1. Tổng quan
Donnie Ray Moore (sinh ngày 13 tháng 2 năm 1954 - mất ngày 18 tháng 7 năm 1989) là một vận động viên bóng chày chuyên nghiệp người Hoa Kỳ, thi đấu ở vị trí vận động viên ném bóng cứu trợ tại Major League Baseball (MLB). Sự nghiệp của ông kéo dài từ năm 1975 đến 1988, bao gồm các khoảng thời gian với Chicago Cubs, St. Louis Cardinals, Milwaukee Brewers, Atlanta Braves và California Angels. Moore được biết đến nhiều nhất qua sự kiện home run mà ông đã để thua Dave Henderson khi đang thi đấu cho California Angels trong Trận 5 Giải vô địch American League 1986. Cú ném đó đã khiến Angels để mất lợi thế dẫn trước và cuối cùng thất bại trong trận đấu, mở đường cho Boston Red Sox giành chiến thắng chung cuộc trong series. Sau khi sự nghiệp bóng chày chuyên nghiệp kết thúc, cuộc đời của Moore kết thúc bi thảm vào năm 1989 khi ông nổ súng vào vợ mình trong một cuộc tranh cãi rồi tự tử.
2. Cuộc đời đầu đời
Donnie Ray Moore sinh ngày 13 tháng 2 năm 1954 tại Lubbock, Texas, Hoa Kỳ. Ông là anh em họ của cầu thủ MLB Hubie Brooks.
Trước khi theo đuổi sự nghiệp chuyên nghiệp, Moore đã theo học tại Paris Junior College và Ranger College. Ông lần đầu tiên được Boston Red Sox lựa chọn ở vòng 12 của MLB draft năm 1972 nhưng đã không ký hợp đồng. Sau đó, vào tháng 1 năm 1973, ông được Chicago Cubs chọn ở vòng đầu tiên (lượt thứ 3 chung cuộc) của giai đoạn phụ trong MLB draft và chính thức gia nhập làng bóng chày chuyên nghiệp.
3. Sự nghiệp bóng chày chuyên nghiệp
Sự nghiệp bóng chày chuyên nghiệp của Donnie Ray Moore kéo dài 14 mùa giải, chủ yếu ở vai trò vận động viên ném bóng cứu trợ. Ông đã thể hiện khả năng thích nghi và hiệu suất ổn định qua nhiều đội khác nhau, trước khi đạt đến đỉnh cao với California Angels và đối mặt với những khó khăn sau đó.
3.1. Giai đoạn đầu sự nghiệp và các đội khác
Donnie Ray Moore bắt đầu sự nghiệp Major League Baseball với Chicago Cubs, ra mắt vào ngày 14 tháng 9 năm 1975 trong trận đấu với Philadelphia Phillies. Ông tiếp tục thi đấu cho Cubs đến năm 1979. Năm 1978, Moore đã có một mùa giải đáng chú ý với Cubs khi ra sân 71 trận, là con số cao nhất đội và đứng thứ ba trong National League, đạt được 9 chiến thắng.
Vào ngày 17 tháng 10 năm 1979, ông được chuyển đến St. Louis Cardinals, nơi ông thi đấu trong mùa giải 1980 với chỉ số ERA là 6.23. Sau đó, vào ngày 3 tháng 9 năm 1981, ông được chuyển đến Milwaukee Brewers, nhưng chỉ thi đấu ngắn ngủi và quay trở lại Cardinals vào ngày 5 tháng 11 cùng năm.
Ngày 1 tháng 2 năm 1982, Moore chuyển đến Atlanta Braves. Mùa giải đó, Braves đã giành chức vô địch National League và đối đầu với Cardinals trong 1982 National League Championship Series. Mặc dù Braves thua 0-3 trong series, Moore đã có 2 lần ra sân và không để mất điểm nào. Ông tiếp tục là một phần quan trọng của Braves, đặc biệt là vào năm 1984, khi ông đạt được 4 chiến thắng, 5 thất bại, 16 save và ERA là 2.94 với tư cách là closer của đội.
3.2. California Angels (1985-1988)
Donnie Ray Moore gia nhập California Angels vào ngày 24 tháng 1 năm 1985, với tư cách là cầu thủ bù đắp cho free agent. Giai đoạn này đánh dấu thời kỳ thành công nhất trong sự nghiệp của ông.
Trong mùa giải đầu tiên với Angels năm 1985, Moore đã có màn trình diễn xuất sắc, đặc biệt là ở nửa đầu mùa giải với 7 chiến thắng, 17 save và ERA 1.45. Phong độ ấn tượng này đã giúp ông lần đầu tiên được chọn vào All-Star Game năm 1985. Ông đã phát triển một cú ném splitter hiệu quả bên cạnh slider và breaking ball. Kết thúc mùa giải, Moore đạt tổng cộng 8 chiến thắng, 8 thất bại, 31 save và ERA 1.92. Angels đã có một cuộc cạnh tranh gay gắt cho chức vô địch American League với Kansas City Royals nhưng cuối cùng chỉ về nhì với cách biệt 1 trận. Màn trình diễn của Moore đã được ghi nhận khi ông đứng thứ 7 trong cuộc bình chọn Cy Young Award và thứ 6 trong cuộc bình chọn MVP.
Năm 1986, Moore tiếp tục đóng vai trò quan trọng, đạt 4 chiến thắng, 5 thất bại, 21 save và ERA 2.97, góp phần giúp Angels giành chức vô địch American League sau 4 năm.
3.2.1. Trận 5 Giải vô địch American League 1986
Trận 5 của Giải vô địch American League 1986 diễn ra vào ngày 12 tháng 10 năm 1986 tại Anaheim, là một trận đấu mang tính bước ngoặt và định hình ký ức công chúng về Donnie Ray Moore. Angels đang dẫn trước Boston Red Sox 3-1 trong series và chỉ cần một chiến thắng nữa để lần đầu tiên giành chức vô địch American League và tiến vào World Series.
Angels đang dẫn trước Red Sox 5-2 khi bước vào hiệp thứ chín. Tuy nhiên, Don Baylor, cựu cầu thủ của Angels, đã ném một cú home run 2 điểm, rút ngắn tỷ số xuống còn 5-4. Khi Moore vào sân ném bóng, có hai out và Rich Gedman, người vừa bị hit by pitch, đang ở căn cứ thứ nhất. Angels chỉ cách World Series một cú strike nữa.
Trong tình huống đó, Dave Henderson đã ném một cú home run 2 điểm từ cú ném 2-2 của Moore, đưa Red Sox vượt lên dẫn trước 6-5. Cú ném đó đã khiến Moore không thể hoàn thành cú save và khiến Angels mất đi lợi thế trận đấu. Mặc dù Angels sau đó đã gỡ hòa ở cuối hiệp chín, đưa trận đấu vào hiệp phụ, Moore vẫn ở lại sân. Ông đã dập tắt được nỗ lực phản công của Red Sox ở hiệp thứ mười khi khiến Jim Rice ném double play. Tuy nhiên, ở hiệp thứ 11, Henderson một lần nữa là người đánh bại Moore với một cú sacrifice fly, giúp Red Sox ghi điểm quyết định và giành chiến thắng 7-6. Moore trở thành vận động viên ném bóng thua trận.
Thất bại này, vốn diễn ra tại sân nhà của Angels, để lại một cú sốc lớn cho đội. Sau đó, Angels đã mất cả hai trận đấu tiếp theo (Trận 6 và Trận 7) tại Fenway Park với tỷ số lần lượt là 10-4 và 8-1, qua đó để mất chức vô địch series vào tay Red Sox.
Sau Trận 5, Moore thừa nhận rằng ông đã có một cú ném tồi cho Henderson. Ông giải thích: "Tôi đã ném fastball và Henderson cứ foul bóng ra, vì vậy tôi chuyển sang cú ném split-finger, nghĩ rằng có thể tôi sẽ khiến anh ấy mất cảnh giác, nhưng cú ném lại đúng vào đà vung gậy của anh ấy."
3.3. Giai đoạn cuối sự nghiệp và giải nghệ
Sau Giải vô địch American League 1986, sự nghiệp của Donnie Ray Moore gặp nhiều khó khăn. Ông đã phải đối mặt với chấn thương vai từ trước loạt trận đó và không bao giờ có thể hoàn toàn bình phục sau này. Người hâm mộ cũng bắt đầu phản ứng tiêu cực, buýt ông trong mỗi lần ra sân vào năm 1987, và phong độ của ông sa sút đáng kể, khiến ông chỉ ra sân 14 trận.
Trong hai mùa giải tiếp theo, ông chỉ có thêm 9 cú save trong 41 lần ra sân trước khi bị Angels giải phóng hợp đồng vào ngày 26 tháng 8 năm 1988, sau lần ra sân cuối cùng vào ngày 7 tháng 8. Ông ký hợp đồng với Kansas City Royals cho mùa giải 1989, nhưng chỉ thi đấu ở giải hạng dưới và bị Royals giải phóng vào tháng 6 cùng năm. Điều này đã chấm dứt sự nghiệp bóng chày kéo dài 14 năm của ông. Sau khi rời Angels, cuộc sống của Moore trở nên khó khăn, ông phải vật lộn với các vấn đề kinh tế và cá nhân.
4. Thống kê Major League Baseball
Dưới đây là thống kê sự nghiệp ném bóng và đánh bóng của Donnie Ray Moore trong Major League Baseball:
| Năm | Đội | Số trận ra sân | Bắt đầu | Hoàn thành trận đấu | Trận không đi bộ | Thắng | Thua | Save | Giữ | Tỷ lệ thắng-thua | Đối thủ | Hiệp ném | Hits cho phép | Home run cho phép | Walk cho phép | Walk cố ý | Bị đánh trúng | Strikeout | Ném lỗi | Balk | Điểm cho phép | Điểm tự chịu | ERA | WHIP |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1975 | Chicago Cubs | 4 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -- | ---- | 42 | 8.2 | 12 | 1 | 4 | 0 | 0 | 8 | 0 | 0 | 4 | 4 | 4.15 | 1.85 |
| 1977 | Chicago Cubs | 27 | 1 | 0 | 0 | 4 | 2 | 0 | -- | .667 | 207 | 48.2 | 51 | 1 | 18 | 7 | 0 | 34 | 2 | 4 | 27 | 22 | 4.07 | 1.42 |
| 1978 | Chicago Cubs | 71 | 1 | 0 | 0 | 9 | 7 | 4 | -- | .563 | 450 | 102.2 | 117 | 7 | 31 | 11 | 2 | 50 | 7 | 2 | 55 | 47 | 4.12 | 1.44 |
| 1979 | Chicago Cubs | 39 | 1 | 0 | 0 | 1 | 4 | 1 | -- | .200 | 330 | 73.0 | 95 | 8 | 25 | 7 | 2 | 43 | 3 | 0 | 46 | 42 | 5.18 | 1.64 |
| 1980 | St. Louis Cardinals | 11 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | -- | .500 | 93 | 21.2 | 25 | 1 | 5 | 1 | 1 | 10 | 0 | 1 | 15 | 15 | 6.23 | 1.39 |
| 1981 | Milwaukee Brewers | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -- | ---- | 19 | 4.0 | 4 | 0 | 4 | 0 | 0 | 2 | 1 | 0 | 3 | 3 | 6.75 | 2.00 |
| 1982 | Atlanta Braves | 16 | 0 | 0 | 0 | 3 | 1 | 1 | -- | .750 | 121 | 27.2 | 32 | 1 | 7 | 3 | 2 | 17 | 0 | 1 | 13 | 13 | 4.23 | 1.41 |
| 1983 | Atlanta Braves | 43 | 0 | 0 | 0 | 2 | 3 | 6 | -- | .400 | 276 | 68.2 | 72 | 6 | 10 | 3 | 0 | 41 | 0 | 1 | 30 | 28 | 3.67 | 1.19 |
| 1984 | Atlanta Braves | 47 | 0 | 0 | 0 | 4 | 5 | 16 | -- | .444 | 271 | 64.1 | 63 | 3 | 18 | 6 | 1 | 47 | 1 | 0 | 27 | 21 | 2.94 | 1.26 |
| 1985 | California Angels | 65 | 0 | 0 | 0 | 8 | 8 | 31 | -- | .500 | 417 | 103.0 | 91 | 9 | 21 | 3 | 0 | 72 | 2 | 0 | 28 | 22 | 1.92 | 1.09 |
| 1986 | California Angels | 49 | 0 | 0 | 0 | 4 | 5 | 21 | -- | .444 | 295 | 72.2 | 60 | 10 | 22 | 4 | 0 | 53 | 4 | 1 | 28 | 24 | 2.97 | 1.13 |
| 1987 | California Angels | 14 | 0 | 0 | 0 | 2 | 2 | 5 | -- | .500 | 122 | 26.2 | 28 | 2 | 13 | 2 | 0 | 17 | 0 | 0 | 12 | 8 | 2.70 | 1.54 |
| 1988 | California Angels | 27 | 0 | 0 | 0 | 5 | 2 | 4 | -- | .714 | 150 | 33.0 | 48 | 4 | 8 | 2 | 0 | 22 | 2 | 4 | 20 | 18 | 4.91 | 1.70 |
| Tổng cộng: 13 năm | 416 | 4 | 0 | 0 | 43 | 40 | 89 | -- | .518 | 2793 | 654.2 | 698 | 53 | 186 | 49 | 8 | 416 | 22 | 14 | 308 | 267 | 3.67 | 1.35 | |
5. Cái chết và các sự kiện liên quan
Vào ngày 18 tháng 7 năm 1989, Donnie Ray Moore đã có một cuộc cãi vã với vợ mình, Tonya, tại nhà của họ ở Anaheim Hills, California. Trong lúc tranh cãi, ông đã bắn bà ba phát bằng một khẩu súng lục .45. Vào thời điểm đó, ba người con của họ đang có mặt trong nhà.
Sau vụ nổ súng, Tonya Moore và con gái Demetria, khi đó 17 tuổi, đã chạy thoát khỏi nhà, và Demetria đã lái xe đưa mẹ đến bệnh viện. Tonya đã may mắn sống sót sau vụ việc. Quay trở lại bên trong ngôi nhà, vẫn còn ít nhất một trong số các con trai của ông có mặt, Moore sau đó đã tự sát bằng cách đặt khẩu súng vào đầu mình. Ông qua đời ở tuổi 35.
6. Di sản và đánh giá
Sau cái chết của Donnie Ray Moore, một "huyền thoại" đã hình thành trong công chúng và giới thể thao, cho rằng cú home run mà ông để thua Dave Henderson trong Trận 5 Giải vô địch American League 1986 đã gây ra những khó khăn cá nhân và cuối cùng dẫn đến cái chết bi thảm của ông. Tuy nhiên, nhiều người đã bác bỏ quan điểm đơn giản này, chỉ ra rằng Moore đã phải vật lộn với những vấn đề sức khỏe tâm thần và áp lực cá nhân rất lâu trước sự kiện đó.
Trong cuốn sách "Scapegoats: Baseballers whose Careers Are Marked by One Fateful Play" (Vật tế thần: Những vận động viên bóng chày có sự nghiệp bị đánh dấu bởi một khoảnh khắc định mệnh) của Christopher Bell, Moore được miêu tả như một "vật tế thần", một nhân vật mà công chúng đã đổ lỗi cho thất bại của đội bóng và sau đó gán ghép sự đau khổ cá nhân của ông vào một khoảnh khắc duy nhất trong sự nghiệp thể thao. Sự kiện năm 1986 có thể là một yếu tố làm trầm trọng thêm, nhưng không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến bi kịch của ông. Cái chết của Moore đã trở thành một lời nhắc nhở đau lòng về áp lực tâm lý mà các vận động viên chuyên nghiệp phải đối mặt, cũng như sự dễ dàng của công chúng trong việc quy kết những vấn đề phức tạp vào các sự kiện đơn lẻ.
7. Liên kết ngoài
- [https://www.mlb.com/player/donnie-moore-119292 Donnie Ray Moore tại MLB.com]
- [https://www.espn.com/mlb/player/stats/_/id/605/donnie-moore Donnie Ray Moore tại ESPN.com]
- [https://www.baseball-reference.com/players/m/mooredo01.shtml Donnie Ray Moore tại Baseball-Reference.com]
- [http://retrosheet.org/boxesetc/B10120CAL1986.htm Bảng điểm Retrosheet: Trận 5 Giải vô địch American League 1986]
- [http://www.sportingnews.com/baseball/25moments/24.html Sporting News: 25 Khoảnh khắc vĩ đại nhất của bóng chày]
- [http://www.baseball-almanac.com/legendary/likodak.shtml Baseball-Almanac: 25 Khoảnh khắc vĩ đại nhất của bóng chày] (#24)
- [https://www.findagrave.com/memorial/95735428/donnie-ray-moore Donnie Ray Moore tại Find a Grave]