1. Thời thơ ấu và Bối cảnh
Miguel Muñoz Mozún sinh ngày 19 tháng 1 năm 1922 tại Madrid, Tây Ban Nha. Trong thời thơ ấu, ông đã chơi cho nhiều đội trẻ khác nhau trong khu vực Madrid. Tuy nhiên, ban đầu ông không thu hút được sự chú ý của câu lạc bộ lớn Real Madrid.
2. Sự nghiệp cầu thủ
Sự nghiệp thi đấu của Miguel Muñoz trải dài qua nhiều câu lạc bộ khác nhau trước khi ông trở thành một huyền thoại tại Real Madrid và sau đó là đội tuyển quốc gia.
2.1. Sự nghiệp ban đầu tại các câu lạc bộ
Trước khi gia nhập Real Madrid, Muñoz đã thi đấu cho một số câu lạc bộ. Ông bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp của mình với CD Logroñés, sau đó chuyển đến Racing de Santander và Celta de Vigo. Tại Celta de Vigo, ông đã có những đóng góp đáng kể. Vào mùa giải 1947-48, ông cùng với những cầu thủ như Pahiño đã giúp Celta de Vigo đạt được vị trí thứ tư tại La Liga và lọt vào trận chung kết Copa del Generalísimo (nay là Copa del Rey). Trong trận chung kết đó, dù Celta de Vigo thất bại 1-4 trước Sevilla FC, Muñoz đã ghi được một bàn thắng.
2.2. Sự nghiệp cầu thủ tại Real Madrid
Vào mùa giải tiếp theo, năm 1948, Miguel Muñoz cùng với Pahiño đã ký hợp đồng với Real Madrid. Ông đã cống hiến 10 năm sự nghiệp của mình cho câu lạc bộ thủ đô, thi đấu tổng cộng 347 trận chính thức.
Muñoz là người ghi bàn thắng đầu tiên trong lịch sử của Real Madrid tại Cúp C1 châu Âu, giúp đội giành chiến thắng 2-0 trên sân khách trước Servette FC vào ngày 8 tháng 9 năm 1955. Sau đó, ông đeo băng đội trưởng và dẫn dắt đội giành hai chức vô địch Cúp C1 liên tiếp vào các mùa giải 1955-56 và 1956-57. Ông giải nghệ vào năm sau đó, khi gần 36 tuổi.
2.3. Sự nghiệp cầu thủ tại Đội tuyển Quốc gia Tây Ban Nha
Miguel Muñoz đã có 7 lần khoác áo đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha. Tuy nhiên, ông chưa bao giờ tham dự một giải đấu lớn nào cùng đội tuyển quốc gia trong suốt sự nghiệp cầu thủ của mình.
3. Sự nghiệp huấn luyện viên
Miguel Muñoz bắt đầu sự nghiệp huấn luyện của mình với đội dự bị của Real Madrid và nhanh chóng vươn lên dẫn dắt đội một, tạo nên một kỷ nguyên vàng son cho câu lạc bộ. Sau đó, ông còn dẫn dắt các câu lạc bộ khác và đội tuyển quốc gia.
3.1. Huấn luyện viên Real Madrid Castilla (Đội dự bị)
Muñoz bắt đầu sự nghiệp huấn luyện của mình với vai trò học việc tại đội dự bị của Real Madrid, khi đó được gọi là Plus Ultra CF. Giai đoạn này là bước đệm quan trọng giúp ông tích lũy kinh nghiệm trước khi được bổ nhiệm vào vị trí cao hơn.
3.2. Giai đoạn huấn luyện viên tại Real Madrid
Năm 1959, Miguel Muñoz được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của đội một Real Madrid. Thời gian ông nắm quyền là một trong những kỷ nguyên thành công nhất trong lịch sử câu lạc bộ. Dưới sự dẫn dắt của ông, Real Madrid đã giành được 9 chức vô địch La Liga, bao gồm chuỗi 5 chức vô địch liên tiếp từ năm 1961 đến 1965 và thêm 3 chức vô địch liên tiếp khác.
Trên đấu trường châu Âu, Muñoz đã dẫn dắt Real Madrid giành thêm hai chức vô địch Cúp C1 châu Âu vào các mùa giải 1959-60 và 1965-66. Nhờ đó, ông trở thành người đầu tiên giành chức vô địch giải đấu này cả với tư cách cầu thủ và huấn luyện viên. Thành tích này sau đó đã được lặp lại bởi các huấn luyện viên lừng danh khác như Giovanni Trapattoni, Johan Cruyff, Carlo Ancelotti, Frank Rijkaard, Pep Guardiola và Zinedine Zidane.
Muñoz rời Real Madrid vào năm 1974 sau 16 mùa giải, trở thành huấn luyện viên phục vụ lâu nhất và thành công nhất của câu lạc bộ trong một thời gian dài, trước khi bị Carlo Ancelotti vượt qua về số danh hiệu vào năm 2024.

3.3. Sự nghiệp huấn luyện viên tại các câu lạc bộ khác
Sau khi rời Real Madrid, Miguel Muñoz tiếp tục sự nghiệp huấn luyện của mình tại các câu lạc bộ khác trong 7 mùa giải. Ông đã dẫn dắt Granada CF, UD Las Palmas và Sevilla FC.
3.4. Giai đoạn huấn luyện viên Đội tuyển Quốc gia Tây Ban Nha
Sau khi đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha bị loại ở vòng bảng FIFA World Cup 1982 trên sân nhà, Miguel Muñoz đã tiếp quản vị trí huấn luyện viên trưởng. Trước đó, ông từng có một thời gian ngắn làm huấn luyện viên tạm quyền trong bốn trận đấu vào cuối thập niên 1960.
Dưới sự dẫn dắt của ông, Tây Ban Nha đã giành vị trí á quân tại UEFA Euro 1984 và lọt vào tứ kết FIFA World Cup 1986. Ông đã có sáu năm dẫn dắt đội tuyển quốc gia.

4. Thống kê huấn luyện viên
Dưới đây là thống kê chi tiết về thành tích huấn luyện của Miguel Muñoz theo từng câu lạc bộ và giai đoạn:
Đội | Từ | Đến | Thành tích | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Trận | Thắng | Hòa | Thua | Bàn thắng | Bàn thua | Hiệu số | Tỷ lệ thắng (%) | |||
Real Madrid | 21 tháng 2 năm 1959 | 13 tháng 4 năm 1959 | 9 | 5 | 2 | 2 | 31 | 9 | +22 | 55.56 |
Plus Ultra | 20 tháng 4 năm 1959 | 10 tháng 4 năm 1960 | 31 | 13 | 11 | 7 | 61 | 44 | +17 | 41.94 |
Real Madrid | 13 tháng 4 năm 1960 | 15 tháng 1 năm 1974 | 595 | 352 | 126 | 117 | 1194 | 533 | +661 | 59.16 |
Tây Ban Nha | 15 tháng 5 năm 1960 | 10 tháng 12 năm 1961 | 14 | 9 | 2 | 3 | 28 | 16 | +12 | 64.29 |
Granada | 1 tháng 7 năm 1975 | 20 tháng 5 năm 1976 | 38 | 9 | 12 | 17 | 36 | 58 | -22 | 23.68 |
Las Palmas | 1 tháng 7 năm 1977 | 1 tháng 6 năm 1979 | 72 | 27 | 21 | 24 | 103 | 92 | +11 | 37.50 |
Sevilla | 5 tháng 7 năm 1979 | 6 tháng 12 năm 1981 | 82 | 32 | 18 | 32 | 100 | 111 | -11 | 39.02 |
Tây Ban Nha | 27 tháng 10 năm 1982 | 17 tháng 6 năm 1988 | 59 | 30 | 15 | 14 | 101 | 57 | +44 | 50.85 |
Tổng cộng sự nghiệp | 900 | 477 | 207 | 216 | 1654 | 920 | +734 | 53.00 |
5. Danh hiệu và Thành tựu
Miguel Muñoz đã đạt được nhiều danh hiệu và vinh dự lớn trong suốt sự nghiệp của mình, cả với tư cách cầu thủ và huấn luyện viên.
5.1. Danh hiệu Cầu thủ
Real Madrid
- La Liga: 1953-54, 1954-55, 1956-57, 1957-58
- Cúp Latin: 1955, 1957
- Cúp C1 châu Âu: 1955-56, 1956-57, 1957-58
5.2. Danh hiệu Huấn luyện viên
Real Madrid
- La Liga: 1960-61, 1961-62, 1962-63, 1963-64, 1964-65, 1966-67, 1967-68, 1968-69, 1971-72
- Copa del Generalísimo: 1961-62, 1969-70
- Cúp C1 châu Âu: 1959-60, 1965-66
- Cúp bóng đá liên lục địa: 1960
Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha
- Giải vô địch bóng đá châu Âu 1984: Á quân

5.3. Vinh danh và Đánh giá Cá nhân
- Được tạp chí France Football xếp hạng là Huấn luyện viên vĩ đại thứ 14 mọi thời đại vào năm 2019.
- Là người đầu tiên trong lịch sử giành chức vô địch Cúp C1 châu Âu cả với tư cách cầu thủ và huấn luyện viên.
- Là huấn luyện viên phục vụ lâu nhất và thành công nhất của Real Madrid trong nhiều thập kỷ.
6. Qua đời
Miguel Muñoz qua đời tại Madrid vào ngày 16 tháng 7 năm 1990, hưởng thọ 68 tuổi. Nguyên nhân cái chết của ông là do xuất huyết từ giãn tĩnh mạch thực quản.
7. Di sản và Đánh giá
Miguel Muñoz để lại một di sản đồ sộ trong lịch sử bóng đá Tây Ban Nha, đặc biệt là với Real Madrid. Ông là một nhân vật trung tâm trong kỷ nguyên vàng son của câu lạc bộ, đầu tiên là với tư cách cầu thủ chủ chốt, sau đó là kiến trúc sư cho những thành công vang dội trên băng ghế huấn luyện.
Với tư cách cầu thủ, ông đã góp phần vào những chức vô địch La Liga và Cúp C1 châu Âu đầu tiên của Real Madrid. Tuy nhiên, di sản lớn nhất của ông nằm ở sự nghiệp huấn luyện. Việc ông trở thành người đầu tiên giành Cúp C1 châu Âu cả với tư cách cầu thủ và huấn luyện viên đã đặt ra một tiêu chuẩn mới và khẳng định tầm vóc vĩ đại của ông trong giới bóng đá. Ông đã xây dựng một Real Madrid thống trị cả giải quốc nội và châu lục trong suốt những năm 1960, với lối chơi tấn công đẹp mắt và hiệu quả.
Ngoài Real Madrid, vai trò của ông trong việc dẫn dắt đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha đến chung kết Euro 1984 cũng là một điểm nhấn quan trọng, cho thấy khả năng lãnh đạo và chiến thuật của ông ở cấp độ quốc tế. Miguel Muñoz được nhớ đến như một biểu tượng của sự thành công và đổi mới, người đã định hình một phần quan trọng của lịch sử bóng đá Tây Ban Nha và Real Madrid.