1. Thời thơ ấu và Bối cảnh
Alexis Korner có một tuổi thơ đa dạng về địa lý và văn hóa, đặt nền móng cho phong cách âm nhạc cởi mở và đa chiều của ông sau này.
1.1. Sinh ra và thời thơ ấu
Alexis Andrew Nicholas Koerner sinh ngày 19 tháng 4 năm 1928 tại Paris, Pháp. Cha ông là người Áo gốc Do Thái, còn mẹ ông mang dòng máu pha trộn giữa Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và Áo. Thời thơ ấu, Korner sống ở nhiều nơi khác nhau, bao gồm Pháp, Thụy Sĩ và Bắc Phi. Ông đến London vào năm 1940, sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ.
1.2. Đến London và Ảnh hưởng Âm nhạc
Một trong những ký ức đáng nhớ nhất trong thời niên thiếu của Korner là khi ông nghe một bản thu âm của nghệ sĩ piano da màu Jimmy Yancey trong một cuộc không kích của Đức. Khoảnh khắc đó đã để lại ấn tượng sâu sắc, và Korner sau này chia sẻ: "Từ đó trở đi, tất cả những gì tôi muốn làm là chơi nhạc blues." Trải nghiệm này đã định hình con đường âm nhạc của ông, thôi thúc ông theo đuổi thể loại blues một cách đam mê.
2. Khởi đầu Sự nghiệp Âm nhạc
Sau chiến tranh, Alexis Korner bắt đầu hành trình âm nhạc của mình, từ việc tự học nhạc cụ đến việc thành lập những câu lạc bộ blues có ảnh hưởng, tạo tiền đề cho sự phát triển của nhạc blues tại Anh.
2.1. Hoạt động ban đầu và Câu lạc bộ Blues London
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Korner bắt đầu chơi piano và guitar. Cây guitar đầu tiên của ông được người bạn và tác giả Sydney Hopkins (tác giả của Mister God, This Is Anna) chế tạo. Năm 1949, ông gia nhập Chris Barber's Jazz Band, nơi ông gặp gỡ nghệ sĩ harmonica blues Cyril Davies. Họ nhanh chóng trở thành một bộ đôi ăn ý, cùng nhau biểu diễn và thu âm bản nhạc đầu tiên vào năm 1957.
Năm 1955, Korner và Davies đã thành lập London Blues and Barrelhouse Club tại quán rượu Round House ở Soho, London. Đây là câu lạc bộ blues đầu tiên ở Anh và đã trở thành một địa điểm quan trọng, thu hút nhiều nghệ sĩ blues người Mỹ, những người trước đây gần như vô danh ở Anh, đến biểu diễn. Trong số đó có những tên tuổi lớn như Big Bill Broonzy, Sonny Terry, Brownie McGhee và Muddy Waters. Câu lạc bộ này đóng vai trò then chốt trong việc giới thiệu và phổ biến nhạc blues tới khán giả Anh. Bản thu âm chính thức đầu tiên của Korner là trên đĩa DFE 6286 của Decca Records, hợp tác với Ken Colyer's Skiffle Group vào ngày 28 tháng 7 năm 1955 tại London, trong đó ông còn chơi mandolin trên một số bản nhạc.
3. Blues Incorporated và Sân khấu Blues Anh thập niên 1960
Giai đoạn thập niên 1960 chứng kiến Alexis Korner trở thành một nhân vật trung tâm, định hình nền nhạc blues và R&B của Anh thông qua ban nhạc Blues Incorporated của mình.
3.1. Thành lập và Hoạt động của Blues Incorporated
Năm 1961, Korner và Cyril Davies thành lập Blues Incorporated. Ban nhạc ban đầu là một tập hợp lỏng lẻo các nhạc sĩ có chung niềm đam mê với blues điện và R&B. Từ tháng 3 năm 1962, nhóm bắt đầu biểu diễn hàng tuần tại Ealing Jazz Club ở West London. Mặc dù Cyril Davies rời nhóm vào cuối năm 1962, Blues Incorporated vẫn tiếp tục thu âm dưới sự dẫn dắt của Korner cho đến năm 1966.
3.2. Các Thành viên có Ảnh hưởng và Nhạc sĩ Trẻ
Blues Incorporated đã thu hút một lượng lớn nhạc sĩ tài năng và những người hâm mộ trẻ tuổi, nhiều người trong số họ sau này đã trở thành những ngôi sao quốc tế. Các thành viên chính thức hoặc thường xuyên tham gia nhóm bao gồm Charlie Watts, Jack Bruce, Ginger Baker, Long John Baldry, Graham Bond, Danny Thompson và Dick Heckstall-Smith.
Ban nhạc cũng là nơi ươm mầm cho nhiều tài năng trẻ, những người đôi khi biểu diễn cùng nhóm, như Mick Jagger, Keith Richards, Brian Jones, Geoff Bradford, Rod Stewart, John Mayall và Jimmy Page. Đặc biệt, Brian Jones đã gặp Mick Jagger và Keith Richards tại các buổi biểu diễn của Korner, một cuộc gặp gỡ định mệnh dẫn đến sự ra đời của The Rolling Stones.
Khi các học trò một thời của ông như The Rolling Stones và Cream trở thành những cái tên đình đám trên toàn thế giới, Korner khiêm tốn lùi lại với vai trò "trưởng lão" của làng nhạc. Mặc dù bản thân là một người theo chủ nghĩa thuần túy blues, Korner vẫn chỉ trích các nhạc sĩ blues Anh nổi tiếng hơn trong thời kỳ bùng nổ blues cuối thập niên 1960 vì sự tuân thủ cứng nhắc của họ đối với Chicago blues, như thể âm nhạc chỉ có một hình thức duy nhất. Ông yêu thích việc bao quanh mình bởi các nhạc sĩ jazz và thường biểu diễn với một horn section (ban kèn) bao gồm các nghệ sĩ saxophone như Art Themen, Mel Collins, Dick Heckstall-Smith và Lol Coxhill.
4. Các Ban nhạc và Dự án Sau này
Sau thời kỳ Blues Incorporated, Alexis Korner tiếp tục tham gia vào nhiều dự án âm nhạc đa dạng, chứng tỏ sự linh hoạt và khả năng hợp tác của ông với nhiều thế hệ nghệ sĩ.
4.1. Free at Last và Free
Năm 1966, Korner thành lập bộ ba Free At Last cùng với Hughie Flint và Binky McKenzie. Hughie Flint sau này nhớ lại: "Tôi đã chơi với Alexis, ngay sau khi rời The Bluesbreakers, trong một bộ ba mà Alexis đặt tên là Free At Last, một phiên bản nhỏ hơn và hơi hạn chế của Blues Incorporated. Chơi nhạc với Alexis rất thoải mái. Chúng tôi có thể chơi bất cứ thứ gì từ 'River's Invitation' của Percy Mayfield đến 'Better Get It In Your Soul' của Charles Mingus - với rất nhiều đoạn solo guitar và bass tự do. Alexis, giống như John Mayall, có gu âm nhạc cực kỳ đa dạng, rất hiểu biết và hào phóng, và tôi mang ơn cả hai người họ vì cách tiếp cận âm nhạc rộng mở của mình."
Mặc dù Free At Last tồn tại không lâu, Korner đã đảm bảo tên tuổi của nó tiếp tục sống mãi bằng cách đặt tên cho một nhóm nhạc sĩ trẻ đầy tham vọng khác là Free. Korner đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập ban nhạc này vào tháng 4 năm 1968 và tiếp tục cố vấn cho họ cho đến khi họ ký hợp đồng với Island Records.
4.2. New Church, CCS, Snape, Rocket 88
Trong một chuyến lưu diễn ở Scandinavia, Korner đã thành lập ban nhạc New Church với nghệ sĩ guitar và ca sĩ Peter Thorup. Sau đó, họ là một trong những ban nhạc mở màn tại buổi hòa nhạc miễn phí của The Rolling Stones ở Hyde Park, London, vào ngày 5 tháng 7 năm 1969. Jimmy Page được cho là đã biết về một ca sĩ mới, Robert Plant, người đã từng biểu diễn ngẫu hứng với Korner, và Korner đã tự hỏi tại sao Plant vẫn chưa được phát hiện. Plant và Korner đã thu âm một album với Plant đảm nhiệm phần hát cho đến khi Page mời anh gia nhập "the New Yardbirds", tức Led Zeppelin. Chỉ có hai bài hát từ các bản thu âm này được lưu hành: "Steal Away" và "Operator". Korner đã thực hiện một trong những cuộc phỏng vấn radio cuối cùng của mình với BBC Midlands trong chương trình Record Collectors Show cùng Mike Adams và Chris Savory.
Năm 1970, Korner và Thorup thành lập một ban nhạc lớn hơn, CCS - viết tắt của "The Collective Consciousness Society" (Hiệp hội Ý thức Tập thể). CCS đã có một số đĩa đơn thành công do Mickie Most sản xuất, bao gồm một phiên bản của "Whole Lotta Love" của Led Zeppelin, được sử dụng làm nhạc nền cho chương trình Top of the Pops của BBC từ năm 1970 đến 1981. Một bản nhạc không lời khác mang tên "Brother" cũng được sử dụng làm nhạc nền cho chương trình Top 20/40 của BBC Radio 1 khi Tom Browne/Simon Bates dẫn chương trình vào những năm 1970. Nó cũng được sử dụng vào những năm 1990 trên Radio Luxembourg cho bảng xếp hạng Top 20 Singles. Đây là thời kỳ thành công thương mại lớn nhất của Korner tại Vương quốc Anh. Năm 1973, ông góp giọng trong đĩa đơn "Brother Louie" của Hot Chocolate.

Năm 1973, ông và Peter Thorup thành lập một nhóm khác, Snape, với Boz Burrell, Mel Collins và Ian Wallace, những người trước đây từng chơi cùng nhau trong King Crimson. Korner cũng chơi trong album In London của B.B. King và tự thu âm album "supersession" tương tự của riêng mình, Get Off My Cloud, với Keith Richards, Steve Marriott, Peter Frampton, Nicky Hopkins và các thành viên của The Grease Band của Joe Cocker. Giữa những năm 1970, khi lưu diễn ở Đức, Korner đã thiết lập mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với nghệ sĩ bass Colin Hodgkinson, người chơi cho nhóm nhạc mở màn Back Door. Họ tiếp tục hợp tác cho đến khi Korner qua đời.

Năm 1978, nhân dịp sinh nhật lần thứ 50 của Korner, một buổi hòa nhạc quy tụ các ngôi sao đã được tổ chức với sự góp mặt của nhiều người bạn kể trên của ông, cũng như Eric Clapton, Paul Jones, Chris Farlowe, Zoot Money và nhiều người khác. Buổi hòa nhạc này sau đó được phát hành dưới dạng album The Party Album và dưới dạng video.
Năm 1981, Korner gia nhập một "siêu nhóm" khác, Rocket 88, một dự án do Ian Stewart dẫn dắt, tập trung vào các nghệ sĩ keyboard boogie-woogie. Ban nhạc có sự góp mặt của một rhythm section (ban nhạc đệm) bao gồm Jack Bruce và Charlie Watts, cùng với một horn section. Họ đã lưu diễn ở châu Âu và phát hành một album trên Atlantic Records. Ông cũng biểu diễn ở Ý cùng Paul Jones và Blues Society của nghệ sĩ blues người Ý Guido Toffoletti.
5. Sự nghiệp Phát thanh
Bên cạnh sự nghiệp âm nhạc, Alexis Korner còn có một sự nghiệp truyền thông đáng chú ý, đặc biệt là trong lĩnh vực phát thanh.
5.1. Hoạt động Phát thanh và Truyền hình
Vào những năm 1960, Korner bắt đầu sự nghiệp truyền thông, ban đầu làm người phỏng vấn trong ngành giải trí và sau đó tham gia chương trình truyền hình dành cho trẻ em Five O'Clock Club của ITV. Korner cũng viết về nhạc blues cho các tờ báo âm nhạc và tiếp tục duy trì sự nghiệp của mình với tư cách là một nghệ sĩ blues, đặc biệt là ở châu Âu.
Sự nghiệp chính của Korner vào những năm 1970 là trong lĩnh vực phát thanh. Năm 1973, ông đã giới thiệu một bộ phim tài liệu gồm sáu phần trên BBC Radio 1, mang tên The Rolling Stones Story. Năm 1977, ông thành lập một chương trình đêm Chủ nhật trên Radio 1, Alexis Korner's Blues and Soul Show, kéo dài đến năm 1981. Ông cũng tận dụng giọng nói khàn đặc trưng của mình một cách hiệu quả trong vai trò người lồng tiếng quảng cáo. Năm 1983, Korner giới thiệu loạt chương trình 13 phần Guitar Greats trên BBC Radio 1, nơi ông phỏng vấn từng nghệ sĩ và phát nhạc của họ.
6. Ảnh hưởng và Đánh giá Âm nhạc
Alexis Korner được công nhận rộng rãi về ảnh hưởng sâu rộng của mình đối với ngành công nghiệp âm nhạc, đặc biệt là trong việc định hình và phát triển nhạc blues tại Anh.
6.1. Cha đẻ của nhạc Blues Anh
Alexis Korner được xem là một trong những nhân vật nền tảng của phong trào blues và R&B tại Anh. Ông nổi tiếng với khả năng nuôi dưỡng và định hướng tài năng cho nhiều nhạc sĩ trẻ, những người sau này đã trở thành những tên tuổi lớn trong làng nhạc rock và blues thế giới. Vai trò của ông không chỉ dừng lại ở việc biểu diễn mà còn là một người thầy, một người kết nối, tạo ra một môi trường sôi động cho sự phát triển của âm nhạc blues.
6.2. Phong cách Âm nhạc và Sự Đa dạng
Korner sở hữu sở thích âm nhạc đa dạng và không ngừng thử nghiệm. Ông đã từng phê bình một số nhạc sĩ blues Anh nổi tiếng hơn vì sự tuân thủ cứng nhắc của họ đối với các phong cách blues cụ thể, như thể âm nhạc chỉ có một hình thức duy nhất. Thay vào đó, Korner thích kết hợp các yếu tố jazz vào âm nhạc của mình, thường xuyên biểu diễn với một ban kèn. Sự cởi mở trong phong cách âm nhạc này đã giúp ông tạo ra một âm thanh độc đáo và khuyến khích sự đa dạng trong nền nhạc blues Anh.
7. Đời sống Cá nhân
Năm 1950, Korner kết hôn với Roberta Melville (mất năm 2021), con gái của nhà phê bình nghệ thuật Robert Melville. Ông có một con gái, ca sĩ Sappho Gillett Korner (mất năm 2006), và hai con trai, nghệ sĩ guitar Nicholas 'Nico' Korner (mất năm 1989) và kỹ sư âm thanh Damian Korner (mất năm 2008).
8. Qua đời
Alexis Korner qua đời tại London vào ngày 1 tháng 1 năm 1984, ở tuổi 55, do ung thư phổi.
9. Di sản và Vinh danh
Di sản của Alexis Korner tiếp tục được công nhận và vinh danh sau khi ông qua đời, khẳng định vai trò tiên phong của ông trong lịch sử âm nhạc.
9.1. Lễ Vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll
Alexis Korner đã được truy tặng vào Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll vào năm 2024, trong hạng mục ảnh hưởng âm nhạc. Ông được Keith Richards vinh danh, một minh chứng cho tầm ảnh hưởng sâu rộng của ông đối với các thế hệ nhạc sĩ sau này.
10. Danh mục Đĩa nhạc
Dưới đây là danh sách các album chọn lọc của Alexis Korner, bao gồm các bản phát hành ở Vương quốc Anh và một số nơi khác:
Năm | Tên album | Ban nhạc / Ghi chú |
---|---|---|
1957 | Blues from the Roundhouse | Alexis Korner's Breakdown Group |
1962 | R&B from the Marquee | Alexis Korner's Blues Incorporated |
1963 | Alexis Korner and Friends | Blues Incorporated |
1964 | Red Hot from Alex | Alexis Korner's Blues Incorporated |
1964 | At the Cavern | Alexis Korner's Blues Incorporated |
1965 | Alexis Korner's Blues Incorporated | Alexis Korner's Blues Incorporated |
1966 | Sky High | Alexis Korner Blues Incorporated |
1967 | I Wonder Who | |
1968 | A New Generation of Blues | |
1970 | Both Sides | New Church |
1970 | CCS 1st | CCS |
1971 | Alexis Korner | |
1972 | Bootleg Him! | |
1972 | CCS 2nd | CCS |
1972 | Accidentally Borne in New Orleans | với Peter Thorup; Snape |
1973 | Live on Tour in Germany | với Peter Thorup; Snape |
1973 | The Best Band in the Land | CCS |
1974 | Alexis Korner | |
1975 | Get Off My Cloud | |
1977 | The Lost Album | |
1978 | Just Easy | |
1979 | The Party Album | Alexis Korner and Friends |
1980 | Me | |
1981 | Rocket 88 | Rocket 88 |
1984 | Juvenile Delinquent | |
1985 | Testament | với Colin Hodgkinson |
1988 | Live in Paris | với Colin Hodgkinson |