1. Thời niên thiếu và Bối cảnh
Golshifteh Farahani sinh ra ở Tehran, Iran, là con gái của Behzad Farahani, một đạo diễn và diễn viên sân khấu nổi tiếng, và Fahimeh Rahim Nia, một nghệ sĩ. Chị gái bà là nữ diễn viên Shaghayegh Farahani. Tên Golshifteh, có nghĩa là "bông hoa yêu thương", được cha bà đặt cho, trong khi tên khai sinh của bà là Rahavard, mang ý nghĩa "món quà của con đường". Bà trải qua phần lớn thời thơ ấu và quá trình trưởng thành tại Tehran.
1.1. Quá trình trưởng thành và Giáo dục
Ngay từ khi 5 tuổi, Farahani đã bắt đầu học nhạc và piano. Đến năm 12 tuổi, bà theo học tại một trường âm nhạc ở Tehran, nơi bà tiếp tục phát triển niềm đam mê và tài năng âm nhạc của mình. Môi trường nghệ thuật trong gia đình và quá trình giáo dục âm nhạc đã sớm định hình con đường nghệ thuật đa diện của bà.
1.2. Khởi đầu sự nghiệp
Bước chân đầu tiên của Golshifteh Farahani vào lĩnh vực diễn xuất là ở tuổi 14, khi bà được chọn vào vai chính trong bộ phim The Pear Tree (1998) của đạo diễn Dariush Mehrjui. Với vai diễn này, bà đã giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Quốc tế Fajr lần thứ 16 ở Tehran, một thành công ấn tượng ngay từ khởi đầu sự nghiệp. Năm 2004, bà tiếp tục giành giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Ba Lục địa Nantes lần thứ 26 ở Nantes, Pháp, cho vai diễn trong phim Boutique.
2. Hoạt động và Thành tựu chính
Trong suốt sự nghiệp của mình, Golshifteh Farahani đã tạo dựng được vị thế là một trong những nghệ sĩ đa tài, có đóng góp đáng kể cho cả điện ảnh, âm nhạc và các hoạt động xã hội, vượt qua nhiều thách thức chính trị để trở thành tiếng nói của tự do.
2.1. Sự nghiệp điện ảnh
Sau thành công ban đầu tại Iran, Golshifteh Farahani nhanh chóng khẳng định mình với nhiều vai diễn ấn tượng. Năm 2006, bà đóng vai chính trong M for Mother của Rasoul Mollagholipour và Half Moon của Bahman Ghobadi. Năm 2008, bà có vai diễn quốc tế đầu tiên trong bộ phim Hollywood Body of Lies của đạo diễn Ridley Scott, đóng cùng Leonardo DiCaprio. Sự xuất hiện của bà trong phim này mà không đeo khăn trùm đầu đã gây ra tranh cãi lớn với chính quyền Iran, dẫn đến lệnh cấm bà trở về nước.

Tiếp đó, bà đóng vai chính Sepideh trong bộ phim Iran About Elly (2009) của đạo diễn Asghar Farhadi, bộ phim đã giành giải Phim hay nhất tại Liên hoan phim Tribeca 2009 và Gấu Bạc tại Liên hoan phim Quốc tế Berlin. Kể từ năm 2009, Farahani đã chuyển đến sinh sống tại Paris, Pháp và tiếp tục phát triển sự nghiệp quốc tế. Bà hợp tác với nhiều đạo diễn danh tiếng như Roland Joffé, Huner Saleem và Marjane Satrapi. Năm 2012, bà tham gia vai chính trong The Patience Stone của Atiq Rahimi, một bộ phim nhận được nhiều lời khen ngợi và mang về cho bà đề cử Giải Nữ diễn viên triển vọng nhất tại Lễ trao giải César 2014.
Năm 2016, Farahani đóng vai Laura trong bộ phim độc lập Mỹ Paterson của đạo diễn Jim Jarmusch, đối diễn cùng Adam Driver. Bộ phim nhận được đánh giá cao từ giới phê bình, với tỷ lệ ủng hộ lên tới 96% trên trang web Rotten Tomatoes. Năm 2017, bà xuất hiện trong phim giả tưởng Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales với vai phù thủy biển Shansa. Gần đây hơn, bà tham gia vào loạt phim hành động Extraction (2020) và Extraction 2 (2023) với vai Nik Khan, và đóng vai chính Aneesha Malik trong loạt phim truyền hình Invasion (2021-nay).

Golshifteh Farahani cũng từng là thành viên ban giám khảo quốc tế tại Liên hoan phim Locarno lần thứ 63.
2.2. Hoạt động Âm nhạc và Sân khấu
Bên cạnh điện ảnh, Golshifteh Farahani còn là một nghệ sĩ piano và ca sĩ. Ở Iran, bà từng là thành viên của Kooch Neshin (Nomads), một ban nhạc rock underground đã giành chiến thắng trong cuộc thi rock underground Tehran Avenue lần thứ 2. Sau khi rời Iran, bà hợp tác với nhạc sĩ người Iran lưu vong Mohsen Namjoo và phát hành album Oy vào tháng 10 năm 2009. Bà đã có các buổi hòa nhạc cùng Mohsen Namjoo tại Sala Verdi, Nhạc viện Milan và Lido, Venice vào năm 2009.
Trong lĩnh vực sân khấu, bà đã tham gia nhiều vở kịch đáng chú ý. Năm 2005, bà diễn trong vở Mofatesh (The Inspector) nhưng vở kịch này sau đó bị cấm ở Iran. Năm 2013, bà đóng vai Sarah trong vở A Private Dream, được lưu diễn khắp Bắc Mỹ. Đặc biệt, năm 2016, bà thủ vai chính Anna Karenina trong vở kịch cùng tên tại Paris, nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình.
2.3. Hoạt động Xã hội và Lập trường Công khai
Golshifteh Farahani là một tiếng nói mạnh mẽ cho các vấn đề xã hội và nhân quyền. Bà tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và là người ủng hộ việc xóa bỏ bệnh lao ở Iran.
Từ năm 2008, bà bị chính quyền Iran cấm trở về nước vì từ chối đeo khăn trùm đầu khi đóng phim quốc tế. Bà đã công khai bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các cuộc biểu tình Mahsa Amini diễn ra vào năm 2022 tại Iran. Vào ngày 28 tháng 10 năm 2022, bà được ban nhạc rock Anh Coldplay mời lên sân khấu biểu diễn cùng họ ca khúc Baraye của Shervin Hajipour tại sân vận động River Plate Stadium ở Buenos Aires. Bài hát này được xem là "quốc ca" của các cuộc biểu tình ở Iran. Buổi hòa nhạc đã được truyền hình trực tiếp đến hơn 3.500 rạp chiếu phim tại hơn 70 quốc gia, cho thấy tầm ảnh hưởng quốc tế của bà trong việc truyền tải thông điệp về tự do và nhân quyền.
3. Đời tư
Năm 2003, Golshifteh Farahani kết hôn với Amin Mahdavi, em trai của nhà thiết kế nội thất India Mahdavi, nhưng sau đó họ đã ly hôn. Bà từng có mối quan hệ với Louis Garrel, người đã đạo diễn và đóng cặp cùng bà trong bộ phim Two Friends (2015).
Vào tháng 9 năm 2015, trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Grazia, Farahani tiết lộ bà đã kết hôn với Christos Dorje Walker, một người Úc, năm tháng trước đó. Mối quan hệ này sau đó cũng kết thúc. Đến tháng 5 năm 2018, bà được cho là đang trong mối quan hệ với một người "hippy Đức" mà bà gặp tại lễ hội Burning Man ở sa mạc Nevada.
Tháng 11 năm 2017, sau 8 năm sống ở Paris, bà chuyển đến Ibiza, Tây Ban Nha, và dành thời gian luân phiên giữa hòn đảo này với Porto, Bồ Đào Nha. Trước đó, bà từng bày tỏ ý định rời Pháp vì cảm thấy bị ảnh hưởng nặng nề bởi hệ thống quan liêu và ngân hàng tại đây.
4. Tranh cãi và Phê bình

Sự nghiệp và cuộc đời của Golshifteh Farahani không ít lần vướng phải tranh cãi, chủ yếu liên quan đến các quy định nghiêm ngặt của chính quyền Iran về hình ảnh công khai và tự do nghệ thuật. Sau vai diễn trong phim Body of Lies (2008) của Mỹ, có thông tin ban đầu rằng chính quyền Iran đã ngăn cản bà rời khỏi đất nước, mặc dù điều này sau đó bị đồng nghiệp của bà phủ nhận và bà vẫn xuất hiện tại buổi ra mắt phim ở Mỹ. Tuy nhiên, việc bà xuất hiện không đeo khăn trùm đầu trong phim bị chính quyền Iran coi là sự hợp tác với "tuyên truyền của Mỹ" và vi phạm luật Hồi giáo, dẫn đến việc bà không được phép quay lại làm việc ở Iran từ năm 2009. Từ đó, bà sống lưu vong tại Pháp.
Vào tháng 1 năm 2012, báo chí đưa tin rằng Farahani sẽ không được chào đón tại quê hương Iran sau khi bà chụp ảnh khỏa thân cho tạp chí Pháp Madame Figaro. Các quan chức chính phủ Iran được trích lời nói với bà rằng: "Iran không cần những diễn viên hay nghệ sĩ như cô. Cô có thể cống hiến các dịch vụ nghệ thuật của mình ở nơi khác." Bức ảnh từ buổi chụp hình được đăng trên trang Facebook cá nhân của bà đã gây ra một cuộc tranh luận sôi nổi về hành vi của bà trong cộng đồng mạng Iran. Bà cũng xuất hiện ngực trần trong một bộ phim ngắn đen trắng của Jean-Baptiste Mondino có tựa đề Corps et Âmes (Thân xác và Linh hồn). Ngoài ra, bà còn tạo dáng khỏa thân hoàn toàn trong các bức ảnh do Paolo Roversi chụp cho trang bìa và bài xã luận của tạp chí Égoïste. Những hành động táo bạo này của Farahani được nhìn nhận như một sự thách thức công khai đối với các quy định khắt khe của chính quyền Iran và là biểu hiện cho cam kết của bà đối với tự do nghệ thuật.
5. Đánh giá và Tầm ảnh hưởng
Golshifteh Farahani được đánh giá là một trong những nữ diễn viên tài năng và linh hoạt nhất trong thế hệ của mình. Bà không chỉ gây ấn tượng với khả năng diễn xuất đa dạng trong cả phim Iran và quốc tế, mà còn có tầm ảnh hưởng sâu rộng như một biểu tượng văn hóa và tiếng nói cho các vấn đề xã hội.
Việc bà phải sống lưu vong từ Iran đã biến bà thành một hình mẫu cho sự tự do nghệ thuật và phản kháng chống lại sự áp bức. Hành động kiên định từ chối tuân thủ các quy tắc đạo đức bảo thủ của Iran, cùng với việc công khai ủng hộ các phong trào nhân quyền như cuộc biểu tình Mahsa Amini, đã củng cố vị thế của bà không chỉ trong ngành điện ảnh mà còn như một nhà hoạt động xã hội có sức ảnh hưởng toàn cầu. Những đóng góp của bà cho điện ảnh quốc tế và sự kiên cường trong việc bảo vệ các giá trị tiến bộ đã giúp bà được vinh danh, bao gồm việc lọt vào vị trí thứ 6 trong danh sách "100 gương mặt đẹp nhất" của Independent Critics Beauty List vào năm 2014.
6. Giải thưởng và Đề cử
Dưới đây là danh sách các giải thưởng và đề cử mà Golshifteh Farahani đã nhận được trong sự nghiệp của mình:
| Giải thưởng | Năm | Hạng mục | Tác phẩm được đề cử | Kết quả |
|---|---|---|---|---|
| Liên hoan phim Quốc tế Fajr | 1998 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất - Hạng mục Quốc tế | The Pear Tree | Đoạt giải |
| Liên hoan phim Ba Lục địa Nantes | 2004 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | Boutique | Đoạt giải |
| Liên hoan phim Quốc tế Fajr | 2004 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất - Hạng mục Quốc gia | The Tear of the Cold | Đoạt giải |
| 2008 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất - Hạng mục Quốc gia | There's Always a Woman in Between | Đề cử | |
| Liên hoan điện ảnh Iran | 2004 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | The Tear of the Cold | Đoạt giải |
| 2004 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | Boutique | Đoạt giải | |
| 2005 | Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất | The Fish Fall in Love | Đoạt giải | |
| 2006 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | M for Mother | Đoạt giải | |
| 2010 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | About Elly | Đề cử | |
| Giải Hafez | 2005 | Nữ diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất | The Tear of the Cold | Đoạt giải |
| 2007 | Nữ diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất | M for Mother | Đoạt giải | |
| 2011 | Nữ diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất | About Elly | Đề cử | |
| Liên hoan phim Quốc tế Kazan | 2006 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | The Tear of the Cold | Đoạt giải |
| 2008 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | M for Mother | Đoạt giải | |
| Liên hoan phim Kowsar | 2007 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | M for Mother | Đoạt giải |
| Liên hoan phim Quốc tế Roshd | 2007 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | M for Mother | Đoạt giải |
| Hiệp hội phê bình và biên kịch điện ảnh Iran | 2008 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | The Wall | Đoạt giải |
| Giải thưởng Điện ảnh châu Á Thái Bình Dương | 2009 | Diễn xuất xuất sắc nhất của một nữ diễn viên | About Elly | Đề cử |
| Liên hoan phim Quốc tế Abu Dhabi | 2012 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất - Chân trời mới | The Patience Stone | Đoạt giải |
| Liên hoan phim Quốc tế Gijón | 2012 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | The Patience Stone | Đoạt giải |
| Giải thưởng Điện ảnh châu Á | 2013 | Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất | The Patience Stone | Đề cử |
| Giải thưởng Điện ảnh châu Á Thái Bình Dương | 2013 | Diễn xuất xuất sắc nhất của một nữ diễn viên | My Sweet Pepper Land | Đề cử |
| Giải César | 2014 | Nữ diễn viên triển vọng nhất | The Patience Stone | Đề cử |
| Liên hoan phim Stony Brook | 2014 | Diễn xuất xuất sắc | My Sweet Pepper Land | Đoạt giải |
| Giải Lumière | 2016 | Nữ diễn viên triển vọng nhất | Two Friends | Đề cử |
| Hiệp hội Nhà báo Phim Indiana Hoa Kỳ | 2016 | Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất | Paterson | Đề cử |
| Giải Chlotrudis | 2018 | Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất | Paterson | Đề cử |