1. Thời niên thiếu và xuất thân
Esmat ol-Molouk Dowlatshahi sinh năm 1905. Bà là thành viên của Triều đại Qajar, một triều đại từng cai trị Iran trước khi Reza Shah lên ngôi. Cha của bà là Gholam Ali Mirza "Mojalal Dowleh" Dowlatshahi (1878-1934), và mẹ là Mobtahedj-od-Dowleh, con gái của Ebtehadj Saltaneh và Abou Nasr Mirza Hessam Saltaneh II. Ông nội của bà là Hessam-Saltaneh I. Esmat Dowlatshahi có hai anh em trai và một chị gái tên là Ashraf Saltaneh II. Mehrangiz Dowlatshahi, một thành viên của Quốc hội Iran và là Đại sứ Iran, là em họ của bà.
Ngay từ khi còn trẻ, Esmat Dowlatshahi đã được biết đến là một phụ nữ sở hữu vẻ đẹp, phong thái đoan trang và hiểu biết sâu rộng về các nghi thức xã hội, một phẩm chất được đánh giá cao trong Giới quý tộc thời bấy giờ.
2. Hôn nhân với Reza Shah
Esmat Dowlatshahi kết hôn với Reza Shah vào năm 1923. Vào thời điểm đó, Reza Shah đang giữ chức Bộ trưởng Chiến tranh. Bà là người vợ thứ tư, cuối cùng và cũng là người vợ được ông yêu mến nhất. Từ cuộc hôn nhân này, năm người con đã chào đời:
- Abdul Reza Pahlavi
- Ahmad Reza Pahlavi
- Mahmoud Reza Pahlavi
- Fatemeh Pahlavi
- Hamid Reza Pahlavi
3. Cuộc sống với tư cách Hoàng hậu
Sau khi kết hôn, Esmat Dowlatshahi và Reza Shah cùng các con của họ sống tại Cung điện Cẩm thạch ở Tehran. Mặc dù Reza Shah trở thành Shah của Iran vào năm 1925, nhưng chính người vợ thứ hai của ông, Tadj ol-Molouk, mới là người được giao vai trò công khai với tư cách là Hoàng hậu. Tình huống này đã gây ra sự không hài lòng cho Tadj ol-Molouk do sự ghen tị của bà đối với Esmat Dowlatshahi, điều mà bà đã tiết lộ trong hồi ký của mình.
4. Lưu đày và trở về Iran
Vào tháng 9 năm 1941, khi Reza Shah bị lưu đày, Esmat Dowlatshahi đã đi cùng chồng đến Mauritius. Tuy nhiên, bà đã trở về Iran chỉ vài tháng sau đó, trong khi Reza Shah tiếp tục bị lưu đày đến Johannesburg, Nam Phi, nơi ông qua đời vào năm 1944.
5. Cuộc sống sau Cách mạng Hồi giáo
Sau khi Reza Shah qua đời vào năm 1944, Esmat Dowlatshahi đã tái hôn với Mohsen Razi. Cuộc hôn nhân này ban đầu khiến bà mất đi tước hiệu hoàng gia và trở về địa vị thường dân. Tuy nhiên, chính phủ sau đó đã khôi phục tước hiệu cho bà, bởi vì bà không có con với người chồng mới Mohsen Razi và vẫn là mẹ của các con trai của Reza Shah.
Bà tiếp tục ở lại Iran sau Cách mạng Hồi giáo Iran năm 1979. Vào ngày 16 tháng 6 năm 1980, bà đã đến thăm Bảo tàng Reza Shah Pahlavi ở Johannesburg, Nam Phi, nơi chồng bà từng bị lưu đày và qua đời.
6. Qua đời
Esmat ol-Molouk Dowlatshahi qua đời vào ngày 25 tháng 7 năm 1995, hưởng thọ 90 tuổi. Bà được an táng tại nghĩa trang Behesht-e Zahra ở Tehran, Iran.
7. Đánh giá và Di sản
Esmat ol-Molouk Dowlatshahi là một nhân chứng sống của những giai đoạn lịch sử quan trọng của Iran, từ sự sụp đổ của Triều đại Qajar, sự trỗi dậy của Triều đại Pahlavi, cho đến Cách mạng Hồi giáo Iran. Mặc dù vai trò công khai của bà với tư cách hoàng hậu bị hạn chế so với Tadj ol-Molouk, bà vẫn giữ một vị trí quan trọng trong cuộc sống cá nhân của Reza Shah và là mẹ của nhiều người con của ông, những người sau này đóng vai trò nhất định trong lịch sử Iran. Cuộc đời bà phản ánh những thay đổi xã hội và chính trị sâu sắc tại Iran trong Thế kỷ 20.