1. Tiểu sử
Luther Halsey Gulick có một bối cảnh gia đình độc đáo với nhiều thế hệ là nhà truyền giáo và những người hoạt động trong lĩnh vực xã hội. Ông sinh ra tại Osaka, Nhật Bản, và trải qua quá trình giáo dục học thuật bài bản tại Hoa Kỳ, đặt nền móng cho sự nghiệp lẫy lừng của mình trong lĩnh vực hành chính công.
1.1. Xuất thân và bối cảnh
Gulick sinh ngày 17 tháng 1 năm 1892, tại Osaka, Nhật Bản. Cha ông là Sidney Lewis Gulick (1860-1945), một nhà truyền giáo thuộc Giáo hội Giám lý, và mẹ ông là Clara May (Fisher) Gulick. Gia đình Gulick nổi tiếng với truyền thống truyền giáo lâu đời. Peter Johnson Gulick (1796-1877), ông cố của Luther Gulick, là một trong những nhà truyền giáo đầu tiên đến Vương quốc Hawaii. Ông nội của ông là Luther Halsey Gulick Sr. (1828-1891), cũng là một nhà truyền giáo. Chú của ông, Luther Gulick Jr. (1865-1918), là một bác sĩ, một học giả về giáo dục thể chất, và là người sáng lập Camp Fire USA, một tổ chức thanh thiếu niên nổi tiếng.
1.2. Giáo dục
Luther Gulick đã hoàn thành chương trình học đại học tại Đại học Oberlin, tốt nghiệp vào năm 1914. Sau đó, ông tiếp tục theo học tại Đại học Columbia, nơi ông nhận bằng Tiến sĩ (Ph.D.) vào năm 1920. Quá trình giáo dục này đã trang bị cho ông nền tảng kiến thức vững chắc về khoa học chính trị và hành chính, chuẩn bị cho vai trò của ông trong việc định hình lĩnh vực hành chính công.
2. Sự nghiệp và Hoạt động
Sự nghiệp của Luther Halsey Gulick trải dài cả trong lĩnh vực học thuật và phục vụ công cộng, nơi ông đã áp dụng những lý thuyết của mình vào thực tiễn và tư vấn cho các cấp chính quyền cao nhất.
2.1. Sự nghiệp học thuật
Từ năm 1931 đến 1942, Gulick giảng dạy tại Đại học Columbia, nơi ông được bổ nhiệm làm Giáo sư Eaton về Khoa học và Hành chính Đô thị. Song song với vai trò giảng dạy, ông còn giữ vị trí quan trọng tại Viện Hành chính Công (Institute of Public Administration). Ông trở thành chủ tịch của viện vào năm 1921 và giữ chức vụ này cho đến năm 1962. Sau đó, ông tiếp tục làm chủ tịch hội đồng quản trị của viện cho đến năm 1982. Viện này, cùng với Cục Nghiên cứu Đô thị New York (New York's Bureau of Municipal Research), là những tổ chức mà Gulick đã áp dụng các mô hình tổ chức và quản lý của mình.
2.1.1. Phục vụ công cộng và Tư vấn chính phủ
Luther Gulick có kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực công vụ và tư vấn chính phủ. Từ năm 1936 đến 1938, ông là thành viên của Ủy ban Quản lý Hành chính (Committee on Administrative Management), thường được biết đến với tên gọi Ủy ban Brownlow (Brownlow Committee), một ủy ban gồm ba thành viên. Vào năm 1937, ông được Tổng thống Franklin D. Roosevelt bổ nhiệm để tái tổ chức nhánh hành pháp của chính phủ liên bang.
Ngoài ra, từ năm 1954 đến 1956, Gulick từng giữ chức vụ Giám đốc Hành chính Thành phố New York, nơi ông đã áp dụng các nguyên tắc hành chính của mình vào quản lý đô thị. Những kinh nghiệm thực tiễn này đã giúp ông phát triển và kiểm chứng các lý thuyết của mình trong môi trường thực tế.
3. Thành tựu và Tư tưởng chính
Luther Halsey Gulick đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lĩnh vực hành chính công thông qua những đóng góp lý thuyết và tư tưởng đột phá của mình, đặc biệt là khái niệm POSDCORB và quan điểm về mối quan hệ giữa chính trị và hành chính.
3.1. Lý thuyết POSDCORB
Trong số nhiều thành tựu của mình trong lĩnh vực hành chính công, Gulick có lẽ được biết đến nhiều nhất với các chức năng của giám đốc điều hành được thể hiện trong từ viết tắt POSDCORB. Khái niệm này được ông phát triển để mô tả bảy chức năng thiết yếu của quản lý hành chính:
- Planning (Lập kế hoạch): Xác định mục tiêu, phương pháp và quy trình để đạt được mục tiêu.
- Organizing (Tổ chức): Xây dựng cấu trúc quyền hạn, phân công nhiệm vụ và trách nhiệm.
- Staffing (Nhân sự): Tuyển dụng, đào tạo và duy trì đội ngũ nhân viên.
- Directing (Chỉ đạo): Ra quyết định và đưa ra các chỉ thị để thực hiện công việc.
- Coordinating (Điều phối): Đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận và cá nhân.
- Reporting (Báo cáo): Cập nhật thông tin về tiến độ và kết quả công việc cho những người có liên quan.
- Budgeting (Ngân sách): Lập kế hoạch tài chính, kiểm soát chi tiêu và quản lý nguồn lực.
Mặc dù một số yếu tố của POSDCORB có thể đã tồn tại trước Gulick, nhưng ông là người đã tổng hợp và định hình chúng thành một khuôn khổ có hệ thống, phản ánh cách các tổ chức của ông tiếp cận các dự án.
3.2. Lý thuyết hành chính
Gulick là một trong những nhà hành chính học chính thống hàng đầu. Ông đã đưa ra quan điểm rằng hiệu quả là "tiên đề số một" trong hệ thống giá trị hành chính. Trong thời đại mà chính trị hành chính nhị nguyên luận (sự tách biệt giữa chính trị và hành chính) đang là xu hướng phổ biến, Gulick đã lập luận rằng việc tách rời hai lĩnh vực này là không thể. Ông tin rằng chính trị và hành chính có mối quan hệ không thể tách rời, và việc phân biệt chúng một cách cứng nhắc là không thực tế. Quan điểm này của ông đã thách thức tư duy chủ đạo thời bấy giờ và góp phần vào cuộc tranh luận về bản chất của hành chính công.
3.3. Ảnh hưởng đến Chính sách Kinh tế
Gulick cũng có những đóng góp đáng kể vào chính sách kinh tế. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, ông cùng với nhà kinh tế học Alvin Hansen đã ủng hộ mạnh mẽ các chính sách Keynesian nhằm thúc đẩy việc làm đầy đủ sau chiến tranh. Sự vận động của họ đã giúp thuyết phục John Maynard Keynes tham gia phát triển các kế hoạch hậu chiến cho nền kinh tế quốc tế, trong đó nhấn mạnh đáng kể vào thương mại tự do. Điều này liên kết trực tiếp với ý tưởng của Gulick về sự can thiệp của chính phủ để ổn định xã hội và thúc đẩy phúc lợi, thể hiện tầm nhìn rộng lớn của ông về vai trò của hành chính trong việc đạt được các mục tiêu kinh tế và xã hội.
4. Các ấn phẩm chính
Luther Halsey Gulick là tác giả của nhiều cuốn sách và bài báo có ảnh hưởng lớn đến lĩnh vực hành chính công. Các tác phẩm của ông đã góp phần định hình lý thuyết và thực tiễn quản lý hành chính.
- Evolution of the Budget in Massachusetts (1920)
- Papers on the Science of Administration (1937), đồng biên tập với Lyndall Urwick. Cuốn sách này bao gồm các bài viết quan trọng như:
- "Notes on the Theory of Organization" (1937), trình bày chi tiết về các chức năng quản lý, bao gồm POSDCORB.
- "Science, values and public administration" (1937), thảo luận về mối quan hệ giữa khoa học, giá trị và hành chính công.
- Administrative Reflections from World War II (1948)
- American Forest Policy (1951)
- The Metropolitan Problems and American Ideas (1966)
5. Đời tư
Luther Halsey Gulick đã trải qua hai cuộc hôn nhân và có hai người con. Người vợ đầu tiên của ông là Helen Swift, bà qua đời vào năm 1969. Sau đó, ông tái hôn với Carol W. Moffett, nhưng bà cũng qua đời vào năm 1989. Ông có hai người con trai là Luther Halsey Gulick Jr. và Clarence Gulick.
6. Qua đời
Luther Halsey Gulick qua đời vào ngày 10 tháng 1 năm 1993, tại Greensboro, Vermont, chỉ một tuần trước sinh nhật lần thứ 101 của mình. Ông hưởng thọ 100 tuổi.
7. Đánh giá và Ảnh hưởng
Luther Halsey Gulick được công nhận rộng rãi là một trong những chuyên gia hàng đầu và là nhân vật có ảnh hưởng sâu rộng trong lĩnh vực hành chính công. Ông được coi là một trong những người tiên phong của trường phái hành chính học chính thống, với những đóng góp quan trọng cả về lý thuyết lẫn thực tiễn.
Lý thuyết POSDCORB của ông vẫn là một trong những khuôn khổ quản lý được trích dẫn và giảng dạy rộng rãi nhất trong hành chính công, cung cấp một cách tiếp cận có hệ thống để hiểu và thực hiện các chức năng quản lý. Mặc dù có những tranh luận về tính nguyên bản hoàn toàn của POSDCORB, nhưng Gulick đã thành công trong việc tổng hợp và phổ biến các nguyên tắc này, biến chúng thành một công cụ hữu ích cho các nhà quản lý.
Quan điểm của Gulick về mối quan hệ giữa chính trị và hành chính, đặc biệt là lập luận của ông về sự không thể tách rời giữa hai lĩnh vực này, đã thách thức chính trị hành chính nhị nguyên luận phổ biến thời bấy giờ và mở ra những cuộc thảo luận sâu sắc hơn về bản chất của quản lý công. Ông đã nhấn mạnh rằng hiệu quả là một giá trị cốt lõi trong hành chính, nhưng cũng nhận ra rằng các quyết định hành chính luôn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị và giá trị xã hội.
Ngoài ra, sự tham gia của ông vào Ủy ban Brownlow và vai trò cố vấn cho Tổng thống Franklin D. Roosevelt trong việc tái tổ chức nhánh hành pháp đã chứng minh khả năng áp dụng lý thuyết vào thực tiễn quản lý nhà nước ở cấp cao nhất. Những đóng góp của ông vào việc thúc đẩy các chính sách Keynesian sau Chiến tranh thế giới thứ hai cũng cho thấy tầm nhìn của ông về vai trò của chính phủ trong việc ổn định kinh tế và đảm bảo phúc lợi xã hội.
Nhìn chung, Luther Halsey Gulick không chỉ là một học giả uyên bác mà còn là một nhà thực hành tài ba, người đã để lại di sản lâu dài, định hình cách chúng ta hiểu và thực hiện hành chính công trong bối cảnh hiện đại. Tư tưởng của ông vẫn tiếp tục được nghiên cứu và áp dụng, góp phần vào việc xây dựng một nền hành chính hiệu quả và có trách nhiệm.