1. Đời tư và sự nghiệp cấp câu lạc bộ
Éder Aleixo de Assis sinh ra tại Vespasiano, Minas Gerais, Brazil, vào ngày 25 tháng 5 năm 1957. Sự nghiệp câu lạc bộ của ông trải dài qua nhiều đội bóng khác nhau, bắt đầu từ quê nhà Brazil trước khi chuyển sang thi đấu ở nước ngoài.
1.1. Tuổi thơ và khởi đầu
Éder Aleixo de Assis chào đời tại Vespasiano, một đô thị thuộc bang Minas Gerais, Brazil. Những năm tháng đầu đời của ông gắn liền với niềm đam mê bóng đá, định hình cho sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp sau này.
1.2. Sự nghiệp câu lạc bộ
Éder đã thi đấu cho nhiều câu lạc bộ trong suốt sự nghiệp của mình, chủ yếu ở Brazil nhưng cũng có thời gian ở nước ngoài.
Các câu lạc bộ mà ông đã thi đấu bao gồm:
- América Mineiro (1975-1976): 26 lần ra sân, 6 bàn thắng.
- Grêmio (1977-1979): 47 lần ra sân, 14 bàn thắng.
- Atlético Mineiro (1980-1985): 79 lần ra sân, 27 bàn thắng.
- Inter de Limeira (1985).
- Palmeiras (1986): 8 lần ra sân, 1 bàn thắng.
- Santos (1987).
- Sport Recife (1987).
- Botafogo (1988): 6 lần ra sân, 1 bàn thắng.
- Atlético Paranaense (1988).
- Cerro Porteño (Paraguay) (1988).
- Fenerbahçe (Thổ Nhĩ Kỳ) (1989): 1 lần ra sân, 0 bàn thắng.
- Atlético Mineiro (1989-1990): 19 lần ra sân, 2 bàn thắng.
- Atlético Paranaense (1991): 9 lần ra sân, 3 bàn thắng.
- União São João (1991-1992).
- Cruzeiro (1993).
- Atlético Mineiro (1994-1995): 21 lần ra sân, 2 bàn thắng.
- União São João (1995): 10 lần ra sân, 4 bàn thắng.
- Conquista FC (1996).
- Gama (1996).
- Montes Claros FC (1997).
Trong mùa giải 1988-1989, Éder từng chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ, chơi cho Malatyaspor cùng với Carlos và Serginho.
2. Sự nghiệp quốc tế
Éder Aleixo đã có 52 lần khoác áo Đội tuyển bóng đá quốc gia Brazil từ tháng 5 năm 1979 đến tháng 4 năm 1986, ghi được 8 bàn thắng. Ông trở thành một nhân vật nổi bật trên đấu trường quốc tế tại Giải vô địch bóng đá thế giới 1982.
2.1. Giải vô địch bóng đá thế giới 1982
Tại Giải vô địch bóng đá thế giới 1982, Éder Aleixo là một phần không thể thiếu của đội tuyển Brazil, bên cạnh những huyền thoại như Zico, Sócrates và Falcão. Đội hình này thường được gọi là "Tứ tấu vàng" và được nhiều người coi là một trong những đội tuyển quốc gia vĩ đại nhất mọi thời đại nhờ lối chơi tấn công hoa mỹ.
Trong trận đấu đầu tiên của Brazil tại giải đấu với đội tuyển Liên Xô, Éder đã ghi bàn thắng quyết định, lật bóng lên và tung một cú sút vô lê đầy uy lực và chính xác từ khoảng cách 22 m vào lưới. Thủ môn Rinat Dasayev của Liên Xô đã không kịp phản ứng trước cú sút này. Ông tiếp tục ghi bàn trong chiến thắng 4-1 trước Scotland. Éder đã giả vờ sút rồi lốp bóng qua đầu thủ môn Alan Rough đang đứng yên, đưa bóng vào góc xa từ rìa khu vực cấm địa. Trong trận đấu ở vòng bảng thứ hai với Argentina, ông đã tung một cú sút phạt trực tiếp xoáy mạnh từ khoảng cách 27 m trúng xà ngang, dẫn đến bàn thắng mở tỷ số của Zico sau đó.
Éder Aleixo không được triệu tập vào đội hình Brazil tham dự Giải vô địch bóng đá thế giới 1986 sau khi phong độ và thể lực suy giảm trong mùa giải trước đó. Một lý do khác được cho là việc ông đã xô đẩy một cậu bé nhặt bóng trong một trận đấu khởi động của đội tuyển. Ông cũng bị truất quyền thi đấu trong trận quốc tế cuối cùng của mình, gặp Peru, vào tháng 4 năm 1986. Ngoài sân cỏ, ông đôi khi là một nhân vật gây tranh cãi; có nhiều tin đồn rằng ông thích tiệc tùng hơn là tập luyện và thường xuyên mâu thuẫn với huấn luyện viên và đồng đội.
3. Phong cách thi đấu và đặc điểm
Éder Aleixo là một cầu thủ thuận chân trái và thường chơi ở vị trí tiền vệ cánh rộng ở hành lang trái, mặc dù ông cũng có khả năng chơi ở vị trí tiền đạo hoặc vai trò tự do như một tiền đạo thứ hai. Ở thời kỳ đỉnh cao, ông được coi là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới ở vị trí của mình.
Dù không phải là một cầu thủ chạy cánh nhanh nhất, Éder rất sáng tạo, có thể hình tốt, sở hữu kỹ năng kỹ thuật lộng lẫy và khả năng kiểm soát bóng chặt chẽ. Ông còn nổi tiếng với cú sút chân trái mạnh mẽ và cực kỳ chính xác (một trong những cú sút của ông được báo cáo đạt tốc độ 174.5 km/h), điều này đã mang lại cho ông biệt danh "O Canhão" (Khẩu pháo) từ người hâm mộ. Ông có khả năng bẻ cong trái bóng theo bất kỳ hướng nào bằng cách sút bằng má trong hoặc má ngoài bàn chân trái, trong khi chân phải yếu hơn của ông lại không được sử dụng nhiều. Ngoài khả năng sút bóng từ ngoài khu vực cấm địa hoặc sút vô lê trong các pha bóng mở, ông còn được biết đến với độ chính xác trong các cú sút phạt trực tiếp, cũng như khả năng chuyền bóng tuyệt vời từ các tình huống cố định và phạt góc, cùng với khả năng chuyền dài và tạt bóng chính xác.
4. Thành tích và danh hiệu
Éder Aleixo đã giành được nhiều danh hiệu cấp độ câu lạc bộ và cá nhân trong sự nghiệp bóng đá của mình.
4.1. Danh hiệu cấp đội
- Grêmio
- Reconquista: 1977
- Campeonato Gaúcho: 1977, 1979
- Hexa: 1978, 1979
- Torneo Ciudad de Rosario: 1979
- Atlético Mineiro
- Campeonato Mineiro: 1980, 1981, 1982, 1983, 1985, 1995
- Tournoi de Paris: 1982
- Trofeo Ramón de Carranza: 1990
- Cruzeiro
- Copa do Brasil: 1993
4.2. Danh hiệu cá nhân
- Quả bóng bạc Brazil: 1983
- Cầu thủ xuất sắc nhất Nam Mỹ (Giải thưởng Đồng): 1983
5. Thống kê sự nghiệp
Các thống kê về số lần ra sân và bàn thắng của Éder Aleixo ở cấp câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia.
5.1. Thống kê câu lạc bộ
Éder Aleixo đã có một sự nghiệp câu lạc bộ dài với nhiều đội bóng khác nhau. Dưới đây là thống kê về số lần ra sân và bàn thắng của ông tại các giải đấu cấp câu lạc bộ (thông tin chi tiết có thể thay đổi tùy nguồn).
Năm | Câu lạc bộ | Số lần ra sân | Bàn thắng |
---|---|---|---|
1975-1976 | América Mineiro | 26 | 6 |
1977-1979 | Grêmio | 47 | 14 |
1980-1985 | Atlético Mineiro | 79 | 27 |
1985 | Inter de Limeira | ||
1986 | Palmeiras | 8 | 1 |
1987 | Santos | ||
1987 | Sport Recife | ||
1988 | Botafogo | 6 | 1 |
1988 | Atlético Paranaense | ||
1988 | Cerro Porteño | ||
1989 | Fenerbahçe | 1 | 0 |
1989-1990 | Atlético Mineiro | 19 | 2 |
1991 | Atlético Paranaense | 9 | 3 |
1991-1992 | União São João | ||
1993 | Cruzeiro | ||
1994-1995 | Atlético Mineiro | 21 | 2 |
1995 | União São João | 10 | 4 |
1996 | Conquista FC | ||
1996 | Gama | ||
1997 | Montes Claros FC |
5.2. Thống kê quốc tế
Dưới đây là thống kê về số lần ra sân và bàn thắng của Éder Aleixo cho Đội tuyển bóng đá quốc gia Brazil.
Đội tuyển quốc gia | Năm | Số lần ra sân | Bàn thắng |
---|---|---|---|
Brazil | 1979 | 3 | 2 |
1980 | 4 | 0 | |
1981 | 12 | 0 | |
1982 | 10 | 3 | |
1983 | 11 | 3 | |
1985 | 10 | 0 | |
1986 | 2 | 0 | |
Tổng cộng | 52 | 8 |
Danh sách các bàn thắng quốc tế của Éder Aleixo
No. | Ngày | Địa điểm | Đối thủ | Tỷ số | Kết quả | Giải đấu |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 17 tháng 5 năm 1979 | Sân vận động Maracanã, Rio de Janeiro, Brazil | Paraguay | - | 6-0 | Giao hữu |
2 | 31 tháng 5 năm 1979 | Sân vận động Maracanã, Rio de Janeiro, Brazil | Uruguay | - | 5-1 | Giao hữu |
3 | 5 tháng 5 năm 1982 | Castelão, São Luís, Brazil | Bồ Đào Nha | 2-0 | 3-1 | Giao hữu |
4 | 14 tháng 6 năm 1982 | Sân vận động Ramón Sánchez Pizjuán, Seville, Tây Ban Nha | Liên Xô | 2-1 | 2-1 | Giải vô địch bóng đá thế giới 1982 |
5 | 18 tháng 6 năm 1982 | Sân vận động Benito Villamarín, Seville, Tây Ban Nha | Scotland | 3-1 | 4-1 | Giải vô địch bóng đá thế giới 1982 |
6 | 28 tháng 4 năm 1983 | Sân vận động Maracanã, Rio de Janeiro, Brazil | Chile | 2-1 | 3-2 | Giao hữu |
7 | 1 tháng 9 năm 1983 | Sân vận động Serra Dourada, Goiânia, Brazil | Ecuador | 4-0 | 5-0 | Copa América 1983 |
8 | 13 tháng 10 năm 1983 | Sân vận động Defensores del Chaco, Asunción, Paraguay | Paraguay | 1-1 | 1-1 | Copa América 1983 |
6. Di sản và đánh giá
Éder Aleixo de Assis để lại một di sản phức tạp trong lịch sử bóng đá, được tôn vinh vì tài năng vượt trội nhưng cũng phải đối mặt với những chỉ trích về kỷ luật và tính cách.
6.1. Đánh giá tích cực
Éder được công nhận là một trong những cầu thủ có kỹ thuật cá nhân xuất sắc nhất trong thế hệ của mình. Khả năng sút bóng mạnh mẽ và chính xác bằng chân trái, đặc biệt là biệt danh "O Canhão" (Khẩu pháo), đã tạo nên thương hiệu riêng cho ông. Những bàn thắng ngoạn mục, đặc biệt là tại Giải vô địch bóng đá thế giới 1982, nơi ông là một phần của "Tứ tấu vàng" huyền thoại của Brazil, đã củng cố vị thế của ông như một cầu thủ mang đến những khoảnh khắc bùng nổ và đầy cảm hứng. Ông được nhiều người đánh giá là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới ở vị trí của mình trong thời kỳ đỉnh cao.
6.2. Phê phán và tranh cãi
Bên cạnh tài năng không thể phủ nhận, Éder Aleixo cũng là một nhân vật gây tranh cãi ngoài sân cỏ. Ông nổi tiếng vì thái độ làm việc kém hiệu quả, tính cách thất thường và thiếu kỷ luật cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Những tin đồn về việc ông thích tiệc tùng hơn tập luyện đã lan truyền rộng rãi, và Éder thường xuyên mâu thuẫn với các huấn luyện viên và đồng đội.
Một sự cố đáng chú ý là việc ông đã xô đẩy một cậu bé nhặt bóng trong một trận đấu khởi động cho Brazil, điều này được cho là một yếu tố khiến ông bị loại khỏi đội hình tham dự Giải vô địch bóng đá thế giới 1986. Éder cũng bị truất quyền thi đấu trong trận quốc tế cuối cùng của mình. Những vấn đề về tính khí và kỷ luật này, dù không làm mất đi tài năng vốn có của ông, đã gây ra nhiều ma sát và đôi khi cản trở sự nghiệp của ông.