Richard Douglas Lane

1. Thời thơ ấu và học vấn

Richard Douglas Lane có tuổi thơ và con đường học vấn được định hình bởi những trải nghiệm tại Hoa Kỳ và Nhật Bản, từ nghĩa vụ quân sự đến việc theo đuổi đam mê học thuật sâu rộng về văn học và nghệ thuật Nhật Bản.

2. Sự nghiệp và các hoạt động chính

Sự nghiệp của Richard Douglas Lane gắn liền với việc nghiên cứu, sưu tập và phổ biến nghệ thuật Nhật Bản, đặc biệt là ukiyo-e và shunga, vượt qua những rào cản kiểm duyệt để đưa chúng vào bối cảnh học thuật.

3. Các xuất bản phẩm

Richard Lane đã xuất bản nhiều tác phẩm quan trọng về nghệ thuật Nhật Bản, đặc biệt là về ukiyo-e và shunga. Dưới đây là danh sách các tác phẩm chính của ông:

• A Study of Japanese Novels and Illustrated Books of the 17th and 18th Centuries in British Collections Tokyo, xuất bản năm 1953.
• Masters of the Japanese Print, Their World and Their Work, xuất bản tại London bởi Thames and Hudson, 1962.
• L'Estampe Japonaise, xuất bản tại Paris bởi Aimery Somogy, 1962 (bằng tiếng tiếng Pháp).
• Japanische Holzschnitte, xuất bản tại Munich và Zürich bởi Droemersche, 1964 (bằng tiếng tiếng Đức).
• 元禄のエロス (Genroku no Erosu), 5 tập, xuất bản bởi Gawbundo, 1973-1979.
• 北斎と広重 (Hokusai to Hiroshige), xuất bản bởi Gawbundo, 1976 (song ngữ Anh-Nhật). Đây là nền tảng cho tác phẩm Hokusai to Hiroshige năm 1977.
• Hokusai to Hiroshige, xuất bản tại Köln bởi Galerie Eike Moog, 1977 (song ngữ Anh-Nhật, kèm một tập sách nhỏ bằng tiếng Đức).
• Ukiyo-e Holschnitte. Künstler und Werke, xuất bản tại Zürich, 1978.
• Images from the Floating World: The Japanese Print, Including an Illustrated Dictionary of Ukiyo-e, xuất bản tại New York bởi Putnam, 1978.
• Erotica Japonica: Masterworks of Shunga Painting, xuất bản tại New York bởi Japan Publications, 1986.
• Hokusai, Life and Work, xuất bản tại New York bởi Dutton, 1989. Tác phẩm này sau đó được Takeuchi Yasuyuki dịch sang tiếng Nhật với tựa đề 北斎 伝記画集 (Hokusai Denki Gashu) và xuất bản bởi Kawade Shobo Shinsha vào năm 1995.
• Masterpieces of Japanese Prints: The European Collections Ukiyo-e from the Victoria and Albert Museum, xuất bản tại New York bởi Kodansha America Inc, 1991.
• "Kesareta shunga wo abaku" ("消された春画"を暴く_{Phơi bày shunga bị xóa bỏ}^Japanese), một bài báo đăng trong tạp chí Geijutsu shincho, tập 6, số 45, trang 4-40, tháng 6 năm 1994.
• Shinpen Shoki Hanga: Makurae (新篇初期版画 : 枕絵_{Shunga: Những bản in ukiyo-e ban đầu}^Japanese), Tokyo, Gakken, 1995.
• Teihon Ukiyo-e Shunga Meihin Shusei (定本・浮世絵春画名品集成_{Tuyển tập shunga ukiyo-e đầy đủ}^Japanese), Tokyo, Kawade Shobo Shinsha. Đây là một bộ sưu tập gồm 26 tập được xuất bản từ năm 1995 đến 2000. Các tập con bao gồm:
  • Emmusubi Izumo no Sugi (縁結出雲杉_{Cây tuyết tùng Izumo se duyên}^Japanese), Katsushika Hokusai, 1995.
  • Haru no Usuyuki (春の薄雪_{Tuyết đầu xuân}^Japanese), Ikeda Eisen, 1996.
  • Azuma Nishiki (東にしき_{Sắc màu phương Đông}^Japanese), Katsushika Hokusai, 1996.
  • Shikido Torikumi Juniban (色道取組十二番_{Mười hai cảnh sắc}^Japanese), Isoda Koryusai, 1996.
  • Ehon Komachi-biki (絵本小町引_{Sách tranh Komachi-biki}^Japanese), Kitagawa Utamaro, 1996.
  • Fubi no Seisho (婦美の清書_{Vẻ đẹp thanh khiết}^Japanese), Torii Eiri, 1996.
  • Shitone no Hinagata (閨の雛形_{Mẫu vật của phòng ngủ}^Japanese), Okumura Masanobu, 1996.
  • Koshibagaki Soshi: Higa Emaki (小柴垣草子 : 秘画絵巻_{Cuộn tranh mật Koshibagaki Soshi}^Japanese), 1997.
  • Negai no Itoguchi (ねがひの糸ぐち_{Sợi chỉ nguyện ước}^Japanese), Kitagawa Utamaro, 1997.
  • Tui no Hinagata (つひの雛形_{Mẫu vật cuối cùng}^Japanese), Katsushika Hokusai, 1997.
  • Edo no Haru; Ihojin Mankai: Etranger Erotique (江戸の春・異邦人満開 : エトランジェ・エロティック_{Mùa xuân Edo; Hoa nở của người ngoại quốc: Erotic Stranger}^Japanese), dịch bởi Kyoko Oya, 1998.
  • Koshoku Hanazakari and Others (好色花盛り : 他_{Hoa nở rộ và những tác phẩm khác}^Japanese), Sugimura Jihei, 1998.
  • Furyu Edo Hakkei and Others (風流江戸八景 他_{Tám cảnh đẹp phong nhã của Edo và những tác phẩm khác}^Japanese), Suzuki Harunobu, 1998.
  • Koi no Kiwami (恋の極み_{Đỉnh cao của tình yêu}^Japanese), Hishikawa Moronobu, 1998.
  • Fukujusou (富久寿楚宇_{Cỏ phúc thọ}^Japanese), Katsushika Hokusai, 1998.
  • Sode no Maki (袖の巻_{Cuộn tay áo}^Japanese), Torii Kiyonaga và những tác phẩm khác, 1999.
  • Azuma-otoko ni Kyo-onna: Ehon Tegoto no Hana (あづま男に京おんな : 春川五七 會本手事之發名_{Đàn ông phía Đông và phụ nữ Kyoto: Sách tranh hoa của những trò giải trí}^Japanese), Harukawa Goshichi, 2000.
  • Hatsuharu Irogonomi (初春色ごよみ : 葛飾北齊_{Sắc màu đầu xuân}^Japanese), Katsushika Hokusai, 2000.
• Ukiyo-e Kesareta Shunga (浮世絵 消された春画_{Ukiyo-e: Shunga bị xóa sổ}^Japanese), Shinchosha, 2002.
• Utamaro no Nazo Bijin-ga to Shunga (歌麿の謎 美人画と春画_{Bí ẩn của Utamaro: Tranh mỹ nhân và Shunga}^Japanese), đồng tác giả với Yoshikazu Hayashi, Shinchosha, 2005.

4. Đời tư

Richard Douglas Lane kết hôn với bà Chiyeko Okawa, một nữ bác sĩ, vào năm 1960. Cuộc hôn nhân của họ kéo dài cho đến khi bà Chiyeko qua đời vào năm 1999. Sau khi bà qua đời, Richard Lane cũng không để lại di chúc hay người thừa kế trực hệ. Ngoài ra, có những thông tin suy đoán về mối quan hệ tình cảm giữa ông và nhà văn Nhật Bản Masugi Shizue, được đề cập trong cuốn Onna Bunshi của Hayashi Mariko.

5. Giải thưởng và vinh danh

Với những đóng góp to lớn trong nghiên cứu và bảo tồn nghệ thuật Nhật Bản, Richard Douglas Lane đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh danh quan trọng:

• Huân chương Cành tùng tím** (紺綬褒章_{Konju Hōshō}^Japanese) từ Bộ Giáo dục Nhật Bản: Đây là một huân chương danh dự của Nhật Bản, được trao cho những cá nhân có đóng góp đáng kể cho cộng đồng. Ông nhận được huân chương này nhờ công lao giúp đỡ thành lập Bảo tàng Tưởng niệm Hishikawa Moronobu.
• Giải thưởng Hiệp hội Ukiyo-e Nhật Bản** (日本浮世絵協会賞_{Nihon Ukiyo-e Kyokai-sho}^Japanese): Giải thưởng này công nhận những thành tựu nổi bật trong lĩnh vực nghiên cứu và quảng bá ukiyo-e.
• Giải thưởng Khuyến khích Viện Nghiên cứu Khoa học Nhân văn Đại học Kyoto** (京都大学人文科学研究所奨励賞_{Kyoto Daigaku Jinbun Kagaku Kenkyujo Shoreisho}^Japanese): Giải thưởng này vinh danh những nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực khoa học nhân văn.

6. Qua đời và di sản

Sau khi Richard Douglas Lane qua đời, di sản lớn nhất mà ông để lại là bộ sưu tập nghệ thuật đồ sộ và những đóng góp học thuật đã thay đổi cách nhìn nhận về nghệ thuật Nhật Bản, đặc biệt là shunga.