1. Sự nghiệp cầu thủ
Trong sự nghiệp cầu thủ kéo dài hơn một thập kỷ, Alfio Basile đã chứng minh sự đa năng và kiên cường của mình, từ vị trí tiền vệ trung tâm đến trung vệ, góp phần vào những thành công lịch sử của các câu lạc bộ mà ông thi đấu.
1.1. Thời thơ ấu và sự nghiệp bóng đá sớm
Alfio Basile sinh ra tại Bahía Blanca, Argentina. Ông bắt đầu sự nghiệp bóng đá của mình tại câu lạc bộ địa phương Club Bella Vista ngay tại thành phố quê hương. Tài năng của ông sớm được nhìn nhận, mở đường cho sự nghiệp chuyên nghiệp đầy hứa hẹn.
1.2. Sự nghiệp cấp câu lạc bộ

Năm 1964, Basile gia nhập Racing Club, nơi ông thi đấu đến năm 1970. Ban đầu, ông chơi ở vị trí tiền vệ trung tâm ("số 5"). Tuy nhiên, sau khi huấn luyện viên Juan José Pizutti đến, Basile được chuyển xuống hàng phòng ngự và thi đấu ở vị trí trung vệ ("số 6"). Ở vị trí mới này, Basile đã cùng với Roberto Perfumo tạo thành một cặp trung vệ lừng lẫy, góp phần giúp Racing Club giành ba danh hiệu lớn: Primera División 1966, Copa Libertadores 1967, và đỉnh cao là Cúp Liên lục địa 1967 khi đánh bại Celtic FC. Đây là danh hiệu liên lục địa đầu tiên của một đội bóng Argentina. Ông đã có tổng cộng 186 lần ra sân cho Racing Club.
Vào năm 1971, Basile chuyển đến Huracán và thi đấu tại đây cho đến năm 1975. Dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên huyền thoại César Luis Menotti, ông là trụ cột giúp Huracán giành chức vô địch Metropolitano 1973. Ông đã ra sân 97 lần và ghi 4 bàn cho Huracán. Basile chính thức giã từ sự nghiệp cầu thủ vào năm 1975.
1.3. Sự nghiệp đội tuyển quốc gia
Trong giai đoạn từ năm 1968 đến 1973, Alfio Basile cũng có cơ hội khoác áo đội tuyển quốc gia Argentina. Ông đã có 8 lần ra sân và ghi được 1 bàn thắng, thể hiện khả năng của mình ở cấp độ quốc tế trước khi chuyển sang sự nghiệp huấn luyện.
2. Sự nghiệp huấn luyện viên
Sau khi giã từ sự nghiệp cầu thủ, Alfio Basile nhanh chóng chuyển sang con đường huấn luyện và đạt được nhiều thành công nổi bật, đặc biệt là với Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina và Boca Juniors.
2.1. Giai đoạn đầu làm huấn luyện viên câu lạc bộ
Sau khi giải nghệ cầu thủ vào năm 1975, Basile bắt đầu sự nghiệp huấn luyện của mình. Ông đã dẫn dắt nhiều đội bóng Argentina khác nhau như Chacarita Juniors (1975-1976), Rosario Central (1976), Racing Club (1977, 1978, 1980, 1983), Instituto AC Córdoba (1979, 1981), Huracán (1982), Talleres (Córdoba) (1983) và Vélez Sársfield (1984-1986). Ông cũng đã thử sức ở nước ngoài với Nacional của Uruguay (1982) và Atlético Madrid của Tây Ban Nha (1995).
Trong giai đoạn này, ông cũng có những thành công nhỏ nhưng đáng chú ý như giành Liga Cordobesa de Fútbol, Torneo Neder Nicola và Copa Córdoba với Racing de Córdoba vào năm 1981. Dưới thời Basile, Vélez Sarsfield cũng từng giành ngôi Á quân giải Primera División Quốc gia năm 1985. Năm 1988, ông dẫn dắt Racing Club giành Supercopa Sudamericana, danh hiệu quốc tế đầu tiên của câu lạc bộ này kể từ năm 1967, và là Á quân Recopa Sudamericana năm 1989.
2.2. Đội tuyển quốc gia Argentina (Nhiệm kỳ 1: 1991-1994)
Sự nghiệp huấn luyện của Basile đạt đến đỉnh cao đầu tiên vào đầu những năm 1990 khi ông dẫn dắt Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina. Năm 1991, ông được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia, kế nhiệm Carlos Bilardo. Basile đã mạnh dạn đưa vào đội hình nhiều cầu thủ trẻ tài năng như Gabriel Batistuta, Diego Simeone và Fernando Redondo. Dưới sự chỉ đạo của ông, Argentina đã giành được hai Copa América liên tiếp vào các năm 1991 và 1993, một FIFA Confederations Cup (tiền thân là King Fahd Cup) vào năm 1992, và một CONMEBOL-UEFA Cup of Champions vào năm 1993, mang về tổng cộng bốn danh hiệu lớn cho đất nước.
Tuy nhiên, con đường đến FIFA World Cup 1994 lại không hề suôn sẻ. Sau trận thua sốc 0-5 trước Colombia ngay trên sân nhà trong vòng loại, Diego Maradona đã phải trở lại đội tuyển từ giã sự nghiệp để tham gia trận play-off với Úc và giúp Argentina giành vé đến vòng chung kết.
Tại World Cup 1994 ở Mỹ, Argentina khởi đầu ấn tượng với hai chiến thắng thuyết phục trước Hy Lạp (4-0, với Gabriel Batistuta lập hat-trick) và Nigeria (với hai bàn thắng của Claudio Caniggia). Thế nhưng, một tranh cãi lớn đã nổ ra khi Maradona bị phát hiện dương tính với ephedrine trong cuộc kiểm tra doping sau trận đấu với Nigeria và bị đình chỉ thi đấu ngay lập tức. Dù vậy, Argentina vẫn tiến vào vòng 16 đội bất chấp trận thua 0-2 trước Bulgaria. Tuy nhiên, tinh thần của toàn đội đã bị ảnh hưởng nặng nề và họ bị loại sau khi thua Romania với tỉ số 2-3. Sau thất bại đầy thất vọng này, Basile đã từ chức huấn luyện viên đội tuyển quốc gia.
2.3. Trở lại huấn luyện câu lạc bộ và Boca Juniors (Nhiệm kỳ 1: 1995-2006)
Sau khi từ chức ở đội tuyển quốc gia, Basile tiếp tục sự nghiệp huấn luyện câu lạc bộ. Ông đã dẫn dắt San Lorenzo, Club América của México và Colón de Santa Fe với những mức độ thành công khác nhau. Tại Club América, ông đã giành được CONCACAF Giants Cup vào năm 2001.
Vào tháng 7 năm 2005, ông được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của Boca Juniors. Chỉ một tháng sau, ông đã giành danh hiệu Recopa Sudamericana 2005. Tiếp đó, ông giành chức vô địch Giải Vô địch Quốc gia Argentina đầu tiên trong sự nghiệp huấn luyện tại giải Apertura 2005. Bốn ngày sau, Boca Juniors tiếp tục giành Copa Sudamericana 2005 sau khi đánh bại UNAM Pumas của México. Trong vòng chưa đầy một năm, Basile đã mang về ba danh hiệu lớn cho Boca Juniors, tạo nên một giai đoạn cực kỳ thành công.
2.4. Đội tuyển quốc gia Argentina (Nhiệm kỳ 2: 2006-2008)

Tháng 7 năm 2006, Basile một lần nữa được đề nghị trở lại vị trí huấn luyện viên trưởng Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina, kế nhiệm José Pekerman, và ông đã chấp nhận. Trước khi chính thức nhận nhiệm vụ mới, Basile tiếp tục dẫn dắt Boca Juniors cho đến ngày 14 tháng 9 năm 2006, nơi ông cùng đội giành danh hiệu Recopa Sudamericana 2006 liên tiếp sau khi đánh bại São Paulo FC của Brasil.
Ông thường xuyên bày tỏ sự ưu ái đối với các giải đấu Serie A của Ý và La Liga của Tây Ban Nha hơn là giải Ngoại hạng Anh. Ông từng gây chú ý ở Anh khi kêu gọi Carlos Tevez và Javier Mascherano chuyển đến Ý, tuyên bố rằng việc chuyển nhượng sẽ tốt hơn cho Mascherano "ngay cả khi cậu ấy phải chơi ở giải hạng hai" với Juventus.
Basile đã dẫn dắt Argentina tham dự Copa América 2007, giải đấu đánh dấu lần đầu tiên Lionel Messi ra mắt tại giải đấu này. Argentina giành chiến thắng cả ba trận vòng bảng, đánh bại Hoa Kỳ, Colombia và Paraguay. Sau những chiến thắng thuyết phục trước Peru ở tứ kết và México ở bán kết, họ được đánh giá cao để đánh bại Brasil trong trận chung kết, nhưng cuối cùng đã bị đánh bại với tỉ số 0-3.
Ngày 16 tháng 10 năm 2008, giữa lúc tranh cãi bùng lên sau thất bại lịch sử của Argentina trước Chile trong vòng loại FIFA World Cup 2010 - lần đầu tiên họ thua Chile sau 35 năm - Basile đã nộp đơn từ chức. Sự kiện này sau đó đã mở đường cho việc Diego Maradona được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia. Tổng cộng, Basile đã có hai nhiệm kỳ dẫn dắt đội tuyển quốc gia Argentina, từ 1991-1994 và từ 2006-2008.
2.5. Giai đoạn cuối làm huấn luyện viên câu lạc bộ (2009-2012)
Ngày 1 tháng 7 năm 2009, Basile trở lại Boca Juniors lần thứ hai sau ba năm, thay thế Carlos Ischia. Tuy nhiên, sau một chuỗi kết quả tồi tệ, đặc biệt là việc không giành được quyền tham dự Copa Libertadores 2010 và thất bại thảm hại 1-3 trước đại kình địch River Plate trong một giải đấu mùa hè tại Mar del Plata, ông đã từ chức vào ngày 21 tháng 1 năm 2010.
Ngày 26 tháng 12 năm 2011, Basile trở lại Racing Club lần thứ tư trong sự nghiệp của mình với tư cách là huấn luyện viên, kế nhiệm Diego Simeone. Một năm sau, ông từ chức sau một sự cố gây tranh cãi trong phòng thay đồ của sân vận động Estadio Libertadores de América, khi tiền đạo Teófilo Gutiérrez của Racing bị cáo buộc đã chĩa súng vào một đồng đội.
3. Hoạt động sau khi giải nghệ
Kể từ khi rời Racing Club vào năm 2012, Alfio Basile đã không còn dẫn dắt bất kỳ đội bóng nào và tuyên bố đã "giải nghệ" khỏi hoạt động quản lý.
Tuy nhiên, ông vẫn thường xuyên xuất hiện trong một số cuộc phỏng vấn và tham gia chương trình truyền hình Buenos Muchachos (Những Chàng Trai Tốt) cùng với Héctor Veira và ca sĩ Cacho Castaña, chia sẻ những câu chuyện và quan điểm về bóng đá.
Đáng chú ý, vào năm 2019, Basile đã đề nghị được quản lý Flat Earth FC, một đội bóng nghiệp dư của Tây Ban Nha được thành lập dựa trên ý tưởng Trái Đất phẳng. Ông cho biết mình đồng ý với quan điểm của chủ tịch câu lạc bộ Javi Poves về vấn đề này.
4. Danh hiệu và giải thưởng
Alfio Basile đã gặt hái nhiều danh hiệu lớn trong cả sự nghiệp cầu thủ và huấn luyện viên của mình.
4.1. Với tư cách cầu thủ
Câu lạc bộ | Danh hiệu | ||
---|---|---|---|
Racing Club |
>- | Huracán | * Primera División: 1973 Metropolitano |
4.2. Với tư cách huấn luyện viên
Câu lạc bộ / Đội tuyển | Danh hiệu | ||||
---|---|---|---|---|---|
Racing Club |
>- | Racing de Córdoba |
>- | Vélez Sarsfield | * Á quân Primera División: 1985 Nacional |
Club América | * CONCACAF Giants Cup: 2001 | ||||
Boca Juniors |
>- | Argentina |
>} |