1. Thời niên thiếu và Bối cảnh
1.1. Sinh và Thời niên thiếu
Herbert Prohaska sinh ngày 8 tháng 8 năm 1955 tại Vienna, Áo. Biệt danh của ông, SchneckerlSchneckerl (tóc xoăn)German, là một từ tiếng Vienna dùng để chỉ tóc xoăn, bắt nguồn từ kiểu tóc xoăn đặc trưng của ông khi còn trẻ. Prohaska cao 180 cm và nặng 76 kg.
1.2. Phong cách thi đấu
Prohaska là một tiền vệ tài năng, thanh lịch và giàu sức chiến đấu. Ông thường thi đấu ở vai trò tiền vệ kiến thiết lùi sâu, nổi tiếng với kỹ thuật cá nhân điêu luyện, tư duy chiến thuật thông minh, khả năng chuyền bóng chính xác cùng phong thái thi đấu điềm tĩnh và quyết liệt.
2. Sự nghiệp thi đấu
2.1. Sự nghiệp cấp câu lạc bộ
Prohaska bắt đầu sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp của mình vào năm 1972 tại câu lạc bộ Austria Wien. Trong giai đoạn đầu từ năm 1972 đến 1980, ông đã giúp câu lạc bộ giành được 4 chức vô địch quốc gia Áo (1976, 1978, 1979, 1980) và 3 Cúp Áo (1974, 1977, 1980).
Năm 1980, ông chuyển đến câu lạc bộ Inter Milan của Ý. Trong mùa giải thứ hai với đội bóng có biệt danh Nerazzurri, ông đã cùng Inter giành được Coppa Italia vào năm 1982.
Năm 1982, Prohaska gia nhập A.S. Roma, một câu lạc bộ khác của Ý. Ngay trong mùa giải đầu tiên, ông đã cùng AS Roma giành chức vô địch Ý (Scudetto) vào năm 1983. Thành công của Prohaska với tư cách là cầu thủ chủ chốt tại Serie A đã có ảnh hưởng lớn đến nhiều cầu thủ Áo khác muốn chuyển đến Ý, vào thời điểm đó Serie A vẫn còn tương đối hạn chế đối với cầu thủ nước ngoài.
Năm 1983, ông trở lại FK Austria Wien để kết thúc sự nghiệp thi đấu của mình. Trong giai đoạn thứ hai này (1983-1989), ông đã bổ sung thêm 3 chức vô địch quốc gia Áo (1984, 1985, 1986) và 1 Cúp Áo (1986), cùng với một Siêu cúp Áo năm 1997, nâng tổng số danh hiệu Vô địch quốc gia Áo của mình lên 7 và Cúp Áo lên 4.
2.2. Sự nghiệp quốc tế
Prohaska có trận ra mắt cho Đội tuyển bóng đá quốc gia Áo vào tháng 11 năm 1974 trong một trận đấu giao hữu với Thổ Nhĩ Kỳ. Ông đã tham dự hai kỳ FIFA World Cup: Giải vô địch bóng đá thế giới 1978 tại Argentina và Giải vô địch bóng đá thế giới 1982 tại Tây Ban Nha.
Ông đã có tổng cộng 83 lần ra sân và ghi được 10 bàn thắng cho đội tuyển quốc gia. Tại World Cup 1978, Prohaska là một thành viên của đội tuyển Áo đã đánh bại Tây Đức với tỷ số 3-2 trong trận đấu cuối cùng của vòng bảng thứ hai, một chiến thắng được mệnh danh là "Phép màu Córdoba". Tại World Cup 1982, ông cũng góp mặt trong trận đấu gây tranh cãi giữa Tây Đức và Áo, còn được gọi là "Nỗi nhục Gijón". Trận đấu đó đã bị chỉ trích rộng rãi vì lối chơi thiếu tinh thần thể thao, khi cả hai đội dường như ngừng tấn công sau khi Tây Đức dẫn trước 1-0, đảm bảo cả hai đội đều đi tiếp vào vòng trong.
Trận đấu quốc tế cuối cùng của ông là trận đấu thuộc vòng loại World Cup vào tháng 6 năm 1989 gặp Iceland. Ông đã giải nghệ trước Giải vô địch bóng đá thế giới 1990, mặc dù Áo sau đó đã giành quyền tham dự giải đấu này.
3. Sự nghiệp huấn luyện viên
Sau khi giải nghệ cầu thủ vào năm 1989, Prohaska nhanh chóng chuyển sang vai trò huấn luyện viên. Ông đã có hai giai đoạn dẫn dắt FK Austria Wien. Từ năm 1990 đến 1992, ông đã giúp câu lạc bộ giành được 2 chức vô địch quốc gia Áo (1991, 1992) và 2 Cúp Áo (1990, 1992).
Năm 1993, Prohaska được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của Đội tuyển bóng đá quốc gia Áo. Ông đã thành công đưa đội tuyển quốc gia vượt qua vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 1998 tại Pháp với tư cách đội đầu bảng. Ông tiếp tục dẫn dắt đội tuyển tại vòng chung kết giải đấu này. Tuy nhiên, vào ngày 27 tháng 3 năm 1999, ông đã từ chức sau thất bại nặng nề 0-9 trước Tây Ban Nha trong trận đấu thuộc vòng loại Giải vô địch bóng đá châu Âu 2000.
Sau khi rời đội tuyển quốc gia, Prohaska trở lại dẫn dắt FK Austria Wien một lần nữa từ năm 1999 đến 2000.
4. Giải thưởng và Danh hiệu
Herbert Prohaska đã nhận được nhiều giải thưởng cá nhân và danh hiệu tập thể trong suốt sự nghiệp cầu thủ và huấn luyện viên của mình.
Cá nhân
- Cầu thủ xuất sắc nhất Áo (Krone-Fußballerwahl): 1975, 1985
- Cầu thủ xuất sắc nhất Áo (APA-Fußballerwahl): 1984, 1985, 1988
- Cầu thủ Vàng của UEFA (Đại diện Áo): Tháng 11 năm 2003
- Cầu thủ Áo của Thế kỷ: Tháng 8 năm 2004
- Huấn luyện viên xuất sắc nhất Áo (Krone-Fußballerwahl): 1997
- Huân chương Quốc gia Áo: 2005
Với tư cách cầu thủ
- Giải bóng đá vô địch quốc gia Áo: 7 lần (1976, 1978, 1979, 1980, 1984, 1985, 1986)
- Cúp bóng đá Áo: 4 lần (1974, 1977, 1980, 1986)
- Siêu cúp bóng đá Áo: 1 lần (1997)
- Giải bóng đá vô địch quốc gia Ý: 1 lần (1983)
- Cúp bóng đá Ý: 1 lần (1982)
Với tư cách huấn luyện viên
- Giải bóng đá vô địch quốc gia Áo: 2 lần (1991, 1992)
- Cúp bóng đá Áo: 2 lần (1990, 1992)
5. Hoạt động truyền thông
Sau khi kết thúc sự nghiệp huấn luyện, Herbert Prohaska trở thành một chuyên gia và bình luận viên bóng đá nổi tiếng cho Đài Truyền hình Áo (ORF). Ông nổi tiếng với những nhận xét sắc sảo và đôi khi hài hước.
Một trong những nhận xét đáng chú ý của ông là tại Giải vô địch bóng đá thế giới 2006, khi ông đưa ra gợi ý rằng sai lầm nổi tiếng của trọng tài Graham Poll khi rút thẻ vàng ba lần cho một cầu thủ có thể là do ông này đã uống quá nhiều rượu trước trận đấu.
6. Đánh giá và Tầm ảnh hưởng
Herbert Prohaska được công nhận rộng rãi là một trong những cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất mọi thời đại của Áo. Di sản của ông trong bóng đá Áo không chỉ nằm ở những danh hiệu giành được mà còn ở phong cách thi đấu đầy kỹ thuật và thông minh đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ cầu thủ sau này.
Sự thành công của ông tại Serie A của Ý đã mở đường và khuyến khích nhiều cầu thủ Áo khác tìm kiếm cơ hội thi đấu ở nước ngoài. Sự nghiệp của Prohaska, từ cầu thủ đến huấn luyện viên và chuyên gia truyền thông, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử bóng đá Áo, củng cố vị thế của ông như một biểu tượng quốc gia. Việc ông được vinh danh là Cầu thủ Vàng của UEFA và Cầu thủ Áo của Thế kỷ là minh chứng rõ ràng cho tầm ảnh hưởng và sự công nhận bền vững của ông.