1. Tổng quan

Oskar Albinus "Albin" Stenroos (sinh ngày 24 tháng 2 năm 1889 - mất ngày 30 tháng 4 năm 1971) là một vận động viên chạy đường dài người Phần Lan. Ông nổi tiếng nhất với việc giành được huy chương vàng ở nội dung marathon tại Thế vận hội Mùa hè 1924 được tổ chức tại Paris, Pháp. Stenroos cũng là một trong những vận động viên tiêu biểu của Phần Lan trong thời kỳ đầu thế kỷ 20, đã lập một số kỷ lục thế giới và giành huy chương tại Thế vận hội Mùa hè 1912 ở Stockholm, Thụy Điển. Bài viết này sẽ đi sâu vào cuộc đời, sự nghiệp điền kinh nổi bật, từ những thành công đầu tiên ở giải vô địch quốc gia đến đỉnh cao Olympic, và những năm cuối đời của ông.
2. Cuộc đời và Bối cảnh ban đầu
Albin Stenroos, tên khai sinh là Oskar Albinus StenroosFinnish, chào đời vào ngày 24 tháng 2 năm 1889 tại Vehmaa, một thị trấn thuộc Phần Lan. Ông qua đời vào ngày 30 tháng 4 năm 1971 tại Helsinki, Phần Lan, hưởng thọ 82 tuổi. Ông có chiều cao 173 cm và nặng 64 kg.
Ông bắt đầu sự nghiệp chạy marathon của mình khá sớm, tham gia giải vô địch quốc gia đầu tiên vào năm 1909 và về đích ở vị trí thứ ba. Tuy nhiên, sau giải đấu này, ông đã tạm thời chuyển hướng tập trung sang các cự ly ngắn hơn, có thể lên đến 1.500m. Mãi đến năm 1924, Stenroos mới thực sự trở lại thi đấu marathon.
3. Sự nghiệp Điền kinh
Albin Stenroos đã có một sự nghiệp điền kinh kéo dài và thành công, được đánh dấu bằng những thành tích ấn tượng ở cả cấp độ quốc gia và quốc tế, bao gồm huy chương Olympic và các kỷ lục thế giới ở nhiều cự ly khác nhau.
3.1. Giai đoạn đầu sự nghiệp và các Giải vô địch Quốc gia
Sau lần đầu tiên tham gia marathon vào năm 1909 và giành vị trí thứ ba tại giải vô địch quốc gia, Albin Stenroos đã tìm thấy thành công ở các cự ly ngắn hơn. Năm 1910, ông lần đầu tiên giành chiến thắng ở nội dung chạy 10.00 K m tại giải vô địch quốc gia Phần Lan, đánh dấu sự nổi lên của mình như một vận động viên chạy đường dài hàng đầu. Trong những năm tiếp theo, đặc biệt là từ năm 1912 đến 1916, khi Hannes Kolehmainen, một đối thủ mạnh, không tham gia, Stenroos đã liên tiếp giành các danh hiệu vô địch quốc gia ở cự ly 5.00 K m và 10.00 K m. Ngoài ra, ông cũng khẳng định vị thế của mình trong môn chạy việt dã, giành được các danh hiệu vô địch quốc gia liên tiếp từ năm 1915 đến 1917.
Các thành tích cá nhân tốt nhất của ông ở các cự ly ngắn hơn bao gồm: 1.500 m - 4:10.5 (1912); 3.000 m - 8:54.1 (1912); 5.000 m - 15:24.0 (1915); và 10.000 m - 32:21.8 (1912).
3.2. Thế vận hội Stockholm 1912
Tại Thế vận hội Mùa hè 1912 diễn ra ở Stockholm, Thụy Điển, Albin Stenroos đã đạt được những thành công đáng kể. Ông đã giành được huy chương đồng ở nội dung chạy 10.00 K m, về sau vận động viên đồng hương lừng danh Hannes Kolehmainen. Ngoài ra, Stenroos còn tham gia nội dung việt dã, cá nhân ông về đích ở vị trí thứ sáu. Thành tích cá nhân này đã góp phần quan trọng giúp đội tuyển Phần Lan giành được huy chương bạc ở nội dung việt dã đồng đội.
3.3. Các kỷ lục Thế giới
Albin Stenroos đã thiết lập một số kỷ lục thế giới trong sự nghiệp của mình, thể hiện khả năng vượt trội ở các cự ly chạy đường bộ. Năm 1915, ông lập kỷ lục thế giới đầu tiên ở cự ly 30 km với thời gian 1 giờ 48 phút 06.2 giây. Kỷ lục này sau đó được ông cải thiện vào năm 1924, đạt 1 giờ 46 phút 11.6 giây. Ngoài ra, vào năm 1923, ông cũng đã thiết lập kỷ lục thế giới ở cự ly 20 km với thời gian 1 giờ 07 phút 11.2 giây.
3.4. Thế vận hội Paris 1924 và Huy chương Vàng Marathon
Mặc dù đã bỏ qua Thế vận hội Mùa hè 1920 ở Antwerp, Bỉ, Albin Stenroos đã đưa ra quyết định quan trọng là trở lại thi đấu marathon tại Thế vận hội Mùa hè 1924 ở Paris, Pháp. Điều đáng chú ý là đây là lần đầu tiên ông tham gia một giải marathon kể từ năm 1909, tức là 15 năm sau cuộc thi đầu tiên của mình.
Trong điều kiện thời tiết cực kỳ nóng bức, Stenroos đã thể hiện một màn trình diễn vượt trội. Ông đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc đua marathon, bỏ xa đối thủ về nhì là vận động viên người Ý Romeo Bertini gần sáu phút. Thời gian của ông trong cuộc đua marathon lịch sử này là 2 giờ 41 phút 23 giây, mang về cho ông tấm huy chương vàng Olympic danh giá.
3.5. Sự nghiệp sau Thế vận hội và Giải nghệ
Sau chiến thắng vang dội tại Thế vận hội Mùa hè 1924, Albin Stenroos tiếp tục sự nghiệp thi đấu thêm một thời gian. Năm 1926, ông tham gia Giải Boston Marathon và về đích ở vị trí thứ hai. Tuy nhiên, trong Giải Boston Marathon tiếp theo vào năm 1927, ông đã không thể hoàn thành cuộc đua và quyết định giải nghệ khỏi sự nghiệp điền kinh chuyên nghiệp.
4. Qua đời
Albin Stenroos qua đời vào ngày 30 tháng 4 năm 1971 tại Helsinki, Phần Lan, hưởng thọ 82 tuổi.