1. Tổng quan
Mel Stottlemyre Sr. là một nhân vật nổi bật trong lịch sử bóng chày Hoa Kỳ, để lại dấu ấn sâu sắc cả với tư cách là một vận động viên ném bóng xuất sắc và một huấn luyện viên tài năng. Sự nghiệp cầu thủ của ông gắn liền với New York Yankees trong giai đoạn đội bóng này gặp nhiều khó khăn, nhưng ông vẫn duy trì phong độ ổn định và đạt được nhiều thành tích cá nhân đáng nể. Sau khi giải nghệ, ông chuyển sang sự nghiệp huấn luyện và trở thành một trong những huấn luyện viên ném bóng được kính trọng nhất, góp phần vào thành công của nhiều đội bóng, đặc biệt là New York Mets năm 1986 và New York Yankees trong kỷ nguyên thống trị cuối thập niên 1990. Cuộc đời ông còn được biết đến với cuộc chiến kiên cường chống lại căn bệnh ung thư, thể hiện tinh thần mạnh mẽ cả trong và ngoài sân cỏ.
2. Thời niên thiếu và Bối cảnh
Mel Stottlemyre Sr. đã trải qua thời thơ ấu và những năm tháng đầu đời tại các bang Missouri và Washington, nơi ông bắt đầu nuôi dưỡng niềm đam mê và tài năng bóng chày của mình.
2.1. Thời thơ ấu và Giáo dục
Melvin Leon Stottlemyre Sr. sinh ra tại Hazleton, Missouri, thuộc Hạt Texas, Missouri. Ông lớn lên tại thị trấn Mabton, Washington, nằm ở phía nam trung tâm bang. Từ nhỏ, ông đã tham gia American Legion Baseball, một giải đấu bóng chày nghiệp dư danh tiếng dành cho thanh thiếu niên. Ông theo học tại Mabton High School và sau đó là Yakima Valley Community College. Những môi trường này đã cung cấp nền tảng vững chắc cho sự phát triển kỹ năng bóng chày của ông.
2.2. Sự nghiệp bóng chày ban đầu
Tài năng của Stottlemyre được một tuyển trạch viên của New York Yankees phát hiện khi ông đang thi đấu cho đội bóng chày của Yakima Valley Community College. Vào ngày 10 tháng 6 năm 1961, ông đã ký hợp đồng chuyên nghiệp với Yankees mà không nhận bất kỳ khoản tiền thưởng ký hợp đồng nào. Yankees đã đưa ông về đội Harlan Smokies thuộc Appalachian League cấp độ tân binh (Rookie-level). Sau khi ra sân trong 8 trận đấu, ông được thăng cấp lên Auburn Yankees thuộc New York-Penn League hạng D (Class D), và ông đã thi đấu 7 trận cho Auburn.
Năm 1962, Stottlemyre thi đấu cho Greensboro Yankees thuộc Carolina League hạng B (Class B), đạt thành tích 17 trận thắng và 9 trận thua với ERA là 2.50. Năm 1963, ông được thăng cấp lên Richmond Virginians thuộc International League hạng AAA (Class AAA). Tại Richmond, ông luân phiên giữa vai trò cầu thủ ném bóng xuất phát và dự bị, cho đến khi Ralph Houk, tổng giám đốc của Yankees, yêu cầu Stottlemyre phải được sử dụng độc quyền làm cầu thủ ném bóng xuất phát. Năm 1964, ông đạt ERA 1.42, thành tích tốt nhất tại International League. Cùng năm đó, ông được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu nhỏ của năm của The Sporting News.
3. Sự nghiệp cầu thủ (1964-1974)
Mel Stottlemyre Sr. đã có một sự nghiệp thi đấu nổi bật kéo dài 11 mùa giải, tất cả đều trong màu áo của New York Yankees, trở thành một trong những cầu thủ ném bóng trụ cột của đội trong giai đoạn đó.
3.1. Ra mắt và Phát triển tại Major League
Giữa mùa giải 1964, Stottlemyre được gọi lên đội hình chính của New York Yankees và có màn ra mắt Major League Baseball vào ngày 12 tháng 8 năm 1964, đối đầu với Chicago White Sox. Ông nhanh chóng thể hiện tài năng, đạt thành tích 9 trận thắng và 3 trận thua với ERA 2.06, giúp Yankees giành chức vô địch American League thứ năm liên tiếp. Thành tích ấn tượng này đã đưa ông lên trang bìa của The Sporting News.
Trong World Series 1964, Stottlemyre đã đối đầu với Bob Gibson của St. Louis Cardinals ba lần trong loạt trận 7 game. Ông đã đánh bại Gibson trong Game 2 để cân bằng tỉ số loạt trận, có một trận không quyết định trong Game 5, nhưng lại thua trong Game 7 quyết định khi Cardinals giành chức vô địch.
3.2. Thành tích và Kỷ lục nổi bật
Stottlemyre được biết đến với sự bền bỉ và phong độ ổn định. Ông đã được chọn vào đội hình All-Star của American League vào các năm 1965 (mặc dù không thi đấu), 1966, 1968, 1969 (ông là cầu thủ ném bóng xuất phát trong trận All-Star 1969) và 1970.
Ông có ba mùa giải giành 20 chiến thắng: năm 1965, 1968 và 1969. Trong mùa giải 1965, ông dẫn đầu American League với 18 trận đấu hoàn chỉnh (complete games), 291 innings pitched và đối mặt với 1,188 batters faced. Mặc dù năm 1966 ông dẫn đầu giải đấu với 20 trận thua, Stottlemyre vẫn duy trì sự ổn định đáng kinh ngạc, có 9 mùa giải liên tiếp (cho đến năm 1973) với ít nhất 12 chiến thắng và hơn 200 innings pitched, một thành tích ấn tượng trong giai đoạn Yankees gặp nhiều khó khăn.
Ông đã có 40 trận shutout trong sự nghiệp 11 mùa giải của mình, bằng số trận của huyền thoại Sandy Koufax và đứng thứ 44 mọi thời đại. 18 trong số các trận shutout đó diễn ra trong giai đoạn ba mùa giải từ 1971-1973.
Ngoài khả năng ném bóng, Stottlemyre còn được biết đến là một cầu thủ ném bóng có khả năng đánh bóng tốt. Vào ngày 20 tháng 7 năm 1965, ông đã thực hiện một cú inside-the-park grand slam hiếm hoi. Vào ngày 26 tháng 9 năm 1964, ông đã có 5 cú đánh trúng đích trong 5 lần vào sân.
3.3. Thống kê sự nghiệp và Giải nghệ
Stottlemyre đã giải nghệ sau mùa giải 1974 do chấn thương vai. Ông được Yankees giải phóng hợp đồng trước mùa giải 1975. Ông kết thúc sự nghiệp thi đấu với tổng cộng 164 trận thắng và ERA 2.97.
Dưới đây là thống kê chi tiết về sự nghiệp ném bóng của ông tại Major League Baseball:
| Năm | Đội | G | GS | CG | SHO | W | L | SV | PCT | BF | IP | H | HR | BB | IBB | HBP | SO | WP | BK | R | ER | ERA | WHIP |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1964 | NYY | 13 | 12 | 5 | 2 | 9 | 3 | 0 | .750 | 390 | 96.0 | 77 | 3 | 35 | 3 | 2 | 49 | 1 | 0 | 26 | 22 | 2.06 | 1.17 |
| 1965 | NYY | 37 | 37 | 18 | 4 | 20 | 9 | 0 | .690 | 1188 | 291.0 | 250 | 18 | 88 | 3 | 7 | 155 | 5 | 0 | 99 | 85 | 2.63 | 1.16 |
| 1966 | NYY | 37 | 35 | 9 | 3 | 12 | 20 | 1 | .375 | 1042 | 251.0 | 239 | 18 | 82 | 7 | 1 | 146 | 8 | 0 | 116 | 106 | 3.80 | 1.28 |
| 1967 | NYY | 36 | 36 | 10 | 4 | 15 | 15 | 0 | .500 | 1063 | 255.0 | 235 | 20 | 88 | 11 | 2 | 151 | 5 | 0 | 96 | 84 | 2.96 | 1.27 |
| 1968 | NYY | 36 | 36 | 19 | 6 | 21 | 12 | 0 | .636 | 1123 | 278.2 | 243 | 21 | 65 | 7 | 3 | 140 | 3 | 1 | 86 | 76 | 2.45 | 1.11 |
| 1969 | NYY | 39 | 39 | 24 | 3 | 20 | 14 | 0 | .588 | 1244 | 303.0 | 267 | 19 | 97 | 11 | 6 | 113 | 6 | 0 | 105 | 95 | 2.82 | 1.20 |
| 1970 | NYY | 37 | 37 | 14 | 0 | 15 | 13 | 0 | .536 | 1136 | 271.0 | 262 | 23 | 84 | 8 | 6 | 126 | 10 | 0 | 110 | 93 | 3.09 | 1.28 |
| 1971 | NYY | 35 | 35 | 19 | 7 | 16 | 12 | 0 | .571 | 1091 | 269.2 | 234 | 16 | 69 | 6 | 4 | 132 | 5 | 0 | 100 | 86 | 2.87 | 1.12 |
| 1972 | NYY | 36 | 36 | 9 | 7 | 14 | 18 | 0 | .438 | 1088 | 260.0 | 250 | 13 | 85 | 13 | 4 | 110 | 6 | 0 | 99 | 93 | 3.22 | 1.29 |
| 1973 | NYY | 38 | 38 | 19 | 4 | 16 | 16 | 0 | .500 | 1122 | 273.0 | 259 | 13 | 79 | 3 | 5 | 95 | 5 | 0 | 112 | 93 | 3.07 | 1.24 |
| 1974 | NYY | 16 | 15 | 6 | 0 | 6 | 7 | 0 | .462 | 485 | 113.0 | 119 | 7 | 37 | 3 | 4 | 40 | 3 | 0 | 54 | 45 | 3.58 | 1.38 |
| MLB: 11 năm | 360 | 356 | 152 | 40 | 164 | 139 | 1 | .541 | 10972 | 2661.1 | 2435 | 171 | 809 | 75 | 44 | 1257 | 57 | 1 | 1003 | 878 | 2.97 | 1.22 | |
4. Sự nghiệp huấn luyện (1984-2008)
Sau khi kết thúc sự nghiệp cầu thủ, Mel Stottlemyre Sr. đã chuyển sang vai trò huấn luyện viên và tiếp tục cống hiến cho bóng chày trong hơn hai thập kỷ, trở thành một trong những huấn luyện viên ném bóng có ảnh hưởng lớn nhất.
4.1. Các vai trò huấn luyện ban đầu
Năm 1977, Stottlemyre trở lại với bóng chày với vai trò hướng dẫn viên lưu động (roving instructor) cho Seattle Mariners. Ông đã làm việc ở vị trí này trong 5 mùa giải, tích lũy kinh nghiệm huấn luyện. Vào tháng 11 năm 1983, ông được New York Mets thuê làm huấn luyện viên ném bóng, đánh dấu sự khởi đầu của một sự nghiệp huấn luyện viên đầy thành công.
4.2. Thời gian tại New York Mets
Trong vai trò huấn luyện viên ném bóng cho New York Mets, Stottlemyre đã có 10 năm cống hiến (1984-1993). Ông đã giám sát sự phát triển của các tài năng trẻ, đặc biệt là Dwight Gooden, người đã giành giải National League Rookie of the Year vào năm 1984 và Cy Young Award vào năm 1985 dưới sự hướng dẫn của ông. Stottlemyre đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đội hình ném bóng mạnh mẽ, góp phần giúp Mets giành chức vô địch World Series 1986.
4.3. Thời gian tại New York Yankees
Năm 1996, Stottlemyre gia nhập đội ngũ huấn luyện của New York Yankees cùng với huấn luyện viên trưởng mới Joe Torre. Dưới sự dẫn dắt của ông, chỉ số ERA của đội đã giảm từ 4.65 năm 1996 xuống còn 3.84 năm 1997. Trong suốt giai đoạn từ 1996 đến 2005, đội ném bóng của Yankees duy trì ERA trung bình là 4.23. Đội ngũ ném bóng này được coi là yếu tố chính trong kỷ nguyên thống trị của Yankees, khi họ giành 4 chức vô địch World Series trong 5 năm (1996, 1998, 1999, 2000). Ông cũng là người đã huấn luyện cầu thủ ném bóng người Nhật Bản Hideki Irabu trong thời gian ông này thi đấu cho Yankees.
Sau 10 mùa giải, Stottlemyre đã từ chức huấn luyện viên vào ngày 12 tháng 10 năm 2005, sau khi Yankees bị Los Angeles Angels of Anaheim đánh bại trong American League Division Series 2005. Ông viện dẫn những bất đồng cá nhân với chủ sở hữu Yankees, George Steinbrenner, là lý do rời đi. Cụ thể, ông không hài lòng với bình luận của Steinbrenner khi ông này chúc mừng huấn luyện viên của Angels, Mike Scioscia, mà không chúc mừng Joe Torre sau những gì ông đã làm được trong mùa giải đó. Yankees sau đó đã thay thế Stottlemyre bằng cựu cầu thủ ném bóng của Yankees, Ron Guidry.
4.4. Thời gian tại Houston Astros và Seattle Mariners
Trước khi trở lại Yankees, Stottlemyre đã có hai năm làm huấn luyện viên ném bóng cho Houston Astros (1994-1995).
Vào đầu mùa giải MLB 2008, Stottlemyre được bổ nhiệm làm huấn luyện viên ném bóng của Seattle Mariners dưới thời huấn luyện viên trưởng John McLaren. Ông vẫn giữ vị trí này dưới thời huấn luyện viên tạm quyền Jim Riggleman sau khi McLaren bị sa thải. Tuy nhiên, ông đã bị miễn nhiệm sau khi mùa giải kết thúc. Sau mùa giải 2008, ông chính thức giải nghệ khỏi vai trò huấn luyện viên bóng chày.
4.5. Huấn luyện quốc tế
Dù đã giải nghệ khỏi các vai trò huấn luyện viên cấp câu lạc bộ, Stottlemyre vẫn tiếp tục đóng góp cho bóng chày quốc tế. Năm 2009, ông đảm nhận vai trò huấn luyện viên bullpen cho Đội tuyển bóng chày quốc gia Hoa Kỳ tại World Baseball Classic 2009.
5. Đời tư
Cuộc sống cá nhân của Mel Stottlemyre Sr. cũng đầy những dấu ấn đáng nhớ, từ mối quan hệ gia đình đến cuộc chiến kiên cường với bệnh tật.
5.1. Quan hệ gia đình
Stottlemyre lớn lên tại thị trấn Mabton, Washington. Ông sống cùng vợ là Jean tại Issaquah, Washington. Hai trong số các con trai của ông, Todd và Mel Jr., đã nối nghiệp cha trở thành cầu thủ ném bóng chuyên nghiệp tại Major League. Todd Stottlemyre đã thi đấu từ năm 1988 đến 2002 cho Toronto Blue Jays và 4 đội MLB khác, giành được 138 chiến thắng trong sự nghiệp, trở thành cặp cha con duy nhất trong lịch sử MLB mỗi người có hơn 100 trận thắng. Mel Stottlemyre Jr. cũng có một năm thi đấu cho Kansas City Royals vào năm 1990 và sau đó cũng trở thành một huấn luyện viên ném bóng như cha mình, làm việc cho Arizona Diamondbacks, Mariners và Miami Marlins.
Một người con trai khác của ông, Jason, đã qua đời vì bệnh bệnh máu trắng khi mới 11 tuổi. Sự mất mát này là một thử thách lớn đối với gia đình ông.
5.2. Tự truyện và Sức khỏe
Năm 2007, Mel Stottlemyre Sr. đã đồng tác giả cuốn tự truyện mang tên Pride and Pinstripes cùng với John Harper, kể về cuộc đời và sự nghiệp của mình.
Năm 2000, Stottlemyre được chẩn đoán mắc bệnh đa u tủy, một dạng ung thư tủy xương. Sau nhiều năm thuyên giảm, ông là một người ủng hộ nhiệt thành cho Multiple Myeloma Research Foundation (Quỹ Nghiên cứu Đa u tủy). Tuy nhiên, căn bệnh ung thư đã tái phát vào năm 2011. Ông đã chiến đấu với bệnh tật trong nhiều năm.
6. Vinh danh và Tưởng niệm
Mel Stottlemyre Sr. đã nhận được nhiều giải thưởng và sự công nhận trong suốt sự nghiệp của mình, thể hiện sự kính trọng của cộng đồng bóng chày đối với những đóng góp của ông.
6.1. Các giải thưởng và sự kiện chính
Vào ngày 12 tháng 10 năm 1964, thị trưởng Mabton, Washington đã tuyên bố đây là "Ngày Mel Stottlemyre" để vinh danh những thành tựu của ông.
Năm 2012, ông được vinh danh và đưa vào Đại sảnh Danh vọng Bóng chày American Legion Bang Washington.
Vào ngày 20 tháng 6 năm 2015, trong sự kiện "Old-Timers' Day" của Yankees, đội bóng đã dành tặng một tấm bảng vinh danh ông tại Monument Park ở Sân vận động Yankee, một vinh dự cao quý dành cho những huyền thoại của Yankees.
Năm 2002, Stottlemyre cũng là một trong những người nhận giải thưởng "Willie, Mickey and the Duke Award", cùng với Joe Torre và Don Zimmer, một giải thưởng tôn vinh những nhân vật có đóng góp quan trọng cho Yankees và Mets.
7. Cái chết
Mel Stottlemyre Sr. đã qua đời vào ngày 13 tháng 1 năm 2019, ở tuổi 77, tại Seattle, do biến chứng của căn bệnh ung thư đa u tủy mà ông đã chiến đấu trong nhiều năm.
Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong cộng đồng bóng chày. Để tưởng nhớ Stottlemyre, New York Yankees đã đeo băng đen trên đồng phục của họ trong suốt mùa giải 2019.