1. Overview
Sachiko Sugiyama (杉山 祥子Sugiyama SachikoJapanese, sinh ngày 19 tháng 10 năm 1979) là một cựu vận động viên bóng chuyền người Nhật Bản. Cô nổi tiếng với vị trí chủ công chắn bóng (Middle Blocker), với chiều cao 1.84 m và cân nặng 67 kg, cùng khả năng bật nhảy tấn công đạt 310 cm và bật chắn bóng đạt 300 cm. Sugiyama từng là thành viên chủ chốt của đội tuyển quốc gia Nhật Bản tham dự hai kỳ Thế vận hội Mùa hè liên tiếp vào các năm 2004 tại Athens, Hy Lạp và 2008 tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Trong suốt sự nghiệp chuyên nghiệp kéo dài 15 năm (1998-2013) tại câu lạc bộ NEC Red Rockets, Sugiyama đã thể hiện phong độ ổn định và sức bền đáng kinh ngạc, lập kỷ lục về số trận đấu liên tiếp nhiều nhất trong lịch sử V.League, trở thành một biểu tượng về sự bền bỉ và cống hiến cho bóng chuyền Nhật Bản. Những đóng góp của cô không chỉ mang lại thành công cho câu lạc bộ mà còn góp phần vào nhiều thành tích đáng kể của đội tuyển quốc gia trên đấu trường quốc tế.
2. Tuổi thơ và Khởi đầu sự nghiệp
Sachiko Sugiyama sinh ra tại thị trấn Oyama, quận Suntō, tỉnh Shizuoka, Nhật Bản. Cô lớn lên trong một gia đình có truyền thống bóng chuyền khi cha cô là cựu cầu thủ của Toray Kuryukai (một đội bóng chuyền nam thuộc Toray Arrows) và mẹ cô từng tham dự Đại hội Thể thao Quốc gia khi còn học trung học. Mặc dù gia đình không thúc ép cô theo nghiệp bóng chuyền một cách quá mức, Sugiyama đã tự mình đến với môn thể thao này vào năm 5 tuổi, khi một người bạn rủ cô cùng tham gia.
Từ khi còn nhỏ, Sugiyama đã nuôi dưỡng ước mơ trở thành một vận động viên bóng chuyền và tham dự Thế vận hội. Cô từng viết trong một bài văn hồi tiểu học rằng "Ước mơ tương lai của tôi là trở thành vận động viên bóng chuyền. Tôi muốn tham dự Thế vận hội", mặc dù sau này cô đã quên mất chi tiết đó.
Trong thời gian học tại Trường Trung học Fujimi Shizuoka, Sugiyama đã bộc lộ tài năng thể thao nổi bật. Năm lớp 11, cô tham dự Giải Bóng chuyền Trung học Toàn Nhật Bản (còn gọi là Haruko Volley). Năm 1997, cô được triệu tập vào đội tuyển trẻ quốc gia Nhật Bản và tham dự Giải vô địch trẻ thế giới. Ngoài bóng chuyền, Sugiyama còn là một vận động viên điền kinh xuất sắc. Thời trung học cơ sở, cô từng là thành viên của đội điền kinh (chuyên môn nhảy cao) và giành chiến thắng tại Giải Điền kinh Truyền thông cấp tỉnh năm 1994. Cô cũng từng vượt qua vòng thử giọng của một công ty người mẫu lớn dưới sự ảnh hưởng của chị gái mình.
3. Sự nghiệp chuyên nghiệp
Sự nghiệp bóng chuyền chuyên nghiệp của Sachiko Sugiyama bắt đầu vào năm 1998 và kéo dài 15 năm, chủ yếu tại câu lạc bộ NEC Red Rockets và đồng thời là thành viên quan trọng của Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản.
3.1. Sự nghiệp cấp câu lạc bộ
Năm 1998, Sachiko Sugiyama chính thức gia nhập câu lạc bộ NEC Red Rockets. Cô ra mắt lần đầu trong trận đấu với Unitika Phoenix tại V.League lần thứ 5 và ngay lập tức gây ấn tượng, giành giải Tân binh V.League của mùa giải đó. Tại V.League lần thứ 6, cô cùng NEC Red Rockets đã lập thành tích vô địch toàn thắng.
Sugiyama là một trong những trụ cột không thể thiếu của NEC Red Rockets trong nhiều năm. Từ mùa giải 2006 đến 2008, cô đảm nhiệm vai trò đội trưởng của câu lạc bộ, dẫn dắt đội bóng vượt qua nhiều thử thách.
Vào ngày 13 tháng 1 năm 2013, trong trận đấu thuộc giải V.Premier League gặp Toray Arrows, Sugiyama đã lập một kỷ lục lịch sử tại V.League khi đạt 329 trận đấu liên tiếp, trở thành vận động viên có số trận ra sân liên tiếp cao nhất trong lịch sử giải đấu này.
3.2. Sự nghiệp đội tuyển quốc gia
Năm 2000, Sachiko Sugiyama lần đầu tiên được triệu tập vào Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản. Cô là thành viên trẻ nhất của đội tuyển quốc gia tham dự Vòng loại Thế vận hội Sydney cùng năm.
Năm 2001, cô cùng đội tuyển quốc gia giành huy chương đồng tại Cúp Grand Champions Thế giới 2001. Năm 2003, Sugiyama tiếp tục thể hiện phong độ ổn định với tư cách là cầu thủ chủ lực tại Cúp Thế giới Bóng chuyền nữ 2003.
Một trong những cột mốc đáng nhớ trong sự nghiệp quốc tế của cô là việc tham dự Thế vận hội Athens 2004, nơi đội tuyển Nhật Bản đứng thứ năm chung cuộc. Năm 2006, cô cùng đội tuyển quốc gia tham dự Giải vô địch bóng chuyền nữ thế giới 2006 và đạt vị trí thứ 6. Cũng trong năm này, tại Đại hội Thể thao châu Á 2006 ở Doha, Qatar, cô giành huy chương bạc nội dung đồng đội.
Năm 2007, Sugiyama góp công lớn giúp đội tuyển Nhật Bản giành chức vô địch tại Giải vô địch bóng chuyền nữ châu Á 2007, chấm dứt 24 năm chờ đợi chức vô địch châu Á của bóng chuyền nữ Nhật Bản. Sau đó, cô tiếp tục tham dự Cúp Thế giới Bóng chuyền nữ 2007 lần thứ hai. Năm 2008, cô có lần thứ hai tham dự Thế vận hội tại Bắc Kinh, nơi đội tuyển Nhật Bản cũng đạt vị trí thứ năm. Sugiyama tiếp tục được triệu tập vào đội tuyển quốc gia vào năm 2010.
4. Phong cách thi đấu
Phong cách thi đấu của Sachiko Sugiyama nổi bật với sự kết hợp giữa tốc độ trong tấn công và khả năng chắn bóng ổn định dựa trên khả năng đọc tình huống tốt. Cô sở hữu một loạt các kiểu tấn công đa dạng, bao gồm các cú đập nhanh A, B, C (quick attacks), các cú đánh một người gây khó khăn cho đối thủ (one-man time difference), cùng với các pha tấn công di chuyển như C-wide và L-moving attacks.
Một kỹ thuật đặc trưng và được công chúng biết đến với tên gọi "Sugiyama Special" là một pha tấn công di chuyển độc đáo. Trong kỹ thuật này, cô giả vờ thực hiện cú đập nhanh A, sau đó bất ngờ đổi chân và di chuyển ngang qua phía trước chuyền hai để thực hiện cú đập nhanh C. Kỹ năng này thường khiến hàng chắn đối phương bất ngờ và khó đoán.
5. Đời tư và những giai thoại
Sachiko Sugiyama đã kết hôn vào tháng 4 năm 2007 và tổ chức lễ cưới vào ngày 13 tháng 5 năm 2007 với một người đàn ông hơn cô 6 tuổi. Sau khi giải nghệ và từ giã sự nghiệp thi đấu đỉnh cao, cô tập trung vào cuộc sống gia đình. Vào ngày 1 tháng 11 năm 2018, cô sinh con trai đầu lòng, và vào ngày 21 tháng 4 năm 2020, cô chào đón con gái thứ hai. Hiện tại, cô là mẹ của hai con và đang sinh sống tại Sapporo (tính đến năm 2016).
Trong cuộc sống cá nhân, Sugiyama có nhiều câu chuyện thú vị. Cô được biết đến với tài năng vẽ tranh. Một lần, cô từng khiến nhiều người ngạc nhiên khi vẽ chân dung của huấn luyện viên Yanagimoto Shoichi bằng kem trên bánh sinh nhật mà không cần phác thảo trước. Một giai thoại khác liên quan đến Thế vận hội Bắc Kinh 2008, khi cô không thể bắt được quả bóng do David Beckham đá lên trong lễ bế mạc.
6. Giải nghệ và Cuộc sống sau sự nghiệp
Vào ngày 8 tháng 4 năm 2013, NEC Red Rockets thông báo rằng Sachiko Sugiyama sẽ chính thức giã từ sự nghiệp thi đấu sau khi tham dự Giải Bóng chuyền chọn lọc toàn Nhật Bản Black鷲旗 lần thứ 62 được tổ chức vào tháng 5 cùng năm.
Trong giải đấu cuối cùng của sự nghiệp, Giải Black鷲旗 lần thứ 62, cô đã góp công lớn giúp đội bóng đạt vị trí á quân. Dù đã ở cuối sự nghiệp, Sugiyama vẫn thể hiện đẳng cấp của mình, đặc biệt là với các pha tấn công di chuyển và đập nhanh sở trường, đồng thời ghi được 2 điểm từ những pha chắn bóng. Sau trận chung kết, trong cuộc họp báo cuối cùng với tư cách là vận động viên chuyên nghiệp, cô đã không kìm được nước mắt khi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tất cả những người đã ủng hộ và hỗ trợ cô trong suốt chặng đường sự nghiệp. Cô cũng chia sẻ cảm giác hài lòng và mãn nguyện, nói rằng "Tôi đã rất hạnh phúc khi được chiến đấu ở cấp độ cao nhất với tư cách là một cầu thủ".
Sau khi giải nghệ, Sugiyama đã chuyển sang vai trò khác trong cuộc sống. Cô hiện là một người mẹ hai con và tiếp tục đóng góp cho cộng đồng bóng chuyền Nhật Bản theo những cách khác.
7. Giải thưởng và Thành tích
Sachiko Sugiyama đã đạt được nhiều giải thưởng cá nhân và thành tích tập thể nổi bật trong suốt sự nghiệp thi đấu của mình.
7.1. Giải thưởng cá nhân
- 1997: Cầu thủ xuất sắc nhất Inter-High (Giải Bóng chuyền Trung học Toàn Nhật Bản)
- 1998: Giải Tân binh V.League (V.League lần thứ 5)
- 2002: Giải Best6, Giải Thưởng Tấn công (V.League lần thứ 8)
- 2003: Giải Best6 (V.League lần thứ 9)
- 2004: Giải Best6, Giải Thưởng Chắn bóng (V.League lần thứ 10)
- 2006: Giải Best6, Giải Thưởng Chắn bóng (V.League lần thứ 12)
- 2009: Giải Best6, Giải Thưởng Chắn bóng (V.Premier League 2008/09), Giải Thưởng Danh dự V.League (Giải thưởng thành tích hoạt động lâu dài/Giải thưởng kỷ lục cá nhân)
- 2011: Giải Best6 (Giải Bóng chuyền chọn lọc toàn Nhật Bản Black鷲旗 lần thứ 60)
- 2013: Giải Cống hiến, Giải Best6 (Giải Bóng chuyền chọn lọc toàn Nhật Bản Black鷲旗 lần thứ 62)
7.2. Thành tích tập thể
| Giải đấu | Câu lạc bộ / Đội tuyển Quốc gia | Thành tích |
|---|---|---|
| V.League lần thứ 6 | NEC Red Rockets | Vô địch (Toàn thắng) |
| Cúp Grand Champions Thế giới 2001 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Huy chương đồng |
| Cúp Thế giới Bóng chuyền nữ 2003 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Hạng 5 |
| Thế vận hội Athens 2004 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Hạng 5 |
| Giải vô địch bóng chuyền nữ thế giới 2006 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Hạng 6 |
| Đại hội Thể thao châu Á 2006 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Huy chương bạc |
| Giải vô địch bóng chuyền nữ châu Á 2007 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Vô địch |
| Cúp Thế giới Bóng chuyền nữ 2007 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Hạng 7 |
| Thế vận hội Bắc Kinh 2008 | Đội tuyển bóng chuyền nữ quốc gia Nhật Bản | Hạng 5 |
| Giải Black鷲旗 toàn Nhật Bản lần thứ 62 | NEC Red Rockets | Á quân |
8. Đánh giá và Di sản
Sachiko Sugiyama được đánh giá là một trong những vận động viên bóng chuyền nữ hàng đầu của Nhật Bản trong thế hệ của mình. Với sự nghiệp kéo dài 15 năm và thành tích đáng kinh ngạc về số trận đấu liên tiếp (329 trận), cô đã trở thành một biểu tượng về sự bền bỉ, tính chuyên nghiệp và sự cống hiến không ngừng nghỉ cho môn bóng chuyền. Khả năng tấn công tốc độ, kỹ thuật chắn bóng điêu luyện và phong cách thi đấu độc đáo như "Sugiyama Special" đã giúp cô nổi bật trên sân đấu và mang lại nhiều chiến thắng quan trọng cho cả câu lạc bộ NEC Red Rockets và đội tuyển quốc gia Nhật Bản.
Di sản của Sugiyama không chỉ nằm ở những giải thưởng và huy chương mà cô giành được, mà còn ở tinh thần thể thao cao thượng, sự tận tâm với đồng đội và niềm đam mê mãnh liệt với bóng chuyền. Cô đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ vận động viên trẻ noi theo, minh chứng cho việc nỗ lực và kiên trì có thể dẫn đến thành công vang dội. Sau khi giải nghệ, với vai trò làm mẹ, cô tiếp tục thể hiện hình ảnh một người phụ nữ mạnh mẽ, cân bằng được sự nghiệp và gia đình, để lại dấu ấn tích cực trong cộng đồng.