1. Early Life and Education
Shane Gould được sinh ra ở Sydney, New South Wales, Úc, vào ngày đầu tiên diễn ra các cuộc thi đấu của Thế vận hội Mùa hè 1956 tại Melbourne. Cô bắt đầu hành trình bơi lội từ khi còn nhỏ, trải qua quá trình đào tạo dưới sự hướng dẫn của các huấn luyện viên danh tiếng.
1.1. Childhood and Early Development
Shane Gould chào đời tại Sydney, New South Wales, vào ngày 23 tháng 11 năm 1956, trùng với ngày đầu tiên diễn ra các cuộc thi đấu tại Thế vận hội Mùa hè 1956 ở Melbourne. Khi mới 18 tháng tuổi, cô cùng gia đình chuyển đến Fiji, nơi cô trải qua phần lớn thời thơ ấu. Đến năm sáu tuổi, Gould đã trở thành một vận động viên bơi lội thành thạo.
Trong giai đoạn tiểu học, cô theo học tại St. Peters Lutheran College ở Brisbane, một ngôi trường hiện được đánh giá là cơ sở đào tạo bơi lội hàng đầu tại Úc, và một nhà thể thao tại trường đã được đặt tên theo cô. Sau đó, cô học trung học tại Turramurra High School ở Sydney, nơi một nhà thể thao khác cũng được đặt theo tên cô và đồng đội Gail Neall. Từ tháng 2 đến tháng 6 năm 1973, trong năm học trung học cơ sở của mình, Gould còn theo học tại St. Francis High School ở Mountain View, bang California, Hoa Kỳ.
1.2. Swimming Training and Coaching
Shane Gould được đào tạo dưới sự hướng dẫn của các huấn luyện viên hàng đầu, bao gồm Forbes Carlile và Ursula Carlile, cùng với trợ lý Tom Green, tại Tổ chức Bơi lội Forbes và Ursula Carlile. Forbes Carlile, một nhà sinh lý học tại Đại học Sydney và từng là huấn luyện viên Thế vận hội hai lần cho Úc, đi tiên phong trong việc áp dụng huấn luyện khoa học cho các vận động viên. Ông là người dẫn đầu trong việc sử dụng các bài tập theo khoảng thời gian được tính giờ bằng đồng hồ tốc độ và các bài kiểm tra nhịp tim để đánh giá cường độ tập luyện. Carlile cũng góp phần phổ biến phương pháp "tapering" (giảm dần cường độ tập luyện trong những tuần trước các giải đấu quan trọng để tối đa hóa hiệu suất). Ông đã giúp phát triển kiểu bơi trườn sấp, tập trung vào kỹ thuật đạp chân hai nhịp tốc độ cao, nhấn mạnh việc sử dụng mạnh mẽ đôi tay, một kỹ thuật được Gould học hỏi và áp dụng thành công.
Khi theo học tại St. Francis High School ở California, cô còn được huấn luyện bởi Huấn luyện viên Nort Thornton cùng Câu lạc bộ Thủy sinh Foothill. Trong thời gian này, cô dự kiến tham gia giải Santa Clara International Invitational vào tháng 6 và Giải vô địch AAU Quốc gia tại Cincinnati vào tháng 4. Hai năm trước đó, vào tháng 7 năm 1971 tại giải Santa Clara Invitational, cô đã lập kỷ lục thế giới thứ ba của mình, phá vỡ kỷ lục cũ ở nội dung 400 mét tự do do Karen Moras thiết lập trước đó vài tháng tại London.
2. Swimming Career
Sự nghiệp bơi lội của Shane Gould được đánh dấu bằng những thành công vang dội trên đấu trường quốc tế, đặc biệt là tại Thế vận hội Mùa hè 1972, và sau đó là sự trở lại mạnh mẽ ở cấp độ Masters.
2.1. 1972 Munich Olympics
Tại Thế vận hội Mùa hè 1972 ở Munich, Tây Đức, Shane Gould đã giành được ba huy chương vàng ở các nội dung 200 mét tự do, 400 mét tự do và 200 mét hỗn hợp cá nhân, đồng thời thiết lập kỷ lục thế giới ở mỗi cuộc đua. Cô cũng giành được một huy chương bạc ở nội dung 800 mét tự do và một huy chương đồng ở nội dung 100 mét tự do.
Gould là người duy nhất, cả nam lẫn nữ, từng đồng thời giữ tất cả các kỷ lục thế giới nội dung bơi tự do từ 100 mét đến 1500 mét, cùng với kỷ lục thế giới nội dung 200 mét hỗn hợp cá nhân. Cô đạt được thành tích này từ ngày 12 tháng 12 năm 1971 đến ngày 1 tháng 9 năm 1972. Cô cũng là vận động viên bơi lội nữ đầu tiên từng giành ba huy chương vàng Thế vận hội với thành tích phá kỷ lục thế giới, và là vận động viên bơi lội đầu tiên, cả nam lẫn nữ, giành huy chương ở năm nội dung cá nhân tại một kỳ Thế vận hội. Ngoài ra, cô là người Úc duy nhất từng giành ba huy chương vàng cá nhân tại một kỳ Thế vận hội.
2.2. Retirement and Masters Swimming
Ở tuổi 16, Shane Gould đã quyết định giải nghệ khỏi sự nghiệp bơi lội chuyên nghiệp, lý giải rằng áp lực từ thành công và sự chú ý của truyền thông đã trở nên quá lớn đối với cô.
Hơn hai thập kỷ sau, Gould đã trở lại thi đấu bơi lội ở cấp độ Masters. Cô đã thiết lập nhiều kỷ lục Masters của Úc ở nhóm tuổi 40-44 (bao gồm các nội dung 100 mét, 200 mét và 400 mét tự do, cùng 100 mét bướm) và nhóm tuổi 45-49 (bao gồm 50 mét bướm, 100 mét và 200 mét tự do). Năm 2003, cô đã phá vỡ kỷ lục thế giới Masters ở nội dung 200 mét hỗn hợp cá nhân dành cho nhóm tuổi 45-49 với thời gian 2:38.13, vượt qua cả kỷ lục thế giới cũ cho mọi lứa tuổi từ năm 1961. Hiện tại, cô vẫn tiếp tục huấn luyện các vận động viên bơi lội và thi đấu trong các giải Masters.
3. Post-retirement Career and Activities
Sau khi giải nghệ khỏi sự nghiệp bơi lội đỉnh cao, Shane Gould đã theo đuổi nhiều hoạt động đa dạng trong lĩnh vực học thuật, nghệ thuật và vai trò công chúng.
3.1. Academic and Professional Pursuits
Gould đã quay lại con đường học vấn vào cuối những năm 2000. Năm 2007, cô theo học tại Sydney Film School và nhận chứng chỉ IV về làm phim tài liệu và làm phim kỹ thuật số. Sau đó, cô được trao bằng Thạc sĩ Quản lý Môi trường vào năm 2010, với luận văn nghiên cứu về các công dụng và chức năng xã hội của các bể bơi công cộng. Năm 2012, cô hoàn thành bằng Thạc sĩ Nghệ thuật Đương đại với một tác phẩm video mang tên Loops and LinesEnglish. Cả hai bằng thạc sĩ này đều được cấp bởi Đại học Tasmania. Đến năm 2019, cô được trao bằng Tiến sĩ Triết học (PhD) từ Đại học Victoria.
Ngoài ra, Gould còn là một nhiếp ảnh gia và các tác phẩm của cô đã được trưng bày tại Art of the Olympians, một tổ chức tôn vinh nghệ thuật của các vận động viên Olympic.
3.2. Media Appearances and Public Roles
Shane Gould đã tham gia vào nhiều sự kiện và hoạt động công chúng nổi bật. Tại Thế vận hội Mùa hè 2000 ở Sydney, cô vinh dự là một trong những người rước đuốc Olympic trong chặng cuối cùng tại sân vận động, trước khi ngọn lửa Olympic được thắp sáng.
3.3. Australian Survivor
Vào tháng 8 năm 2018, Shane Gould được công bố sẽ tham gia chương trình Australian Survivor: Champions vs. Contenders và là một thành viên của đội "Những nhà vô địch". Vào ngày 9 tháng 10 năm 2018, Gould đã đăng quang quán quân Australian Survivor: Champions vs. Contenders với tỷ số phiếu 5-4 trước luật sư hình sự Sharn Coombes. Với chiến thắng này, Gould trở thành người lớn tuổi nhất từng giành chiến thắng trong bất kỳ mùa nào của loạt chương trình Survivor trên toàn cầu.
Sau đó, cô quay trở lại tham gia mùa Australian Survivor: All Stars, nhưng đã bị loại ngay từ vòng đầu tiên, xếp ở vị trí thứ 24.
4. Personal Life
Sau khi kết thúc sự nghiệp bơi lội chuyên nghiệp, Shane Gould đã dành phần lớn thời gian sống ẩn mình khỏi ánh đèn sân khấu. Năm 18 tuổi, cô kết hôn với Neil Innes, trở thành một tín đồ Kitô giáo và sống tại một trang trại đang hoạt động gần Margaret River ở khu vực Tây Nam của Tây Úc. Trong thời gian này, cô làm nông, dạy cưỡi ngựa và lướt sóng, rất hiếm khi xuất hiện trước công chúng. Cô có bốn người con và ba cháu.
Cuộc hôn nhân của cô với Innes kết thúc sau 22 năm, trùng hợp với thời điểm cô quay trở lại với cuộc sống công chúng. Năm 2007, cô kết hôn với Milton Nelms.
Vào ngày 10 tháng 10 năm 2023, Gould là một trong 25 cá nhân được vinh danh là "Người Úc của năm" đã ký một thư ngỏ công khai, ủng hộ phiếu "Yes" trong cuộc trưng cầu dân ý về Tiếng nói bản địa, được khởi xướng bởi bác sĩ tâm thần Patrick McGorry.
5. Publications
Shane Gould đã chấp bút hoặc đóng góp vào một số ấn phẩm, bao gồm các cuốn sách và bài báo khoa học, phản ánh những trải nghiệm và kiến thức của cô.
- Gould, S. 1999, cập nhật 2003. Tumble TurnsEnglish. HarperCollins. (tự truyện)
- Gould, S. 2004. Fit for 50+English. Ibis Publishing Australia.
- Gould, S. 2007. Appreciating swimming: beauty and instruction with underwater swimmer photographs. Visual Communication 6: 170-179. (Bài báo khoa học).
6. Honors and Awards
Shane Gould đã nhận được nhiều danh hiệu và giải thưởng danh giá trong suốt sự nghiệp của mình, công nhận những đóng góp vượt bậc của cô cho bơi lội và thể thao.
- Vận động viên thể thao xuất sắc nhất thế giới (1971)
- Vận động viên thể thao của năm của ABC (1971)
- Vận động viên thể thao của năm của ABC (1972)
- Người Úc của năm (1972)
- Đại sảnh Danh vọng Bơi lội Quốc tế "Vận động viên bơi lội danh dự" (1977)
- Thành viên của Huân chương Đế quốc Anh (MBE) (1981)
- Đại sảnh Danh vọng Thể thao Úc (1985)
- Huân chương Olympic (1994)
- Người rước đuốc Olympic (2000)
- Huy chương Thể thao Úc (2000)
- Huy chương Bách niên (2001)
- Người sống sót duy nhất trong Australian Survivor: Champions vs. Contenders (2018)
- Đại sảnh Danh vọng Bơi lội Úc (2022) - Người được vinh danh đầu tiên
7. Legacy and Influence
Shane Gould để lại một di sản sâu sắc trong lịch sử bơi lội và thể thao Úc, được nhớ đến không chỉ vì những kỷ lục mà còn vì tầm ảnh hưởng vượt thời gian.
Năm 1993, Cơ quan Giao thông Vận tải Bang đã đặt tên một chiếc phà RiverCat ở Sydney theo tên cô, vinh danh những đóng góp to lớn của Gould cho đất nước. Cô vẫn là một biểu tượng về sự kiên trì, tài năng và khả năng thích nghi, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ vận động viên và công chúng Úc.