1. Cuộc đời
Cuộc đời của Júlio Dinis là một hành trình đầy biến động, từ một sinh viên y khoa đầy triển vọng đến một tiểu thuyết gia nổi tiếng, nhưng cũng sớm kết thúc bởi bệnh tật.
1.1. Thời niên thiếu và giáo dục
Tên thật của Júlio Dinis là Joaquim Guilherme Gomes Coelho. Ông sinh ngày 14 tháng 11 năm 1839 tại Porto, một thành phố quan trọng của Bồ Đào Nha. Mẹ ông là người Anh, điều này sau này đã ảnh hưởng đến một số tác phẩm của ông, đặc biệt là tiểu thuyết Uma Família InglesaMột gia đình Anh QuốcPortuguese.
1.2. Sự nghiệp y học và khởi đầu hoạt động văn học
Júlio Dinis đã theo học ngành y tại Trường Y học của Porto và sau đó trở thành phó giáo sư tại đây. Tuy nhiên, sự nghiệp y học của ông đã bị gián đoạn bởi căn bệnh lao. Những đợt bệnh tái phát đã buộc ông phải từ chức phó giáo sư, khiến ông không thể tiếp tục công việc giảng dạy.
Trước khi từ bỏ hoàn toàn ngành y, ông đã bắt đầu hoạt động văn học bằng cách xuất bản một số truyện ngắn về đời sống nông thôn trên tờ Jornal do Porto. Sau khi sức khỏe giảm sút nghiêm trọng, ông đã rút về thị trấn ven biển Ovar để điều dưỡng. Chính tại Ovar, ông đã dành thời gian và tâm huyết để sáng tác, đánh dấu sự khởi đầu chính thức của sự nghiệp tiểu thuyết gia.
1.3. Sự nghiệp sáng tác và các tác phẩm chính
Trong thời gian dưỡng bệnh ở Ovar, Júlio Dinis đã viết nên cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của mình, As Pupilas do Senhor ReitorCác học trò của thầy Hiệu trưởngPortuguese (xuất bản năm 1867). Cuốn tiểu thuyết này miêu tả cuộc sống và phong cảnh nông thôn một cách giản dị và hấp dẫn, dựa trên tình hình gia đình của chính ông và mô tả ảnh hưởng của văn hóa Anh đối với xã hội Bồ Đào Nha.
Thành công tức thì của As Pupilas do Senhor ReitorCác học trò của thầy Hiệu trưởngPortuguese đã khuyến khích ông tiếp tục sáng tác. Năm 1868, ông xuất bản Uma Família InglesaMột gia đình Anh QuốcPortuguese, một cuốn tiểu thuyết miêu tả xã hội Anh ở Porto.
2. Tác phẩm chính
Các tác phẩm của Júlio Dinis bao gồm tiểu thuyết, thơ và kịch, nhiều trong số đó vẫn giữ được sự yêu thích của độc giả cho đến ngày nay.
2.1. Tiểu thuyết
Các tiểu thuyết của Júlio Dinis chủ yếu tập trung vào đời sống nông thôn và xã hội trung lưu, với phong cách văn xuôi mềm mại và dễ tiếp cận.
- As Pupilas do Senhor ReitorCác học trò của thầy Hiệu trưởngPortuguese (1867): Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, kể về cuộc sống ở vùng nông thôn và những mối quan hệ gia đình, với sự ảnh hưởng của văn hóa Anh. Cuốn sách này đã trải qua 14 lần tái bản chỉ tính đến năm 1900.
- A Morgadinha dos CanaviaisCô thừa kế đồn điền míaPortuguese (1868): là một trong những tiểu thuyết về nông thôn của ông, được đánh giá cao về cách miêu tả tình yêu trong sáng và bối cảnh vùng Minho.
- Uma Família InglesaMột gia đình Anh QuốcPortuguese (1868): Miêu tả chi tiết về xã hội Anh Quốc tại Porto. Đây là tác phẩm đầu tiên của ông được dịch sang tiếng Anh vào năm 2020.
- Serões da ProvínciaNhững buổi tối ở tỉnh lẻPortuguese (1870): Tập truyện ngắn phản ánh cuộc sống ở tỉnh lẻ.
- Os Fidalgos da Casa MouriscaNhững quý tộc của Nhà MoorishPortuguese (1871): Tiểu thuyết cuối cùng của ông được xuất bản khi còn sống.
2.2. Thơ, kịch và các tác phẩm khác
Ngoài tiểu thuyết, Júlio Dinis còn sáng tác thơ và kịch, một số tác phẩm được xuất bản sau khi ông qua đời.
- PoesiasThơPortuguese (1873): Tập thơ của ông, được xuất bản sau khi tác giả qua đời.
- Inéditos e DispersosChưa xuất bản và Tản mạnPortuguese (1910): Tập hợp các tác phẩm chưa được xuất bản và các bài viết rải rác.
- Teatro InéditoKịch chưa xuất bảnPortuguese (1946-1947): Tập hợp các vở kịch chưa được xuất bản của ông.
3. Đặc điểm văn học và đánh giá
Júlio Dinis đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong văn học Bồ Đào Nha nhờ phong cách độc đáo và tầm ảnh hưởng lâu dài.
3.1. Đặc điểm văn học
Phong cách văn học của Júlio Dinis nổi bật với sự ngắn gọn, trực tiếp, dễ tiếp cận và mềm mại. Ông sử dụng một ngôn ngữ trong sáng và gần gũi, giúp các tác phẩm của mình đến được với đông đảo công chúng. Đặc biệt, văn phong của ông còn mang tính giáo huấn, truyền tải những thông điệp đạo đức và xã hội một cách tinh tế.
Các chủ đề chính trong tác phẩm của ông thường xoay quanh đời sống nông thôn chân thực, khắc họa cuộc sống của xã hội trung lưu Bồ Đào Nha. Ông cũng thường khám phá những câu chuyện tình yêu trong sáng và miêu tả rõ nét ảnh hưởng của văn hóa Anh đối với xã hội Bồ Đào Nha đương thời, một phần xuất phát từ nguồn gốc gia đình của chính ông.
3.2. Ảnh hưởng và di sản
Júlio Dinis được công nhận là tiểu thuyết gia vĩ đại đầu tiên của xã hội trung lưu Bồ Đào Nha hiện đại. Ông đã mở ra một hướng đi mới cho tiểu thuyết Bồ Đào Nha, thoát ly khỏi những xu hướng lãng mạn hóa quá mức để tập trung vào hiện thực đời sống. Các tác phẩm của ông không chỉ phổ biến rộng rãi trong thời đại ông mà còn tiếp tục được công chúng đọc và yêu thích cho đến ngày nay, minh chứng cho sức sống và giá trị vượt thời gian của chúng. Nhiều phụ nữ đặc biệt yêu thích các tác phẩm của ông vì những câu chuyện tình yêu trong sáng và văn phong mềm mại.
4. Cái chết
Júlio Dinis qua đời vào ngày 12 tháng 9 năm 1871, khi ông chỉ mới 31 tuổi. Nguyên nhân cái chết là do căn bệnh lao, một căn bệnh đã hành hạ ông trong nhiều năm và buộc ông phải từ bỏ sự nghiệp y học. Cái chết sớm của ông là một mất mát lớn đối với nền văn học Bồ Đào Nha.
5. Tưởng niệm và di sản
Mặc dù qua đời sớm, di sản của Júlio Dinis vẫn được trân trọng.
Để vinh danh những đóng góp của ông, một bức tượng của Júlio Dinis đã được dựng lên tại Porto, quê hương của ông, minh chứng cho tầm vóc và ảnh hưởng của ông đối với văn học Bồ Đào Nha. Các tác phẩm của ông vẫn tiếp tục được tái bản và đọc rộng rãi, khẳng định vị trí bền vững của ông trong lòng độc giả và trong lịch sử văn học quốc gia.