết tật đến từ 18 quốc gia tại Singapore.
- Hỗ trợ người bạch tạng:** Ông đã tổ chức hội nghị quốc tế đầu tiên ở châu Á về các vấn đề nhân quyền mà người bạch tạng phải đối mặt, tập trung vào khu vực Châu Phi hạ Sahara, hợp tác chặt chẽ với Chuyên gia Độc lập của Liên Hợp Quốc về việc hưởng thụ nhân quyền của người bạch tạng.
- Dự án "Tooth Fairy":** Từ ngày 1 tháng 6 năm 2009, ông đã khởi động dự án "Tooth Fairy" (Tiên Răng) hợp tác với Hiệp hội Nha khoa Nhật Bản như một phần của hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR). Dự án này thu thập kim loại nha khoa không cần thiết (như răng vàng) từ các phòng khám nha khoa trên toàn quốc, tái chế chúng và sử dụng số tiền thu được để xây dựng trường học ở Myanmar và các khoa ung thư nhi khoa.
- Đề xuất giá thuốc lá 1000 yên:** Vào ngày 4 tháng 3 năm 2008, trên chuyên mục "Seiron" của báo Sankei Shimbun, ông đã đề xuất tăng giá một bao thuốc lá lên 1.00 K JPY, gây ra một cuộc tranh luận sôi nổi. Ông lập luận rằng nếu giá thuốc lá tăng lên 1.00 K JPY, hơn 90% người hút thuốc sẽ bỏ thuốc, điều này có lợi cho sức khỏe, phòng cháy chữa cháy và sự phát triển lành mạnh của thanh thiếu niên.
- Tái thiết Lâu đài Edo:** Trên chuyên mục "Seiron" của Sankei Shimbun (số ra ngày 23 tháng 2 năm 2010), ông đã đề xuất rằng Nhật Bản nên hợp tác giữa khu vực công và tư để tái thiết Lâu đài Edo như một biểu tượng quốc gia và là điểm nhấn cho du lịch. Ông cho rằng Lâu đài Edo, được xây dựng với uy tín của gia tộc Tokugawa Shogun, là đỉnh cao của công nghệ kiến trúc, thủ công và trang trí Nhật Bản. Ông so sánh nó với Cung điện Versailles ở Paris, Cung điện Buckingham ở Luân Đôn, và Tượng Nữ thần Tự do ở New York, nhấn mạnh sự cần thiết của việc tái thiết Thiên thủ (tháp chính) của Lâu đài Edo như một biểu tượng của Nhật Bản, đồng thời là cơ hội để củng cố mối liên kết gia đình, cộng đồng và niềm tự hào dân tộc.
- Minh bạch thông tin:** Sasakawa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc công khai thông tin của các tổ chức công ích. Ông duy trì một blog hàng ngày (bằng tiếng Nhật) về các hoạt động và suy nghĩ của mình. Dưới sự lãnh đạo của Sasakawa, những nỗ lực công khai của Quỹ Nippon đã nhận được đánh giá cao trong bối cảnh cải cách của chính phủ trong lĩnh vực công ích.
3.5. Hỗ trợ Hòa bình và Tái thiết Myanmar

Yōhei Sasakawa đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hòa bình, hòa giải dân tộc và hỗ trợ tái thiết tại Myanmar. Từ tháng 2 năm 2013, ông được bổ nhiệm làm Đặc phái viên của Chính phủ Nhật Bản về Hòa giải Dân tộc tại Myanmar.
Ông đã có lịch sử hoạt động lâu dài tại Myanmar từ thời kỳ quân chính, bao gồm các hoạt động phòng chống bệnh phong, phổ biến các sản phẩm y học cổ truyền và xây dựng trường tiểu học. Đặc biệt, khi ông lên kế hoạch xây dựng trường học ở bang Shan, một khu vực hẻo lánh nơi các nhóm dân tộc thiểu số đang xung đột, các chuyên gia đã cười nhạo và cho rằng dự án sẽ không thành công. Tuy nhiên, ông đã hoàn thành 200 trường học tại đó. Đến năm 2018, tổng cộng 460 trường học đã được xây dựng ở Myanmar thông qua sự hợp tác với chính phủ nước này, bao gồm 300 trường ở bang Shan, 100 trường ở bang Rakhine và 60 trường ở vùng Ayeyarwady. Ông cũng lên kế hoạch xây dựng 200 trường học ở bang Rakhine, nơi có xung đột tôn giáo gay gắt.
Sasakawa đã xây dựng mối quan hệ tin cậy với các nhân vật quan trọng của Myanmar thông qua các dự án độc lập, không phụ thuộc vào chính phủ hay Bộ Ngoại giao. Ông đã nhiều lần gặp gỡ Tổng thống Than Shwe (khi đó) ở Yangon trong thời kỳ quân chính. Tháng 12 năm 2011, ông trực tiếp trao thư của cố Tổng thống Cộng hòa Séc Václav Havel cho Aung San Suu Kyi tại văn phòng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD). Tháng 4 năm 2012, ông dùng bữa tối với Tổng thống Thein Sein tại Tokyo theo lời đề nghị của Tổng thống. Ngay cả sau khi chính phủ của Tổng thống Htin Kyaw thuộc NLD, với Aung San Suu Kyi là lãnh đạo thực tế, được thành lập vào ngày 30 tháng 3 năm 2016, Sasakawa vẫn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Tổng tư lệnh Min Aung Hlaing. Ông đã gặp Min Aung Hlaing vào ngày 13 tháng 11 năm 2021, sau cuộc đảo chính Myanmar 2021 do Min Aung Hlaing lãnh đạo vào ngày 1 tháng 2 năm 2021.
Ông đã chứng kiến việc ký kết Thỏa thuận Ngừng bắn Toàn quốc (NCA) giữa Chính phủ Myanmar và 8 tổ chức vũ trang sắc tộc vào năm 2015, và giữa Chính phủ Myanmar và 2 tổ chức vũ trang sắc tộc vào năm 2018, với tư cách là Đặc phái viên của Chính phủ Nhật Bản. Nhật Bản là quốc gia duy nhất không giáp biên giới được mời tham dự các buổi lễ ký kết này và cam kết tiếp tục hỗ trợ tiến trình hòa bình.
Năm 2016, ông khởi động Chương trình Phục hồi, với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại giao Nhật Bản và sự đồng ý của Chính phủ Myanmar, để xây dựng nhà ở, trường học, phòng khám sức khỏe và các cơ sở khác cho những người bị ảnh hưởng bởi xung đột ở Myanmar. Chương trình này bao gồm khu vực dưới ảnh hưởng của các tổ chức vũ trang sắc tộc đã ký Thỏa thuận Ngừng bắn Toàn quốc năm 2015. Năm 2017, ông đã tổ chức lễ kỷ niệm hoàn thành các tòa nhà cho những người bị ảnh hưởng bởi xung đột ở đông nam Myanmar như một phần của Chương trình Phục hồi đầu tiên, bắt đầu vào tháng 3 năm 2016. Theo yêu cầu tiếp theo từ phía Myanmar, ông đã khởi động Chương trình Phục hồi thứ hai, bao gồm xây dựng nhà ở, trường học, trung tâm chăm sóc sức khỏe và giếng nước, ở bang Kayin và bang Mon với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại giao Nhật Bản.
Trước đó, vào năm 2012, ông đã dẫn đầu việc phân phối 3.00 M USD thực phẩm và thuốc men cho những người bị ảnh hưởng bởi xung đột ở các khu vực khó tiếp cận của Myanmar dưới ảnh hưởng của các tổ chức vũ trang sắc tộc.
Tuy nhiên, việc Sasakawa tiếp tục tham gia vào Myanmar dưới chế độ quân sự sau cuộc đảo chính đã gây ra những tranh cãi. Một số ý kiến chỉ ra sự không rõ ràng trong vai trò của ông (là một cá nhân, đại diện cho Quỹ công ích, hay đại diện cho chính phủ Nhật Bản). Nhiều công ty và tổ chức kinh doanh của Nhật Bản đã dựa vào mối quan hệ rộng lớn của Sasakawa để thâm nhập thị trường Myanmar, nhưng sau cuộc đảo chính và các cuộc đàn áp vũ trang, nhiều doanh nghiệp liên quan đến quân đội đã buộc phải rút lui vì lý do nhân quyền.
3.6. Hỗ trợ Phục hồi sau Động đất và Sóng thần Tohoku
Sau Động đất và sóng thần Tōhoku 2011 xảy ra vào ngày 11 tháng 3 năm 2011, Quỹ Nippon, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Yōhei Sasakawa, đã quyết định thành lập một trung tâm hỗ trợ thảm họa và cử nhân viên đến Ishinomaki, tỉnh Miyagi, nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất. Trung tâm này có nhiệm vụ tiếp nhận và điều phối các tình nguyện viên đang hoạt động tại hiện trường. Quỹ cũng hỗ trợ các tổ chức phi lợi nhuận (NPO) và các nhóm tình nguyện viên với số tiền lên đến 1.00 M JPY cho các hoạt động của họ.
Vào ngày 4 tháng 4, Sasakawa đích thân đến Ishinomaki và Onagawa (tỉnh Miyagi) để trực tiếp trao tiền chia buồn và thăm hỏi (50.00 K JPY mỗi người) cho các gia đình có người thiệt mạng hoặc mất tích. Giữa tháng 4, ông đã tổ chức và cử các đội tình nguyện viên sinh viên đến khu vực bị ảnh hưởng, với tổng số hơn 5000 người đã được cử đi cho đến nay. Ngoài ra, Quỹ còn hỗ trợ 22 đài phát thanh FM khẩn cấp và phân phát 42000 chiếc radio. Những phản ứng này được thực hiện dựa trên kinh nghiệm hỗ trợ tình nguyện viên trong 28 thảm họa xảy ra tại Nhật Bản kể từ Động đất Hanshin-Awaji 1995.
Tháng 6 năm 2011, Quỹ Nippon và Philip Morris đã cùng khởi động dự án hỗ trợ trẻ em trên 18 tuổi mang tên "Doorway to Smiles". Philip Morris đã đóng góp 30.00 M JPY làm chi phí ban đầu. Sasakawa đã bảo vệ quyết định chấp nhận khoản đóng góp từ một công ty thuốc lá, mặc dù ông thường xuyên tham gia các hoạt động chống hút thuốc. Ông tuyên bố trên blog của mình rằng đây không phải là sự thay đổi lập trường, mà là việc chấp nhận thiện chí từ bất kỳ ai để giúp đỡ khu vực bị thiên tai. Tháng 11 năm 2012, như một kết quả của dự án này, quán cà phê "Ishinomaki Cafe" đã được mở tại tầng 1 của Tòa thị chính Ishinomaki, với sự tham gia của 50 học sinh trung học được tuyển chọn công khai.
3.7. Đóng góp Văn hóa và Xã hội
Yōhei Sasakawa cũng có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực văn hóa và xã hội:
- Sưu tầm và cho mượn nhạc cụ quý hiếm:** Theo đề xuất của Sasakawa, với sự hỗ trợ tài chính dồi dào từ doanh thu đua thuyền công cộng của Quỹ Nippon, Quỹ Âm nhạc Nhật Bản (một quỹ chị em) đã bắt đầu từ năm 1994 việc sưu tầm các nhạc cụ dây đẳng cấp thế giới được chế tác bởi Stradivarius và Guarneri del Gesù. Các nhạc cụ này được cho các nghệ sĩ biểu diễn hàng đầu và các nghệ sĩ trẻ triển vọng trong và ngoài nước mượn miễn phí. Hiện tại, Quỹ sở hữu 19 cây Stradivarius và 2 cây Guarneri del Gesù.
- Hỗ trợ phục hồi sau thảm họa bằng văn hóa:** Tháng 6 năm 2011, ông đã quyết định bán một cây Stradivarius thuộc sở hữu của mình để sử dụng cho công cuộc phục hồi sau trận động đất và sóng thần Tohoku. Cây "Lady Blunt", một trong những cây Stradivarius hàng đầu, đã được bán đấu giá tại Luân Đôn với giá 15.89 M USD (khoảng 1.27 B JPY), mức giá cao nhất từng được ghi nhận bởi công ty đấu giá này. Toàn bộ số tiền đã được chuyển vào "Quỹ Hỗ trợ Phục hồi Văn hóa Truyền thống Đông Nhật Bản" được thành lập trong Quỹ, và được sử dụng để khôi phục các công cụ (như xe rước, trống) dùng trong các lễ hội và nghệ thuật truyền thống ở các khu vực bị ảnh hưởng.
3.8. Quan hệ với Trung Quốc
Sasakawa đã thúc đẩy các hoạt động trao đổi giáo dục, văn hóa và xây dựng quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc trong hơn 25 năm.
- Chương trình đào tạo y tế:** Ông đã thiết lập một chương trình đào tạo cho các chuyên gia y tế Trung Quốc kéo dài hơn 25 năm.
- Dự án sách tiếng Nhật:** Ông đã tặng sách tiếng Nhật cho các trường đại học Trung Quốc thông qua dự án sách giáo dục và nghiên cứu.
- Quỹ Học bổng Lãnh đạo Trẻ (SYLFF):** Trong số 69 trường đại học trên thế giới có Quỹ Học bổng Lãnh đạo Trẻ, 10 trường nằm ở Trung Quốc.
- Quỹ Hữu nghị Nhật Bản-Trung Quốc Sasakawa:** Quỹ này có quy mô quỹ 10.10 B JPY và là quỹ trao đổi tư nhân lớn nhất giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Quỹ được thành lập vào năm 1989, khi Trung Quốc bị cô lập quốc tế sau Sự kiện Thiên An Môn và quan hệ Nhật-Trung ở cấp chính trị trở nên lạnh nhạt, nhằm duy trì mối quan hệ giữa hai nước ở cấp độ dân sự.
Sasakawa đã gặp gỡ nhiều nhân vật quan trọng của Trung Quốc, bao gồm Đặng Tiểu Bình (người lãnh đạo tối cao khi đó) vào tháng 10 năm 1985, Tổng Bí thư Hồ Diệu Bang (khi đó) vào năm 1986, Chủ tịch Dương Thượng Côn (khi đó) vào năm 1990, Thủ tướng Chu Dung Cơ (khi đó) vào năm 1997, và Hồ Cẩm Đào (khi đó là Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc) vào năm 1994. Ông được biết đến là người luôn thẳng thắn bày tỏ ý kiến mà không cần phải xu nịnh các nhà lãnh đạo này. Trong cuốn sách "Hai nghìn năm lịch sử soi gương" (2003) và bài phát biểu tại Đại học Nam Kinh vào ngày 5 tháng 11 năm 2005, ông đã trình bày về bối cảnh lịch sử, vai trò và mối quan hệ tương lai giữa Nhật Bản và Trung Quốc, không ngần ngại nói lên sự thật, tình hình hiện tại và lịch sử, bao gồm cả những điều không mấy dễ chịu đối với người Trung Quốc.
Năm 2004, khi Quỹ Học bổng Lãnh đạo Trẻ tại Đại học Lan Châu tự ý đầu tư 1.00 M USD (khoảng 120.00 M JPY vào thời điểm đó) vào một công ty ủy thác đầu tư địa phương và thất bại, không thể thu hồi được, Sasakawa đã ngay lập tức gửi thư cho Tổng Bí thư Hồ Cẩm Đào và Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản Vương Nghị (khi đó) để yêu cầu giải thích và thông qua chính phủ Trung Quốc, yêu cầu khôi phục quỹ học bổng của Đại học Lan Châu. Ông cũng tổ chức họp báo để giải thích sự việc với các phương tiện truyền thông. Tháng 11 năm 2006, Đại sứ Vương Nghị đã trả lời bằng thư, xác nhận rằng "Bộ Giáo dục đã xác nhận việc hoàn trả toàn bộ số tiền. Chúng tôi rất lấy làm tiếc về những ảnh hưởng tiêu cực do vấn đề này gây ra." Sau đó, Quỹ Nippon cũng nhận được thông báo từ phía trường đại học về việc đã nhận lại tiền. Hiện tại, ban lãnh đạo của trường đã được thay đổi và chương trình học bổng vẫn được thực hiện như bình thường.
3.9. Quản lý Kinh doanh Đua thuyền
Yōhei Sasakawa đã có vai trò quan trọng trong việc quản lý và phát triển ngành công nghiệp đua thuyền (Kyōtei), nguồn tài chính chính cho các hoạt động từ thiện của Quỹ Nippon. Mặc dù nguồn gốc tài chính từ ngành cờ bạc này đôi khi bị chỉ trích là "tiền đen" (theo một số nguồn tin từ Hàn Quốc), Sasakawa đã nỗ lực để tối ưu hóa doanh thu nhằm phục vụ các mục đích xã hội.
Năm 1981, khi nhậm chức Phó Chủ tịch Liên đoàn Đua thuyền Quốc gia, Sasakawa đã đưa ra và thực hiện nhiều chính sách nhằm mở rộng doanh thu. Năm 1985, hệ thống đặt cược qua điện thoại được triển khai, và năm 1986, "Boatpia" - địa điểm đặt cược ngoài trường đua chuyên dụng đầu tiên, đã được mở, đáp ứng mong mỏi bấy lâu của ngành đua thuyền. Năm 1994, ông trở thành Chủ tịch Liên đoàn.
Nhận thấy sự đa dạng hóa các hình thức giải trí và thay đổi lối sống, Sasakawa đã sớm chú ý đến các cuộc đua đêm. Năm 1984, ông đã thử nghiệm cuộc đua đêm đầu tiên trong ngành cờ bạc công cộng tại trường đua Hamana. Mặc dù sau đó các cuộc đua đêm đã được tổ chức trước tiên ở các môn cờ bạc công cộng khác (như đua ngựa ở Ōi năm 1986 và đua xe máy ở Isezaki năm 1989), cuộc đua đêm chính thức đầu tiên của đua thuyền đã diễn ra tại trường đua Kiryū vào năm 1997.
Năm 2000, ông từ chức Chủ tịch Liên đoàn và trở thành Chủ tịch danh dự. Tháng 10 cùng năm, dưới sự chỉ đạo của Sasakawa, hình thức đặt cược ba người thắng cuộc - lần đầu tiên trong ngành cờ bạc công cộng - đã được triển khai tại trường đua Suminoe. Sau đó, đua ngựa và đua xe đạp cũng áp dụng hình thức này. Mặc dù doanh thu đua thuyền đã giảm liên tục từ đỉnh điểm 2.20 T JPY vào năm 1991 do sự sụp đổ của nền kinh tế bong bóng, Sasakawa đã đưa ra các chính sách đột phá dựa trên những ý tưởng mới ngay từ năm 1981, chuẩn bị cho thời kỳ khó khăn hiện tại và phá vỡ sự cứng nhắc của ngành đua thuyền lúc bấy giờ.
Để nâng cao sức hút của đua thuyền và vị thế của các vận động viên, Sasakawa đã đề xuất tăng tiền thưởng cho người chiến thắng giải vô địch SG hàng năm (diễn ra vào tháng 12) lên 100.00 M JPY từ năm 1997. Đây là mức tiền thưởng cao nhất trong một giải đấu thể thao chuyên nghiệp vào thời điểm đó và đã gây tiếng vang lớn.
Tháng 3 năm 2009, ông từ chức Chủ tịch danh dự của Liên đoàn.
Một đóng góp đáng chú ý khác của ông là vào tháng 3 năm 2002, khi Liên đoàn Đua thuyền Quốc gia tổ chức họp báo và công bố sẽ cho phép vận động viên nữ Chinatsu Ando, người mắc rối loạn định dạng giới, đăng ký và thi đấu với tư cách vận động viên nam. Mặc dù ban đầu Liên đoàn có ý định từ chối việc thay đổi giới tính cho người mắc rối loạn định dạng giới, Sasakawa đã quyết định chấp nhận yêu cầu thay đổi đăng ký của vận động viên này, coi trọng quyền con người của cô. Đây là một trường hợp cực kỳ hiếm hoi trong giới thể thao chấp nhận thay đổi giới tính.
4. Tư tưởng và Triết lý
Yōhei Sasakawa tin rằng các vấn đề hiện đại đòi hỏi những giải pháp hợp tác. Ông đã xây dựng các mạng lưới rộng lớn bao gồm các lĩnh vực chính trị, chính phủ, học thuật và tư nhân để thúc đẩy sự hợp tác này. Ông cũng là người ủng hộ mạnh mẽ việc công khai thông tin của các tổ chức công ích, thể hiện qua việc ông duy trì một blog cá nhân để chia sẻ các hoạt động và suy nghĩ hàng ngày.
Ông chủ trương một xã hội nơi mọi thành viên đều tham gia vào việc tạo ra lợi ích chung, thông qua sự tích hợp giữa chính phủ quốc gia và địa phương, các tổ chức phi lợi nhuận (NPO) và các nỗ lực trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) của các công ty. Sasakawa cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp cận các vấn đề xã hội, đặc biệt là bệnh phong, không chỉ từ góc độ y tế mà còn từ góc độ nhân quyền, thể hiện cam kết sâu sắc của ông đối với phẩm giá con người.
5. Giải thưởng và Vinh danh
Yōhei Sasakawa đã nhận được nhiều giải thưởng, huân chương và bằng cấp danh dự từ các quốc gia và tổ chức quốc tế, ghi nhận những đóng góp đa dạng của ông:
- 2019: Người có công với Văn hóa (Nhật Bản), Đại Thập tự Huân chương Mặt trời mọc (Nhật Bản), Giải thưởng Hòa bình Gandhi (Ấn Độ), Công dân danh dự của Cộng hòa Palau, Đại Thập tự Hoàng gia Monisaraphon (Campuchia).
- 2018: Giải thưởng Đại Thập tự Hoàng gia Monisaraphon (Campuchia), Công dân danh dự Cộng hòa Palau.
- 2017: Giải thưởng Ocean's 8 của Ủy ban Hải dương học Liên chính phủ UNESCO, Giải thưởng Sức khỏe và Nhân quyền (Hội đồng Điều dưỡng Quốc tế), Huân chương Plus ratio quam vis (Đại học Jagiellonian, Ba Lan), Huy chương Vàng Sức khỏe cho Mọi người (WHO).
- 2016: Giải thưởng Cống hiến của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria.
- 2015: Giải thưởng Hàng hải Quốc tế (IMO) (trao năm 2014).
- 2014: Giải thưởng Pháp quyền (Hiệp hội Luật sư Quốc tế).
- 2013: Huy chương Vàng vì Công lao (Cộng hòa Serbia), Huân chương Hữu nghị (Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam).
- 2011: Đại Thập tự Huân chương Hoàng gia Sahametrei (Campuchia), Chỉ huy Huân chương Công nhận (Cộng hòa Trung Phi).
- 2010: Hiệp sĩ Huân chương Dannebrog (Đan Mạch), Huân chương Timor-Leste (Đông Timor), Huy chương Vàng Thiên niên kỷ Ethiopia, Chỉ huy Huân chương Hoa hồng trắng Phần Lan, Chỉ huy Huân chương Falcon (Iceland), Chỉ huy Huân chương Bảo vệ Vương quốc (Malaysia), Chỉ huy Huân chương Công lao Hoàng gia Na Uy, Chỉ huy Hạng nhất Huân chương Bắc cực (Thụy Điển), Huy chương Dr. Norman E. Borlaug của Giải thưởng Lương thực Thế giới, Bằng Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Tự nhiên Nga, Biểu đồ Thượng phụ của Thượng phụ Moscow và Toàn Nga Kirill.
- 2007: Huân chương Sao Bắc Cực (Mông Cổ), Huân chương Danh dự Lực lượng Bảo vệ Bờ biển (Cấp Maginoo), Giải thưởng Gandhi Quốc tế (Ấn Độ).
- 2006: Chỉ huy Huân chương Quốc gia Mali.
- 2004: Giải thưởng Hợp tác Quốc tế Yomiuri (Nhật Bản).
- 2003: Chỉ huy Huân chương Hoàng gia Monisaraphon (Campuchia), Huân chương Xây dựng Quốc gia (Campuchia), Sĩ quan Huân chương Quốc gia Madagascar (Cộng hòa Madagascar), Giải thưởng Đặc biệt (Đại học Hàng hải Thế giới, Thụy Điển).
- 2001: Huy chương Tưởng niệm Václav Havel (Tổng thống Václav Havel, Cộng hòa Séc), Giải thưởng Gandhi Thiên niên kỷ (Liên minh Bệnh phong Quốc tế).
- 2000: Huân chương Danh dự Menerbes (Pháp), Giải thưởng Bút xanh Quốc tế vinh danh Báo chí Môi trường Thái Bình Dương (Fiji), Đại Sĩ quan Huân chương Công lao (Romania).
- 1998: Huân chương Al Hussein Bin Ali vì Thành tựu, Hạng nhất (Jordan), Huy chương Vàng Sức khỏe cho Mọi người (Tổ chức Y tế Thế giới).
- 1997: Huy chương Sức khỏe Trung Quốc (Trung Quốc).
- 1996: Huy chương Francis Skorina (Belarus), Chỉ huy Huân chương Công lao vì Dịch vụ Xuất sắc (Peru), Kin Inka Sho (Peru), Huân chương Hữu nghị (Liên bang Nga), Huân chương Công lao, Hạng ba (Ukraina).
- 1995: Huân chương Đại Sao Djibouti (Cộng hòa Djibouti).
- 1989: Đại Sĩ quan Huân chương Mono (Togo).
5.1. Bằng cấp danh dự
- 2023: Tiến sĩ danh dự, Đại học Belgrade, Serbia.
- 2019: Tiến sĩ Nhân văn, Đại học Ateneo de Manila, Philippines.
- 2018: Tiến sĩ danh dự, Viện Kỹ thuật và Công nghệ, Mông Cổ; Giáo sư cố vấn, Đại học Cát Lâm, Trung Quốc.
- 2017: Tiến sĩ Luật, Đại học Minnesota, Hoa Kỳ.
- 2016: Tiến sĩ danh dự, Đại học Sofia, Bulgaria.
- 2013: Tiến sĩ danh dự của Đại học, Đại học York, Vương quốc Anh.
- 2012: Tiến sĩ Nhân văn danh dự, Đại học Malaya, Malaysia; Tiến sĩ Phát triển Nông nghiệp danh dự, Đại học Hawassa, Ethiopia.
- 2010: Viện sĩ danh dự, Viện Hàn lâm Khoa học Tự nhiên Nga.
- 2009: Giáo sư danh dự, Đại học Vân Nam, Trung Quốc.
- 2008: Tiến sĩ danh dự về Thư tín Nhân văn, Đại học Hòa bình; Giáo sư danh dự, Đại học Ngoại ngữ Đại Liên, Trung Quốc.
- 2007: Tiến sĩ Nhân văn danh dự, Đại học Cambodia, Campuchia; Giáo sư danh dự, Đại học Quý Châu, Trung Quốc; Tiến sĩ danh dự về Thư tín Nhân văn, Viện Công nghệ Rochester, Hoa Kỳ.
- 2006: Giáo sư danh dự, Đại học Hàng hải Đại Liên, Trung Quốc.
- 2005: Tiến sĩ danh dự, Đại học Jadavpur, Ấn Độ; Chủ tịch danh dự, Hiệp hội các Đại học Hàng hải Quốc tế.
- 2004: Giáo sư danh dự, Đại học Hàng hải Thượng Hải, Trung Quốc; Tiến sĩ danh dự, Đại học Hàng hải Thế giới, Thụy Điển; Giáo sư danh dự, Đại học Hắc Long Giang, Trung Quốc; Giáo sư danh dự, Đại học Y khoa Cáp Nhĩ Tân, Trung Quốc.
- 2003: Giáo sư danh dự, Đại học Y khoa Trung Quốc, Trung Quốc; Tiến sĩ danh dự, Học viện Quản lý, Mông Cổ; Giáo sư danh dự, Đại học Diên Biên, Trung Quốc.
- 2000: Tiến sĩ danh dự, Đại học Bucharest, Romania; Tiến sĩ danh dự, Đại học Cape Coast, Ghana.
6. Hoạt động Viết lách
Yōhei Sasakawa là tác giả của nhiều cuốn sách, bao gồm hồi ký và các bài phân tích về các vấn đề xã hội và nhân quyền, cung cấp cái nhìn sâu sắc về suy nghĩ và kinh nghiệm của ông:
- No Matter Where the Journey Takes Me (2019)
- My Struggle against Leprosy (2019)
- Chikyu wo Kakeru (Chạy khắp địa cầu - Từ hiện trường bệnh phong thế giới) (2021)
- Aisuru Sokoku e (Gửi Tổ quốc yêu dấu) (2016)
- Shinshi no "Hinkaku" 2 ("Phẩm cách" của quý ông 2) (2015)
- Zanshin (Dư tâm) (2014)
- Shinshi no "Hinkaku" ("Phẩm cách" của quý ông) (2012)
- Rinjin Chugokujin ni Itte Okitai Koto (Những điều muốn nói với người hàng xóm Trung Quốc) (2010)
- Fukano wo Kano ni Sekai no Hansenbyo to no Tatakai (Biến điều không thể thành có thể - Cuộc chiến chống bệnh phong thế giới) (2010)
- Wakamono yo, Sekai ni Habatake! (Hỡi những người trẻ, hãy bay ra thế giới!) (2009)
- Ningen toshite Ikite Hoshii kara (Vì muốn con người được sống như một con người) (2008)
- Kono Kuni, Ano Kuni (Đất nước này, đất nước kia) (2004)
- Sekai no Hansenbyo ga Nakunaru Hi (Ngày bệnh phong trên thế giới biến mất) (2004)
- Nisen Nen no Rekishi wo Kagami to shite (Hai nghìn năm lịch sử soi gương) (2003)
- Gaimusho no Shiranai Sekai no "Sugao" ("Bộ mặt thật" của thế giới mà Bộ Ngoại giao không biết) (1998)
7. Đánh giá và Tác động
Yōhei Sasakawa được công nhận rộng rãi là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực từ thiện và xã hội trên toàn cầu. Di sản của ông được đánh dấu bằng những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc xóa bỏ bệnh phong, thúc đẩy nhân quyền cho những người bị ảnh hưởng, và đóng góp vào an ninh hàng hải, giáo dục, và an ninh lương thực. Ông đã xây dựng một mạng lưới hợp tác đa phương rộng khắp, chứng tỏ khả năng lãnh đạo và tầm nhìn của một doanh nhân xã hội.
Tuy nhiên, các hoạt động của ông không tránh khỏi những tranh cãi và phê bình. Một trong những điểm gây tranh cãi chính là nguồn tài chính của Quỹ Nippon, chủ yếu đến từ ngành công nghiệp đua thuyền. Một số nguồn tin đã gọi đây là "tiền đen" từ hoạt động cờ bạc, đặt ra câu hỏi về đạo đức của nguồn quỹ, mặc dù Sasakawa đã sử dụng số tiền này cho các mục đích từ thiện.
Vai trò của ông tại Myanmar cũng là một chủ đề nhạy cảm. Mặc dù ông đã có những đóng góp đáng kể cho hòa bình và tái thiết, đặc biệt là trong việc xây dựng trường học và hỗ trợ nhân đạo, việc ông duy trì mối quan hệ với chính quyền quân sự sau cuộc đảo chính năm 2021 đã gây ra những lo ngại về nhân quyền. Sự không rõ ràng trong vai trò của ông - liệu ông hành động với tư cách cá nhân, đại diện cho Quỹ Nippon, hay đặc phái viên của chính phủ Nhật Bản - cũng là một điểm bị chỉ trích. Một số công ty Nhật Bản đã phải rút lui khỏi các dự án liên quan đến quân đội Myanmar do áp lực về vấn đề nhân quyền, điều này cho thấy sự phức tạp trong các hoạt động ngoại giao của ông tại quốc gia này.
Mặc dù vậy, Sasakawa đã cho thấy sự thực dụng trong việc theo đuổi các mục tiêu xã hội. Ví dụ, việc ông chấp nhận khoản đóng góp từ Philip Morris cho các hoạt động cứu trợ sau thảm họa Tohoku, bất chấp lập trường chống hút thuốc của mình, cho thấy ông ưu tiên kết quả và lợi ích cho người dân hơn là nguồn gốc của quỹ. Quyết định của ông trong việc cho phép vận động viên rối loạn định dạng giới Chinatsu Ando thi đấu với tư cách nam giới cũng là một ví dụ về việc ông đặt quyền con người lên hàng đầu, thể hiện một tư tưởng tiến bộ trong lĩnh vực thể thao.
Nhìn chung, Yōhei Sasakawa là một nhân vật phức tạp với những đóng góp to lớn nhưng cũng đối mặt với những thách thức và chỉ trích. Di sản của ông sẽ tiếp tục được đánh giá dựa trên tác động lâu dài của các sáng kiến của ông đối với xã hội và nhân quyền trên thế giới.