1. Cuộc đời
Mary Rand sinh ra và lớn lên tại Wells, Somerset, Anh Quốc, là con gái của ông Eric và bà Hilda Bignal.
1.1. Thời thơ ấu và giáo dục
Năm 16 tuổi, Mary Rand được Millfield School cấp học bổng điền kinh. Bà xuất sắc trong tất cả các môn thể thao và đã giành được nhiều danh hiệu tại các giải đấu của trường học toàn nước Anh. Bà đặc biệt nổi bật ở các nội dung nhảy cao, nhảy xa và chạy vượt rào. Năm 1956, bà được mời làm khách mời của đội tuyển Olympic tại một trại huấn luyện ở Brighton, nơi bà đã vượt qua những vận động viên nhảy cao xuất sắc nhất của Anh.
1.2. Sự nghiệp ban đầu
Ở tuổi 17, Rand đã thiết lập kỷ lục quốc gia Anh ở nội dung năm môn phối hợp với 4046 điểm. Bà giành huy chương bạc ở nội dung nhảy xa tại Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung 1958 và đứng thứ năm ở nội dung nhảy cao. Một tháng sau, bà đứng thứ bảy tại giải vô địch năm môn phối hợp châu Âu.
2. Hoạt động và Thành tựu Chính
Sự nghiệp của Mary Rand được đánh dấu bằng những thành công vang dội tại các kỳ Thế vận hội và các giải đấu quốc tế lớn, đặc biệt là tại Thế vận hội Tokyo 1964, nơi bà đã làm nên lịch sử cho điền kinh Anh.
2.1. Thế vận hội Mùa hè 1960 tại Rome
Tại Thế vận hội Mùa hè 1960 ở Rome, Mary Rand đã thiết lập kỷ lục Anh ở nội dung nhảy xa với 6.33 m trong vòng loại. Tuy nhiên, trong trận chung kết, bà đã phạm lỗi ở hai trong ba lần nhảy và chỉ đứng thứ chín. Bà cũng về thứ tư ở nội dung chạy vượt rào 80m.
2.2. Thế vận hội Mùa hè 1964 tại Tokyo
Tại Thế vận hội Mùa hè 1964 ở Tokyo, Rand đã lập kỷ lục Olympic ở nội dung nhảy xa trong vòng loại với thành tích 6.52 m. Trong trận chung kết, bà đã vượt qua đối thủ mạnh là nhà giữ kỷ lục thế giới Tatyana Schelkanova của Liên Xô và Irena Kirszenstein của Ba Lan. Cú nhảy đầu tiên của bà đạt 6.59 m, lập kỷ lục Anh. Tuy nhiên, ở vòng thứ năm, trên một đường chạy ướt và với sức gió ngược 1.6 m/s, bà đã phá vỡ kỷ lục thế giới với cú nhảy 6.76 m để giành huy chương vàng. Kỷ lục của bà tồn tại trong bốn năm cho đến khi bị phá vỡ bởi Viorica Viscopoleanu tại Thế vận hội Mùa hè 1968 ở Thành phố Mexico.

Rand cũng giành huy chương bạc ở nội dung năm môn phối hợp, với 5035 điểm, đưa bà lên vị trí thứ hai trong bảng xếp hạng mọi thời đại. Bà đã bị Irina Press đánh bại để giành huy chương vàng. Ngoài ra, bà còn giành huy chương đồng với tư cách là thành viên của đội Anh Quốc về thứ ba trong nội dung tiếp sức 4x100m. Tổng cộng, Mary Rand đã giành được ba huy chương tại một kỳ Thế vận hội.
Sáu ngày sau khi Rand giành huy chương vàng, người bạn cùng phòng của bà là Ann Packer đã giành chiến thắng ở nội dung chạy 800m. Packer nhận xét: "Mary là vận động viên tài năng nhất mà tôi từng thấy. Cô ấy giỏi như bất kỳ vận động viên nào có thể đạt được, chưa từng có ai giống cô ấy kể từ đó. Và tôi không tin rằng sẽ có ai như thế nữa."
2.3. Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung
Mary Rand đã có những thành tích đáng kể tại các kỳ Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung. Bà giành huy chương bạc ở nội dung nhảy xa tại Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung 1958 ở Cardiff, Wales, với thành tích 5.97 m. Sau đó, bà tiếp tục giành huy chương vàng ở nội dung nhảy xa tại Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung 1966 ở Kingston, Jamaica, với thành tích 6.36 m.
2.4. Các giải đấu và Kỷ lục khác
Tại Giải vô địch điền kinh châu Âu 1962 ở Belgrade, Nam Tư, Mary Rand đã giành huy chương đồng ở nội dung nhảy xa với thành tích 6.22 m và một huy chương đồng khác ở nội dung tiếp sức 4x100m với thời gian 44,9 giây.
Rand đã giành tổng cộng 12 chức vô địch quốc gia tại các Giải vô địch WAAA (Hiệp hội Điền kinh Nữ Anh): sáu danh hiệu nhảy xa (1959, 1961, và từ 1963 đến 1966), hai danh hiệu nhảy cao (1958 và 1959), hai danh hiệu vượt rào nước rút (1959 và 1966) và hai danh hiệu năm môn phối hợp (1959 và 1960).
Mary Rand cũng giữ kỷ lục thế giới ở nội dung nhảy ba bước từ năm 1959 đến 1981. Tuy nhiên, kỷ lục này không được công nhận chính thức là kỷ lục thế giới vì nội dung nhảy ba bước nữ chưa được Hiệp hội Liên đoàn Điền kinh Quốc tế (IAAF) công nhận cho đến năm 1990.
3. Đời tư

Khoảng năm 1960, Mary Bignal hẹn hò với vận động viên mười môn phối hợp người Hà Lan Eef Kamerbeek. Năm 1961, bà gặp vận động viên chèo thuyền Sid Rand. Ba ngày sau khi gặp mặt, bà đã đồng ý kết hôn với ông và họ làm đám cưới năm tuần sau đó. Họ có một con gái tên là Alison. Cuộc hôn nhân này kéo dài năm năm.
Vào tháng 12 năm 1969, bà kết hôn với người chồng thứ hai, vận động viên người Hoa Kỳ Bill Toomey, nhà vô địch mười môn phối hợp tại Thế vận hội Mùa hè 1968. Cuộc hôn nhân này kéo dài 22 năm và họ có hai con gái, Samantha và Sarah. Sau đó, bà kết hôn với John Reese và hiện đang sống cùng ông ở Atascadero, California, Hoa Kỳ. Bà mang hai quốc tịch Anh Quốc và Hoa Kỳ.
4. Giải thưởng và Vinh danh
Mary Rand được trao tặng MBEEnglish (Huân chương Đế quốc Anh) vào Danh sách Vinh danh Năm mới 1965 vì những đóng góp cho điền kinh. Bà cũng được bình chọn là Nhân vật Thể thao của Năm của BBC vào năm 1964.
Có một tấm bia tưởng niệm kỷ lục nhảy xa thế giới 6.76 m của Rand tại Thế vận hội 1964 được đặt tại Quảng trường Chợ ở Wells, với khoảng cách được đánh dấu bằng một hàng vòng tròn Olympic được gắn vào vỉa hè.
Năm 2009, Mary Rand được vinh danh vào Đại sảnh Danh vọng Điền kinh Anh. Ngày 26 tháng 1 năm 2012, thành phố Wells đã trao tặng bà danh hiệu Tự do của Thành phố, sau một chiến dịch được khởi xướng bởi cư dân Wells là Tony Williams.
5. Giải nghệ và Tầm ảnh hưởng
Sau Thế vận hội Tokyo, cường độ tập luyện của Mary Rand giảm đi, nhưng bà vẫn giành huy chương vàng ở nội dung nhảy xa tại Đại hội Thể thao Khối Thịnh vượng chung 1966. Do chấn thương, bà đã không thể tham gia đội tuyển Olympic Anh năm 1968 và giải nghệ vào tháng 9 cùng năm.
Mary Rand được coi là "Cô gái Vàng" của điền kinh Anh, và sau này danh hiệu đó được kế thừa bởi người bạn và đồng đội ở câu lạc bộ London Olympiades của bà, Lillian Board. Bà là một biểu tượng và người tiên phong trong thể thao nữ Anh, có ảnh hưởng tích cực đến các vận động viên thế hệ sau. Như Ann Packer đã nói, tài năng và thành tựu của bà đã để lại một dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử điền kinh.
6. Đánh giá
Mary Rand là một trong những vận động viên vĩ đại nhất trong lịch sử điền kinh Anh. Với việc giành huy chương vàng Olympic và phá kỷ lục thế giới ở nội dung nhảy xa, cùng với hai huy chương khác tại cùng một kỳ Thế vận hội, bà đã trở thành một anh hùng dân tộc và một nguồn cảm hứng to lớn. Bà không chỉ là nữ vận động viên Anh đầu tiên giành vàng Olympic trong điền kinh mà còn là người tiên phong, mở đường cho các thế hệ vận động viên nữ sau này. Những thành tích phi thường và tinh thần kiên cường của bà đã củng cố vị thế của bà như một huyền thoại thể thao, người đã định hình và nâng tầm điền kinh nữ tại Anh.