Sunderlal Bahuguna

1. Tiểu sử

Sunderlal Bahuguna đã trải qua một cuộc đời đầy cống hiến, từ thời thơ ấu ở vùng núi Himalaya đến khi trở thành một trong những nhà hoạt động môi trường có ảnh hưởng nhất Ấn Độ. Những trải nghiệm ban đầu và sự tiếp xúc với các triết lý Gandhian đã định hình con đường hoạt động xã hội và môi trường của ông.

2. Các hoạt động và đóng góp chính

Sunderlal Bahuguna đã có những đóng góp to lớn cho phong trào bảo vệ môi trường và thay đổi xã hội ở Ấn Độ, đặc biệt thông qua vai trò lãnh đạo trong phong trào Chipko và cuộc đấu tranh chống lại Đập Tehri.

2.1. Phong trào Chipko

Phong trào Chipko bắt đầu vào đầu những năm 1970 ở Uttarakhand (khi đó là một phần của Uttar Pradesh) từ hành động tự phát của dân làng nhằm cứu cây cối khỏi bị chặt hạ bởi các nhà thầu lâm nghiệp. Trong tiếng Hindi, "chipko" nghĩa đen là "bám chặt", và phong trào này có tên như vậy vì những người cố gắng cứu cây đã ôm chặt lấy chúng khi những người đốn gỗ cố gắng chặt hạ. Một trong những đóng góp đáng chú ý của Sunderlal Bahuguna cho phong trào Chipko nói riêng và chủ nghĩa môi trường nói chung là việc ông đã tạo ra khẩu hiệu nổi tiếng của Chipko: Ecology is permanent economy_{Sinh thái là nền kinh tế vĩnh cửu}^English.

Sunderlal Bahuguna đã giúp đưa phong trào trở nên nổi bật thông qua cuộc hành quân xuyên Himalaya dài 5.00 K km được thực hiện từ năm 1981 đến năm 1983. Ông đã đi từ làng này sang làng khác, thu hút sự ủng hộ cho phong trào. Ông đã có cuộc gặp với Thủ tướng Ấn Độ lúc bấy giờ, Indira Gandhi, và cuộc gặp đó được cho là đã dẫn đến lệnh cấm chặt cây xanh trong 15 năm của Gandhi vào năm 1980. Ông cũng có mối liên hệ chặt chẽ với Gaura Devi, một trong những người tiên phong của phong trào.

2.2. Phản đối Đập Tehri

Bahuguna đóng vai trò quan trọng trong các cuộc biểu tình chống lại Đập Tehri trong nhiều thập kỷ. Ông đã sử dụng các phương pháp Satyagraha và nhiều lần tuyệt thực bên bờ sông Bhagirathi để bày tỏ sự phản đối của mình. Năm 1995, ông kết thúc cuộc tuyệt thực kéo dài 45 ngày sau khi nhận được sự đảm bảo từ Thủ tướng lúc bấy giờ, P. V. Narasimha Rao, về việc thành lập một ủy ban đánh giá tác động sinh thái của đập. Sau đó, ông tiếp tục một cuộc tuyệt thực dài khác kéo dài 74 ngày tại Gandhi Samadhi, Raj Ghat, dưới thời Thủ tướng H. D. Deve Gowda, người đã đích thân cam kết xem xét lại dự án.

Tuy nhiên, bất chấp một vụ kiện kéo dài hơn một thập kỷ tại Tòa án Tối cao Ấn Độ, công việc tại Đập Tehri đã được nối lại vào năm 2001. Bahuguna đã bị bắt vào ngày 24 tháng 4 năm 2001. Cuối cùng, hồ chứa đập bắt đầu được lấp đầy vào năm 2004, và vào ngày 31 tháng 7 năm 2004, ông cuối cùng đã được sơ tán đến một chỗ ở mới tại Koti. Sau đó, ông chuyển đến thủ phủ của Uttarakhand, Dehradun, và bắt đầu sống ở đó cùng vợ.

3. Di sản và ảnh hưởng

Di sản của Sunderlal Bahuguna đã vượt ra ngoài các phong trào mà ông trực tiếp lãnh đạo, truyền cảm hứng cho nhiều nỗ lực bảo tồn và hoạt động xã hội khác. Vào ngày 8 tháng 9 năm 1983, Pandurang Hegde, một nhà hoạt động môi trường từ Karnataka, đã khởi xướng phong trào Appiko (trong tiếng Kannada có nghĩa là Chipko, "ôm") để phản đối việc chặt cây, độc canh và phá rừng ở Ghạt Tây. Phong trào này đã lấy cảm hứng từ Sunderlal Bahuguna và phong trào Chipko. Bahuguna đã đến thăm khu vực này vào năm 1979 để giúp đỡ trong chiến dịch chống lại dự án thủy điện Bedthi được đề xuất.

Sau khi phong trào Appiko bắt đầu, Bahuguna và Pandurang Hegde đã đi bộ qua nhiều vùng ở miền nam Ấn Độ, thúc đẩy việc bảo tồn sinh thái, đặc biệt là bảo vệ Ghạt Tây, một điểm nóng đa dạng sinh học. Nỗ lực này và phong trào "Cứu Ghạt Tây" rộng lớn hơn đã dẫn đến lệnh cấm tạm thời việc chặt cây xanh trên toàn khu vực vào năm 1989. Bahuguna được nhớ đến như một người lính bộ của Himalaya, người đã đấu tranh không ngừng nghỉ để cứu lấy hệ sinh thái mong manh này.

4. Giải thưởng và sự công nhận

Sunderlal Bahuguna đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh danh cho những đóng góp của mình, mặc dù ông cũng nổi tiếng vì từ chối một số danh hiệu của nhà nước để giữ vững nguyên tắc.

• 1981**: Từ chối nhận giải thưởng Padma Shri do chính phủ không hủy bỏ dự án Đập Tehri bất chấp sự phản đối của ông.
• 1986**: Giải thưởng Jamnalal Bajaj cho công việc xây dựng.
• 1987**: Giải thưởng Right Livelihood Award (cho phong trào Chipko).
• 1989**: Bằng tiến sĩ danh dự về Khoa học Xã hội do Học viện Công nghệ Ấn Độ Roorkee (IIT Roorkee) trao tặng.
• 2009**: Giải thưởng Padma Vibhushan của chính phủ Ấn Độ vì những đóng góp cho bảo tồn môi trường.

5. Tác phẩm

Sunderlal Bahuguna đã đóng góp vào diễn ngôn môi trường và nhận thức xã hội thông qua nhiều tác phẩm của mình.

Các tác phẩm đã xuất bản của ông bao gồm:

• Sunder Lal Bahuguna Sankalp ke Himalaya (tiếng Hindi)
• India's Environment: Myth & Reality (viết cùng Vandana Shiva và Medha Patkar)
• Environmental Crisis and Humans at Risk: Priorities for action (viết cùng Rajiv K.Sinha)
• Bhu Prayog Men Buniyadi Parivartan Ki Or (tiếng Hindi)
• Dharti Ki Pukar (tiếng Hindi)

Ngoài ra, một cuốn sách về ông cũng được xuất bản:

• Ecology is Permanent Economy: The Activism and Environmentalism of Sunderlal Bahuguna của George Alfred James (2013).

6. Đời sống cá nhân

Sunderlal Bahuguna kết hôn với Vimla Bahuguna. Cuộc sống cá nhân của ông phản ánh cam kết sâu sắc của ông đối với các nguyên tắc Gandhian, bao gồm lối sống giản dị và sự tham gia tích cực vào cộng đồng nông thôn. Ông và vợ đã cùng nhau xây dựng một ashram và sống giữa những người dân làng, thể hiện sự hòa mình vào cuộc sống của những người mà ông đấu tranh bảo vệ.

7. Cái chết

Sunderlal Bahuguna qua đời vào ngày 21 tháng 5 năm 2021, hưởng thọ 94 tuổi, do các biến chứng từ COVID-19. Ông đã nhập viện điều trị sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính với virus vào ngày 8 tháng 5 năm 2021. Sự ra đi của ông đã để lại tiếc nuối sâu sắc trong cộng đồng môi trường và xã hội Ấn Độ. Ngay sau khi ông qua đời, Amul, một thương hiệu nổi tiếng của Ấn Độ, đã tưởng niệm ông trong một quảng cáo của mình. Vào ngày 21 tháng 5 năm 2022, con gái của Bahuguna, Madhu Pathak, đã biên tập và xuất bản một cuốn sách kỷ niệm về cuộc đời và công việc của ông, với sự đóng góp từ nhiều nhà hoạt động xã hội, nhà văn, trí thức và chính trị gia uy tín. Cuốn sách này không chỉ khắc họa cuộc đời và sự nghiệp của Bahuguna mà còn giúp độc giả hiểu rõ hơn về các phong trào quần chúng sinh thái ở vùng Garhwal Himalaya.

8. Đánh giá và tranh luận

Sunderlal Bahuguna được công nhận rộng rãi là một trong những nhà môi trường và nhà hoạt động xã hội có ảnh hưởng nhất của Ấn Độ. Những đóng góp của ông trong phong trào Chipko đã thay đổi cách nhìn nhận về bảo tồn rừng, nhấn mạnh vai trò của cộng đồng địa phương và đưa ra khẩu hiệu "Sinh thái là nền kinh tế vĩnh cửu" như một triết lý cốt lõi. Cuộc đấu tranh không mệt mỏi của ông chống lại Đập Tehri, dù cuối cùng không ngăn cản được việc xây dựng đập, đã nâng cao nhận thức quốc gia và quốc tế về tác động môi trường và xã hội của các dự án phát triển quy mô lớn.

Ông được ca ngợi vì sự kiên định, lòng dũng cảm và cam kết không lay chuyển đối với các nguyên tắc bất bạo động của Gandhi, ngay cả khi đối mặt với những thách thức lớn từ chính phủ và các tập đoàn. Bahuguna không chỉ là một nhà bảo vệ môi trường mà còn là một nhà đấu tranh cho công bằng xã hội, đặc biệt là quyền lợi của người dân miền núi, phụ nữ và những người bị phân biệt đối xử theo đẳng cấp. Mặc dù đôi khi phương pháp của ông bị coi là cực đoan hoặc không thực tế bởi một số người, nhưng sự cống hiến của ông đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà hoạt động và định hình chủ nghĩa môi trường quần chúng ở Ấn Độ, khẳng định rằng cuộc đấu tranh vì môi trường là cuộc đấu tranh vì con người và sự sống.