1. Tổng quan
Shintaro Uda là một kỹ sư điện và nhà phát minh người Nhật Bản, nổi bật với vai trò đồng phát minh anten Yagi-Uda, một phát minh cách mạng trong lĩnh vực truyền thông sóng điện từ. Sự nghiệp của ông trải dài từ nghiên cứu chuyên sâu về sóng siêu cao tần tại Đại học Hoàng gia Tohoku, đến những đóng góp quan trọng cho viễn thông vi sóng ở Ấn Độ, và các hoạt động giảng dạy tại Đại học Kanagawa. Ông cũng là một trong "Ba Tiến sĩ Santaro của Uozu", được công nhận vì những đóng góp to lớn cho ngành kỹ thuật và khoa học.
2. Cuộc đời
Cuộc đời của Shintaro Uda bắt đầu tại tỉnh Toyama, trải qua quá trình giáo dục tại các trường danh tiếng và phát triển sự nghiệp học thuật tại Đại học Hoàng gia Tohoku, nơi ông thực hiện các nghiên cứu đột phá về truyền thông điện từ.
2.1. Sinh ra và thời thơ ấu
Shintaro Uda sinh ngày 1 tháng 6 năm 1896, tại thị trấn Funami (nay là thị trấn Nyuzen), thuộc huyện Shimoniikawa, tỉnh Toyama, Nhật Bản.
2.2. Giáo dục
Ông theo học tại Trường Trung học Uozu (hệ cũ) và sau đó là Trường Sư phạm Cao đẳng Hiroshima. Sau khi tốt nghiệp, ông từng làm giáo viên tại Trường Trung học Omachi (hệ cũ) ở tỉnh Nagano. Sau đó, ông quyết định tiếp tục con đường học vấn cao hơn và nhập học Khoa Kỹ thuật điện tại Khoa Kỹ thuật, Đại học Hoàng gia Tohoku. Ông tốt nghiệp vào năm 1924.
2.3. Sự nghiệp ban đầu
Sau khi tốt nghiệp Đại học Hoàng gia Tohoku vào năm 1924, Shintaro Uda tiếp tục làm việc tại trường. Tại đây, ông cống hiến cho các nghiên cứu về truyền thông điện sử dụng sóng điện từ, đặc biệt là sóng siêu cao tần, một lĩnh vực đang phát triển mạnh mẽ tại Đại học Hoàng gia Tohoku vào thời điểm đó.
3. Hoạt động và Thành tựu Chính
Trong suốt sự nghiệp của mình, Shintaro Uda đã thực hiện nhiều nghiên cứu quan trọng và đạt được những thành tựu nổi bật, đặc biệt là trong lĩnh vực truyền thông sóng điện từ và phát minh ra anten Yagi-Uda.
3.1. Nghiên cứu sóng điện từ và truyền thông
Tại Đại học Hoàng gia Tohoku, Shintaro Uda đã tập trung vào nghiên cứu sóng siêu cao tần và các ứng dụng của chúng trong truyền thông điện. Công việc của ông đã góp phần mở ra những hiểu biết mới về cách truyền tải và nhận sóng điện từ hiệu quả hơn.
3.2. Phát minh Anten Yagi-Uda
Vào tháng 2 năm 1926, Shintaro Uda cùng với Giáo sư Hidetsugu Yagi đã công bố báo cáo đầu tiên của họ về ăng ten chiếu sóng định hướng trong một ấn phẩm tiếng Nhật. Đây chính là khởi đầu của anten Yagi-Uda. Mặc dù Yagi đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế cho ăng ten mới ở cả Nhật Bản và Hoa Kỳ (bằng sáng chế của Mỹ số 1.860.123, có tên "Thiết bị tạo sóng điện biến hướng", được cấp vào tháng 5 năm 1932 và được chuyển nhượng cho Tổng công ty Vô tuyến Mỹ), chính Shintaro Uda là người đóng vai trò chủ đạo trong việc nghiên cứu và đưa anten Yagi-Uda vào ứng dụng thực tế. Sự đóng góp của ông là cực kỳ quan trọng đối với tính khả thi và hiệu quả của phát minh này.
3.3. Nghiên cứu truyền thông vi sóng tại Ấn Độ
Từ ngày 1 tháng 4 năm 1955 đến ngày 31 tháng 3 năm 1958, Shintaro Uda đã làm việc tại Ấn Độ với tư cách Trưởng khoa Điện tử tại Viện Vật lý Quốc gia Ấn Độ. Trong thời gian này, ông đã sử dụng các thiết bị truyền thông do Nhật Bản sản xuất để tích lũy nhiều dữ liệu cơ bản quan trọng về các đường truyền thông vi sóng ở các vùng nhiệt đới. Công trình của ông đã góp phần đặt nền móng cho sự phát triển của viễn thông trong môi trường khí hậu đặc thù.
4. Sự nghiệp Học thuật và Giải thưởng
Ngoài những đóng góp về nghiên cứu và phát minh, Shintaro Uda còn có một sự nghiệp học thuật đáng kính và nhận được nhiều danh hiệu, giải thưởng cao quý.
4.1. Hoạt động Giảng dạy
Sau khi đạt được nhiều thành tựu nghiên cứu, Shintaro Uda đã trở thành giáo sư tại Đại học Tohoku. Đến năm 1960, ông tiếp tục đảm nhiệm vai trò giáo sư tại Khoa Kỹ thuật của Đại học Kanagawa, tiếp tục cống hiến cho công tác giảng dạy và đào tạo thế hệ kỹ sư tiếp theo.
4.2. Học vị và Danh hiệu
Shintaro Uda được trao học vị Tiến sĩ Kỹ thuật (工学博士Japanese). Ông cũng được vinh danh là giáo sư danh dự của Đại học Tohoku, ghi nhận những đóng góp lâu dài của ông cho trường đại học và lĩnh vực khoa học.
4.3. Giải thưởng
Shintaro Uda đã nhận được nhiều giải thưởng cao quý nhằm vinh danh những đóng góp của ông cho khoa học và kỹ thuật:
- Ông được trao Giải thưởng Viện Hàn lâm Nhật Bản (lần thứ 22) vào năm 1932, một trong những giải thưởng học thuật danh giá nhất Nhật Bản.
- Năm 1966, ông được nhận Huân chương Bảo vật Thần thánh hạng Nhì (勲二等瑞宝章Japanese).
- Sau khi qua đời, ông được truy tặng Huân chương Mặt trời Mọc hạng Nhì, Ngôi sao Vàng và Bạc (旭日重光章Japanese), một trong những huân chương cao quý nhất của Nhật Bản, thể hiện sự công nhận sâu sắc của nhà nước đối với những cống hiến trọn đời của ông.
5. Tác phẩm Chính
Shintaro Uda là tác giả và đồng tác giả của nhiều công trình khoa học và sách chuyên khảo quan trọng, góp phần hệ thống hóa kiến thức trong lĩnh vực của mình.
Tên tác phẩm | Năm xuất bản | Ghi chú |
---|---|---|
Ống điện tử siêu cao tần (超高周波電子管) | 1949 | Đồng tác giả |
Anten Yagi-Uda (YAGI-UDA ANTENNA) | 1954 | Đồng tác giả với Y. Mushiake |
Kỹ thuật vô tuyến I (Truyền dẫn) (無線工学Ⅰ(伝送編)) | 1955 | |
Kỹ thuật vô tuyến II (Điện tử) (無線工学Ⅱ(エレクトロニクス編)) | 1955 | |
Bài tập Kỹ thuật điện từ (電波工学演習) | 1963 | |
Kỹ thuật vô tuyến phiên bản mới I (Truyền dẫn) (新版無線工学Ⅰ」(伝送編)) | 1964 | |
Kỹ thuật vô tuyến phiên bản mới II (Điện tử) (新版無線工学Ⅱ」(エレクトロニクス編)) | 1965 | |
Cơ sở kỹ thuật điện tử và lượng tử (電子・量子工学の基礎) | 1967 | |
Điện tử bán dẫn (半導体エレクトロニクス) | 1970 | |
Bài tập Kỹ thuật radar (レーダー工学演習) | 1972 | |
Laser và truyền thông quang (レーザと光通信) | 1973 | |
Máy chiếu sóng ngắn (Short Wave Projector) | 1974 | Bao gồm nghiên cứu truyền thông vi sóng ở Ấn Độ |
6. Đời sống Cá nhân
Một trong những giai thoại đáng chú ý nhất về đời sống cá nhân của Shintaro Uda liên quan đến nguyện vọng cuối cùng của ông về nơi an nghỉ.
6.1. Giai thoại về Mộ bia
Vào cuối đời, Shintaro Uda đã bày tỏ mong muốn được dựng một anten Yagi-Uda trên mộ của mình. Tuy nhiên, những người thân và đồng nghiệp còn lại đã cân nhắc rằng việc đặt một ăng ten thực tế trên mộ sẽ quá kỳ lạ, dù đó là một cách để vinh danh thành tựu của ông. Sau khi thảo luận, họ đã quyết định thay thế bằng cách khắc thiết kế của anten Yagi-Uda lên bia mộ của gia đình Uda, biến nó thành một biểu tượng vĩnh cửu cho đóng góp khoa học của ông.
7. Qua đời
Shintaro Uda qua đời vào ngày 18 tháng 8 năm 1976, ở tuổi 80.
8. Đánh giá và Tầm ảnh hưởng
Shintaro Uda được công nhận rộng rãi vì những đóng góp to lớn của mình cho ngành kỹ thuật điện tử và truyền thông, dù tên tuổi của ông đôi khi bị lu mờ bởi cách đặt tên phát minh chính của ông.
8.1. Danh hiệu 'Tiến sĩ Santaro Uozu'
Do có chung quê hương Uozu ở tỉnh Toyama, Shintaro Uda cùng với Shuntaro Morinaga và Masataro Kawaharada đã được gọi chung là "Ba Tiến sĩ Santaro của Uozu" (魚津の三太郎博士Japanese). Danh hiệu này thể hiện sự tự hào của địa phương đối với những học giả xuất chúng đã đóng góp cho khoa học và công nghệ.
8.2. Tên Phát minh và Đóng góp

Mặc dù anten được biết đến rộng rãi với tên gọi "anten Yagi-Uda" hoặc thậm chí thường xuyên hơn là "anten Yagi", nhưng trên thực tế, Shintaro Uda đã đóng góp phần lớn công sức vào việc phát triển và đặc biệt là việc hiện thực hóa công nghệ này. Nhiều nhà khoa học và kỹ sư sau này đã ghi nhận rằng hầu hết các cải tiến và ứng dụng thực tiễn của ăng ten đều xuất phát từ nghiên cứu của Uda. Việc nó đôi khi chỉ được gọi là "anten Yagi" đã là chủ đề của một số tranh luận về việc ghi nhận công bằng cho đóng góp của Uda.
8.3. Đóng góp cho Tiến bộ Công nghệ
Phát minh và công trình của Shintaro Uda về anten Yagi-Uda đã tạo ra một bước nhảy vọt trong lĩnh vực truyền thông không dây, đặc biệt là đối với sóng siêu cao tần và vi sóng. Anten Yagi-Uda đã trở thành một thiết bị cơ bản và phổ biến trong nhiều ứng dụng, từ truyền hình quảng bá, radio FM, đến các hệ thống radar và truyền thông vệ tinh. Công trình của ông ở Ấn Độ về truyền thông vi sóng trong môi trường nhiệt đới cũng đã cung cấp dữ liệu quan trọng, góp phần vào sự phát triển của hạ tầng viễn thông toàn cầu. Những đóng góp của Uda đã có tác động sâu rộng và lâu dài đến sự tiến bộ của công nghệ điện tử và truyền thông.
9. Mục liên quan
- Anten Yagi-Uda
- Hidetsugu Yagi