1. Tổng quan
Yamashiro Hiroshi (山城宏Yamashiro HiroshiJapanese, sinh ngày 12 tháng 8 năm 1958) là một kỳ thủ cờ vây chuyên nghiệp người Nhật Bản. Ông được biết đến với biệt danh "Hạt Kim Cương vùng Chubu" (中京の豆ダイヤ), và sau này là "Phong cách Xâm nhập" (浸透流) nhờ lối chơi chắc chắn về lãnh thổ và khả năng tấn công mạnh mẽ ở giai đoạn trung cuộc trở đi. Trong suốt sự nghiệp kéo dài hàng thập kỷ, Yamashiro Hiroshi đã giành được 15 chức vô địch Vương Quan Chiến (Okan), một kỷ lục về số lần vô địch giải đấu này. Mặc dù đã nhiều lần thách đấu các danh hiệu lớn nhất của cờ vây Nhật Bản như Kisei, Honinbo, và Oza, ông chưa từng giành được một trong "Thất đại danh hiệu" này, một điều khiến ông được gọi là "một trong bảy kỳ quan của giới cờ vây". Bên cạnh sự nghiệp thi đấu, ông còn tích cực tham gia vào các hoạt động quản lý tại Nihon Ki-in (Hiệp hội Cờ vây Nhật Bản), bao gồm vị trí Phó Chủ tịch và huấn luyện viên đội tuyển quốc gia.
2. Cuộc đời và quá trình luyện tập Go
Yamashiro Hiroshi đã bắt đầu học cờ vây từ khi còn rất nhỏ và nhanh chóng thể hiện tài năng thiên bẩm, dẫn đến việc ông trở thành một đệ tử nội trú và chính thức gia nhập giới chuyên nghiệp.
2.1. Sinh ra và thơ ấu
Yamashiro Hiroshi sinh ngày 12 tháng 8 năm 1958 tại Kudamatsu, tỉnh Yamaguchi, Nhật Bản. Ngay từ khi còn học mẫu giáo, ông đã làm quen với cờ vây. Đến năm 1965, khi mới sáu tuổi và đang học lớp một tiểu học, ông đã rời xa gia đình để đến Nagoya làm đệ tử nội trú của Shimamura Toshihiro Cửu đẳng. Ông đã trải qua cuộc sống học việc dưới sự hướng dẫn của Shimamura Michihiro Ngũ đẳng và Shimamura Toshihiro Cửu đẳng.
2.2. Học việc và ra mắt chuyên nghiệp
Sau nhiều năm khổ luyện dưới sự chỉ bảo của Shimamura Toshihiro, Yamashiro Hiroshi đã trở thành một viện sinh của Nihon Ki-in vào năm 1971. Một năm sau đó, vào năm 1972, ông chính thức gia nhập giới chuyên nghiệp với cấp bậc Nhất đẳng. Cùng năm đó, ông thăng lên Nhị đẳng. Các cấp bậc của ông tiếp tục được thăng tiến nhanh chóng: Tam đẳng (1973), Tứ đẳng (1975), Ngũ đẳng (1976), Lục đẳng (1978), Thất đẳng (1981), Bát đẳng (1982). Năm 1985, ông được thăng lên Cửu đẳng. Yamashiro Hiroshi là thành viên của Trụ sở Trung bộ Nihon Ki-in trong phần lớn sự nghiệp của mình.
3. Sự nghiệp chuyên nghiệp
Sự nghiệp của Yamashiro Hiroshi được đánh dấu bằng những thành công đáng kể ở các giải đấu khu vực và nhiều lần thách đấu các danh hiệu lớn, mặc dù ông chưa từng chạm tay vào một trong "Thất đại danh hiệu" quốc gia.
3.1. Những năm đầu sự nghiệp và sự vươn lên
Yamashiro Hiroshi bắt đầu gây chú ý trong giới cờ vây Nhật Bản từ những năm đầu sự nghiệp của mình. Năm 1977, khi ở cấp bậc Ngũ đẳng, ông đã đánh bại Iwata Tatsumi để giành chức vô địch giải Vương Quan Chiến (Okan) đầu tiên, một thành tích quan trọng ở khu vực Chubu. Năm 1978, ông lần đầu tiên lọt vào vòng League của Danh Nhân Chiến (Meijin-sen). Cùng năm đó, ông giành ngôi á quân tại Giải Cờ Vây Tốc Độ Lưu Viên Cúp.
Năm 1979, Yamashiro Hiroshi tiếp tục tiến vào chung kết Tân Nhân Vương Chiến (Shinjin-O-sen) nhưng để thua Ishida Akira với tỷ số 1-2. Trong giai đoạn này, ông cùng với các kỳ thủ cùng thế hệ như Kataoka Satoshi, O Rissei (Wang Licheng), và Kobayashi Satoru được gọi là "Tứ thiên vương trẻ tuổi". Ông còn có biệt danh "Hạt Kim Cương vùng Chubu" (中京の豆ダイヤ), được coi là một người kế thừa sau "Kim Cương vùng Chubu" là Hane Yasumasa.
3.2. Các thách thức danh hiệu lớn và sự nổi bật
Trong khoảng thời gian từ giữa thập niên 1980 đến thập niên 1990, Yamashiro Hiroshi đã liên tục tham gia các trận thách đấu cho những danh hiệu lớn nhất của Nhật Bản, qua đó khẳng định vị thế là một trong những kỳ thủ hàng đầu.
Năm 1984, ông thách đấu danh hiệu Oza nhưng đã để thua Kato Masao với tỷ số 0-3. Năm 1985, ông được thăng lên Cửu đẳng. Liên tiếp trong các năm 1986 và 1987, ông là người thách đấu tại Honinbo Chiến nhưng đều thất bại trước Takemiya Masaki với tỷ số lần lượt là 1-4 và 0-4. Sau những trận thua này, phong cách chơi của ông được cho là đã mở rộng hơn, không chỉ tập trung vào lãnh thổ mà còn sử dụng các hình dạng dày (厚み) và những kiểu chơi tạo thế cờ lớn (大模様). Năm 1987, trong giải Siêu Cờ Vây Nhật-Trung, ông đã có một chuỗi ấn tượng khi loại 5 đối thủ liên tiếp trước khi để thua Ma Xiaochun.
Năm 1992, Yamashiro Hiroshi đối mặt với Kobayashi Koichi tại Kisei Chiến. Ông đã khởi đầu mạnh mẽ khi dẫn trước 2-0, sau đó duy trì lợi thế 3-2 sau ván thứ năm. Tuy nhiên, ông đã thua ván thứ sáu và sau đó để thua đáng tiếc ở ván thứ bảy với nửa điểm dù đã chiếm ưu thế đến giai đoạn tàn cuộc. Một hình cờ được tạo ra trong trận đấu này, xuất phát từ việc ông xâm nhập vào một góc nhỏ của đối thủ đã trở nên phổ biến và được gọi là "định thức Kisei Chiến" (棋聖戦定石).
Năm 1993, Yamashiro Hiroshi có lần thứ ba thách đấu danh hiệu Honinbo, nhưng một lần nữa ông thất bại với tỷ số 1-4 trước Cho Chikun. Sau trận đấu này, Cho Chikun đã đưa ra một nhận xét nổi tiếng khi so sánh phong cách chơi của họ: "Ván cờ của tôi giống như một khối xếp hình được xây dựng đến mức giới hạn. Nó khác với ván cờ giống như công trình bê tông cốt thép của Yamashiro-san."
Mặc dù đã sáu lần thách đấu các danh hiệu "Thất đại danh hiệu" nhưng không giành được bất kỳ danh hiệu nào, điều này đã khiến Yamashiro Hiroshi được nhắc đến như "một trong bảy kỳ quan của giới cờ vây" theo một bài báo trên tờ Nikkei Shimbun vào ngày 23 tháng 5 năm 2004.
3.3. Sự nghiệp sau này và các cột mốc quan trọng
Từ những năm 2000 trở đi, Yamashiro Hiroshi tiếp tục sự nghiệp thi đấu và đạt được nhiều cột mốc quan trọng.
Ông giành thêm các chức vô địch Vương Quan Chiến vào các năm 2000, 2001, 2005 và 2010, nâng tổng số danh hiệu Vương Quan Chiến của mình lên 15 lần, trở thành người giữ kỷ lục về số lần vô địch giải đấu này.
Năm 2008, ông trở thành kỳ thủ thứ 10 trong lịch sử đạt được 1000 trận thắng chính thức (với 492 trận thua và 7 trận hòa). Đến tháng 6 năm 2017, ông tiếp tục đạt cột mốc 1200 trận thắng chính thức (với 616 trận thua và 7 trận hòa), trở thành kỳ thủ thứ 8 trong lịch sử đạt được thành tích này khi ông 58 tuổi 10 tháng và 45 năm 2 tháng kể từ khi vào nghề, với tỷ lệ thắng là 66.1%.
Về mặt tổ chức, từ năm 2006 đến 2012, ông giữ chức Chủ tịch Hội Kỳ thủ của Trụ sở Trung bộ Nihon Ki-in. Tháng 6 năm 2012, ông được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Nihon Ki-in. Tháng 8 năm 2016, ông chuyển từ Trụ sở Trung bộ sang Trụ sở chính Tokyo của Nihon Ki-in. Tuy nhiên, hai năm sau, vào tháng 8 năm 2018, ông lại chuyển trở lại Trụ sở Trung bộ, nơi ông đã gắn bó phần lớn sự nghiệp.
4. Phong cách chơi
Phong cách chơi của Yamashiro Hiroshi được đặc trưng bởi sự chắc chắn và mạnh mẽ, đặc biệt là ở giai đoạn giữa và cuối ván cờ. Ông nổi tiếng với "Phong cách Xâm nhập" (浸透流ShintoryuJapanese), một lối chơi tập trung vào việc tạo lợi thế lãnh thổ vững chắc và có khả năng truy đuổi đối thủ một cách bền bỉ. Mặc dù ban đầu ông được biết đến với lối chơi "khắc nghiệt về lãnh thổ" (地に辛い棋風), nhưng sau những trận thua liên tiếp trước Takemiya Masaki tại Honinbo Chiến vào những năm 1980, Yamashiro được cho là đã mở rộng "nghệ phong" của mình. Ông bắt đầu áp dụng cả những chiến thuật tạo thế cờ lớn (大模様) và các nước đi dày (厚い碁), thể hiện sự linh hoạt và phát triển trong lối chơi của mình.
5. Thành tích và kỷ lục
Yamashiro Hiroshi đã đạt được nhiều thành tích ấn tượng trong sự nghiệp, đặc biệt là kỷ lục về số lần vô địch Vương Quan Chiến, cùng với nhiều lần giành ngôi á quân và tham gia các giải đấu hàng đầu cả trong nước và quốc tế.
5.1. Danh hiệu và thành tích trong nước
Yamashiro Hiroshi đã tích lũy một số lượng lớn danh hiệu vô địch và vị trí á quân tại các giải đấu Go chuyên nghiệp hàng đầu Nhật Bản.
Danh hiệu | Vô địch | Á quân / Thách đấu |
---|---|---|
Vương Quan Chiến (Okan) | 15 (1977, 1981, 1982, 1984, 1985, 1986, 1987, 1993, 1994, 1995, 1996, 2000, 2001, 2005, 2010) | 11 (1978, 1983, 1988, 1997, 1998, 2002, 2004, 2006, 2008, 2009, 2011) |
Kisei Chiến | 1 (1992) | |
Honinbo Chiến | 3 (1986, 1987, 1993) | |
Tengen Chiến | 1 (1992) | |
Oza Chiến | 1 (1984) | |
Tân Nhân Vương Chiến | 1 (1979) | |
Giải Cờ Vây Tốc Độ Lưu Viên Cúp | 1 (1978) | |
Ngũ đẳng Chiến | 1 (1977) | |
Lục đẳng Chiến | 1 (1981) | |
Tổng cộng | 17 | 19 |
5.2. Thành tích tại các giải đấu quốc tế
Yamashiro Hiroshi cũng đã tham gia và đạt được một số thành tích đáng chú ý tại các giải đấu cờ vây quốc tế:
- Cúp Fujitsu: Top 8 năm 1990.
- Cúp Tong Yang Securities: Top 4 năm 1995.
- Đối Kháng Cờ Vây Nhật-Trung (Yomiuri Shimbun):
- 1984: 1-2 (thua Qian Yu-ping).
- 1988: 1-2 (thua Ma Xiaochun).
- Siêu Cờ Vây Nhật-Trung:
- 1986: 0-1 (thua Nie Weiping).
- 1987: 5-1 (thắng Wang Qun, Qian Yu-ping, Rui Naiwei, Jiang Zhujiu, Cao Dayuan; thua Ma Xiaochun).
- 1989: 1-1 (thắng Zhang Wendong; thua Yu Bin).
- 1992: 0-1 (thua Ma Xiaochun).
- 1994: 2-1 (thắng Liu Xiaoguang, Chen Linxin; thua Cao Dayuan).
- Giải Vô Địch Thế Giới Cờ Vây Mạnh Nhất Jinro Cup SBS:
- 1994: 1-1 (thắng Cao Dayuan; thua Seo Bong-soo).
- 1996: 0-1 (thua Lee Chang-ho).
6. Hoạt động quản lý và huấn luyện
Ngoài sự nghiệp thi đấu cờ vây chuyên nghiệp, Yamashiro Hiroshi còn đóng góp tích cực vào các hoạt động quản lý và huấn luyện trong cộng đồng cờ vây Nhật Bản. Từ năm 2006 đến 2012, ông giữ chức Chủ tịch Hội Kỳ thủ của Trụ sở Trung bộ Nihon Ki-in. Vào tháng 6 năm 2012, ông được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch của Nihon Ki-in, một trong những vị trí hành chính quan trọng nhất trong tổ chức cờ vây quốc gia. Tháng 5 năm 2013, ông được bổ nhiệm làm giám đốc đội tuyển cờ vây quốc gia "GO・碁・ジャパン". Ông cũng điều hành "Lớp học cờ vây trẻ em Yamashiro Hiroshi" tại Nagoya, thể hiện sự quan tâm của mình đến việc phát triển thế hệ kỳ thủ trẻ.
7. Tác phẩm
Yamashiro Hiroshi đã viết và xuất bản nhiều sách về cờ vây, đóng góp vào tài liệu hướng dẫn và lý thuyết cờ vây:
- Tsumego Joybooks 9: Sách Trung cấp (詰碁ジョイブックス 9 中級編), Nihon Ki-in, 1982.
- 100 Tsumego Giúp Bạn Mạnh Hơn: Nâng Cao Sức Mạnh Thực Chiến (強くなる詰め碁100 実戦力をアップする), Nihon Bungeisha, 1986.
- Keshi và Kikashi (消しと利かし), Uro Books, Nihon Ki-in, 1989.
- Kỳ Thánh Quyết Định Thất Phiên Thắng Bộ: Trận Đấu Khốc Liệt
Kỳ Thánh Kobayashi Koichi - Người Thách Đấu Yamashiro Hiroshi (棋聖決定七番勝负 激闘譜〈第16期〉棋聖 小林光一-挑戦者 山城宏), Yomiuri Shimbun, 1992. - Chiến Thuật Xếp Quân của Yamashiro Hiroshi: 50 Nước Cờ Đầu Tiên Quyết Thắng (山城宏の置碁戦術 序盤50手必勝法), Japan Broadcast Publishing Association, 1996.
- Tuyển Tập Ván Đấu của Yamashiro Hiroshi (10) (山城宏 打碁鑑賞シリーズ(10)), Nihon Ki-in, 2005.
8. Giải thưởng và vinh danh
Trong suốt sự nghiệp của mình, Yamashiro Hiroshi đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh danh từ Nihon Ki-in và các tổ chức khác, ghi nhận những đóng góp và thành tích của ông:
- Giải Thưởng Kido:
- Giải thưởng Tân binh năm 1973.
- Giải thưởng Công trạng năm 1978.
- Giải thưởng Kỳ thủ có nhiều trận thắng nhất (38-10), Tỷ lệ thắng cao nhất (.792) và Chuỗi thắng liên tiếp (12 trận thắng liên tiếp) năm 1981.
- Giải thưởng Chuỗi thắng liên tiếp (11 trận thắng liên tiếp) năm 1983.
- Giải thưởng Đấu sĩ năm 1984.
- Giải thưởng Kỹ năng năm 1986.
- Giải thưởng Tỷ lệ thắng cao nhất (28-7, .800) năm 2011.
- Giải thưởng Tsuchikawa: Các năm 1985, 1987, 2011.
9. Di sản và đánh giá
Yamashiro Hiroshi được đánh giá cao về sự kiên trì, bền bỉ và tài năng xuất chúng, dù ông có một sự nghiệp đặc biệt với việc nhiều lần thách đấu các danh hiệu cờ vây lớn nhưng chưa từng giành được. Lối chơi "Xâm nhập" của ông đã để lại dấu ấn đáng kể trong lịch sử cờ vây Nhật Bản.
Ông là một kỳ thủ có khả năng cạnh tranh ở đẳng cấp cao nhất trong nhiều thập kỷ, với tổng cộng sáu lần thách đấu các danh hiệu "Thất đại danh hiệu" và kỷ lục 15 lần vô địch Vương Quan Chiến. Việc ông chưa từng đoạt danh hiệu lớn nào sau nhiều nỗ lực đã được ví von là "một trong bảy kỳ quan của giới cờ vây", một nhận định nêu bật vị thế độc đáo và những tranh đấu không ngừng nghỉ của ông. Sự so sánh của Cho Chikun về ván cờ của Yamashiro là "như công trình bê tông cốt thép" cũng phần nào thể hiện sự chắc chắn và khó phá vỡ trong lối chơi của ông.
Ngoài ra, với vai trò Phó Chủ tịch Nihon Ki-in và giám đốc đội tuyển quốc gia, cùng với việc mở các lớp học cờ vây cho trẻ em, Yamashiro Hiroshi đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển của cờ vây Nhật Bản, từ việc quản lý đến đào tạo thế hệ tương lai. Ông là một biểu tượng về tinh thần không ngừng vươn lên và cống hiến cho bộ môn cờ vây.