Talcott Parsons

1.1. Thời niên thiếu và giáo dục

Talcott Parsons là một nhà xã hội học người Mỹ, sinh ngày 13 tháng 12 năm 1902 tại Colorado Springs, Colorado. Ông sinh ra trong một gia đình có nền tảng mộ đạo và trí thức. Cha ông, Edward Smith Parsons, từng học tại Trường Thần học Yale, được phong chức mục sư Giáo hội Giám lý và phục vụ đầu tiên với tư cách là mục sư cho một cộng đồng tiên phong ở Greeley, Colorado. Vào thời điểm Parsons chào đời, cha ông là giáo sư tiếng Anh và phó hiệu trưởng tại Đại học Colorado. Trong thời gian làm mục sư Giáo hội Giám lý ở Greeley, Edward đã thể hiện sự đồng cảm với phong trào Phúc âm Xã hội nhưng có xu hướng nhìn nhận nó từ một vị trí thần học cao hơn và tỏ ra thù địch với chủ nghĩa xã hội. Sau này, cha ông trở thành hiệu trưởng Đại học Marietta.

Khi còn là sinh viên đại học, Parsons học sinh học và triết học tại Cao đẳng Amherst và nhận bằng Cử nhân vào năm 1924. Cao đẳng Amherst đã trở thành trường truyền thống của gia đình Parsons; cha ông và chú ông Frank, cũng như anh trai ông, Charles Edward, đều đã học ở đó. Ban đầu, Parsons bị thu hút bởi sự nghiệp y học, được truyền cảm hứng từ người anh trai của mình, vì vậy ông đã học rất nhiều về sinh học và dành một mùa hè làm việc tại Viện Hải dương học Woods Hole ở Woods Hole, Massachusetts.

Các giáo sư sinh học của Parsons tại Amherst là Otto C. Glaser và Henry Plough. Parsons trở thành một trong những nhà lãnh đạo sinh viên tại Amherst. Parsons cũng tham gia các khóa học với Walton Hale Hamilton và triết gia Clarence Edwin Ayres, cả hai đều được biết đến là những "nhà kinh tế học thể chế". Đặc biệt, Hamilton đã đưa Parsons đến với khoa học xã hội. Họ đã giới thiệu cho ông các tác phẩm của các tác giả như Thorstein Veblen, John Dewey và William Graham Sumner. Parsons cũng tham gia một khóa học với George Brown về triết học của Immanuel Kant và một khóa học về triết học Đức hiện đại với Otto Manthey-Zorn, một nhà giải thích vĩ đại của Kant. Parsons sớm thể hiện sự quan tâm lớn đến chủ đề triết học.

Hai bài tiểu luận mà Parsons viết khi còn là sinh viên cho Clarence E. Ayres tại Amherst đã được lưu giữ. Chúng được gọi là Amherst Papers và đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của các học giả nghiên cứu Parsons. Bài đầu tiên được viết vào ngày 19 tháng 12 năm 1922, "Lý thuyết hành vi con người trong các khía cạnh cá nhân và xã hội của nó". Bài thứ hai được viết vào ngày 27 tháng 3 năm 1923, "Một quan niệm hành vi về bản chất đạo đức". Các bài tiểu luận này tiết lộ sự quan tâm ban đầu của Parsons đến tiến hóa xã hội. Các bài tiểu luận Amherst cũng tiết lộ rằng Parsons không đồng ý với các giáo sư của mình vì ông viết rằng sự phát triển công nghệ và tiến bộ đạo đức là hai quá trình thực nghiệm độc lập về cấu trúc.

Sau Amherst, ông học tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (LSE) trong một năm, nơi ông tiếp xúc với các tác phẩm của Bronisław Malinowski, R. H. Tawney, L. T. Hobhouse và Harold Laski. Trong những ngày ở LSE, ông kết bạn với E. E. Evans-Pritchard, Meyer Fortes và Raymond Firth, tất cả đều tham gia hội thảo của Malinowski. Ông cũng có tình bạn cá nhân thân thiết với Arthur và Eveline M. Burns. Tại LSE, ông gặp Helen Bancroft Walker, một phụ nữ trẻ người Mỹ, và họ kết hôn vào ngày 30 tháng 4 năm 1927. Cặp đôi có ba người con: Anne, Charles và Susan.

Vào tháng 6, Parsons đến Đại học Heidelberg, nơi ông nhận bằng PhD về xã hội học và kinh tế học vào năm 1927. Tại Heidelberg, ông làm việc với Alfred Weber, anh trai của Max Weber; Edgar Salin, người hướng dẫn luận án của ông; Emil Lederer; và Karl Mannheim. Ông được nhà triết học Karl Jaspers kiểm tra về Phê phán lý tính thuần túy của Kant. Tại Heidelberg, Parsons cũng được Willy Andreas kiểm tra về Cách mạng Pháp. Luận án Tiến sĩ Triết học của Parsons viết về Khái niệm tư bản trong văn học Đức gần đây, với trọng tâm chính là tác phẩm của Werner Sombart và Max Weber. Rõ ràng từ cuộc thảo luận của ông rằng ông đã bác bỏ các quan điểm gần như duy tâm của Sombart và ủng hộ nỗ lực của Weber nhằm tìm kiếm sự cân bằng giữa chủ nghĩa lịch sử, duy tâm luận và Tân Kantianism.

Cuộc gặp gỡ quan trọng nhất đối với Parsons tại Heidelberg là với các tác phẩm của Max Weber mà ông chưa từng nghe nói đến trước đây. Weber trở nên vô cùng quan trọng đối với Parsons vì sự giáo dục của ông với một người cha tự do nhưng rất sùng đạo đã khiến câu hỏi về vai trò của văn hóa và tôn giáo trong các quá trình cơ bản của lịch sử thế giới trở thành một câu đố dai dẳng trong tâm trí ông. Weber là học giả đầu tiên thực sự cung cấp cho Parsons một "câu trả lời" lý thuyết thuyết phục cho câu hỏi này. Parsons quyết định dịch tác phẩm của Weber sang tiếng Anh và đã tiếp cận Marianne Weber, vợ của Weber. Parsons cuối cùng đã dịch một số tác phẩm của Weber. Thời gian ở Heidelberg, ông được Marianne Weber mời đến các "buổi trà xã hội học", đây là các buổi họp nhóm học tập mà bà tổ chức trong phòng thư viện của căn hộ cũ của bà và Max. Một học giả mà Parsons gặp tại Heidelberg và chia sẻ sự nhiệt tình của ông với Weber là Alexander von Schelting. Parsons sau đó đã viết một bài đánh giá về cuốn sách của von Schelting về Weber. Nhìn chung, Parsons đã đọc rộng rãi các tài liệu tôn giáo, đặc biệt là các tác phẩm tập trung vào xã hội học tôn giáo. Một học giả trở nên đặc biệt quan trọng đối với Parsons là Ernst D. Troeltsch. Parsons cũng đọc rộng rãi về Chủ nghĩa Calvin. Các tài liệu ông đọc bao gồm tác phẩm của Emile Doumerque, Eugéne Choisy và Henri Hauser.

1.2. Sự nghiệp học thuật ban đầu và Thế chiến II

Năm 1927, sau một năm giảng dạy tại Amherst (1926-1927), Parsons vào Harvard với tư cách là giảng viên Khoa Kinh tế. Tại đây, ông theo dõi các bài giảng của F. W. Taussig về nhà kinh tế học Alfred Marshall và trở thành bạn của nhà sử học kinh tế Edwin Gay, người sáng lập Trường Kinh doanh Harvard. Parsons cũng trở thành cộng sự thân thiết của Joseph Schumpeter và theo dõi khóa học Kinh tế học tổng quát của ông. Parsons không đồng ý với một số xu hướng trong khoa của Harvard, vốn đang đi theo hướng kỹ thuật và toán học cao. Ông tìm kiếm các lựa chọn khác tại Harvard và giảng các khóa học về "Đạo đức xã hội" và "Xã hội học tôn giáo".

Cơ hội chuyển sang xã hội học đến vào năm 1930, khi Khoa Xã hội học của Harvard được thành lập dưới sự lãnh đạo của học giả người Nga Pitirim Sorokin. Parsons trở thành một trong hai giảng viên mới của khoa, cùng với Carle Zimmerman. Parsons thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với nhà sinh hóa học và xã hội học Lawrence Joseph Henderson, người đã quan tâm cá nhân đến sự nghiệp của Parsons tại Harvard. Parsons trở thành một phần của nhóm nghiên cứu Pareto nổi tiếng của L. J. Henderson, trong đó có một số trí thức quan trọng nhất tại Harvard tham gia, bao gồm Crane Brinton, George C. Homans và Charles P. Curtis. Parsons đã viết một bài báo về lý thuyết của Pareto và sau đó giải thích rằng ông đã tiếp nhận khái niệm "hệ thống xã hội" từ việc đọc Pareto. Parsons cũng tạo mối liên kết mạnh mẽ với hai trí thức có ảnh hưởng khác mà ông đã trao đổi thư từ trong nhiều năm: nhà kinh tế học Frank H. Knight và doanh nhân Chester Barnard. Mối quan hệ giữa Parsons và Sorokin trở nên tồi tệ. Một khuôn mẫu căng thẳng cá nhân trở nên trầm trọng hơn bởi sự ác cảm sâu sắc của Sorokin đối với văn minh Mỹ, mà ông coi là một nền văn hóa vật chất đang suy tàn. Các bài viết của Sorokin ngày càng trở nên phản khoa học trong những năm cuối đời, làm sâu sắc thêm khoảng cách giữa công việc của ông và Parsons', và khiến cộng đồng xã hội học Mỹ ngày càng theo chủ nghĩa thực chứng quay lưng lại với ông. Sorokin cũng có xu hướng coi thường tất cả các xu hướng xã hội học khác với các bài viết của mình, và đến năm 1934, ông khá không được lòng ở Harvard.

Một số sinh viên của Parsons trong khoa xã hội học là Robin Williams Jr., Robert K. Merton, Kingsley Davis, Wilbert Moore, Edward C. Devereux, Logan Wilson, Nicholas Demereth, John Riley Jr. và Mathilda White Riley. Các khóa sinh viên sau này bao gồm Harry Johnson, Bernard Barber, Marion Levy và Jesse R. Pitts. Theo yêu cầu của sinh viên, Parsons đã thành lập một nhóm học tập không chính thức, gặp gỡ năm này qua năm khác tại nhà Adams. Vào cuối sự nghiệp của Parsons, nhà lý thuyết hệ thống người Đức Niklas Luhmann cũng đã tham dự các bài giảng của ông.

Năm 1932, Parsons mua một trang trại gần thị trấn nhỏ Acworth, nhưng Parsons thường xuyên, trong các bài viết của mình, gọi nó là "trang trại ở Alstead". Trang trại là một cấu trúc rất khiêm tốn với hầu như không có tiện nghi hiện đại nào. Tuy nhiên, nó trở nên trung tâm trong cuộc đời Parsons, và nhiều tác phẩm quan trọng nhất của ông đã được viết ở đó.

Trong năm học 1939-1940, Parsons và Schumpeter đã tổ chức một hội thảo khoa học không chính thức tại Harvard, thảo luận về khái niệm hợp lý tính. Trong số những người tham gia có D. V. McGranahan, Abram Bergson, Wassily Leontief, Gottfried Haberler và Paul Sweezy. Schumpeter đã đóng góp bài luận "Hợp lý tính trong kinh tế học", và Parsons đã trình bày bài báo "Vai trò của hợp lý tính trong hành động xã hội" để thảo luận chung.

Trong cuộc tranh luận giữa kinh tế học tân cổ điển và các nhà kinh tế học thể chế, một trong những xung đột nổi bật trong lĩnh vực kinh tế học vào những năm 1920 và đầu những năm 1930, Parsons đã cố gắng đi một ranh giới rất mỏng manh. Ông rất chỉ trích lý thuyết tân cổ điển, một thái độ mà ông duy trì suốt đời và được phản ánh trong phê bình của ông đối với Milton Friedman và Gary Becker. Ông phản đối sự thiên vị theo chủ nghĩa công lợi trong cách tiếp cận tân cổ điển và không thể chấp nhận hoàn toàn chúng. Tuy nhiên, ông đồng ý một phần về phong cách tiếp cận lý thuyết và phương pháp luận của họ, điều này nên được phân biệt với nội dung của nó. Do đó, ông không thể chấp nhận giải pháp của các nhà kinh tế học thể chế. Trong một cuộc phỏng vấn năm 1975, Parsons nhớ lại một cuộc trò chuyện với Schumpeter về quan điểm phương pháp luận của các nhà kinh tế học thể chế: "Một nhà kinh tế như Schumpeter, ngược lại, hoàn toàn không chấp nhận điều đó. Tôi nhớ đã nói chuyện với ông ấy về vấn đề đó và... tôi nghĩ Schumpeter đã đúng. Nếu kinh tế học đi theo con đường đó [như các nhà kinh tế học thể chế] thì nó sẽ phải trở thành một ngành chủ yếu dựa trên kinh nghiệm, phần lớn mang tính mô tả, và không có trọng tâm lý thuyết. Đó là con đường mà các 'nhà kinh tế học thể chế' đã đi, và tất nhiên Mitchell đã liên kết với phong trào đó."

Parsons trở lại Đức vào mùa hè năm 1930 và chứng kiến tận mắt bầu không khí sôi sục ở Cộng hòa Weimar trong thời kỳ Đảng Quốc Xã lên nắm quyền. Parsons liên tục nhận được báo cáo về sự trỗi dậy của Chủ nghĩa Quốc Xã thông qua người bạn của mình, Edward Y. Hartshorne, người đang đi du lịch ở đó. Parsons bắt đầu, vào cuối những năm 1930, cảnh báo công chúng Mỹ về mối đe dọa của Quốc Xã, nhưng ông ít thành công, vì một cuộc thăm dò cho thấy 91% người dân phản đối Chiến tranh thế giới thứ hai.

Một trong những bài báo đầu tiên mà Parsons viết là "Thời kỳ đen tối mới sẽ đến nếu Quốc Xã thắng". Ông là một trong những người khởi xướng chính của Ủy ban Phòng thủ Harvard, nhằm tập hợp công chúng Mỹ chống lại Quốc Xã. Giọng nói của Parsons vang lên lặp đi lặp lại trên các đài phát thanh địa phương ở Boston, và ông cũng phát biểu chống Quốc Xã trong một cuộc họp đầy kịch tính tại Harvard, bị gián đoạn bởi các nhà hoạt động phản chiến. Cùng với sinh viên tốt nghiệp Charles O. Porter, Parsons đã tập hợp các sinh viên tốt nghiệp tại Harvard cho nỗ lực chiến tranh. Trong chiến tranh, Parsons đã tổ chức một nhóm nghiên cứu đặc biệt tại Harvard, phân tích những gì các thành viên của nó coi là nguyên nhân của chủ nghĩa Quốc Xã, và các chuyên gia hàng đầu về chủ đề đó đã tham gia.

Vào mùa xuân năm 1941, một nhóm thảo luận về Nhật Bản bắt đầu họp tại Harvard. Năm thành viên cốt lõi của nhóm là Parsons, John K. Fairbank, Edwin O. Reischauer, William M. McGovern và Marion Levy Jr. Một vài người khác thỉnh thoảng tham gia nhóm, bao gồm Ai-Li Sung và Edward Y. Hartshorne. Nhóm này xuất phát từ mong muốn mạnh mẽ muốn hiểu về đất nước này, nhưng, như Levy thẳng thắn thừa nhận, "Reischauer là người duy nhất biết bất cứ điều gì về Nhật Bản." Tuy nhiên, Parsons rất muốn tìm hiểu thêm về nó và "quan tâm đến những ý nghĩa chung."

Năm 1942, Parsons làm việc để sắp xếp một nghiên cứu lớn về các nước bị chiếm đóng với Bartholomew Landheer thuộc Văn phòng Thông tin Hà Lan ở New York. Parsons đã huy động Georges Gurvitch, Conrad Arnsberg, Tiến sĩ Safranek và Theodore Abel tham gia, nhưng nó không bao giờ thành hiện thực vì thiếu kinh phí. Đầu năm 1942, Parsons đã tiếp cận Hartshorne, người đã gia nhập Phòng Tâm lý học của Văn phòng Điều phối Thông tin (COI) ở Washington, để thuyết phục cơ quan của ông quan tâm đến dự án nghiên cứu, nhưng không thành công. Vào tháng 2 năm 1943, Parsons trở thành phó giám đốc Trường Quản lý Hải ngoại Harvard, nơi đào tạo các quản trị viên để "điều hành" các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng ở Đức và Thái Bình Dương. Nhiệm vụ tìm kiếm tài liệu liên quan về cả châu Âu và châu Á là một điều kinh ngạc và chiếm một lượng lớn thời gian của Parsons. Một học giả mà Parsons quen biết là Karl August Wittfogel và họ đã thảo luận về Weber. Về Trung Quốc, Parsons nhận được thông tin cơ bản từ học giả Trung Quốc Ai-Li Sung Chin và chồng bà, Robert Chin. Một học giả Trung Quốc khác mà Parsons làm việc chặt chẽ trong giai đoạn này là Hsiao-Tung Fei (hoặc Fei Xiaotong), người đã học tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London và là một chuyên gia về cấu trúc xã hội của làng quê Trung Quốc.

Parsons gặp Alfred Schütz trong hội thảo về hợp lý tính mà ông cùng với Schumpeter tổ chức tại Harvard vào mùa xuân năm 1940. Schütz đã gần gũi với Edmund Husserl và bị ảnh hưởng sâu sắc bởi triết học hiện tượng học của Husserl. Schütz sinh ra ở Vienna nhưng chuyển đến Mỹ vào năm 1939, và trong nhiều năm, ông đã làm việc trong dự án phát triển một xã hội học hiện tượng học, chủ yếu dựa trên nỗ lực tìm kiếm một điểm nào đó giữa phương pháp của Husserl và xã hội học của Weber. Parsons đã yêu cầu Schütz trình bày tại hội thảo về hợp lý tính, và ông đã làm như vậy vào ngày 13 tháng 4 năm 1940, sau đó Parsons và Schütz đã ăn trưa cùng nhau. Schütz bị cuốn hút bởi lý thuyết của Parsons, mà ông coi là lý thuyết xã hội tiên tiến nhất, và đã viết một bản đánh giá về lý thuyết của Parsons mà ông đã yêu cầu Parsons bình luận. Điều đó đã dẫn đến một cuộc trao đổi thư từ ngắn nhưng chuyên sâu, nói chung tiết lộ rằng khoảng cách giữa hiện tượng học xã hội hóa của Schütz và khái niệm hành động tự nguyện của Parsons là quá lớn. Theo quan điểm của Parsons, vị trí của Schütz quá suy đoán và chủ quan, và có xu hướng giảm các quá trình xã hội thành sự diễn giải của một ý thức Lebenswelt. Đối với Parsons, ranh giới xác định cuộc sống con người là hành động như một chất xúc tác cho sự thay đổi lịch sử, và điều cần thiết đối với xã hội học, với tư cách là một khoa học, là phải chú ý mạnh mẽ đến yếu tố chủ quan của hành động, nhưng nó không bao giờ nên hoàn toàn bị cuốn vào đó vì mục đích của một khoa học là để giải thích các mối quan hệ nhân quả, bằng cách bao phủ các định luật hoặc bằng các loại thiết bị giải thích khác. Lập luận cơ bản của Schütz là xã hội học không thể tự mình đứng vững và nhận thức luận không phải là một sự xa xỉ mà là một sự cần thiết đối với nhà khoa học xã hội. Parsons đồng ý nhưng nhấn mạnh nhu cầu thực dụng để phân định khoa học và triết học và hơn nữa khẳng định rằng nền tảng của một sơ đồ khái niệm cho việc xây dựng lý thuyết thực nghiệm không thể hướng tới các giải pháp tuyệt đối mà cần phải có một sự đánh giá hợp lý về sự cân bằng nhận thức luận tại mỗi thời điểm. Tuy nhiên, hai người đàn ông chia sẻ nhiều giả định cơ bản về bản chất của lý thuyết xã hội, điều này đã khiến cuộc tranh luận sôi nổi kể từ đó. Theo yêu cầu của Ilse Schütz, sau cái chết của chồng bà, Parsons đã cho phép xuất bản thư từ giữa ông và Schütz. Parsons cũng đã viết "Một góc nhìn hồi tưởng năm 1974" cho thư từ, trong đó mô tả lập trường của ông là "quan điểm Kant" và nhận thấy rằng sự phụ thuộc mạnh mẽ của Schütz vào "khử hiện tượng học" của Husserl sẽ khiến rất khó đạt được loại "sơ đồ khái niệm" mà Parsons thấy cần thiết cho việc xây dựng lý thuyết trong khoa học xã hội.

Giữa năm 1940 và 1944, Parsons và Eric Voegelin đã trao đổi quan điểm trí tuệ thông qua thư từ. Parsons có lẽ đã gặp Voegelin vào năm 1938 và 1939, khi Voegelin giữ một vị trí giảng viên tạm thời tại Harvard. Điểm khởi đầu cho cuộc trò chuyện của họ là bản thảo của Parsons về chống Do Thái và các tài liệu khác mà ông đã gửi cho Voegelin. Cuộc thảo luận đã đề cập đến bản chất của chủ nghĩa tư bản, sự trỗi dậy của phương Tây và nguồn gốc của chủ nghĩa Quốc Xã. Chìa khóa cho cuộc thảo luận là ý nghĩa của cách giải thích của Weber về đạo đức Tin Lành và tác động của chủ nghĩa Calvin đối với lịch sử hiện đại. Mặc dù hai học giả đồng ý về nhiều đặc điểm cơ bản về chủ nghĩa Calvin, nhưng cách hiểu của họ về tác động lịch sử của nó lại khá khác nhau. Nói chung, Voegelin coi chủ nghĩa Calvin về cơ bản là một hệ tư tưởng toàn trị nguy hiểm; Parsons lập luận rằng các đặc điểm hiện tại của nó là tạm thời và rằng ý nghĩa chức năng của hệ thống giá trị mới nổi, lâu dài của nó có tác động cách mạng chứ không chỉ "tiêu cực" đến sự trỗi dậy chung của các thể chế hiện đại.

Hai học giả cũng đã thảo luận về cuộc tranh luận của Parsons với Schütz và đặc biệt là lý do tại sao Parsons đã chấm dứt cuộc gặp gỡ của mình với Schutz. Parsons nhận thấy rằng Schutz, thay vì cố gắng xây dựng lý thuyết khoa học xã hội, có xu hướng bị cuốn vào những đường vòng triết học. Parsons đã viết cho Voegelin: "Có lẽ một trong những rắc rối của tôi trong cuộc thảo luận với Schuetz nằm ở chỗ, theo di sản văn hóa, tôi là một tín đồ Calvin giáo. Tôi không muốn trở thành một nhà triết học - tôi tránh xa các vấn đề triết học ẩn chứa trong công việc khoa học của mình. Cũng như vậy, tôi không nghĩ ông ấy muốn trở thành một nhà khoa học theo cách tôi hiểu thuật ngữ đó cho đến khi ông ấy giải quyết tất cả những khó khăn triết học cơ bản. Nếu các nhà vật lý thế kỷ 17 là những Schuetzes thì có lẽ đã không có hệ thống Newton."

Năm 1942, Stuart C. Dodd đã xuất bản một tác phẩm lớn, Dimensions of Society^English, cố gắng xây dựng một lý thuyết tổng quát về xã hội trên nền tảng của một hệ thống định lượng và toán học hóa các khoa học xã hội. Dodd đã đưa ra một cách tiếp cận đặc biệt, được gọi là "lý thuyết S". Parsons đã thảo luận về dàn ý lý thuyết của Dodd trong một bài đánh giá cùng năm. Parsons thừa nhận đóng góp của Dodd là một tác phẩm cực kỳ đáng gờm nhưng đã phản đối các tiền đề của nó như một mô hình tổng quát cho các khoa học xã hội. Parsons nói chung lập luận rằng "lý thuyết S" của Dodd, bao gồm cả sơ đồ "khoảng cách xã hội" của Bogardus, không thể xây dựng một ma trận lý thuyết đủ nhạy cảm và có hệ thống, so với cách tiếp cận "truyền thống", vốn đã phát triển theo các dòng của Weber, Pareto, Émile Durkheim, Sigmund Freud, William Isaac Thomas, và các tác nhân quan trọng khác của một cách tiếp cận hệ thống hành động với một cuộc đối thoại rõ ràng hơn với các chiều văn hóa và động cơ của tương tác con người.

Tháng 4 năm 1944, Parsons tham gia một hội nghị "Về nước Đức sau chiến tranh" của các nhà tâm thần học theo định hướng phân tâm học và một vài nhà khoa học xã hội để phân tích nguyên nhân của chủ nghĩa Quốc Xã và thảo luận các nguyên tắc cho cuộc chiếm đóng sắp tới. Tại hội nghị, Parsons đã phản đối điều mà ông cho là chủ nghĩa rút gọn của Lawrence S. Kubie. Kubie là một nhà phân tâm học, người mạnh mẽ lập luận rằng tính cách quốc gia Đức hoàn toàn "mang tính hủy diệt" và cần thiết phải có một cơ quan đặc biệt của Liên Hợp Quốc trực tiếp kiểm soát hệ thống giáo dục Đức. Parsons và nhiều người khác tại hội nghị đã mạnh mẽ phản đối ý tưởng của Kubie. Parsons lập luận rằng nó sẽ thất bại và gợi ý rằng Kubie đang xem xét vấn đề tái định hướng của người Đức "quá độc quyền theo các thuật ngữ tâm thần". Parsons cũng chống lại Kế hoạch Morgenthau cực kỳ khắc nghiệt, được công bố vào tháng 9 năm 1944. Sau hội nghị, Parsons đã viết một bài báo, "Vấn đề thay đổi thể chế có kiểm soát", chống lại kế hoạch này.

Parsons tham gia với tư cách là cố vấn bán thời gian cho Cơ quan Quản lý Kinh tế Đối ngoại từ tháng 3 đến tháng 10 năm 1945 để thảo luận về bồi thường chiến tranh và phi công nghiệp hóa. Parsons được bầu làm thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ vào năm 1945.

Tình hình của Parsons tại Đại học Harvard thay đổi đáng kể vào đầu năm 1944, khi ông nhận được một lời đề nghị tốt từ Đại học Northwestern. Harvard đã phản ứng lại lời đề nghị bằng cách bổ nhiệm Parsons làm chủ nhiệm khoa, thăng chức ông lên giáo sư chính thức và chấp nhận quá trình tái tổ chức, dẫn đến việc thành lập khoa Quan hệ Xã hội mới. Bức thư của Parsons gửi Trưởng khoa Paul Buck, ngày 3 tháng 4 năm 1944, tiết lộ đỉnh cao của khoảnh khắc này. Vì sự phát triển mới tại Harvard, Parsons đã từ chối lời đề nghị của William Langer tham gia Văn phòng Dịch vụ Chiến lược, tiền thân của Cơ quan Tình báo Trung ương. Langer đề xuất Parsons đi theo Quân đội Hoa Kỳ trong cuộc tiến vào Đức và đóng vai trò cố vấn chính trị cho chính quyền các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Cuối năm 1944, dưới sự bảo trợ của Hội đồng Cộng đồng Cambridge, Parsons đã chỉ đạo một dự án cùng với Elizabeth Schlesinger. Họ điều tra căng thẳng sắc tộc và chủng tộc ở khu vực Boston giữa các sinh viên từ Cao đẳng Radcliffe và Cao đẳng Wellesley. Nghiên cứu này là phản ứng trước sự gia tăng của chủ nghĩa bài Do Thái ở khu vực Boston, bắt đầu vào cuối năm 1943 và tiếp tục cho đến năm 1944. Cuối tháng 11 năm 1946, Hội đồng Nghiên cứu Xã hội (SSRC) đã yêu cầu Parsons viết một báo cáo toàn diện về chủ đề cách các khoa học xã hội có thể đóng góp vào việc hiểu thế giới hiện đại. Bối cảnh là một cuộc tranh cãi về việc liệu các khoa học xã hội có nên được đưa vào Quỹ Khoa học Quốc gia hay không.

Báo cáo của Parsons là một bản ghi nhớ lớn, "Khoa học Xã hội: Một Nguồn lực Quốc gia Cơ bản", được công bố rộng rãi vào tháng 7 năm 1948 và vẫn là một tuyên bố lịch sử mạnh mẽ về cách ông nhìn nhận vai trò của các khoa học xã hội hiện đại.

1.3. Các hoạt động hậu chiến và các tác phẩm lý thuyết chính

Parsons trở thành thành viên của ban điều hành Trung tâm Nghiên cứu Nga mới tại Harvard vào năm 1948, với người bạn thân và đồng nghiệp của Parsons, Clyde Kluckhohn, làm giám đốc. Parsons đến Đức chiếm đóng bởi phe Đồng Minh vào mùa hè năm 1948, là người liên hệ cho RRC, và quan tâm đến những người tị nạn Nga bị mắc kẹt ở Đức. Ông tình cờ phỏng vấn ở Đức một vài thành viên của Quân đội Giải phóng Nga, một đội quân Nga đã cộng tác với người Đức trong chiến tranh. Phong trào này được đặt theo tên của Andrey Vlasov, một tướng lĩnh Liên Xô bị quân Đức bắt giữ vào tháng 6 năm 1942. Hệ tư tưởng của phong trào Vlasov là một sự pha trộn các yếu tố và đã được gọi là "chủ nghĩa cộng sản không có Stalin", nhưng trong Tuyên ngôn Prague (1944), nó đã chuyển sang khuôn khổ của một nhà nước tự do hiến định. Vào mùa hè năm 1948 tại Đức, Parsons đã viết một số thư cho Kluckhohn để báo cáo về các cuộc điều tra của mình.

Cuộc chiến chống lại chủ nghĩa cộng sản của Parsons là một sự mở rộng tự nhiên của cuộc chiến chống lại chủ nghĩa phát xít của ông vào những năm 1930 và 1940. Đối với Parsons, chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa phát xít là hai khía cạnh của cùng một vấn đề; bài báo "Phác thảo tạm thời về các giá trị Mỹ" của ông, được xuất bản sau khi ông mất vào năm 1989, đã gọi cả hai loại chủ nghĩa tập thể là "chủ nghĩa cứu rỗi thực nghiệm", mà ông tin là một "tấm gương" thế tục của các loại "chủ nghĩa cứu rỗi" tôn giáo. Ngược lại, Parsons nhấn mạnh rằng các giá trị Mỹ nói chung dựa trên nguyên tắc "chủ nghĩa hành động công cụ", mà ông tin là kết quả của chủ nghĩa Thanh giáo như một quá trình lịch sử. Nó đại diện cho điều mà Parsons gọi là "khổ hạnh thế tục" và đại diện cho thái cực đối lập của chủ nghĩa cứu rỗi thực nghiệm. Do đó, người ta có thể hiểu tuyên bố của Parsons vào cuối đời rằng mối đe dọa lớn nhất đối với nhân loại là mọi loại "chủ nghĩa cơ bản". Với thuật ngữ chủ nghĩa cứu rỗi thực nghiệm, ông ngụ ý loại tuyên bố được các tác nhân văn hóa và ý thức hệ đánh giá về các mục đích đúng đắn hoặc "cuối cùng" của các mô hình định hướng giá trị cụ thể trong thế giới lịch sử thực tế (chẳng hạn như khái niệm "một xã hội thực sự công bằng"), vốn mang tính tuyệt đối và "không thể tranh cãi" trong cách tuyên bố và trong chức năng của nó như một hệ thống niềm tin. Một ví dụ điển hình sẽ là hành vi của Jacobin trong Cách mạng Pháp. Sự bác bỏ chủ nghĩa toàn trị cộng sản và phát xít của Parsons là một phần không thể thiếu về mặt lý thuyết và trí tuệ trong lý thuyết lịch sử thế giới của ông, và ông có xu hướng coi Cải cách Kháng nghị châu Âu là sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử thế giới "hiện đại". Giống như Weber, ông có xu hướng nhấn mạnh tác động quan trọng của lòng sùng đạo Calvin trong các quá trình xã hội-chính trị và xã hội-kinh tế sau đó. Ông duy trì rằng nó đã đạt đến hình thức triệt để nhất ở Anh vào thế kỷ 17 và trên thực tế đã tạo ra phương thức văn hóa đặc biệt đã đặc trưng cho hệ thống giá trị và lịch sử Mỹ kể từ đó. Hệ thống tín ngưỡng Calvin, ban đầu mang tính độc đoán, cuối cùng đã giải phóng trong các tác động thể chế lâu dài ngẫu nhiên của nó một cuộc cách mạng dân chủ cơ bản trên thế giới. Parsons duy trì rằng cuộc cách mạng đang dần diễn ra, như một phần của sự xâm nhập của các giá trị Thanh giáo trên toàn thế giới.

Parsons là một người sớm ủng hộ lý thuyết hệ thống. Ông sớm bị cuốn hút bởi các bài viết của Walter B. Cannon và khái niệm cân bằng nội môi của ông cũng như các bài viết của nhà sinh lý học người Pháp Claude Bernard. Sự quan tâm của ông đến lý thuyết hệ thống càng được kích thích bởi mối quan hệ của ông với L. J. Henderson. Parsons gọi khái niệm "hệ thống" là một khái niệm tổng thể không thể thiếu trong việc xây dựng các mô hình lý thuyết cho các khoa học xã hội. Từ năm 1952 đến 1957, Parsons đã tham gia một Hội nghị liên tục về Lý thuyết Hệ thống dưới sự chủ tọa của Roy R. Grinker, Sr. ở Chicago.

Parsons đã tiếp xúc với một số trí thức nổi bật thời bấy giờ và đặc biệt ấn tượng với các ý tưởng của nhà sinh vật học côn trùng xã hội Alfred Emerson. Parsons đặc biệt bị cuốn hút bởi ý tưởng của Emerson rằng, trong thế giới văn hóa xã hội, yếu tố tương đương chức năng của gen là "biểu tượng". Parsons cũng tham gia hai trong số các cuộc họp của Hội nghị Macy nổi tiếng về lý thuyết hệ thống và về các vấn đề hiện được phân loại là khoa học nhận thức, diễn ra ở New York từ năm 1946 đến 1953 và bao gồm các nhà khoa học như John von Neumann. Parsons đã đọc rộng rãi về lý thuyết hệ thống vào thời điểm đó, đặc biệt là các tác phẩm của Norbert Wiener và William Ross Ashby, những người cũng nằm trong số những người tham gia cốt lõi của các hội nghị. Khoảng cùng thời gian đó, Parsons cũng được lợi từ các cuộc trò chuyện với nhà khoa học chính trị Karl Deutsch về lý thuyết hệ thống. Trong một hội nghị, Hội nghị lần thứ tư về các vấn đề ý thức vào tháng 3 năm 1953 tại Princeton và được Quỹ Macy tài trợ, Parsons đã trình bày về "Các quá trình ý thức và biểu tượng" và tham gia vào một cuộc thảo luận nhóm chuyên sâu bao gồm trao đổi với nhà tâm lý học trẻ em Jean Piaget. Trong số những người tham gia khác có Mary A. B. Brazier, Frieda Fromm-Reichmann, Nathaniel Kleitman, Margaret Mead và Gregory Zilboorg. Parsons sẽ bảo vệ luận điểm rằng ý thức về cơ bản là một hiện tượng hành động xã hội, không phải là một hiện tượng "sinh học" chủ yếu. Trong hội nghị, Parsons đã chỉ trích Piaget vì không đủ tách biệt các yếu tố văn hóa khỏi khái niệm "năng lượng" theo quan điểm sinh lý học.

Trong Thời kỳ McCarthy, vào ngày 1 tháng 4 năm 1952, J. Edgar Hoover, giám đốc Cục Điều tra Liên bang, đã nhận được một lá thư cá nhân từ một người cung cấp thông tin báo cáo về các hoạt động cộng sản tại Harvard. Trong một cuộc phỏng vấn sau đó, người cung cấp thông tin tuyên bố rằng "Parsons... có lẽ là người lãnh đạo một nhóm nội bộ" của những người có cảm tình với cộng sản tại Harvard. Người cung cấp thông tin báo cáo rằng khoa cũ dưới thời Sorokin là bảo thủ và có "những người Mỹ trung thành với nhân cách tốt" nhưng Khoa Quan hệ Xã hội mới đã trở thành một nơi cánh tả quyết liệt do "những thao túng và mưu đồ của Parsons". Vào ngày 27 tháng 10 năm 1952, Hoover đã ủy quyền cho FBI Boston bắt đầu một cuộc điều tra an ninh đối với Parsons. Vào tháng 2 năm 1954, một đồng nghiệp, Stouffer, đã viết thư cho Parsons ở Anh để thông báo rằng Stouffer đã bị từ chối truy cập các tài liệu mật và một phần lý do được nêu là Stouffer biết những người cộng sản, bao gồm Parsons, "người là thành viên của Đảng Cộng sản".

Parsons ngay lập tức viết một tuyên thệ bảo vệ Stouffer, và ông cũng tự bảo vệ mình chống lại các cáo buộc trong bản tuyên thệ: "Cáo buộc này quá vô lý đến nỗi tôi không thể hiểu làm thế nào bất kỳ người hợp lý nào có thể đi đến kết luận rằng tôi là thành viên của Đảng Cộng sản hoặc đã từng là thành viên." Trong một lá thư cá nhân gửi Stouffer, Parsons viết, "Tôi sẽ chiến đấu cho bạn chống lại cái ác này bằng tất cả những gì tôi có: tôi sẽ cùng bạn đến chết." Các cáo buộc chống lại Parsons đã khiến Parsons không thể tham gia một hội nghị của UNESCO, và mãi đến tháng 1 năm 1955, ông mới được trắng án.

1.4. Các hoạt động học thuật cuối đời và nghỉ hưu

Từ cuối những năm 1930, Parsons tiếp tục thể hiện sự quan tâm lớn đến tâm lý học và phân tâm học. Trong năm học 1955-1956, ông đã giảng một hội thảo tại Học viện và Hiệp hội Phân tâm học Boston với chủ đề "Xã hội học và Phân tâm học". Năm 1956, ông xuất bản một tác phẩm lớn, Gia đình, Xã hội hóa và Quá trình Tương tác (Family, Socialization and Interaction Process^English), khám phá cách thức tâm lý học và phân tâm học đi vào các lý thuyết về động lực và xã hội hóa, cũng như vào vấn đề quan hệ họ hàng, điều mà Parsons đã thiết lập trục cơ bản cho hệ thống con mà ông sau này gọi là "cộng đồng xã hội".

Tác phẩm này bao gồm các bài viết của Parsons và các bài viết hợp tác với Robert F. Bales, James Olds, Morris Zelditch Jr. và Philip E. Slater. Tác phẩm bao gồm một lý thuyết về tâm lý nhân cách cũng như các nghiên cứu về phân hóa vai trò. Kích thích trí tuệ mạnh mẽ nhất mà Parsons có được vào thời điểm đó rất có thể là từ nhà nghiên cứu não bộ James Olds, một trong những người sáng lập khoa học thần kinh và cuốn sách năm 1955 của ông về học tập và động lực bị ảnh hưởng mạnh mẽ từ các cuộc trò chuyện của ông với Parsons. Một số ý tưởng trong cuốn sách đã được Parsons trình bày trong một cuộc động não trí tuệ trong một "nhóm làm việc" không chính thức mà ông đã tổ chức với Joseph Berger, William Caudill, Frank E. Jones, Kaspar D. Naegele, Theodore M. Mills, Bengt G. Rundblad và những người khác. Albert J. Reiss từ Đại học Vanderbilt đã gửi bình luận phê bình của mình.

Vào giữa những năm 1950, Parsons cũng có những cuộc thảo luận rộng rãi với Olds về cấu trúc động lực của các vấn đề tâm thần, và vào thời điểm này, khái niệm của Parsons về các vấn đề tâm thần bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi các bài đọc và cuộc trò chuyện trực tiếp với Franz Alexander (một nhà phân tâm học, ban đầu liên kết với Viện Phân tâm học Berlin, người tiên phong trong y học tâm thần), Grinker và John Spiegel.

Năm 1955, François Bourricaud đang chuẩn bị một tuyển tập một số tác phẩm của Parsons cho độc giả Pháp, và Parsons đã viết một lời tựa cho cuốn sách Au lecteur français^French (Gửi độc giả Pháp); ông cũng xem xét rất cẩn thận phần giới thiệu của Bourricaud. Trong thư từ của mình với Bourricaud, Parsons khẳng định rằng ông không nhất thiết coi giá trị là điểm tham chiếu thực nghiệm duy nhất, chứ đừng nói là "chính yếu" của hệ thống hành động, vì còn rất nhiều yếu tố khác cũng liên quan đến mô hình lịch sử thực tế của một tình huống hành động.

Parsons đã dành từ năm 1957 đến 1958 tại Trung tâm Nghiên cứu Nâng cao về Khoa học Hành vi ở Palo Alto, California, nơi ông lần đầu tiên gặp Kenneth Burke; tính khí sôi nổi, bùng nổ của Burke đã để lại ấn tượng sâu sắc cho Parsons, và hai người đàn ông trở thành bạn thân. Parsons đã giải thích trong một lá thư về ấn tượng mà Burke đã để lại cho ông: "Điều lớn lao đối với tôi là Burke hơn bất kỳ ai khác đã giúp tôi lấp đầy một khoảng trống lớn trong các mối quan tâm lý thuyết của chính tôi, trong lĩnh vực phân tích chủ nghĩa tượng trưng biểu cảm."

Một học giả khác mà Parsons gặp tại Trung tâm Nghiên cứu Nâng cao về Khoa học Hành vi ở Palo Alto là Alfred L. Kroeber, "trưởng lão của các nhà nhân chủng học Mỹ". Kroeber, người đã nhận bằng Tiến sĩ tại Columbia và đã làm việc với người Arapaho, khoảng 81 tuổi khi Parsons gặp ông. Parsons rất ngưỡng mộ Kroeber và gọi ông là "chính khách cao tuổi yêu thích của tôi".

Tại Palo Alto, Kroeber đề nghị Parsons cùng viết một tuyên bố chung để làm rõ sự khác biệt giữa các hệ thống văn hóa và xã hội, vốn là chủ đề của những cuộc tranh luận không ngừng vào thời điểm đó. Vào tháng 10 năm 1958, Parsons và Kroeber đã xuất bản tuyên bố chung của họ trong một bài báo ngắn, "Khái niệm văn hóa và hệ thống xã hội", đã trở nên có ảnh hưởng lớn. Parsons và Kroeber tuyên bố rằng điều quan trọng là phải giữ một sự phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm và tránh một phương pháp luận mà theo đó cái này sẽ bị quy giản thành cái kia.

Ông chính thức nghỉ hưu từ Harvard vào năm 1973 nhưng vẫn tiếp tục viết, giảng dạy và các hoạt động khác với nhịp độ nhanh như trước. Parsons cũng tiếp tục thư từ rộng rãi với một nhóm lớn đồng nghiệp và trí thức. Ông giảng dạy tại Đại học Pennsylvania, Đại học Brown, Đại học Rutgers, Đại học Chicago và Đại học California tại Berkeley. Tại bữa tiệc chia tay Parsons, vào ngày 18 tháng 5 năm 1973, Robert K. Merton được mời làm chủ trì, trong khi John Riley, Bernard Barber, Jesse Pitts, Neil J. Smelser và John Akula được mời chia sẻ kinh nghiệm của họ về ông với khán giả.

Một học giả trở nên quan trọng trong những năm cuối đời Parsons là giáo sư Martin U. Martel của Đại học Brown. Họ đã liên lạc vào đầu những năm 1970 trong một cuộc thảo luận về một bài báo mà Martel đã viết về Parsons. Martel đã sắp xếp một loạt hội thảo tại Đại học Brown vào năm 1973 đến 1974, và Parsons đã nói về cuộc đời và công việc của mình và trả lời các câu hỏi từ sinh viên và giảng viên. Trong số những người tham gia hội thảo có Martel, Robert M. Marsh, Dietrich Rueschemeyer, C. Parker Wolf, Albert F. Wessen, A. Hunter Dupree, Philip L. Quinn, Adrian Hayes và Mark A. Shields. Từ tháng 2 đến tháng 5 năm 1974, Parsons cũng đã có các bài giảng Culver tại Brown và nói về "Sự tiến hóa của xã hội". Các bài giảng đã được quay video.

Cuối đời, Parsons bắt đầu phát triển một cấp độ mới của mô hình AGIL, mà ông gọi là "Một mô hình về tình trạng con người". Cấp độ mới của mô hình AGIL đã kết tinh vào mùa hè năm 1974. Ông đã phát triển các ý tưởng của mô hình mới với nhiều người khác nhau nhưng đặc biệt là Lidz, Fox và Harold Bershady. Siêu mô hình mới này bao gồm môi trường của hệ thống hành động tổng quát, bao gồm hệ thống vật lý, hệ thống sinh học và cái mà Parsons gọi là hệ thống đích. Hệ thống đích đại diện cho lĩnh vực các giá trị tối thượng theo nghĩa siêu hình học thuần túy. Parsons cũng đã làm việc để hiểu toàn diện hơn về cấu trúc mã của các hệ thống xã hội và về logic của mô hình điều khiển học tạo điều kiện cho mô hình AGIL. Ông đã viết rất nhiều ghi chú: hai trong số đó là "Những suy nghĩ về việc liên kết các hệ thống" và "Tiền bạc và thời gian". Ông cũng đã có những cuộc thảo luận rộng rãi với Larry Brownstein và Adrian Hayes về khả năng chính thức hóa toán học lý thuyết của Parsons.

Parsons đã làm việc chuyên sâu với các vấn đề về xã hội học y tế, nghề y, tâm thần học, các vấn đề tâm thể, và các vấn đề sức khỏe và bệnh tật. Trên hết, Parsons đã nổi tiếng với khái niệm "vai trò người bệnh" của mình. Lĩnh vực nghiên cứu xã hội cuối cùng này là một vấn đề mà Parsons không ngừng phát triển thông qua việc xây dựng và tự phê bình. Parsons đã tham gia Đại hội Xã hội học Thế giới tại Toronto vào tháng 8 năm 1974, nơi ông trình bày một bài báo, "Vai trò người bệnh được xem xét lại: Phản hồi các nhà phê bình và cập nhật theo lý thuyết hành động", được xuất bản dưới một tiêu đề hơi khác, "Vai trò người bệnh và vai trò của bác sĩ được xem xét lại", vào năm 1975. Trong bài luận này, Parsons nhấn mạnh rằng khái niệm "vai trò người bệnh" của ông không bao giờ có nghĩa là chỉ giới hạn trong "hành vi lệch lạc", nhưng "không nên quên đánh giá tiêu cực của nó". Cũng quan trọng là phải giữ một trọng tâm nhất định vào "động cơ" của bệnh tật, vì luôn có một yếu tố động cơ vô thức trong các khía cạnh điều trị của vai trò người bệnh.

Năm 1975, Bellah xuất bản The Broken Covenant^English. Bellah đề cập đến bài giảng do John Winthrop (1587-1649) truyền đạt cho giáo đoàn của mình trên con tàu Arbella vào tối ngày đổ bộ vào Vịnh Massachusetts năm 1630. Winthrop tuyên bố rằng việc di cư của những người Thanh giáo đến Thế giới mới là một phần của giao ước, một giao ước đặc biệt với Chúa, để tạo ra một cộng đồng thánh và ghi nhận: "Vì chúng ta phải xem xét rằng chúng ta sẽ là một thành phố trên đồi. Ánh mắt của tất cả mọi người đều đổ dồn vào chúng ta." Parsons không đồng ý mạnh mẽ với phân tích của Bellah và khẳng định rằng giao ước chưa bị phá vỡ. Parsons sau đó đã sử dụng phần lớn bài báo có ảnh hưởng của mình, "Luật pháp như một đứa con ghẻ trí tuệ", để thảo luận về lập trường của Bellah.

Parsons cho rằng Bellah đã tầm thường hóa căng thẳng giữa lợi ích cá nhân và lợi ích xã hội bằng cách quy chúng về "chủ nghĩa tư bản"; Bellah, trong việc mô tả các khía cạnh tiêu cực của xã hội Mỹ, bị cuốn hút bởi một chủ nghĩa tối ưu dựa trên uy tín và chủ nghĩa tuyệt đối đạo đức.

Năm 1975, Parsons đã trả lời một bài báo của Jonathan H. Turner, "Parsons như một nhà tương tác biểu tượng: So sánh lý thuyết hành động và tương tác". Parsons thừa nhận rằng lý thuyết hành động và chủ nghĩa tương tác biểu tượng không nên được coi là hai vị trí riêng biệt, đối kháng mà có các cấu trúc khái niệm chồng chéo. Parsons coi chủ nghĩa tương tác biểu tượng và lý thuyết của George Herbert Mead là những đóng góp có giá trị cho lý thuyết hành động, làm rõ một số khía cạnh của lý thuyết về nhân cách cá nhân. Tuy nhiên, Parsons đã chỉ trích chủ nghĩa tương tác biểu tượng của Herbert Blumer vì lý thuyết của Blumer không có giới hạn cho sự cởi mở của hành động. Parsons coi Blumer là hình ảnh phản chiếu của Claude Lévi-Strauss, người có xu hướng nhấn mạnh bản chất gần như được xác định của các hệ thống cấu trúc vĩ mô. Lý thuyết hành động, Parsons duy trì, đại diện cho một điểm giữa giữa hai thái cực.

Năm 1976, Parsons được yêu cầu đóng góp vào một tập sách kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của Jean Piaget. Parsons đã đóng góp một bài luận, "Một vài suy nghĩ về vị trí của lý tính trong văn hóa và xã hội hiện đại". Parsons mô tả Piaget là người đóng góp nổi bật nhất cho lý thuyết nhận thức trong thế kỷ 20. Tuy nhiên, ông cũng lập luận rằng nghiên cứu tương lai về nhận thức phải vượt ra ngoài cuộc gặp gỡ hẹp với tâm lý học để hướng tới một sự hiểu biết cao hơn về cách nhận thức như một lực lượng trí tuệ của con người bị vướng mắc trong các quá trình thể chế hóa xã hội và văn hóa.

Năm 1978, khi James Grier Miller xuất bản tác phẩm nổi tiếng Hệ thống sống (Living Systems^English), Parsons đã được Contemporary Sociology tiếp cận để viết một bài đánh giá về tác phẩm của Miller. Parsons đã phàn nàn trong một lá thư gửi A. Hunter Dupree rằng đời sống trí tuệ Mỹ bị ảnh hưởng sâu sắc bởi truyền thống chủ nghĩa kinh nghiệm và coi cuốn sách của Miller là sự xác nhận mới nhất của truyền thống đó. Trong bài đánh giá của mình, "Các hệ thống cụ thể và 'Các hệ thống trừu tượng'", ông nói chung ca ngợi nhiệm vụ to lớn đằng sau tác phẩm của Miller nhưng chỉ trích Miller vì đã bị cuốn vào nỗ lực phân cấp các hệ thống cụ thể nhưng lại giảm thiểu tầm quan trọng của các phạm trù cấu trúc trong xây dựng lý thuyết. Parsons cũng phàn nàn về việc Miller thiếu sự phân biệt rõ ràng giữa các hệ thống văn hóa và phi văn hóa.

Nhật Bản từ lâu đã là một mối quan tâm sâu sắc trong công việc của Parsons. Ngay từ năm 1958, một bản dịch tiếng Nhật của Kinh tế và Xã hội đã xuất hiện. Ngoài ra, Cấu trúc Hành động Xã hội cũng được dịch sang tiếng Nhật. Hệ thống Xã hội được Tsutomu Sato dịch sang tiếng Nhật vào năm 1974. Thật vậy, Ryozo Takeda đã, ngay từ năm 1952 trong tác phẩm Shakaigaku no Kozo (Shakaigaku no Kozo_{Khung của Xã hội học}^Japanese), đã giới thiệu các học giả Nhật Bản với một số ý tưởng của Parsons. Parsons đã đến thăm Nhật Bản lần đầu tiên vào năm 1972 và ông đã có bài giảng vào ngày 25 tháng 11 cho Hiệp hội Xã hội học Nhật Bản, "Một số suy nghĩ về xã hội hậu công nghiệp" được xuất bản trên Tạp chí Xã hội học Nhật Bản. Đồng thời, Parsons tham gia một hội nghị chuyên đề quốc tế về "Các vấn đề mới của các xã hội tiên tiến", được tổ chức tại Tokyo, và ông đã viết các bài báo ngắn được đăng trong kỷ yếu của hội nghị chuyên đề. Tominaga, sinh năm 1931, một nhân vật hàng đầu trong xã hội học Nhật Bản và là giáo sư tại Đại học Tokyo, đã được Lidz yêu cầu đóng góp vào một bộ sưu tập hai tập các bài luận để vinh danh Parsons. Tominaga đã viết một bài luận về mô hình tăng trưởng công nghiệp của Nhật Bản và sử dụng mô hình AGIL của Parsons.

Năm 1977, Washio Kurata, trưởng khoa Xã hội học mới của Đại học Kwansei Gakuin, đã viết thư cho Parsons và mời ông đến thăm Nhật Bản trong năm học 1978-1979. Đầu mùa xuân, Parsons chấp nhận lời mời, và vào ngày 20 tháng 10 năm 1978, Parsons đến Sân bay Osaka, cùng với vợ mình, và được một đoàn tùy tùng lớn chào đón. Parsons bắt đầu các bài giảng hàng tuần tại khoa xã hội học của Kwansei từ ngày 23 tháng 10 đến ngày 15 tháng 12. Parsons đã có bài giảng công khai đầu tiên cho một lượng lớn sinh viên đại học, "Sự phát triển của xã hội học đương đại".

Vào ngày 17-18 tháng 11, khi Nhà Hội thảo Sengari được mở, Parsons được mời làm diễn giả chính tại sự kiện và đã có hai bài giảng, "Về khủng hoảng của xã hội hiện đại" và "Xã hội hiện đại và Tôn giáo". Hiện diện là Tominaga, Mutsundo Atarashi, Kazuo Muto và Hideichiro Nakano.

Vào ngày 25 tháng 11, các bài giảng tại Đại học Kobe được tổ chức bởi Hiroshi Mannari. Parsons đã giảng về lý thuyết tổ chức cho giảng viên và sinh viên sau đại học từ Khoa Kinh tế, Quản lý và Xã hội học. Ngoài ra, các giảng viên từ các trường đại học Kyoto và Osaka cũng có mặt. Một văn bản đã được xuất bản vào năm sau. Từ ngày 30 tháng 11 đến ngày 1 tháng 12, Parsons tham gia Hội nghị Đại học Tsukuba ở Tokyo; Parsons đã nói về "Bước vào xã hội mới: Vấn đề mối quan hệ giữa công việc và giải trí liên quan đến các giá trị kinh tế và văn hóa".

Vào ngày 5 tháng 12, Parsons đã có bài giảng tại Đại học Kyoto về "Một nhà xã hội học nhìn vào xã hội Hoa Kỳ đương đại". Tại một bài giảng đặc biệt ở Osaka vào ngày 12 tháng 12, Parsons đã nói, theo gợi ý của Tominaga, về "Lý thuyết hệ thống xã hội và Lý thuyết tổ chức" cho Hiệp hội Xã hội học Nhật Bản.

Vào ngày 14 tháng 12, Đại học Kwansei Gakuin đã trao bằng tiến sĩ danh dự cho Parsons. Một số bài giảng của ông sẽ được Kurata tập hợp thành một tập sách và xuất bản vào năm 1983. Parsons và vợ đã bay trở lại Hoa Kỳ vào giữa tháng 12 năm 1978.

Parsons qua đời vào ngày 8 tháng 5 năm 1979, tại Munich trong một chuyến đi đến Đức, nơi ông đang kỷ niệm 50 năm ngày nhận bằng tại Heidelberg. Một ngày trước đó, ông đã có bài giảng về tầng lớp xã hội cho một khán giả gồm các trí thức Đức, bao gồm Jürgen Habermas, Niklas Luhmann và Wolfgang Schluchter.

2.1. Lý thuyết Hành động

Tác phẩm nổi tiếng nhất của Parsons, Cấu trúc Hành động Xã hội (The Structure of Social Action^English - SSA), được hình thành từng phần một. Nhân vật trung tâm của nó là Weber, và các nhân vật chủ chốt khác trong cuộc thảo luận được thêm vào, dần dần, khi ý tưởng trung tâm hình thành. Một tác phẩm quan trọng giúp củng cố lập luận trung tâm của Parsons, được tìm thấy bất ngờ vào năm 1932: La formation du radicalisme philosophique^French (1901-1904) của Élie Halévy; ông đã đọc tác phẩm ba tập này bằng tiếng Pháp. Parsons giải thích: "Chà, Halévy chỉ là một thế giới khác... và giúp tôi thực sự hiểu rõ nhiều điểm làm sáng tỏ các giả định đặc trưng cho dòng tư tưởng chủ nghĩa công lợi chính thống của Anh; các giả định về 'sự đồng nhất tự nhiên của lợi ích', v.v. Tôi vẫn nghĩ đó là một trong những kiệt tác thực sự trong lịch sử trí tuệ." Parsons lần đầu tiên đạt được sự công nhận đáng kể với việc xuất bản Cấu trúc Hành động Xã hội (1937), tác phẩm tổng hợp lớn đầu tiên của ông, kết hợp các ý tưởng của Durkheim, Weber, Pareto và những người khác. Năm 1998, Hiệp hội Xã hội học Quốc tế đã liệt kê nó là cuốn sách xã hội học quan trọng thứ chín của thế kỷ 20.

Lý thuyết hành động của Parsons có thể được mô tả như một nỗ lực duy trì sự chặt chẽ khoa học của chủ nghĩa thực chứng đồng thời thừa nhận sự cần thiết của "chiều chủ quan" của hành động con người được tích hợp trong các loại lý thuyết xã hội học theo hướng giải thích học. Điều cốt lõi trong quan điểm lý thuyết và phương pháp luận tổng thể của Parsons là hành động của con người phải được hiểu cùng với thành phần động lực của hành vi con người. Khoa học xã hội phải xem xét vấn đề mục đích, mục tiêu và lý tưởng trong phân tích hành động con người. Phản ứng mạnh mẽ của Parsons đối với lý thuyết hành vi cũng như các cách tiếp cận hoàn toàn vật chất bắt nguồn từ nỗ lực của các vị trí lý thuyết nhằm loại bỏ mục đích, mục tiêu và lý tưởng như các yếu tố phân tích. Parsons, trong các bài luận học kỳ của mình tại Amherst, đã chỉ trích các nỗ lực quy giản cuộc sống con người thành các lực lượng tâm lý, sinh học hoặc vật chất. Điều cốt yếu trong cuộc sống con người, Parsons duy trì, là cách yếu tố văn hóa được mã hóa. Tuy nhiên, văn hóa đối với Parsons là một biến số độc lập ở chỗ nó không thể "suy diễn" từ bất kỳ yếu tố nào khác của hệ thống xã hội. Ý định phương pháp luận đó được trình bày chi tiết nhất trong Cấu trúc Hành động Xã hội, đây là cuộc thảo luận cơ bản đầu tiên của Parsons về nền tảng phương pháp luận của các khoa học xã hội. Một số chủ đề trong Cấu trúc Hành động Xã hội đã được trình bày trong một bài luận hấp dẫn hai năm trước đó trong "Vị trí của các giá trị tối thượng trong lý thuyết xã hội học".

2.2. Chức năng luận cấu trúc và Mô hình AGIL

Parsons đã phát triển các ý tưởng của mình trong một thời kỳ mà lý thuyết hệ thống và điều khiển học đang rất được chú ý trong khoa học xã hội và hành vi. Khi sử dụng tư duy hệ thống, ông đưa ra giả thuyết rằng các hệ thống liên quan được xử lý trong khoa học xã hội và hành vi là "mở": chúng được nhúng trong một môi trường với các hệ thống khác. Đối với khoa học xã hội và hành vi, hệ thống lớn nhất là "hệ thống hành động", các hành vi có liên quan của con người, được nhúng trong một môi trường vật lý-hữu cơ.

Khi Parsons phát triển lý thuyết của mình, nó ngày càng gắn bó với các lĩnh vực điều khiển học và lý thuyết hệ thống nhưng cũng với khái niệm cân bằng nội môi của Emerson và khái niệm "các quá trình điều hướng mục tiêu" của Ernst Mayr. Ở cấp độ siêu lý thuyết, Parsons cố gắng cân bằng hiện tượng học tâm lý học và chủ nghĩa duy tâm một mặt, và các loại thuần túy của cái mà Parsons gọi là phức hợp công lợi-thực chứng, mặt khác.

Lý thuyết bao gồm một lý thuyết tổng quát về tiến hóa văn hóa xã hội và một cách giải thích cụ thể về các động lực chính của lịch sử thế giới. Trong lý thuyết lịch sử và tiến hóa của Parsons, sự biểu tượng cấu thành-nhận thức của hệ thống phân cấp điều khiển học của các cấp độ hệ thống hành động, về nguyên tắc, có cùng chức năng như thông tin di truyền trong sự kiểm soát của DNA đối với tiến hóa sinh học, nhưng yếu tố kiểm soát siêu hệ thống đó không "quyết định" bất kỳ kết quả nào mà định nghĩa ranh giới định hướng của người dẫn đường thực sự, đó chính là hành động. Parsons so sánh mức độ cấu thành của xã hội với khái niệm "cấu trúc sâu" của Noam Chomsky.

Như Parsons đã viết: "Các cấu trúc sâu không tự thân thể hiện bất kỳ câu nào có thể truyền tải ý nghĩa mạch lạc. Các cấu trúc bề mặt cấu thành cấp độ mà điều này xảy ra. Liên kết giữa chúng là một tập hợp các quy tắc biến đổi, theo cách nói của Chomsky." Các quá trình và thực thể biến đổi nói chung, ít nhất ở một cấp độ phân tích thực nghiệm, được thực hiện hoặc hiện thực hóa bởi các thần thoại và tôn giáo, nhưng các triết lý, hệ thống nghệ thuật, hoặc thậm chí hành vi tiêu dùng bán ngữ nghĩa học cũng có thể, về nguyên tắc, thực hiện chức năng đó.

Sơ đồ heuristic mà Parsons sử dụng để phân tích các hệ thống và hệ thống con được gọi là mô hình AGIL hoặc sơ đồ AGIL. Để tồn tại hoặc duy trì cân bằng với môi trường của nó, bất kỳ hệ thống nào cũng phải ở một mức độ nào đó:

• thích nghi với môi trường đó (adaptation - A)
• đạt được các mục tiêu của nó (goal attainment - G)
• tích hợp các thành phần của nó (integration - I), và
• duy trì khuôn mẫu tiềm ẩn của nó (latency pattern Maintenance - L), một loại khuôn mẫu văn hóa

Các khái niệm này có thể được viết tắt là AGIL và được gọi là các yêu cầu chức năng của hệ thống. Mô hình AGIL của Parsons là một sơ đồ phân tích vì mục đích "sản xuất" lý thuyết, nhưng nó không phải là bất kỳ "bản sao" đơn giản nào hoặc bất kỳ "tóm tắt" lịch sử trực tiếp nào của thực tế thực nghiệm. Ngoài ra, sơ đồ này không tự nó giải thích "bất cứ gì", giống như bảng tuần hoàn không tự nó giải thích bất cứ gì trong khoa học tự nhiên. Sơ đồ AGIL là một công cụ để giải thích và không tốt hơn chất lượng của các lý thuyết và giải thích mà nó được xử lý.

Trong trường hợp phân tích hệ thống hành động xã hội, mô hình AGIL, theo Parsons, tạo ra bốn hệ thống con có liên quan và thâm nhập lẫn nhau: hệ thống hành vi của các thành viên (A), hệ thống nhân cách của các thành viên đó (G), hệ thống xã hội (tự thân) (I), và hệ thống văn hóa của xã hội đó (L). Để phân tích một xã hội như một hệ thống xã hội (hệ thống con I của hành động), con người được giả định thực hiện các vai trò liên quan đến các vị trí. Các vị trí và vai trò được phân hóa ở một mức độ nào đó và, trong một xã hội hiện đại, được liên kết với những thứ như vai trò nghề nghiệp, chính trị, tư pháp và giáo dục.

Xem xét mối quan hệ qua lại của các vai trò chuyên biệt này cũng như các tập hợp được phân hóa chức năng (như các công ty và đảng phái chính trị), một xã hội có thể được phân tích như một hệ thống phức tạp của các hệ thống con chức năng có liên quan:

Mô hình AGIL thuần túy cho tất cả các hệ thống sống:

• (A) Thích nghi
• (G) Đạt mục tiêu
• (I) Tích hợp
• (L) Tiềm ẩn (duy trì khuôn mẫu)

Cấp độ hệ thống xã hội:

• Nền kinh tế - thích nghi xã hội với các hệ thống môi trường hành động và phi hành động của nó
• Chính thể - đạt được mục tiêu tập thể
• Cộng đồng xã hội - tích hợp các thành phần xã hội đa dạng của nó
• Hệ thống tín thác - các quá trình có chức năng tái tạo văn hóa lịch sử trong sự nhúng xã hội "trực tiếp" của nó

Cấp độ hành động tổng quát:

• Cơ thể (hoặc hệ thống) hành vi, trong các phiên bản sau này, là trọng tâm của "trí thông minh" khái quát hóa.
• Hệ thống nhân cách.
• Hệ thống xã hội.
• Hệ thống văn hóa. (Xem cấp độ văn hóa.)

Cấp độ văn hóa:

• Biểu tượng nhận thức
• Biểu tượng biểu cảm
• Biểu tượng đánh giá (đôi khi được gọi là: biểu tượng đạo đức-đánh giá)
• Biểu tượng cấu thành

Các phương tiện biểu tượng tổng quát hóa:
Cấp độ hệ thống xã hội:

• (A) Hệ thống kinh tế: Tiền tệ
• (G) Hệ thống chính trị: Quyền lực chính trị
• (I) Cộng đồng xã hội: Ảnh hưởng
• (L) Hệ thống tín thác (truyền thống văn hóa): Cam kết giá trị

Parsons đã mở rộng ý tưởng rằng mỗi hệ thống này cũng phát triển một số cơ chế tương tác biểu tượng chuyên biệt tương tự như tiền trong nền kinh tế, như ảnh hưởng trong cộng đồng xã hội. Các quá trình "trao đổi" khác nhau giữa các hệ thống con của hệ thống xã hội đã được giả thuyết hóa. Việc Parsons sử dụng phân tích hệ thống xã hội dựa trên sơ đồ AGIL được thiết lập trong tác phẩm Kinh tế và Xã hội (với N. Smelser, 1956) và thịnh hành trong tất cả các tác phẩm sau này của ông. Tuy nhiên, hệ thống AGIL ban đầu chỉ tồn tại ở dạng "sơ khai" và dần dần được xây dựng và mở rộng trong những thập kỷ tiếp theo. Một phần giới thiệu ngắn gọn về sơ đồ AGIL của Parsons xuất hiện trong Chương 2 của Đại học Mỹ. Tuy nhiên, không có một nơi nào cụ thể trong các bài viết của ông mà toàn bộ hệ thống AGIL được hiển thị hoặc giải thích trực quan: hệ thống hoàn chỉnh phải được tái tạo từ nhiều nơi trong các bài viết của ông. Hệ thống được hiển thị trong "Đại học Mỹ" chỉ có các yếu tố cơ bản nhất và không nên nhầm lẫn với toàn bộ hệ thống.

2.3. Lý thuyết Hệ thống và Điều khiển học

Parsons đã phát triển các ý tưởng của mình trong một thời kỳ mà lý thuyết hệ thống và điều khiển học đang rất được chú ý trong khoa học xã hội và hành vi. Khi sử dụng tư duy hệ thống, ông đưa ra giả thuyết rằng các hệ thống liên quan được xử lý trong khoa học xã hội và hành vi là "mở": chúng được nhúng trong một môi trường với các hệ thống khác. Đối với khoa học xã hội và hành vi, hệ thống lớn nhất là "hệ thống hành động", các hành vi có liên quan của con người, được nhúng trong một môi trường vật lý-hữu cơ.

Khi Parsons phát triển lý thuyết của mình, nó ngày càng gắn bó với các lĩnh vực điều khiển học và lý thuyết hệ thống nhưng cũng với khái niệm cân bằng nội môi của Emerson và khái niệm "các quá trình điều hướng mục tiêu" của Ernst Mayr. Ở cấp độ siêu lý thuyết, Parsons cố gắng cân bằng hiện tượng học tâm lý học và chủ nghĩa duy tâm một mặt, và các loại thuần túy của cái mà Parsons gọi là phức hợp công lợi-thực chứng, mặt khác.

Lý thuyết bao gồm một lý thuyết tổng quát về tiến hóa văn hóa xã hội và một cách giải thích cụ thể về các động lực chính của lịch sử thế giới. Trong lý thuyết lịch sử và tiến hóa của Parsons, sự biểu tượng cấu thành-nhận thức của hệ thống phân cấp điều khiển học của các cấp độ hệ thống hành động, về nguyên tắc, có cùng chức năng như thông tin di truyền trong sự kiểm soát của DNA đối với tiến hóa sinh học, nhưng yếu tố kiểm soát siêu hệ thống đó không "quyết định" bất kỳ kết quả nào mà định nghĩa ranh giới định hướng của người dẫn đường thực sự, đó chính là hành động. Parsons so sánh mức độ cấu thành của xã hội với khái niệm "cấu trúc sâu" của Noam Chomsky.

Như Parsons đã viết: "Các cấu trúc sâu không tự thân thể hiện bất kỳ câu nào có thể truyền tải ý nghĩa mạch lạc. Các cấu trúc bề mặt cấu thành cấp độ mà điều này xảy ra. Liên kết giữa chúng là một tập hợp các quy tắc biến đổi, theo cách nói của Chomsky." Các quá trình và thực thể biến đổi nói chung, ít nhất ở một cấp độ phân tích thực nghiệm, được thực hiện hoặc hiện thực hóa bởi các thần thoại và tôn giáo, nhưng các triết lý, hệ thống nghệ thuật, hoặc thậm chí hành vi tiêu dùng bán ngữ nghĩa học cũng có thể, về nguyên tắc, thực hiện chức năng đó.

Lý thuyết của Parsons phản ánh một tầm nhìn về một khái niệm thống nhất về khoa học xã hội và thực sự là về các hệ thống sống nói chung. Cách tiếp cận của ông khác về bản chất với lý thuyết hệ thống xã hội của Niklas Luhmann vì Parsons bác bỏ ý tưởng rằng các hệ thống có thể tự sinh, thiếu hệ thống hành động thực tế của các tác nhân cá nhân. Các hệ thống có khả năng nội tại nhưng chỉ là kết quả của các quá trình thể chế hóa của các hệ thống hành động, mà, trong phân tích cuối cùng, là nỗ lực lịch sử của các tác nhân cá nhân. Trong khi Luhmann tập trung vào tính nội tại của hệ thống, Parsons khẳng định rằng vấn đề các quá trình tự xúc tác và cân bằng nội môi và vấn đề về tác nhân là "người khởi động đầu tiên" cuối cùng mặt khác không loại trừ lẫn nhau. Các quá trình cân bằng nội môi có thể cần thiết nếu và khi chúng xảy ra nhưng hành động là cần thiết.

Chỉ có quan điểm về sự tham chiếu cuối cùng trong hành động mới có thể hiểu được câu nói của Parsons (rằng các hệ thống điều khiển học cấp cao hơn trong lịch sử sẽ có xu hướng kiểm soát các dạng xã hội được tổ chức ở các cấp độ thấp hơn của hệ thống phân cấp điều khiển học). Đối với Parsons, các cấp độ cao nhất của hệ thống phân cấp điều khiển học liên quan đến cấp độ hành động tổng quát là cái mà Parsons gọi là phần cấu thành của hệ thống văn hóa (L của L). Tuy nhiên, trong các quá trình tương tác của hệ thống, cần đặc biệt chú ý đến trục văn hóa-biểu cảm (đường L-G trong AGIL). Với thuật ngữ cấu thành, Parsons thường đề cập đến các giá trị văn hóa được mã hóa rất cao, đặc biệt là các yếu tố tôn giáo (nhưng các cách giải thích khác của thuật ngữ "cấu thành" cũng có thể).

Các hệ thống văn hóa có một địa vị độc lập so với mô hình quy phạm và định hướng của hệ thống xã hội; không hệ thống nào có thể quy giản về hệ thống kia. Ví dụ, vấn đề "vốn văn hóa" của một hệ thống xã hội như một thực thể lịch sử thuần túy (trong chức năng là một "hệ thống tín thác"), không giống với các giá trị văn hóa cao hơn của hệ thống đó; tức là, hệ thống văn hóa được thể hiện bằng một logic siêu cấu trúc không thể quy giản về bất kỳ hệ thống xã hội nào hoặc không thể được xem như một suy luận vật chất (hoặc hành vi) từ "sự cần thiết" của hệ thống xã hội (hoặc từ "sự cần thiết" của nền kinh tế của nó). Trong bối cảnh đó, văn hóa sẽ có một sức mạnh chuyển đổi độc lập, không chỉ như các yếu tố của các đơn vị văn hóa xã hội thực tế (như văn minh phương Tây) mà còn cách các nền tảng văn hóa ban đầu sẽ có xu hướng "phổ quát hóa" thông qua sự xâm nhập và lan rộng ra một số lượng lớn các hệ thống xã hội như với Hy Lạp cổ đại và Israel cổ đại, nơi các nền tảng xã hội ban đầu đã chết nhưng hệ thống văn hóa vẫn tồn tại như một mô hình văn hóa "hoạt động" độc lập, như trong trường hợp triết học Hy Lạp hoặc trong trường hợp Kitô giáo, như một sự dẫn xuất sửa đổi từ nguồn gốc của nó ở Israel.

Điều quan trọng là phải làm rõ rằng Parsons đã phân biệt hai "ý nghĩa" hoặc chế độ của thuật ngữ lý thuyết tổng quát. Đôi khi ông viết về lý thuyết tổng quát như các khía cạnh của mối quan tâm lý thuyết của khoa học xã hội mà trọng tâm là các yếu tố "cấu thành" nhất của mối quan tâm nhận thức đối với sự hệ thống hóa lý thuyết cơ bản của một lĩnh vực nhất định. Parsons sẽ bao gồm sơ đồ khái niệm cơ bản cho lĩnh vực đã cho, bao gồm cả thứ tự cao nhất của các mối quan hệ lý thuyết và tất nhiên cả sự đặc tả cần thiết của các nền tảng tiên đề, nhận thức luận và phương pháp luận của hệ thống này từ quan điểm của các hàm ý logic. Tất cả các yếu tố sẽ biểu thị việc tìm kiếm một lý thuyết tổng quát ở cấp độ cao nhất của mối quan tâm lý thuyết.

Tuy nhiên, lý thuyết tổng quát cũng có thể đề cập đến một hệ thống đầy đủ/hoạt động hơn mà các hàm ý của sơ đồ khái niệm được "diễn giải" ở các cấp độ cấu trúc nhận thức thấp hơn, các cấp độ gần hơn với một "đối tượng thực nghiệm" được nhận thức. Trong bài phát biểu trước Hiệp hội Xã hội học Hoa Kỳ năm 1947, ông đã nói về năm cấp độ:

• Cấp độ Lý thuyết tổng quát, chủ yếu hình thành như một lý thuyết về các hệ thống xã hội.
• Lý thuyết động lực của hành vi xã hội, đặc biệt giải quyết các vấn đề về động lực của hệ thống xã hội và đương nhiên giả định các lý thuyết về động lực, nhân cách và xã hội hóa.
• Các nền tảng lý thuyết của phân tích so sánh có hệ thống về cấu trúc xã hội, sẽ liên quan đến một nghiên cứu về các nền văn hóa cụ thể trong các hệ thống cụ thể ở các cấp độ khái quát hóa khác nhau.
• Các lý thuyết đặc biệt xung quanh các lĩnh vực vấn đề thực nghiệm cụ thể.
• Việc "phù hợp" các lý thuyết với các kỹ thuật nghiên cứu thực nghiệm cụ thể, chẳng hạn như thống kê và kỹ thuật khảo sát.

Trong suốt cuộc đời mình, ông đã làm việc để phát triển cả năm lĩnh vực quan tâm lý thuyết nhưng đặc biệt chú ý đến sự phát triển ở cấp độ "cấu thành" cao nhất, vì phần còn lại của tòa nhà sẽ đứng vững hay sụp đổ dựa trên sự vững chắc của cấp độ cao nhất. Bất chấp những lầm tưởng, Parsons chưa bao giờ nghĩ rằng các xã hội hiện đại tồn tại trong một loại hòa hợp hoàn hảo với các chuẩn mực của chúng hoặc rằng hầu hết các xã hội hiện đại nhất thiết được đặc trưng bởi một mức độ đồng thuận cao nào đó hoặc một sự tích hợp thể chế "hạnh phúc". Parsons nhấn mạnh rằng gần như không thể có bất kỳ "sự phù hợp hoàn hảo" hay sự đồng thuận hoàn hảo nào trong cấu trúc chuẩn mực cơ bản của các xã hội hiện đại phức tạp bởi vì mô hình giá trị cơ bản của các xã hội hiện đại nói chung được phân hóa theo cách mà một số phạm trù chuẩn mực cơ bản tồn tại trong xung đột vốn có hoặc ít nhất là tiềm năng với nhau. Ví dụ, tự do và bình đẳng thường được coi là những giá trị cơ bản và không thể thương lượng của các xã hội hiện đại. Mỗi giá trị đại diện cho một loại mệnh lệnh tối thượng về những gì là giá trị cao hơn của nhân loại. Tuy nhiên, như Parsons nhấn mạnh, không có câu trả lời đơn giản nào về thứ tự ưu tiên của tự do hay bình đẳng hoặc bất kỳ giải pháp đơn giản nào về cách chúng có thể được hòa giải, nếu có. Do đó, tất cả các xã hội hiện đại đều phải đối mặt với xung đột vốn có giữa hai giá trị này, và không có "giải pháp vĩnh cửu" nào như vậy. Không thể có bất kỳ sự phù hợp hoàn hảo nào giữa mô hình động cơ, các giải pháp chuẩn mực và mô hình giá trị hiện hành trong bất kỳ xã hội hiện đại nào. Parsons cũng duy trì rằng "cuộc tranh cãi" giữa "cánh tả" và "cánh hữu" có liên quan đến việc cả hai đều bảo vệ những giá trị (hoặc lý tưởng) nhân văn "chính đáng" cuối cùng, vốn tự chúng là không thể thiếu như những giá trị nhưng luôn ở vị trí xung đột vô tận với nhau.

Parsons luôn duy trì rằng việc tích hợp các khuôn mẫu quy phạm trong xã hội nói chung là có vấn đề và mức độ tích hợp đạt được về nguyên tắc luôn xa vời với sự hài hòa và hoàn hảo. Nếu một "khuôn mẫu hài hòa" nào đó xuất hiện, nó có liên quan đến các hoàn cảnh lịch sử cụ thể nhưng không phải là một quy luật chung của các hệ thống xã hội.

2.4. Biến số mô hình

Parsons khẳng định rằng không có hai chiều đối với xã hội (công cụ và biểu cảm) mà có những khác biệt về chất lượng giữa các loại tương tác xã hội. Ông quan sát thấy rằng con người có thể có các mối quan hệ cá nhân hóa và tách rời một cách hình thức, dựa trên các vai trò mà họ đảm nhận. Các biến số mô hình là những gì ông gọi là các đặc điểm liên quan đến mỗi loại tương tác. Một tương tác có thể được đặc trưng bởi một trong các định danh của mỗi cặp đối lập:

• tình cảm - trung lập cảm xúc
• tự định hướng - tập thể định hướng
• phổ quát - cụ thể
• gán ghép - thành tựu
• đặc thù - khuếch tán

2.5. Lý thuyết Tiến hóa xã hội

Parsons đã đóng góp cho chủ nghĩa tiến hóa xã hội và Tân tiến hóa luận. Ông chia sự tiến hóa thành bốn quá trình con:

• phân hóa, tạo ra các hệ thống con chức năng của hệ thống chính, như đã thảo luận ở trên;
• thích nghi, trong đó các hệ thống đó tiến hóa thành các phiên bản hiệu quả hơn;
• bao gồm các yếu tố trước đây bị loại khỏi các hệ thống đã cho;
• khái quát hóa các giá trị, tăng cường tính hợp pháp của hệ thống ngày càng phức tạp.

Hơn nữa, Parsons đã khám phá các quá trình con trong ba giai đoạn tiến hóa:

• nguyên thủy
• cổ đại
• hiện đại

Parsons coi văn minh phương Tây là đỉnh cao của các xã hội hiện đại và Hoa Kỳ là quốc gia phát triển năng động nhất. Công trình cuối đời của Parsons tập trung vào một sự tổng hợp lý thuyết mới xoay quanh bốn chức năng mà ông cho là phổ biến đối với tất cả các hệ thống hành động, từ hành vi đến văn hóa, và một tập hợp các phương tiện biểu tượng cho phép giao tiếp giữa chúng. Nỗ lực của ông nhằm cấu trúc thế giới hành động theo một sơ đồ tập trung vào trật tự không được các nhà xã hội học Mỹ chấp nhận, những người đang rút lui khỏi những tham vọng lớn của những năm 1960 để hướng tới một cách tiếp cận thực nghiệm, có nền tảng hơn.

2.6. Xã hội học Gia đình

Parsons đã phát triển quan điểm về các chức năng xã hội của gia đình, đặc biệt là chức năng xã hội hóa và chức năng ổn định hóa trong bối cảnh các cấu trúc xã hội. Các chức năng của gia đình bao gồm việc nuôi dưỡng tình yêu thương vợ chồng, thỏa mãn nhu cầu tình dục, sinh con và nuôi dạy con cái, thực hiện các hoạt động sản xuất và tiêu dùng, cùng ăn ở, chăm sóc người bệnh và người già, tổ chức các nghi lễ tôn giáo như cưới hỏi, ma chay, giải trí và mang lại sự bình yên trong tâm hồn. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghiệp hóa, sự gia tăng của lao động làm công ăn lương và sự phổ biến của các thiết bị gia dụng, nhiều chức năng truyền thống của gia đình đã được các tổ chức khác đảm nhận.

Parsons đề xuất hai chức năng chính của gia đình:

• Chức năng xã hội hóa: Xã hội hóa là quá trình con người thích nghi với xã hội thông qua tương tác với người khác. Parsons cho rằng gia đình, giống như xã hội, cũng có các chức năng về địa vị và vai trò, và thông qua tương tác giữa các thành viên trong gia đình, gia đình thực hiện chức năng xã hội hóa.
• Chức năng ổn định hóa: Chức năng này đề cập đến việc con người tìm kiếm sự ổn định tinh thần trong gia đình và duy trì sự điều chỉnh giới tính giữa nam và nữ. Với sự phát triển của công nghiệp hóa, mặc dù các chức năng khác của gia đình đã thay đổi, nhưng tầm quan trọng của chức năng ổn định hóa ngày càng được đề cao.

George Murdock, một nhà nhân chủng học văn hóa người Mỹ, đã đưa ra lý thuyết bốn chức năng: chức năng tình dục, chức năng kinh tế, chức năng giáo dục và chức năng sinh sản.

2.7. Quyền lực chính trị và Ảnh hưởng xã hội

Năm 1963 là một năm đáng chú ý trong sự phát triển lý thuyết của Parsons bởi đây là năm ông xuất bản hai bài báo quan trọng: một về quyền lực chính trị và một về khái niệm ảnh hưởng xã hội. Hai bài báo này đại diện cho nỗ lực đầu tiên của Parsons nhằm phát triển ý tưởng về Phương tiện biểu tượng khái quát hóa như một phần không thể thiếu của các quá trình trao đổi trong hệ thống AGIL. Đây là một sự phát triển lý thuyết mà Parsons đã nghiên cứu kể từ khi xuất bản Kinh tế và Xã hội (1956).

Mô hình chính cho phương tiện biểu tượng khái quát hóa là tiền tệ và Parsons đã suy ngẫm về câu hỏi liệu các đặc điểm chức năng của tiền tệ có đại diện cho một sự độc đáo riêng biệt của hệ thống kinh tế hay liệu có thể xác định các phương tiện biểu tượng khái quát hóa khác trong các hệ thống con khác hay không. Mặc dù mỗi phương tiện có những đặc điểm độc đáo, Parsons khẳng định rằng quyền lực (đối với hệ thống chính trị) và ảnh hưởng (đối với cộng đồng xã hội) có các chức năng thể chế, về cơ bản là tương tự về mặt cấu trúc với chức năng hệ thống tổng thể của tiền tệ. Sử dụng ý tưởng "mã" và "thông điệp" của Roman Jakobson, Parsons chia các thành phần của phương tiện thành câu hỏi về nguyên tắc giá trị so với các tiêu chuẩn phối hợp cho "cấu trúc mã" và câu hỏi về yếu tố so với kiểm soát sản phẩm trong các quá trình xã hội mang các thành phần "thông điệp". Trong khi "tiện ích" có thể được coi là nguyên tắc giá trị cho nền kinh tế (phương tiện: tiền tệ), "hiệu quả" là nguyên tắc giá trị cho hệ thống chính trị (bằng quyền lực chính trị) và đoàn kết xã hội cho cộng đồng xã hội (bằng ảnh hưởng xã hội). Parsons cuối cùng sẽ chọn khái niệm cam kết giá trị làm phương tiện biểu tượng khái quát hóa cho hệ thống tín thác với tính toàn vẹn làm nguyên tắc giá trị.

3.1. Chủ nghĩa Ngoại lệ Mỹ và Bảo vệ Thời hiện đại

Parsons, giống như Weber, có xu hướng nhấn mạnh tác động quan trọng của lòng sùng đạo Calvin trong các quá trình xã hội-chính trị và xã hội-kinh tế sau đó. Ông duy trì rằng nó đã đạt đến hình thức triệt để nhất ở Anh vào thế kỷ 17 và trên thực tế đã tạo ra phương thức văn hóa đặc biệt đã đặc trưng cho hệ thống giá trị và lịch sử Mỹ kể từ đó. Hệ thống tín ngưỡng Calvin, ban đầu mang tính độc đoán, cuối cùng đã giải phóng trong các tác động thể chế lâu dài ngẫu nhiên của nó một cuộc cách mạng dân chủ cơ bản trên thế giới. Parsons duy trì rằng cuộc cách mạng đang dần diễn ra, như một phần của sự xâm nhập của các giá trị Thanh giáo trên toàn thế giới.

Cuộc chiến chống lại chủ nghĩa cộng sản của Parsons là một sự mở rộng tự nhiên của cuộc chiến chống lại chủ nghĩa phát xít của ông vào những năm 1930 và 1940. Đối với Parsons, chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa phát xít là hai khía cạnh của cùng một vấn đề; bài báo "Phác thảo tạm thời về các giá trị Mỹ" của ông, được xuất bản sau khi ông mất vào năm 1989, đã gọi cả hai loại chủ nghĩa tập thể là "chủ nghĩa cứu rỗi thực nghiệm", mà ông tin là một "tấm gương" thế tục của các loại "chủ nghĩa cứu rỗi" tôn giáo. Ngược lại, Parsons nhấn mạnh rằng các giá trị Mỹ nói chung dựa trên nguyên tắc "chủ nghĩa hành động công cụ", mà ông tin là kết quả của chủ nghĩa Thanh giáo như một quá trình lịch sử. Nó đại diện cho điều mà Parsons gọi là "khổ hạnh thế tục" và đại diện cho thái cực đối lập của chủ nghĩa cứu rỗi thực nghiệm. Do đó, người ta có thể hiểu tuyên bố của Parsons vào cuối đời rằng mối đe dọa lớn nhất đối với nhân loại là mọi loại "chủ nghĩa cơ bản".

Parsons bảo vệ chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ và lập luận rằng, vì nhiều hoàn cảnh lịch sử khác nhau, tác động của Cải cách đã đạt đến một cường độ nhất định trong lịch sử Anh. Các mô hình giá trị Thanh giáo, về cơ bản là Calvin giáo, đã được thể chế hóa trong tình hình nội bộ của Anh. Kết quả là chủ nghĩa cực đoan Thanh giáo được phản ánh trong chủ nghĩa cực đoan tôn giáo của các giáo phái Thanh giáo, trong thơ của John Milton, trong Nội chiến Anh, và trong quá trình dẫn đến Cách mạng Vinh quang năm 1688. Chính sự bùng nổ cực đoan của Cách mạng Thanh giáo đã cung cấp những người định cư vào đầu thế kỷ 17 ở Mười ba thuộc địa, và những người Thanh giáo định cư ở Mỹ đại diện cho các quan điểm cấp tiến về cá nhân, chủ nghĩa bình đẳng, hoài nghi đối với quyền lực nhà nước, và lòng nhiệt thành của lời kêu gọi tôn giáo. Những người định cư đã thiết lập một cái gì đó độc đáo trên thế giới dưới sự nhiệt thành tôn giáo của các giá trị Calvin giáo.

Vì vậy, một loại quốc gia mới ra đời, với tính cách rõ ràng vào thời điểm Cách mạng Mỹ và trong Hiến pháp Hoa Kỳ, và động lực của nó sau này được Alexis de Tocqueville nghiên cứu. Mặc dù Mỹ đã thay đổi về thành phần xã hội kể từ năm 1787, Parsons duy trì rằng nó vẫn giữ mô hình giá trị Calvin giáo cách mạng cơ bản. Điều đó còn được thể hiện rõ hơn trong một nước Mỹ đa nguyên và có tính cá nhân hóa cao, với xã hội dân sự dày đặc, định hướng mạng lưới, điều này có ý nghĩa quan trọng đối với sự thành công của nó và những yếu tố này đã mang lại cho nó vị trí dẫn đầu lịch sử trong quá trình công nghiệp hóa. Parsons duy trì rằng điều này đã tiếp tục đặt nó vào vị trí dẫn đầu trên thế giới, nhưng đó là một quá trình lịch sử chứ không phải "bản chất của sự vật". Parsons coi "đặc điểm rất đặc biệt của thế giới xã hội phương Tây hiện đại" là "phụ thuộc vào hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của nó, chứ không phải là kết quả phổ quát cần thiết của sự phát triển xã hội nói chung".

Ngược lại với một số "người cấp tiến", Parsons là một người bảo vệ thời hiện đại. Ông tin rằng văn minh hiện đại, với công nghệ và các thể chế không ngừng phát triển, cuối cùng mạnh mẽ, sôi động và về cơ bản là tiến bộ. Ông thừa nhận rằng tương lai không có bảo đảm vốn có, nhưng như các nhà xã hội học Robert Holton và Bryan Turner đã nói rằng Parsons không hoài cổ và rằng ông không tin vào quá khứ như một "thời kỳ hoàng kim" đã mất mà ông duy trì rằng thời hiện đại nói chung đã cải thiện điều kiện, dù thường theo những cách rắc rối và đau đớn nhưng thường là tích cực. Ông có niềm tin vào tiềm năng của nhân loại nhưng không ngây thơ. Khi được hỏi tại Hội thảo Brown năm 1973 liệu ông có lạc quan về tương lai hay không, ông trả lời, "Ồ, tôi nghĩ về cơ bản tôi lạc quan về triển vọng của con người về lâu dài." Parsons chỉ ra rằng ông đã là một sinh viên ở Heidelberg vào thời kỳ cao điểm của Oswald Spengler, tác giả của Sự suy tàn của phương Tây, "và ông ấy không cho phương Tây nhiều hơn 50 năm duy trì sức sống sau khi ông ấy viết.... Chà, bây giờ đã hơn 50 năm rồi, và tôi không nghĩ phương Tây chỉ đơn giản là suy tàn. Ông ấy đã sai khi nghĩ rằng đó là kết thúc."

3.2. Trao đổi với các học giả đương đại

Parsons gặp Alfred Schütz trong hội thảo về hợp lý tính mà ông cùng với Schumpeter tổ chức tại Harvard vào mùa xuân năm 1940. Schütz bị cuốn hút bởi lý thuyết của Parsons, mà ông coi là lý thuyết xã hội tiên tiến nhất, và đã viết một bản đánh giá về lý thuyết của Parsons mà ông đã yêu cầu Parsons bình luận. Điều đó đã dẫn đến một cuộc trao đổi thư từ ngắn nhưng chuyên sâu, nói chung tiết lộ rằng khoảng cách giữa hiện tượng học xã hội hóa của Schütz và khái niệm hành động tự nguyện của Parsons là quá lớn. Theo quan điểm của Parsons, vị trí của Schütz quá suy đoán và chủ quan, và có xu hướng giảm các quá trình xã hội thành sự diễn giải của một ý thức Lebenswelt. Đối với Parsons, ranh giới xác định cuộc sống con người là hành động như một chất xúc tác cho sự thay đổi lịch sử, và điều cần thiết đối với xã hội học, với tư cách là một khoa học, là phải chú ý mạnh mẽ đến yếu tố chủ quan của hành động, nhưng nó không bao giờ nên hoàn toàn bị cuốn vào đó vì mục đích của một khoa học là để giải thích các mối quan hệ nhân quả.

Giữa năm 1940 và 1944, Parsons và Eric Voegelin đã trao đổi quan điểm trí tuệ thông qua thư từ. Cuộc thảo luận đã đề cập đến bản chất của chủ nghĩa tư bản, sự trỗi dậy của phương Tây và nguồn gốc của chủ nghĩa Quốc Xã. Chìa khóa cho cuộc thảo luận là ý nghĩa của cách giải thích của Weber về đạo đức Tin Lành và tác động của chủ nghĩa Calvin đối với lịch sử hiện đại. Mặc dù hai học giả đồng ý về nhiều đặc điểm cơ bản về chủ nghĩa Calvin, nhưng cách hiểu của họ về tác động lịch sử của nó lại khá khác nhau. Nói chung, Voegelin coi chủ nghĩa Calvin về cơ bản là một hệ tư tưởng toàn trị nguy hiểm; Parsons lập luận rằng các đặc điểm hiện tại của nó là tạm thời và rằng ý nghĩa chức năng của hệ thống giá trị mới nổi, lâu dài của nó có tác động cách mạng chứ không chỉ "tiêu cực" đến sự trỗi dậy chung của các thể chế hiện đại. Hai học giả cũng đã thảo luận về cuộc tranh luận của Parsons với Schütz và đặc biệt là lý do tại sao Parsons đã chấm dứt cuộc gặp gỡ của mình với Schutz. Parsons nhận thấy rằng Schutz, thay vì cố gắng xây dựng lý thuyết khoa học xã hội, có xu hướng bị cuốn vào những đường vòng triết học. Parsons đã viết cho Voegelin: "Tôi không muốn trở thành một nhà triết học - tôi tránh xa các vấn đề triết học ẩn chứa trong công việc khoa học của mình."

Năm 1942, Stuart C. Dodd đã xuất bản một tác phẩm lớn, Dimensions of Society^English, cố gắng xây dựng một lý thuyết tổng quát về xã hội trên nền tảng của một hệ thống định lượng và toán học hóa các khoa học xã hội. Dodd đã đưa ra một cách tiếp cận đặc biệt, được gọi là "lý thuyết S". Parsons đã thảo luận về dàn ý lý thuyết của Dodd trong một bài đánh giá cùng năm. Parsons thừa nhận đóng góp của Dodd là một tác phẩm cực kỳ đáng gờm nhưng đã phản đối các tiền đề của nó như một mô hình tổng quát cho các khoa học xã hội. Parsons nói chung lập luận rằng "lý thuyết S" của Dodd, bao gồm cả sơ đồ "khoảng cách xã hội" của Bogardus, không thể xây dựng một ma trận lý thuyết đủ nhạy cảm và có hệ thống, so với cách tiếp cận "truyền thống", vốn đã phát triển theo các dòng của Weber, Pareto, Émile Durkheim, Sigmund Freud, William Isaac Thomas, và các tác nhân quan trọng khác của một cách tiếp cận hệ thống hành động với một cuộc đối thoại rõ ràng hơn với các chiều văn hóa và động cơ của tương tác con người.

Parsons có một số cuộc trò chuyện với Daniel Bell về một "xã hội hậu công nghiệp", một số trong đó được thực hiện trong bữa trưa tại William James Hall. Sau khi đọc một phiên bản đầu của tác phẩm vĩ đại của Bell, The Coming of the Post-Industrial Society^English, Parsons đã viết một lá thư cho Bell, đề ngày 30 tháng 11 năm 1971, để đưa ra những lời phê bình của mình. Trong số nhiều điểm phê bình, Parsons đặc biệt nhấn mạnh rằng cuộc thảo luận của Bell về công nghệ có xu hướng "tách văn hóa" và coi hai phạm trù "như cái mà tôi sẽ gọi là văn hóa trừ đi thành phần nhận thức".

Năm 1976, Parsons được yêu cầu đóng góp vào một tập sách kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của Jean Piaget. Parsons đã đóng góp một bài luận, "Một vài suy nghĩ về vị trí của lý tính trong văn hóa và xã hội hiện đại". Parsons mô tả Piaget là người đóng góp nổi bật nhất cho lý thuyết nhận thức trong thế kỷ 20. Tuy nhiên, ông cũng lập luận rằng nghiên cứu tương lai về nhận thức phải vượt ra ngoài cuộc gặp gỡ hẹp với tâm lý học để hướng tới một sự hiểu biết cao hơn về cách nhận thức như một lực lượng trí tuệ của con người bị vướng mắc trong các quá trình thể chế hóa xã hội và văn hóa.

3.3. Các phê bình về lý thuyết của ông

Từ cuối những năm 1950 đến cuộc nổi dậy của sinh viên vào những năm 1960 và hậu quả của nó, lý thuyết của Parsons đã bị một số học giả và trí thức cánh tả chỉ trích, những người cho rằng lý thuyết của Parsons vốn dĩ là bảo thủ, nếu không phải là phản động. Alvin Gouldner thậm chí còn tuyên bố rằng Parsons đã từng là một đối thủ của Chính sách Kinh tế Mới (New Deal). Lý thuyết của Parsons tiếp tục bị coi là không thể phản ánh sự thay đổi xã hội, sự đau khổ của con người, nghèo đói, thiếu thốn và xung đột. Theda Skocpol cho rằng hệ thống apartheid ở Nam Phi là bằng chứng cuối cùng cho thấy lý thuyết của Parsons đã "sai".

Đồng thời, ý tưởng của Parsons về cá nhân bị coi là "được xã hội hóa quá mức", "áp bức" hoặc bị khuất phục trong "sự phù hợp" về quy phạm. Ngoài ra, Jürgen Habermas và vô số người khác tin rằng lý thuyết hệ thống và lý thuyết hành động của Parsons vốn dĩ đối lập và thù địch lẫn nhau, và rằng lý thuyết hệ thống của ông đặc biệt "máy móc", "thực chứng", "chống cá nhân", "chống tự nguyện" và "phi nhân hóa" bởi bản chất vốn có của bối cảnh lý thuyết của nó.

Tương tự, lý thuyết tiến hóa của ông bị coi là "đơn tuyến", "máy móc", "sinh học", một bài ca tụng hiện trạng hệ thống thế giới, hoặc đơn giản là một cuốn cẩm nang hướng dẫn "quốc gia-nhà nước tư bản" được ngụy trang một cách kém cỏi. Những biểu hiện đầu tiên của nhánh phê bình đó là những trí thức như Lewis Coser, Ralf Dahrendorf, David Lockwood, John Rex, C. Wright Mills, Tom Bottomore và Gouldner.

3.4. Đánh giá phê bình về các lý thuyết khác

Parsons và Winston White đồng tác giả một bài báo, "Mối liên kết giữa tính cách và xã hội", được xuất bản năm 1961. Đó là một cuộc thảo luận phê bình về tác phẩm Đám đông cô đơn (The Lonely Crowd^English) của David Riesman, được xuất bản một thập kỷ trước đó và đã trở thành một cuốn sách bán chạy không ngờ, đạt 1 triệu bản vào năm 1977. Riesman là một thành viên nổi bật của cánh tả học thuật Mỹ, chịu ảnh hưởng của Erich Fromm và Trường phái Frankfurt. Trên thực tế, cuốn sách của Riesman là một nỗ lực học thuật nhằm thừa nhận khái niệm "xã hội đại chúng" và đặc biệt là ý tưởng về một nước Mỹ bị nghẹt thở trong sự phù hợp xã hội. Riesman về cơ bản đã lập luận rằng khi chủ nghĩa tư bản phát triển cao, hệ thống giá trị cơ bản của Mỹ và các vai trò xã hội hóa của nó đã thay đổi từ mô hình định hướng giá trị "hướng nội" sang mô hình "hướng ngoại".

Parsons và White đã thách thức ý tưởng của Riesman và lập luận rằng không có sự thay đổi nào từ cấu trúc nhân cách hướng nội. Họ nói rằng "sự hướng ngoại" của Riesman giống như một hình ảnh biếm họa của Charles Cooley về ý niệm bản thân phản chiếu, và họ lập luận rằng khuôn khổ "chủ nghĩa cá nhân thể chế" như cấu trúc mã cơ bản của hệ thống quy phạm của Mỹ về cơ bản không thay đổi. Tuy nhiên, điều đã xảy ra là quá trình công nghiệp hóa và mô hình phân hóa xã hội gia tăng đã thay đổi chức năng biểu tượng tổng quát của gia đình trong xã hội và đã cho phép sự dễ dãi hơn trong cách trẻ em quan hệ với cha mẹ. Parsons và White lập luận rằng đó không phải là khúc dạo đầu cho "sự hướng ngoại" lớn hơn mà là một cách phức tạp hơn mà mô hình hướng nội tự định vị trong môi trường xã hội.

Năm 1972, Parsons đã viết hai bài đánh giá để thảo luận về tác phẩm của Bendix, trong đó đưa ra một tuyên bố rõ ràng về cách tiếp cận của Parsons đối với việc nghiên cứu Weber. Bendix đã nổi tiếng với những diễn giải của mình về Weber. Trong bài đánh giá đầu tiên, Parsons đã phân tích tác phẩm Lý tính chiến đấu (Embattled Reason^English) của Bendix, và ông đã ca ngợi nỗ lực của nó nhằm bảo vệ các giá trị cơ bản của lý tính nhận thức, điều mà ông hoàn toàn chia sẻ, và ông đồng ý với Bendix rằng vấn đề lý tính nhận thức chủ yếu là một vấn đề văn hóa, không phải là một phạm trù có thể được quy giản từ các yếu tố sinh học, kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, Parsons đã chỉ trích cách Bendix đã tiến hành, người mà ông đặc biệt cảm thấy đã xuyên tạc tác phẩm của Freud và Durkheim. Parsons nhận thấy rằng sự xuyên tạc là cách Bendix có xu hướng hình thành vấn đề lý thuyết hóa có hệ thống, dưới khái niệm "chủ nghĩa rút gọn". Parsons còn nhận thấy rằng cách tiếp cận của Bendix bị ảnh hưởng bởi "sự thù địch rõ ràng" đối với ý tưởng về sự tiến hóa. Mặc dù Parsons đánh giá rằng Weber đã bác bỏ các cách tiếp cận tiến hóa tuyến tính của Marx và Herbert Spencer, Weber có thể đã không bác bỏ vấn đề tiến hóa như một vấn đề khái quát.

Trong một bài báo thứ hai, một bài đánh giá về tác phẩm Học thuật và Đảng phái: Các bài luận về Max Weber (Scholarship and Partisanship: Essays on Max Weber^English) của Bendix và Guenther Roth, Parsons tiếp tục dòng phê bình của mình. Parsons đặc biệt quan tâm đến một tuyên bố của Bendix cho rằng Weber tin vào quan niệm của Marx rằng các ý tưởng là "hiện tượng phụ thuộc vào tổ chức sản xuất". Parsons mạnh mẽ bác bỏ cách giải thích đó: "Tôi sẽ tranh luận rằng chắc chắn Weber 'trưởng thành' về mặt trí tuệ chưa bao giờ là một 'nhà Mácxít giả thuyết'". Đâu đó đằng sau thái độ của Bendix, Parsons phát hiện ra sự khó chịu của người trước đây khi thoát khỏi chế độ lý thuyết "cụ thể".

Năm 1978, khi James Grier Miller xuất bản tác phẩm nổi tiếng Hệ thống sống (Living Systems^English), Parsons đã được Contemporary Sociology tiếp cận để viết một bài đánh giá về tác phẩm của Miller. Parsons đã phàn nàn trong một lá thư gửi A. Hunter Dupree rằng đời sống trí tuệ Mỹ bị ảnh hưởng sâu sắc bởi truyền thống chủ nghĩa kinh nghiệm và coi cuốn sách của Miller là sự xác nhận mới nhất của truyền thống đó. Trong bài đánh giá của mình, "Các hệ thống cụ thể và 'Các hệ thống trừu tượng'", ông nói chung ca ngợi nhiệm vụ to lớn đằng sau tác phẩm của Miller nhưng chỉ trích Miller vì đã bị cuốn vào nỗ lực phân cấp các hệ thống cụ thể nhưng lại giảm thiểu tầm quan trọng của các phạm trù cấu trúc trong xây dựng lý thuyết. Parsons cũng phàn nàn về việc Miller thiếu sự phân biệt rõ ràng giữa các hệ thống văn hóa và phi văn hóa.

5.1. Tác giả

• 1983, Cấu trúc và Thay đổi của Hệ thống Xã hội (The Structure and Change of the Social System^English). Biên tập bởi Washio Kurata (các bài giảng từ chuyến thăm Nhật Bản thứ hai của Parsons).
• 1986, Khoa học Xã hội: Một Nguồn lực Quốc gia Cơ bản (Social Science: A Basic National Resource^English). Biên tập bởi S. Z. Klausner và Victor Lidz. (Viết khoảng năm 1948).
• 1991, Các Tiểu luận Ban đầu (The Early Essays^English) (Các tiểu luận từ cuối thập niên 1920 và thập niên 1930). Biên tập bởi Charles Camic.
• 1993, Về Chủ nghĩa Quốc Xã (On National Socialism^English) (Các tiểu luận từ cuối thập niên 1930 và thập niên 1940). Biên tập bởi Uta Gerhardt.
• 2007, Xã hội Mỹ: Hướng tới một Lý thuyết Cộng đồng Xã hội (American Society: Toward a Theory of Societal Community^English). Biên tập bởi Giuseppe Sciortino.

5.2. Các tập hợp

• Talcott Parsons và Kenneth B. Clark (biên tập), 1967. Người Mỹ da đen (The Negro American^English).
• Talcott Parsons (biên tập), 1968. Tri thức và Xã hội: Xã hội học Mỹ (Knowledge and Society: American Sociology^English). (tập hợp các tiểu luận với phần giới thiệu của Talcott Parsons).
• Talcott Parsons và Victor M. Lidz (biên tập), 1972. Đọc sách về các Xã hội Tiền hiện đại (Readings in Premodern Societies^English).

5.3. Các bản dịch

• Max Weber, Đạo đức Tin Lành và tinh thần của chủ nghĩa tư bản (The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism^English) (1905). Dịch bởi Parsons vào năm 1930. (Đây là bản dịch tiếng Anh đầu tiên của cuốn sách).
• Max Weber, Lý thuyết Tổ chức Xã hội và Kinh tế (The Theory of Social and Economic Organization^English) (1921-22). Dịch bởi Parsons cùng với Alexander Morell Henderson vào năm 1947.