1. Tổng quan
Inada Etsuko (稲田 悦子Inada EtsukoJapanese, sinh ngày 8 tháng 2 năm 1924 - mất ngày 8 tháng 7 năm 2003) là một vận động viên trượt băng nghệ thuật và huấn luyện viên người Nhật Bản. Bà được coi là một trong những người tiên phong của trượt băng nghệ thuật nữ Nhật Bản, với những đóng góp to lớn cho sự phát triển của môn thể thao này tại quốc gia. Bà là nữ vận động viên đầu tiên đại diện cho Nhật Bản tham dự Thế vận hội Mùa đông, mở ra một kỷ nguyên mới cho thể thao nữ giới tại đất nước mặt trời mọc. Inada Etsuko đã giành tổng cộng bảy chức vô địch quốc gia trong suốt sự nghiệp thi đấu của mình, bao gồm cả thời kỳ trước và sau Chiến tranh thế giới thứ hai, thể hiện sự kiên cường và tài năng vượt trội. Cuộc đời và sự nghiệp của bà không chỉ là một chuỗi thành tích thể thao mà còn là nguồn cảm hứng về sự cống hiến và nỗ lực không ngừng nghỉ, có ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa và xã hội Nhật Bản.
2. Cuộc sống ban đầu và học vấn
Inada Etsuko sinh ngày 8 tháng 2 năm 1924 tại Osaka, Nhật Bản. Bà là con gái út của một gia đình sở hữu tiệm đồng hồ Inada ở Osaka. Ngay từ khi còn nhỏ, Inada đã bộc lộ năng khiếu đặc biệt với môn trượt băng nghệ thuật. Năm 1932, ở tuổi lên 8, bà bắt đầu được huấn luyện dưới sự chỉ dẫn của huấn luyện viên Yasuzo Nagai.
Bà theo học và tốt nghiệp Trường Nữ sinh Cao cấp Baika (梅花高等女学校). Sau khi tốt nghiệp, Inada tiếp tục theo học tại một trường chuyên nghiệp để trau dồi khả năng tiếng Anh, thể hiện sự quan tâm đến học vấn ngoài sự nghiệp thể thao.
3. Sự nghiệp trượt băng
Sự nghiệp vận động viên trượt băng nghệ thuật của Inada Etsuko trải dài qua nhiều thập kỷ, chứng kiến những thăng trầm lịch sử của Nhật Bản và thế giới.
3.1. Sự nghiệp trước chiến tranh và lần đầu tham dự Olympic
Inada Etsuko sớm khẳng định tài năng của mình trong làng trượt băng nghệ thuật Nhật Bản. Năm 1933-1934, bà giành chức vô địch Giải vô địch trượt băng nghệ thuật trẻ em Nhật Bản và tiếp tục lên ngôi vô địch Giải vô địch trượt băng nghệ thuật Nhật Bản năm 1934-1935.
Tháng 11 năm 1935, tại vòng loại tuyển chọn đội tuyển quốc gia Nhật Bản, Inada đã giành chiến thắng thuyết phục với tổng số điểm là NaN Q 1745.3, bỏ xa đối thủ xếp thứ hai Tamako Togo hơn NaN Q 300 điểm. Đặc biệt, màn trình diễn ở cả phần thi bắt buộc và tự do của bà đều đạt số điểm cao vượt trội so với các vận động viên nam cùng thời. Các nhà phê bình thời đó đã hết lời ca ngợi bà, nhận xét rằng "Dù thân hình nhỏ bé, Inada đã hoàn thành phần thi bắt buộc một cách xuất sắc, với độ chính xác trong các động tác xoay vòng mà ngay cả các vận động viên nam cũng không thể sánh kịp". Khi nhận được tin được chọn vào đội tuyển, Inada đã bộc lộ sự tự tin đầy thú vị, nói rằng "Tôi chỉ sợ mỗi chị Sonja Henie thôi".
Tháng 1 năm 1936, Inada tham dự Giải vô địch trượt băng nghệ thuật châu Âu được tổ chức tại Berlin, Đức. Trong thời gian này, bà đã có cuộc gặp gỡ và bắt tay với Tổng thống Adolf Hitler.
Vào tháng 2 cùng năm, ở tuổi 12, Inada Etsuko đã làm nên lịch sử khi trở thành nữ vận động viên Nhật Bản đầu tiên tham dự Thế vận hội Mùa đông Garmisch-Partenkirchen 1936 tại Đức. Đây không chỉ là kỷ lục về vận động viên Nhật Bản trẻ nhất tham dự Olympic (áp dụng cho cả Thế vận hội Mùa đông và Mùa hè cho đến năm 2020) mà còn là lần duy nhất một nữ vận động viên Nhật Bản tham gia Thế vận hội Mùa đông trước Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trong giải đấu này, Inada gây ấn tượng mạnh mẽ với khán giả khi mặc bộ trang phục màu trắng với một bông hoa cẩm chướng màu đỏ cài ở ngực, và trình diễn trên nền nhạc hành khúc quân đội Đức, thu hút sự chú ý và yêu mến của công chúng. Bộ trang phục này, được trao tặng bởi Hội Phụ nữ Nhật Bản tại Berlin, hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Thể thao Tưởng niệm Hoàng tử Chichibu. Sau này, vào cuối đời của Inada, bông hoa cẩm chướng và biểu tượng lá cờ Nhật Bản được phục dựng lại trên trang phục theo đúng nguyện vọng của bà. Mặc dù chỉ giành vị trí thứ 10 trong số 26 vận động viên tham gia, màn trình diễn của Inada đã được Sonja Henie, người đã giành huy chương vàng và hoàn thành cú hat-trick vô địch tại giải đấu đó, đánh giá cao. Henie nhận định rằng "Trong tương lai gần, chắc chắn sẽ đến thời đại của Inada". Inada rất ngưỡng mộ Henie và sau này, vào cuối đời, bà đã đến thăm nhà của Henie ở Oslo. Trong thời gian tham dự Thế vận hội Garmisch-Partenkirchen, Inada cũng đã một lần nữa bắt tay với Adolf Hitler, cùng với vận động viên trượt băng tốc độ Kunio Nando, người cũng có mặt tại khán đài. Có thông tin kể lại rằng tại lễ khai mạc, khi nhìn thấy Inada với chiều cao chỉ 127 cm, Hitler đã hỏi các trợ lý của mình rằng "Cô bé nhỏ này đến đây để làm gì?".
Sau Thế vận hội, vào tháng 3 năm 1936, Inada tiếp tục tham dự Giải vô địch trượt băng nghệ thuật thế giới tại Paris, Pháp, và giành được vị trí thứ 10.

Từ năm 1937 đến 1941, Inada Etsuko đã đạt được kỷ lục năm lần liên tiếp vô địch đơn nữ tại Giải vô địch trượt băng nghệ thuật Nhật Bản. Kỷ lục này sau đó đã được vận động viên Emi Watanabe phá vỡ vào năm 1977. Để tôn vinh những cống hiến của Inada, vào năm 1938, Kunihiko Hashimoto đã sáng tác một bản hành khúc có tên "Người trượt băng vui vẻ" và được hãng đĩa Victor phát hành cùng với bản waltz "Mặt trời mọc" của Walter Peters.
Inada được kỳ vọng sẽ là một ứng cử viên sáng giá cho Thế vận hội Mùa đông Sapporo 1940. Tuy nhiên, do Chiến tranh Trung - Nhật kéo dài và tình hình quốc tế xấu đi, Nhật Bản đã phải trả lại quyền đăng cai Thế vận hội Sapporo vào năm 1938, khiến Inada mất đi cơ hội thứ hai để tham dự Olympic.
Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Inada Etsuko đã có chuyến thăm Mãn Châu để biểu diễn và trượt băng trên một con sông bị đóng băng. Kết thúc chiến tranh vào năm 1945, bà ở tỉnh Nara và kết hôn vào năm sau đó.
3.2. Sự trở lại sau chiến tranh và sự nghiệp sau này
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Inada Etsuko trở lại thi đấu vào năm 1949, dù phải trải qua một cuộc ly hôn trong đời tư. Năm 1951, bà giành chức vô địch quốc gia lần thứ bảy, trở thành người duy nhất đạt được thành tích này cả trước và sau chiến tranh. Cùng năm đó, bà tham dự Giải vô địch trượt băng nghệ thuật thế giới tại Ý, cùng với Ryusuke Arisaka, đánh dấu sự trở lại của các vận động viên Nhật Bản sau 15 năm vắng bóng.
Tuy nhiên, giai đoạn này đầy khó khăn cho Inada. Bà phải đối mặt với nhiều thiếu thốn, ví dụ như phải dùng quần lót nam thay cho quần bó thể thao chuyên dụng. Ngoài ra, việc lựa chọn âm nhạc cho bài biểu diễn của bà cũng không theo kịp xu hướng quốc tế. Kết quả là Inada chỉ xếp thứ 21 trong số 23 vận động viên.
Năm 1952, Inada chính thức giải nghệ khỏi sự nghiệp thi đấu.
4. Hoạt động sau khi giải nghệ
Sau khi kết thúc sự nghiệp thi đấu, Inada Etsuko đã dành cả cuộc đời mình để cống hiến cho sự phát triển của trượt băng nghệ thuật Nhật Bản và các hoạt động khác.
4.1. Sự nghiệp huấn luyện
Sau khi giải nghệ vào năm 1952, Inada Etsuko chuyển sang vai trò huấn luyện viên và trở thành một trong những người hướng dẫn hàng đầu trong làng trượt băng nghệ thuật Nhật Bản. Bà đã đào tạo nhiều tài năng trẻ, trong đó có các vận động viên Olympic nổi bật như Junko Ueno (còn được biết đến với tên Junko Hiramatsu), Haruko Ishida, và Miwa Fukuhara.
Ngoài ra, nhờ kinh nghiệm và uy tín của mình, Inada Etsuko còn được mời hướng dẫn trượt băng nghệ thuật cho các thành viên của Hoàng gia Nhật Bản, điều này thể hiện sự kính trọng và vị thế cao của bà trong xã hội.
4.2. Các hoạt động khác
Bên cạnh công việc huấn luyện, Inada Etsuko còn có những hoạt động khác trong cuộc sống. Bà đã mở một cửa hàng thời trang (boutique) tại Aoyama, Tokyo, chứng tỏ sự đa tài và năng động của mình ngoài lĩnh vực thể thao.
5. Triết lý và đời sống cá nhân
Inada Etsuko nổi tiếng với triết lý sống đầy nghị lực và kiên định. Bà từng tuyên bố: "Nói rằng tham gia Olympic là có ý nghĩa là lời nói dối. Bạn phải thành công trong cơ hội duy nhất trên sân đấu và trở thành số một". Phương châm sống của bà, được bà theo đuổi suốt đời, là "Để trở thành số một thế giới, cần nỗ lực, nỗ lực, nỗ lực".
Về đời sống cá nhân, Inada Etsuko đã kết hôn sau Chiến tranh thế giới thứ hai và có một người con trai. Tuy nhiên, sau đó bà đã trải qua một cuộc ly hôn.
6. Cái chết
Vào ngày 8 tháng 7 năm 2003, Inada Etsuko qua đời ở tuổi 79 tại một bệnh viện ở Chiba, Chiba do ung thư dạ dày.
Tang lễ của bà được tổ chức tại Tsukiji Hongan-ji. Với mối liên kết sâu sắc khi từng là huấn luyện viên trượt băng cho các thành viên Hoàng gia Nhật Bản, tang lễ của bà đã nhận được sự quan tâm và tưởng nhớ đặc biệt. Hoàng đế và Hoàng hậu Nhật Bản, cùng nhiều thành viên khác trong Hoàng gia, đã gửi vòng hoa chia buồn, thể hiện sự trân trọng đối với những đóng góp và vị thế xã hội của Inada Etsuko.
7. Di sản và ảnh hưởng
Inada Etsuko đã để lại một di sản không nhỏ đối với ngành trượt băng nghệ thuật Nhật Bản và có ảnh hưởng đáng kể đến văn hóa đại chúng.
7.1. Ý nghĩa lịch sử
Inada Etsuko được ghi nhận là một trong những người tiên phong vĩ đại nhất của trượt băng nghệ thuật nữ Nhật Bản. Thành tích của bà, đặc biệt là việc trở thành nữ vận động viên đầu tiên của Nhật Bản tham dự Thế vận hội Mùa đông khi mới 12 tuổi, đã mở đường cho các thế hệ vận động viên nữ sau này. Kỷ lục "vận động viên Olympic trẻ nhất Nhật Bản" mà bà nắm giữ trong nhiều thập kỷ là minh chứng cho tài năng phi thường và ý nghĩa lịch sử của sự nghiệp bà. Inada Etsuko là biểu tượng của sự kiên cường và nỗ lực không ngừng, vượt qua những khó khăn của thời kỳ chiến tranh và hậu chiến để theo đuổi đam mê, đóng góp vào sự phát triển của môn thể thao này tại Nhật Bản.
7.2. Ảnh hưởng văn hóa
Cuộc đời và những trải nghiệm của Inada Etsuko đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật. Bà được xem là hình mẫu cho nhân vật huấn luyện viên trượt băng nghệ thuật trong cuốn tiểu thuyết "Teruteru Bozu no Teruko-san" (てるてる坊主の照子さん) của nhà văn Rei Nakanishi.
Cuốn tiểu thuyết này sau đó đã được chuyển thể thành bộ phim truyền hình dài tập "Teruteru Kazoku" (てるてる家族) của kênh NHK vào năm 2003. Trong phim, nhân vật lấy cảm hứng từ Inada Etsuko được đổi tên thành "Inamoto Eiko" và do nữ diễn viên Yoko Ishino thủ vai, giúp câu chuyện về cuộc đời và đóng góp của bà tiếp cận rộng rãi hơn với công chúng.
8. Thành tích thi đấu
Sự kiện | 1933-34 | 1934-35 | 1935-36 | 1936-37 | 1937-38 | 1938-39 | 1939-40 | 1940-41 | 1948-49 | 1949-50 | 1950-51 | 1951-52 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Thế vận hội Mùa đông | 10 | |||||||||||
Giải vô địch trượt băng nghệ thuật thế giới | 10 | 21 | ||||||||||
Giải vô địch trượt băng nghệ thuật châu Âu | 9 | |||||||||||
Giải vô địch trượt băng nghệ thuật Nhật Bản | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||
Giải vô địch trượt băng nghệ thuật trẻ em Nhật Bản | 1 | |||||||||||
Đại hội Thể thao Quốc dân Nhật Bản | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |