1. Tổng quan
Yun Jong-su (윤정수Yun Jong-suKorean, 尹正水Yun Jong-suKorean) là một cựu cầu thủ bóng đá và huấn luyện viên người Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Sinh ngày 3 tháng 1 năm 1962, ông từng thi đấu ở vị trí hậu vệ và được biết đến với biệt danh "Doksa" (tiếng Việt: rắn độc) nhờ lối chơi quyết liệt và tinh thần thi đấu mạnh mẽ. Khi còn là cầu thủ, ông từng là đội trưởng của đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và góp phần giành huy chương bạc tại Đại hội Thể thao châu Á 1990.
Với tư cách huấn luyện viên, Yun Jong-su đã có ba nhiệm kỳ dẫn dắt đội tuyển quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, trong đó ông đã đưa đội đến vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2006 và vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2014. Ông cũng đã dẫn dắt thành công các đội tuyển trẻ và Olympic, giành chức vô địch Giải vô địch bóng đá U-19 châu Á 2010 với đội tuyển U-20 và huy chương bạc Đại hội Thể thao châu Á 2014 với đội tuyển U-23. Nhiệm kỳ gần đây nhất của ông với đội tuyển quốc gia kéo dài từ năm 2019 đến năm 2023, trong đó có việc đội rút lui khỏi vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2022 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
2. Sự nghiệp cầu thủ
Yun Jong-su đã trải qua một sự nghiệp cầu thủ kéo dài, chủ yếu thi đấu ở vị trí hậu vệ và được biết đến với phong cách thi đấu mạnh mẽ cùng tinh thần quyết tâm cao.
2.1. Đầu đời và đặc điểm cầu thủ
Yun Jong-su sinh ngày 3 tháng 1 năm 1962. Trong suốt sự nghiệp cầu thủ, ông được biết đến với biệt danh "Doksa" (tiếng Việt: rắn độc) do lối chơi đánh dấu người quyết liệt và tinh thần thi đấu bền bỉ. Đội bóng mà ông thi đấu khi còn là cầu thủ được biết đến là Câu lạc bộ Thể thao 25 tháng 4.
2.2. Sự nghiệp câu lạc bộ
Thông tin chi tiết về sự nghiệp cấp câu lạc bộ của Yun Jong-su không được công bố rộng rãi. Tuy nhiên, ông được biết là đã thi đấu cho Câu lạc bộ Thể thao 25 tháng 4, một trong những câu lạc bộ bóng đá hàng đầu ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên.
2.3. Sự nghiệp đội tuyển quốc gia
Yun Jong-su là một thành viên quan trọng của đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên trong thời kỳ đỉnh cao sự nghiệp của mình, thậm chí còn giữ vai trò đội trưởng của đội tuyển tham dự Cúp bóng đá châu Á 1992.
Vào ngày 16 tháng 10 năm 1989, ông ra sân trong trận đấu thuộc vòng loại thứ hai Giải vô địch bóng đá thế giới 1990 khu vực châu Á tại Singapore, nơi đội tuyển Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên để thua Hàn Quốc 0-1 với bàn thắng quyết định của Hwang Sun-hong.
Ông đã góp công lớn vào thành tích giành huy chương bạc của đội tuyển Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên tại Đại hội Thể thao châu Á 1990 được tổ chức ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Trong giải đấu này, vào ngày 3 tháng 10 năm 1990, ông đã ghi một bàn thắng quan trọng giúp đội nhà giành chiến thắng 1-0 trước Thái Lan. Sau đó, vào ngày 11 tháng 10 năm 1990, tại Sân vận động Rungrado 1 tháng 5 ở Bình Nhưỡng, trong trận đấu bóng đá Thống nhất liên Triều, ông đã ghi bàn thắng cân bằng tỉ số 1-1 trước Hàn Quốc, sau khi đội nhà bị dẫn trước bởi bàn thắng của Kim Joo-sung, người hiện là Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Đông Á.
Yun Jong-su cũng tham dự Cúp bóng đá châu Á 1992 được tổ chức tại Nhật Bản. Tuy nhiên, đội tuyển Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã không thể vượt qua vòng bảng với thành tích 1 trận hòa và 2 trận thua, sớm kết thúc hành trình của mình tại giải đấu.
3. Sự nghiệp huấn luyện viên
Sau khi kết thúc sự nghiệp cầu thủ, Yun Jong-su đã chuyển sang công tác huấn luyện và đã có nhiều đóng góp đáng kể cho bóng đá Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, đặc biệt là với các đội tuyển quốc gia và đội trẻ.
3.1. Nhiệm kỳ 1 đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (2003-2005)
Yun Jong-su được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên lần đầu tiên vào năm 2003. Trong chiến dịch vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2006 khu vực châu Á, ông đã dẫn dắt đội tuyển vượt qua vòng loại thứ hai với thành tích ấn tượng 3 trận thắng, 2 trận hòa và 1 trận thua trước Thái Lan, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Yemen.
Thành tích này đã giúp Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên lần đầu tiên sau 12 năm giành quyền vào vòng loại cuối cùng khu vực châu Á. Tuy nhiên, tại vòng đấu này, đội tuyển đã gặp khó khăn lớn và để thua 5 trận liên tiếp trước các đối thủ mạnh như Nhật Bản, Iran và Bahrain, qua đó sớm bị loại. Ngay sau trận thua thứ năm trước Nhật Bản, Yun Jong-su đã bị sa thải. Kim Myong-song sau đó đã tiếp quản đội và dẫn dắt họ giành chiến thắng 3-2 trước Bahrain trong trận đấu cuối cùng của vòng loại.
3.2. Huấn luyện viên đội tuyển trẻ và Olympic (2008-2010)
Từ năm 2008 đến năm 2010, Yun Jong-su kiêm nhiệm vai trò huấn luyện viên trưởng của cả đội tuyển bóng đá U-20 quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và đội tuyển bóng đá U-23 quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên.
Dưới sự dẫn dắt của ông, đội tuyển U-20 đã đạt được thành công vang dội khi giành chức vô địch Giải vô địch bóng đá U-19 châu Á 2010. Với đội tuyển U-23, ông đã giúp đội lọt vào đến vòng tứ kết tại Đại hội Thể thao châu Á 2010 được tổ chức tại Quảng Châu, Trung Quốc.
3.3. Nhiệm kỳ 2 đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Đại hội Thể thao châu Á 2014 (2011-2014)
Năm 2011, Yun Jong-su trở lại dẫn dắt đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Ông đã giúp đội giành chức vô địch Cúp Challenge AFC 2012, đánh dấu lần thứ hai liên tiếp đội tuyển Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên vô địch một giải đấu do AFC tổ chức.
Sau đó, tại Đại hội Thể thao châu Á 2014 ở Incheon, Hàn Quốc, ông tiếp tục dẫn dắt đội tuyển bóng đá U-23 quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên. Dưới sự chỉ đạo của ông, đội đã xuất sắc giành được huy chương bạc, một thành tích đáng kể khi đây là tấm huy chương bóng đá nam đầu tiên của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên tại Đại hội Thể thao châu Á sau 24 năm.
3.4. Sự nghiệp huấn luyện viên sau này và các hoạt động gần đây (2016-2023)
Trong giai đoạn sau này của sự nghiệp huấn luyện, Yun Jong-su tiếp tục gắn bó với các đội tuyển quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên.
Tại Giải vô địch bóng đá U-23 châu Á 2016, giải đấu đồng thời là vòng loại cho Thế vận hội Mùa hè 2016 môn bóng đá nam, ông đã dẫn dắt đội tuyển U-23 Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên lần đầu tiên trong lịch sử lọt vào vòng tứ kết. Tuy nhiên, họ đã để thua đội chủ nhà Qatar với tỉ số 1-2, qua đó bỏ lỡ cơ hội tham dự Thế vận hội Mùa hè lần đầu tiên kể từ năm 1976.
Ông trở lại ghế huấn luyện viên trưởng đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên vào năm 2019, sau khi Kim Yong-jun bị sa thải vì thành tích không tốt tại Cúp bóng đá châu Á 2019. Trong nhiệm kỳ này, ông đã dẫn dắt đội tuyển thi đấu tốt trong 5 trận đấu thuộc vòng loại thứ hai Giải vô địch bóng đá thế giới 2022 khu vực châu Á với thành tích 2 trận thắng, 2 trận hòa và 1 trận thua.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của Đại dịch COVID-19, AFC đã quyết định tổ chức toàn bộ các trận đấu còn lại của bảng H tại Sân vận động Goyang ở Hàn Quốc. Đáp lại quyết định này, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã tuyên bố rút lui khỏi vòng loại, và tất cả các kết quả thi đấu của họ trong vòng đấu này sau đó đã bị hủy bỏ. Nhiệm kỳ huấn luyện viên của ông với đội tuyển quốc gia kết thúc vào năm 2023.
4. Các giải thưởng và thành tích
Yun Jong-su đã gặt hái được nhiều giải thưởng và thành tích đáng kể trong cả sự nghiệp cầu thủ lẫn huấn luyện viên, thể hiện sự đóng góp to lớn của ông cho bóng đá Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên.
4.1. Khi còn là cầu thủ
- Đại hội Thể thao châu Á: Huy chương bạc (Đại hội Thể thao châu Á 1990)
4.2. Khi còn là huấn luyện viên
- Với đội tuyển bóng đá U-20 quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên:
- Giải vô địch bóng đá U-19 châu Á: Vô địch (Giải vô địch bóng đá U-19 châu Á 2010)
- Với đội tuyển bóng đá quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên:
- Cúp Challenge AFC: Vô địch (Cúp Challenge AFC 2012)
- Với đội tuyển bóng đá U-23 quốc gia Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên:
- Đại hội Thể thao châu Á: Huy chương bạc (Đại hội Thể thao châu Á 2014)