Triều Tiên Văn Tông

1.1. Tuổi trẻ và Giáo dục

Ngay từ khi còn nhỏ, Lý Hướng đã thể hiện tư chất thông minh và lòng hiếu học. Vào tháng 1 năm 1421, khi mới 8 tuổi, vua Triều Tiên Thế Tông đã chỉ thị các học giả từ Tập Hiền điện (Hall of Worthies) trực tiếp giáo dục ông. Đến tháng 10 cùng năm, ông được sắc phong làm Vương thế tử và được gửi đến học tại Thành Quân Quán (Sungkyunkwan), trung tâm giáo dục cao nhất của Triều Tiên.

Trong suốt thời gian học tập, Thái tử Lý Hướng đã lấy Hà Diên (Ha Yeon), một học giả uyên bác, làm thầy. Ông nổi tiếng là người có nhân cách rộng lượng, khoan dung và được mọi người yêu mến. Ông đặc biệt yêu thích học thuật, không chỉ giỏi văn chương mà còn xuất sắc trong các lĩnh vực thiên văn học, dịch học, toán học và thư pháp.

1.2. Thời kỳ Thái tử và Nhiếp chính

Lý Hướng giữ vị trí Vương thế tử trong 29 năm (từ 1421 đến 1450), là Thái tử tại vị lâu nhất trong lịch sử Nhà Triều Tiên. Giai đoạn này chứng kiến những đóng góp quan trọng nhất của ông.

Từ năm 1442, khi vua Triều Tiên Thế Tông bắt đầu mắc nhiều bệnh tật và sức khỏe suy yếu, Thái tử Lý Hướng đã đảm nhiệm vai trò nhiếp chính, thay vua cha xử lý các công việc triều chính. Ban đầu, có một số quan lại phản đối việc Thái tử nhiếp chính khi nhà vua vẫn còn tại vị, cho rằng "nhà vua vẫn còn đó, không thể để Thái tử quyết định chính sự". Tuy nhiên, Triều Tiên Thế Tông đã kiên quyết trao quyền quyết định các công việc hành chính cho Thái tử, đồng thời thành lập một cơ quan đặc biệt là `擔事院` (Đảm sự viện) để Thái tử quản lý các công việc thường nhật của quốc gia, ngoại trừ những vấn đề trọng đại.

Trong thời gian nhiếp chính, Thái tử Lý Hướng đã thể hiện tài năng quản lý xuất chúng. Ông đã đóng góp vào việc phát triển chữ viết tiếng Triều Tiên (ngày nay gọi là Hangul) do vua cha sáng tạo. Mặc dù Trương Anh Thực (Jang Yeong-sil) thường được biết đến là người phát minh ra thước đo mưa, nhưng 《Triều Tiên vương triều thực lục》 (Annals of the Joseon Dynasty) khẳng định rằng chính Thái tử Lý Hướng là người đã tìm ra các phương pháp đo lường mực nước trong lòng đất, đặt nền móng cho việc phát minh ra Thước đo mưa (Cheugugi) - dụng cụ đo lượng mưa định lượng đầu tiên trên thế giới. Ông cũng tích cực tuyển dụng cả văn thần và võ thần, đồng thời khuyến khích tự do ngôn luận của các Ngự sử (Eon-gwan) để nắm bắt tâm tư nguyện vọng của dân chúng.

3.1. Văn trị và Học thuật

Văn Tông là một người rất coi trọng học thuật và văn trị. Ông đã khuyến khích các học giả và thúc đẩy việc biên soạn các bộ sách quan trọng, nhằm củng cố nền tảng văn hóa và hệ thống pháp chế của quốc gia:

• Ông đã chỉ đạo biên soạn 《Cao Ly sử》 (Goryeosa), một bộ sử chính thức về Cao Ly (Goryeo), và 《Cao Ly sử tiết yếu》 (Goryeosa Jeolyo), một bản tóm tắt quan trọng của lịch sử Cao Ly.
• Ông cũng tham gia vào việc biên soạn 《Đông Quốc Binh Giám》 (Dongguk Byeonggam), một bộ sách về chiến thuật quân sự và lịch sử quân sự Triều Tiên. Mục đích của việc biên soạn các tác phẩm này là để ổn định nền tảng xã hội và thiết lập các thể chế một cách vững chắc.
• Văn Tông luôn lắng nghe ý kiến từ các quan lại cấp thấp, thể hiện một chính sách cởi mở và quan tâm đến dân chúng. Ông cho phép các quan lại từ phẩm cấp 6 trở lên được phép trình bày ý kiến trực tiếp với nhà vua, qua đó khuyến khích tự do ngôn luận và giúp ông nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của thần dân.

3.2. Quốc phòng và Quân sự

Văn Tông có niềm đam mê đặc biệt với các vấn đề quân sự và quốc phòng ngay từ khi còn là Thái tử. Ông đã biên soạn các binh pháp và thực hiện nhiều cải cách để củng cố sức mạnh quân sự của Triều Tiên:

• Ông đã cải tổ quân đội, chuyển từ hệ thống 12 `sa` (sư đoàn) trước đây thành 5 `sa` mới, nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức và tác chiến.
• Một trong những đóng góp nổi bật của ông là việc phát triển và cải tiến Hỏa xa (Hwacha), một loại pháo phản lực di động được sử dụng để phóng nhiều mũi tên lửa cùng lúc. Hỏa xa đã được phát minh dưới thời Triều Tiên Thái Tông, nhưng Văn Tông đã cải tiến nó, biến nó thành một khí tài quân sự mạnh mẽ, sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa và bảo vệ biên cương. Ông đã cùng với em trai mình, Lý Cầu (Yi Gu), Lâm Huỳnh Đại quân (Imyeong Daegun), cải tiến Hỏa xa thành một loại vũ khí nổi tiếng vào thời đó.

3.3. Khoa học và Phát minh

Văn Tông cũng là một nhà khoa học và phát minh tài năng, đặc biệt trong lĩnh vực thiên văn học và đo lường:

• Ông được ghi nhận là người có vai trò quan trọng trong việc phát minh hoặc cải tiến Thước đo mưa (Cheugugi). Mặc dù Trương Anh Thực thường được ghi nhận là người phát minh chính, nhưng các ghi chép lịch sử cho thấy chính Thái tử Văn Tông đã nghiên cứu và tìm ra các phương pháp đo lường mực nước trong lòng đất. Điều này đã đặt nền móng cho việc phát triển thước đo mưa định lượng đầu tiên trên thế giới, cho phép đo lượng mưa một cách chính xác.
• Ông cũng có những đóng góp vào sự phát triển của chữ viết tiếng Triều Tiên (Hangul), một trong những thành tựu vĩ đại nhất của Triều Tiên Thế Tông.

4.1. Cha mẹ và Anh chị em

• Cha: Triều Tiên Thế Tông (조선 세종_{Joseon Sejong}^Korean; 15 tháng 5 năm 1397 - 8 tháng 4 năm 1450).
• Mẹ: Chiêu Hiến vương hậu (소헌왕후 심씨_{Soheon Wanghu Shim-ssi}^Korean; 12 tháng 10 năm 1395 - 19 tháng 4 năm 1446), thuộc Thanh Tùng Thẩm thị.
• Anh chị em:
  • Trinh Chiêu công chúa (정소공주; 1412 - 1424).
  • Trinh Ý công chúa (정의공주; 1415 - 1477).
  • Thủ Dương Đại quân (수양대군; 1417 - 1468).
  • An Bình Đại quân (안평대군; 1418 - 1453).
  • Lâm Huỳnh Đại quân (임영대군; 1420 - 1469).
  • Quảng Bình Đại quân (광평대군; 1425 - 1444).
  • Cẩm Thành Đại quân (금성대군; 1426 - 1457).
  • Bình Nguyên Đại quân (평원대군; 1427 - 1445).
  • Vĩnh Ưng Đại quân (영응대군; 1434 - 1467).

4.2. Hậu phi và Con cái

Văn Tông có ba vị chính thất (Thái tử tần) và nhiều hậu cung khác, nhưng chỉ có Hiển Đức vương hậu là người ông thực sự yêu mến và là mẹ của người kế vị ông.

• Phế Thái tử tần Huy tần Kim thị (휘빈 김씨_{Hwi-bin Gim-ssi}^Korean; 1410 - 1429), thuộc An Đông Kim thị. Con gái của Kim Ngũ Văn.
  • Kết hôn năm 1427. Bị phế truất năm 1429 vì bị phát hiện dùng tà thuật để giành được tình yêu của Thái tử, bao gồm việc đốt giày của một cung tần và bắt cô này uống tro với rượu. Không có con.
• Phế Thái tử tần Thuần tần Phụng thị (순빈 봉씨_{Sun-bin Bong-ssi}^Korean; 1414 - 1436), thuộc Hà Âm Phụng thị. Con gái của Phụng Lệ.
  • Kết hôn năm 1429 sau khi Huy tần bị phế. Bị phế truất năm 1436 vì tính cách bạo lực, uống rượu và có quan hệ đồng tính luyến ái với một cung nữ tên là So-ssang (소쌍_So-ssang^Korean). Không có con.
• Hiển Đức vương hậu Quyền thị (현덕왕후 권씨_{Hyeondeok Wanghu Gwon-ssi}^Korean; 17 tháng 4 năm 1418 - 10 tháng 8 năm 1441), thuộc An Đông Quyền thị. Con gái của Hoa Sơn phủ viện quân Quyền Chuyên. Ban đầu là một hậu cung cấp Thừa huy (Seung-hwi).
  • Trở thành chính thất năm 1437. Bà là người vợ duy nhất mà Văn Tông yêu mến.
  • Con cái:
    • Một con gái (1432 - 1433), qua đời khi còn nhỏ.
    • Kính Huệ công chúa (경혜공주_{Gyeonghye Gongju}^Korean; 1436 - 30 tháng 12 năm 1473). Hạ giá lấy Ninh Dương úy Trịnh Tông (Jeong Jong).
    • Thái tử Lý Hoằng Vĩ (왕세자 이홍위_{Wangseja Yi Hong-wi}^Korean; 9 tháng 8 năm 1441 - 7 tháng 11 năm 1457). Con trai duy nhất còn sống của Văn Tông, sau này là Triều Tiên Đoan Tông. Hiển Đức vương hậu qua đời ngay sau khi sinh Đoan Tông vì bệnh hậu sản. Khi Văn Tông lên ngôi, bà được truy phong là "Hiển Đức vương hậu".
    • Túc tần Hồng thị (숙빈 홍씨_{Suk-bin Hong-ssi}^Korean; 1418 - ?), thuộc Nam Dương Hồng thị. Con gái của Hồng Thâm.
      • Con cái:
        • Một con gái (1441 - 1444), qua đời khi còn nhỏ.
        • Thục nghi Văn thị (숙의 문씨_{Sug-ui Mun-ssi}^Korean; 1426 - 1508), thuộc Nam Bình Văn thị. Con gái của Văn Mẫn.
        • Chiêu dung Liễu thị (소용 유씨_{So-yong Yu-ssi}^Korean), thuộc Văn Hóa Liễu thị.
        • Chiêu dung Quyền thị (소용 권씨_{So-yong Gwon-ssi}^Korean), thuộc An Đông Quyền thị.
        • Chiêu dung Trịnh thị (소용 정씨_{So-yong Jeong-ssi}^Korean), thuộc Đông Lai Trịnh thị.
          • Con cái:
            • Một con trai, qua đời khi còn nhỏ.
            • Chiêu dung Doãn thị (소용 윤씨_{So-yong Yun-ssi}^Korean), thuộc Pha Bình Doãn thị.
            • Tư tắc Dương thị (사칙 양씨_{Sa-chik Yang-ssi}^Korean).
              • Con cái:
                • Kính Thục ông chúa (경숙옹주_{Gyeongsuk Ongju}^Korean; 1439 - 1482). Hạ giá lấy Ban Thành úy Khương Tử Thuận (Kang Ja-sun).
                • Một con gái (1450 - 1451), qua đời khi còn nhỏ.
                • Thượng cung Trương thị (상궁 장씨_{Sang-gung Jang-ssi}^Korean).
                  • Con cái:
                    • Một con trai, qua đời khi còn nhỏ.