1. Early Life
Rubén Hugo Ayala Sanabria sinh ngày 8 tháng 1 năm 1950 tại Humboldt, thuộc huyện Las Colonias, tỉnh Santa Fe, Argentina. Từ khi còn trẻ, ông đã bộc lộ tài năng bóng đá của mình. Với chiều cao khiêm tốn, khoảng 175 cm và nặng 71 kg, ông được bạn bè và đồng đội đặt cho biệt danh RatónChuộtSpanish, một biệt danh gắn liền với ông suốt sự nghiệp. Biệt danh này phản ánh phần nào vóc dáng nhỏ bé nhưng nhanh nhẹn và khéo léo của ông trên sân cỏ.
2. Playing Career
Sự nghiệp thi đấu của Rubén Ayala trải dài qua các câu lạc bộ hàng đầu ở Argentina, Tây Ban Nha và Mexico, đồng thời ông cũng là thành viên quan trọng của đội tuyển quốc gia.
2.1. Club Career
Ayala bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp tại CA San Lorenzo ở Argentina vào năm 1968. Ông nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu của đội hình San Lorenzo và ghi dấu ấn đậm nét. Đặc biệt, ông là thành viên của đội hình huyền thoại đã vô địch Nacional championship năm 1972 mà không thua bất kỳ trận nào. Trong giai đoạn này, ông ra sân 123 trận và ghi 47 bàn thắng cho San Lorenzo.
Năm 1973, tài năng của Ayala đã thu hút sự chú ý từ châu Âu, và ông chuyển đến Atlético Madrid ở Tây Ban Nha. Ông có trận ra mắt La Liga vào ngày 12 tháng 10 năm 1973 trong trận đấu với RCD Espanyol. Mùa giải 1973-74, Atlético Madrid cán đích ở vị trí á quân La Liga. Trong cùng mùa giải, câu lạc bộ cũng lọt vào chung kết UEFA European Cup, nhưng Ayala không thể ra sân do bị treo giò vì nhận đủ thẻ vàng. Atlético Madrid đã để thua Bayern München trong trận chung kết đó. Tuy nhiên, trong gần sáu mùa giải thi đấu cho Atlético Madrid, Ayala đã giành được một số danh hiệu quan trọng, bao gồm Cúp Liên lục địa năm 1974, Copa del Rey mùa 1975-76 và La Liga mùa 1976-77. Tổng cộng, ông đã ghi 58 bàn thắng trong 214 lần ra sân chính thức cho Atlético Madrid.
Thống kê chi tiết sự nghiệp của Ayala tại Tây Ban Nha:
Câu lạc bộ | Mùa giải | Giải vô địch quốc gia | Cúp quốc gia | UEFA | Tổng cộng | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Giải đấu | Trận | Bàn | Trận | Bàn | Trận | Bàn | Trận | Bàn | ||
Atlético Madrid | 1973-74 | La Liga | 21 | 5 | 0 | 0 | 4 | 1 | 25 | 6 |
1974-75 | 30 | 5 | 0 | 0 | 5 | 3 | 35 | 8 | ||
1975-76 | 34 | 13 | 9 | 1 | 4 | 1 | 47 | 15 | ||
1976-77 | 34 | 13 | 1 | 1 | 8 | 4 | 43 | 18 | ||
1977-78 | 24 | 4 | 4 | 0 | 6 | 0 | 34 | 4 | ||
1978-79 | 24 | 4 | 3 | 2 | 0 | 0 | 27 | 6 | ||
1979-80 | 2 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | 3 | 1 | ||
Tổng cộng | 169 | 45 | 17 | 4 | 28 | 9 | 214 | 58 |
Năm 1979, Ayala chuyển đến Mexico, thi đấu cho Jalisco trong một mùa giải, ra sân 29 trận và ghi 16 bàn. Sau đó, ông chuyển sang Atlante và thi đấu ba mùa giải từ năm 1980 đến 1984, ra sân 135 trận và ghi 29 bàn, trước khi chính thức giải nghệ. Với Atlante, ông đã giành chức vô địch CONCACAF Champions Cup năm 1983 và là á quân Primera División mùa giải 1981-82.
2.2. International Career
Rubén Ayala có trận ra mắt đội tuyển quốc gia Argentina vào năm 1969 trong một trận giao hữu với Triều Tiên. Ông đã có tổng cộng 25 lần khoác áo đội tuyển quốc gia và ghi được 11 bàn thắng.
Ông là một thành viên quan trọng của đội tuyển Argentina tại Giải vô địch bóng đá thế giới 1974 được tổ chức tại Tây Đức. Tại giải đấu này, Ayala đã thi đấu cả sáu trận của đội tuyển và ghi một bàn thắng vào lưới Haiti.

3. Managerial Career
Sau khi giải nghệ cầu thủ, Rubén Ayala bắt đầu sự nghiệp huấn luyện viên tại Mexico và có một hành trình đáng chú ý với nhiều câu lạc bộ khác nhau. Ông đã giữ vai trò huấn luyện viên trưởng cho Cobras de Querétaro (1986-1987, 1988-1989), Tampico-Madero (1987-1988), và Correcaminos (1992-1994).
Thành công lớn nhất trong sự nghiệp huấn luyện của Ayala đến khi ông làm việc tại Pachuca. Từ năm 2000 đến 2003, ông giữ vai trò trợ lý huấn luyện viên và đóng góp quan trọng vào hai chức vô địch giải đấu của Pachuca: Invierno 2001 và Apertura 2003. Ngoài ra, ông cũng từng là huấn luyện viên tạm quyền của Pachuca vào năm 2005 và 2010.
Bên cạnh công việc ở đội một, Ayala còn dành thời gian huấn luyện các đội trẻ và phát triển tài năng trẻ. Ông từng huấn luyện đội trẻ Pachuca từ năm 2007 đến 2008 và từ năm 2010 đến 2011. Các vai trò khác bao gồm huấn luyện viên tại Universidad de Fútbol (2008-2010), Titanes de Tulancingo (2011-2012), Murciélagos FC (2012), và đội trẻ của Club León (2013-2019), trong đó có một giai đoạn làm huấn luyện viên tạm quyền đội một của Club León vào năm 2017.
4. Playing Style and Characteristics
Rubén Ayala được biết đến là một tiền đạo nhanh nhẹn và khéo léo. Với chiều cao 175 cm, ông có vóc dáng nhỏ bé nhưng bù lại bằng tốc độ, khả năng rê dắt bóng xuất sắc và sự nhạy bén trong việc ghi bàn. Biệt danh RatónChuộtSpanish mà ông có được là do vóc dáng thấp bé của mình, nhưng nó cũng phần nào mô tả lối chơi lắt léo và khó nắm bắt của ông trên sân cỏ. Ông thường xuyên tìm kiếm khoảng trống giữa các hậu vệ đối phương và có khả năng dứt điểm tốt bằng chân phải.
5. Honours
Rubén Ayala đã giành được nhiều danh hiệu đáng kể trong sự nghiệp cầu thủ của mình:
Với CA San Lorenzo de Almagro
- Metropolitano: 1972
- Nacional: 1972
- Copa Argentina: Vua phá lưới 1970 (5 bàn)
Với Atlético Madrid
- Cúp Liên lục địa: 1974
- Copa del Rey: 1975-76
- La Liga: 1976-77
- Cúp C1 châu Âu: Á quân 1973-74
Với Atlante F.C.
- CONCACAF Champions Cup: 1983
- Primera División: Á quân 1981-82
6. Legacy
Rubén Ayala đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử bóng đá Argentina, Tây Ban Nha và Mexico. Là một tiền đạo xuất sắc, ông là biểu tượng của San Lorenzo trong giai đoạn vàng son thập niên 1970, góp phần vào chức vô địch quốc gia lịch sử mà không để thua trận nào.
Tại Atlético Madrid, ông trở thành một trong những cầu thủ nước ngoài được yêu mến nhất, với khả năng ghi bàn và đóng góp quan trọng vào các danh hiệu lớn như Cúp Liên lục địa và La Liga. Sự nghiệp của ông tại Mexico cũng rất đáng nhớ, đặc biệt là với Atlante F.C., nơi ông tiếp tục khẳng định tài năng và giành thêm một danh hiệu quốc tế là CONCACAF Champions Cup.
Sau khi giải nghệ, Ayala tiếp tục cống hiến cho bóng đá với vai trò huấn luyện viên. Thành công của ông với Pachuca trong vai trò trợ lý huấn luyện viên, giúp đội bóng giành hai chức vô địch, đã chứng minh khả năng lãnh đạo và đóng góp vào sự phát triển của bóng đá Mexico. Rubén Ayala được nhớ đến không chỉ vì những thành tựu trên sân cỏ mà còn vì sự bền bỉ, cống hiến và tầm ảnh hưởng của mình trong vai trò phát triển các thế hệ cầu thủ trẻ. Ông là một nhân vật được kính trọng, đóng góp đáng kể vào di sản của các câu lạc bộ mà ông từng gắn bó.