1. Cuộc đời
Cuộc đời của Johannes Falkenberg được đánh dấu bằng quá trình giáo dục học vấn sâu rộng và lập trường chính trị, thần học kiên định của ông trong những giai đoạn biến động lớn của lịch sử châu Âu.
1.1. Thời thơ ấu và Giáo dục
Ít thông tin được biết về thời thơ ấu của Johannes Falkenberg, ngoại trừ việc ông sinh ra ở Jastrzębniki, một địa danh thuộc Pomerania. Sau đó, ông gia nhập Dòng Đa Minh và trải qua thời gian tập sự tại tu viện ở Kammin. Việc ông đạt danh vị Thạc sĩ Thần học Thánh cho thấy ông đã dành nhiều năm để giảng dạy triết học và thần học trong dòng tu của mình, điều này cũng minh chứng cho trình độ học vấn uyên thâm của ông.
1.2. Hoạt động Thần học và Lập trường Chính trị
Trong sự nghiệp thần học và chính trị của mình, Falkenberg đã thể hiện lập trường kiên quyết đối lập với các Ngụy giáo hoàng trong bối cảnh Ly giáo Tây phương. Trái ngược với nhiều thành viên cùng dòng và cả Tổng phụ trách dòng, Bernard de Datis, những người kiên quyết ủng hộ Ngụy giáo hoàng Alêxanđrô V và Ngụy giáo hoàng Gioan XXIII, Falkenberg lại là người trung thành với Giáo hoàng Grêgôriô XII. Ông thậm chí đã công khai phản đối Bernard de Datis tại Công đồng Constance, từ chối công nhận ông này là cấp trên của mình.
2. Hoạt động và Tác phẩm Chính
Các hoạt động và tác phẩm chính của Johannes Falkenberg thể hiện rõ lập trường thần học và chính trị cực đoan của ông, đặc biệt trong các cuộc xung đột lớn của thời đại.
2.1. Vai trò trong Ly giáo Tây phương
Johannes Falkenberg đã thể hiện lập trường mạnh mẽ trong Ly giáo Tây phương, ủng hộ Giáo hoàng Grêgôriô XII và kiên quyết phản đối các Ngụy giáo hoàng đương thời. Sự phản đối này của ông gay gắt đến mức ông đã công khai từ chối công nhận Bernard de Datis, Tổng phụ trách Dòng Đa Minh của mình, là cấp trên tại Công đồng Constance. Điều này cho thấy sự kiên định về quan điểm thần học và lòng trung thành cá nhân của ông đối với một bên trong cuộc ly giáo.
2.2. Tranh chấp giữa Hiệp sĩ Teuton và Ba Lan-Litva
Johannes Falkenberg đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Hiệp sĩ Teuton trong cuộc xung đột kéo dài của họ với Vương quốc Ba Lan dưới quyền Vua Jogaila và Đại công quốc Litva dưới quyền Đại công tước Vytautas. Hiệp sĩ Teuton đã tiến hành một cuộc "thập tự chinh" kéo dài hàng trăm năm chống lại Đại công quốc Litva, vốn vẫn còn theo ngoại giáo vào thời điểm đó. Khi cả hai bên đệ trình tranh chấp để Công đồng Constance phân xử, Falkenberg đã tích cực ủng hộ lập trường của Hiệp sĩ Teuton.
2.3. Các Tác phẩm Chính và Tư tưởng Gây tranh cãi
Johannes Falkenberg đã biên soạn một số tác phẩm thể hiện các ý tưởng cốt lõi, niềm tin và hệ tư tưởng học thuật, chính trị cực đoan của mình, đặc biệt là các quan điểm gây tranh cãi về việc tiêu diệt các dân tộc khác.
2.3.1. Liber de doctrina
Tác phẩm quan trọng nhất của Falkenberg là Liber de doctrina, được xuất bản năm 1416. Trong tác phẩm này, ông công khai phản đối học giả người Ba Lan Paulus Vladimiri. Liber de doctrina lập luận rằng Vua Ba Lan và những người ủng hộ ông là những kẻ thờ ngẫu tượng và những người không tin đạo, và rằng việc chống đối họ là hành động cao cả và đáng khen ngợi.
Trong Liber de doctrina, Falkenberg còn biện minh cho việc chuyên chính mà Dòng Phanxicô Jean Petit đã ủng hộ. Ông kết luận rằng việc giết hại Vua Ba Lan và những người liên quan là hành động hợp pháp. Hơn nữa, Falkenberg còn tuyên bố rằng "Hoàng đế có quyền giết hại ngay cả những người ngoại đạo ôn hòa chỉ vì họ là những người ngoại đạo (...). Người Ba Lan đáng phải chết vì bảo vệ những kẻ ngoại đạo, và nên bị tiêu diệt nhiều hơn cả những kẻ ngoại đạo; họ nên bị tước bỏ chủ quyền và bị biến thành nô lệ." Stanisław F. Belch trong tác phẩm Paulus Vladimiri and his Doctrine concerning International Law and Politics đã viết rằng Johannes Falkenberg là nhà văn đầu tiên công thức hóa việc biện minh cho tư tưởng diệt chủng.
2.3.2. Satira và Tres tractatuli
Ngoài Liber de doctrina, Falkenberg còn xuất bản Satira vào năm 1412. Tác phẩm này tiếp tục công kích người Ba Lan và Vua Jogaila, mặc dù vào thời điểm đó, Vua Jogaila và cả Litva đã theo Kitô giáo. Falkenberg gọi Vua Jogaila là "một con chó điên", không xứng đáng làm vua.
Trong một tác phẩm sau này, Tres tractatuli, xuất bản năm 1416, Falkenberg đã cố gắng bác bỏ các học giả như Jean Gerson, Pierre d'Ailly và các tiến sĩ khác của Đại học Paris, những người đã lên án các tác phẩm của Jean Petit. Hơn nữa, trong tác phẩm này, ông còn phủ nhận quyền của các Giám mục trong việc tuyên bố cuốn sách của ông hay bất kỳ phần nào trong đó là dị giáo, khẳng định rằng trong các vấn đề về đức tin, chỉ có Giáo hoàng và các công đồng chung mới là những người không thể sai lầm.
3. Phê bình và Tranh cãi
Các hành động, quyết định và đặc biệt là tư tưởng của Johannes Falkenberg đã phải đối mặt với nhiều chỉ trích và tranh cãi gay gắt từ các thể chế tôn giáo và các học giả, đặc biệt là về việc ông biện hộ cho các hành vi bạo lực cực đoan.
3.1. Phán quyết của Công đồng Constance và Dòng Đa Minh
Theo lệnh của Tổng giám mục Nicolaus của Gniezno, Johannes Falkenberg đã bị bắt giam. Người Ba Lan yêu cầu kết tội ông vì dị giáo, nhưng không thành công. Mặc dù vậy, các tác phẩm của ông đã bị Công đồng Constance lên án là "phỉ báng một cách tai tiếng", nhưng không phải là dị giáo. Một phán quyết tương tự đã được Dòng Đa Minh đưa ra tại Strasbourg từ tháng 5 đến tháng 6 năm 1417, kết án ông phải ngồi tù chung thân.
3.2. Đánh giá về việc Biện hộ cho Diệt chủng
Sự biện hộ của Johannes Falkenberg cho diệt chủng là một điểm gây tranh cãi lớn trong lịch sử. Tư tưởng của ông về quyền tiêu diệt người ngoại đạo và người Ba Lan, biến họ thành nô lệ, đã bị các học giả hiện đại phê phán nặng nề. Quan điểm này không chỉ là một thách thức đối với phẩm giá con người mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của luật pháp quốc tế và các diễn ngôn về nhân quyền. Ông được coi là một trong những người đầu tiên đã hệ thống hóa và biện hộ cho một tư tưởng cực đoan như vậy trong bối cảnh học thuật và tôn giáo.
4. Cái chết
Sau khi bị Dòng Đa Minh kết án tù chung thân, Giáo hoàng Martinô V đã đưa Johannes Falkenberg về Rôma cùng mình và giam giữ ông trong nhiều năm. Tuy nhiên, không rõ liệu ông có lấy lại được tự do hay đã chết trong tù. Ông được cho là đã qua đời vào khoảng năm 1418.
5. Ảnh hưởng và Đánh giá Lịch sử
Các tác phẩm và lập trường của Johannes Falkenberg, đặc biệt là việc biện hộ cho tư tưởng diệt chủng, đã tạo tiền lệ đáng báo động cho các diễn ngôn về quyền lực và sự loại trừ trong bối cảnh xã hội Trung Cổ.
5.1. Đánh giá Lịch sử
Johannes Falkenberg là một nhân vật phức tạp và gây tranh cãi trong lịch sử thần học và chính trị thời Trung Cổ. Mặc dù có học vấn uyên thâm và là một nhà thần học Đa Minh, nhưng các tác phẩm và lập trường của ông, đặc biệt là việc biện hộ cho tư tưởng diệt chủng đối với người Ba Lan và những người ngoại đạo, đã khiến ông trở thành một trong những nhà tư tưởng cực đoan nhất thời bấy giờ. Ông được xem là người đi tiên phong trong việc hợp thức hóa các hành vi bạo lực tập thể, và tư tưởng của ông đã tạo tiền lệ đáng báo động cho các diễn ngôn về quyền lực và sự loại trừ trong bối cảnh xã hội Trung Cổ. Đánh giá lịch sử về Falkenberg thường nhấn mạnh sự lệch lạc trong lập luận thần học của ông khi nó được sử dụng để biện minh cho sự tàn bạo, trái ngược với các giá trị cốt lõi của Kitô giáo và phẩm giá con người.