Richard Hooker

3.1. 《Luật Lệ Giáo Hội Chính Trị》 (Of the Laws of Ecclesiastical Polity)

Luật Lệ Giáo Hội Chính Trị (cách viết gốc, Of the Lawes of Ecclesiastical Politie) là tác phẩm nổi tiếng nhất của Hooker, với bốn tập đầu tiên được xuất bản vào năm 1594. Tập thứ năm được xuất bản vào năm 1597, trong khi ba tập cuối cùng được xuất bản sau khi ông qua đời, và thực tế có thể không hoàn toàn là tác phẩm của riêng ông.

Về mặt cấu trúc, tác phẩm là một phản hồi được xây dựng cẩn thận đối với các nguyên tắc chung của Thanh giáo như được tìm thấy trong "Admonition" và các tác phẩm tiếp theo của Thomas Cartwright, cụ thể hơn là các luận điểm sau:

• Chỉ Kinh Thánh mới là quy tắc chi phối mọi hành vi của con người.
• Kinh Thánh quy định một hình thức quản trị Giáo hội không thể thay đổi.
• Giáo hội Anh bị tha hóa bởi các giáo lệnh, nghi thức và nghi lễ Công giáo La Mã.
• Luật pháp tham nhũng vì không cho phép các trưởng lão giáo dân.
• "Không nên có các Giám mục trong Giáo hội".

Luật Lệ Giáo Hội Chính Trị được mô tả là "có lẽ là tác phẩm triết học và thần học vĩ đại đầu tiên được viết bằng tiếng Anh". Cuốn sách không chỉ là một sự bác bỏ tiêu cực các tuyên bố của Thanh giáo: nó là (ở đây McAdoo trích dẫn John S. Marshall) "một tổng thể liên tục và mạch lạc trình bày một triết học và thần học phù hợp với Sách Cầu Nguyện Chung của Anh giáo và các khía cạnh truyền thống của Thỏa thuận Tôn giáo Elizabeth". Trích lời C. S. Lewis, Stephen Neill nhấn mạnh mặt tích cực của nó theo các thuật ngữ sau: cho đến nay, ở Anh, "tranh cãi chỉ liên quan đến chiến thuật; Hooker đã thêm chiến lược. Rất lâu trước khi cuộc chiến đấu ác liệt trong Tập III bắt đầu, lập trường của Thanh giáo đã trở nên tuyệt vọng bởi các động thái bọc sườn lớn trong Tập I và II. ... Do đó, việc bác bỏ kẻ thù cuối cùng dường như là một điều rất nhỏ, một sản phẩm phụ."

Đây là một tác phẩm đồ sộ chủ yếu đề cập đến việc quản trị đúng đắn của các giáo hội ("chính thể"). Những người Thanh giáo ủng hộ việc hạ thấp vị trí của giáo sĩ và giáo hội. Hooker đã cố gắng tìm ra những phương pháp tổ chức giáo hội nào là tốt nhất. Điều đang bị đe dọa đằng sau thần học là vị trí của Nữ hoàng Elizabeth I với tư cách là Thống đốc Tối cao của Giáo hội. Nếu giáo lý không được các nhà chức trách giải quyết, và nếu lập luận của Martin Luther về chức tư tế phổ quát của mọi tín hữu được tuân theo đến mức cực đoan với chính phủ do những người được chọn cai trị, thì việc có quân chủ làm thống đốc giáo hội là không thể chấp nhận được. Mặt khác, nếu quân chủ được Chúa bổ nhiệm làm thống đốc giáo hội, thì việc các giáo xứ địa phương tự ý làm theo giáo lý của riêng họ cũng không thể chấp nhận được.

Trong triết học chính trị, Hooker được nhớ đến nhiều nhất nhờ lý thuyết của ông về luật pháp và nguồn gốc của chính phủ trong Tập Một của Luật Lệ. Dựa nhiều vào tư tưởng pháp lý của Thomas Aquinas, Hooker phân biệt bảy hình thức luật pháp: luật vĩnh cửu ("điều mà Chúa đã vĩnh viễn định ra cho chính mình trong mọi công việc của Ngài để tuân thủ"), luật trời (luật của Chúa dành cho các thiên thần), luật tự nhiên (phần luật vĩnh cửu của Chúa chi phối các vật thể tự nhiên), luật lý trí (các mệnh lệnh của Lý trí Đúng đắn chi phối hành vi của con người một cách chuẩn mực), luật nhân định (các quy tắc do các nhà lập pháp con người đặt ra để điều hành một xã hội dân sự), luật thiêng liêng (các quy tắc do Chúa đặt ra chỉ có thể được biết bằng mặc khải đặc biệt), và luật giáo hội (các quy tắc để quản trị một giáo hội). Giống như Aristotle, người mà ông thường xuyên trích dẫn, Hooker tin rằng con người tự nhiên có xu hướng sống trong xã hội. Các chính phủ, ông tuyên bố, dựa trên cả bản năng xã hội tự nhiên này và sự đồng thuận của người bị cai trị rõ ràng hoặc ngụ ý.

Luật Lệ được nhớ đến không chỉ vì tầm vóc của nó như một tác phẩm vĩ đại của tư tưởng Anh giáo, mà còn vì ảnh hưởng của nó trong sự phát triển của thần học, lý thuyết chính trị và văn xuôi Anh.

3.2. Các Tác phẩm Chính Khác

Ngoài Luật Lệ, các tác phẩm ít hơn của Hooker, vốn không nhiều, thuộc ba nhóm: những tác phẩm liên quan đến Cuộc tranh cãi ở Temple với Travers (bao gồm ba bài giảng); những tác phẩm liên quan đến việc viết những tập cuối cùng của Luật Lệ; và các bài giảng linh tinh khác (bốn bài hoàn chỉnh cộng với ba đoạn rời).

Một trong những tác phẩm quan trọng khác của ông là bài giảng năm 1585, Một Luận văn Học thuật về Sự Biện minh (Learned Discourse of Justification). Bài giảng này là một trong những nguyên nhân gây ra cuộc tấn công và kháng cáo lên Hội đồng Cơ mật của Travers. Travers cáo buộc Hooker rao giảng giáo lý có lợi cho Giáo hội La Mã trong khi thực tế ông chỉ mô tả những khác biệt giữa họ, nhấn mạnh rằng Giáo hội La Mã gán cho các công việc "một quyền năng làm hài lòng Chúa về tội lỗi". Đối với Hooker, các công việc là một biểu hiện cần thiết của lòng biết ơn đối với sự biện minh không xứng đáng bởi một Thiên Chúa nhân từ. Hooker bảo vệ niềm tin của mình vào giáo lý biện minh bởi đức tin, nhưng lập luận rằng ngay cả những người không hiểu hoặc không chấp nhận điều này cũng có thể được Chúa cứu rỗi.

Trong tác phẩm này, Hooker cũng bày tỏ ordo salutis (trật tự cứu rỗi) cổ điển, công nhận sự khác biệt giữa biện minh và thánh hóa như hai hình thức công chính, đồng thời nhấn mạnh vai trò của các bí tích trong sự biện minh. Cách tiếp cận của Hooker đối với chủ đề này được coi là một ví dụ kinh điển về con đường trung dung (via media) của Anh giáo.

4.1. Quan điểm về Sự Biện minh, Cứu rỗi và Thờ phượng

Hooker bảo vệ giáo lý biện minh bởi đức tin, nhưng ông cũng nhấn mạnh rằng ngay cả những người không hiểu hoặc không chấp nhận giáo lý này cũng có thể được Chúa cứu rỗi. Đối với ông, các công việc là một biểu hiện cần thiết của lòng biết ơn đối với sự biện minh không xứng đáng bởi một Thiên Chúa nhân từ. Ông cũng cho rằng mặc dù Chúa muốn tất cả mọi người được cứu rỗi, nhưng quá trình đó phụ thuộc vào phản ứng thích hợp của những người tin vào Chúa. Quan điểm này của Hooker là một sự phản đối đối với quan điểm của những người Thuyết Calvin.

Về thờ phượng công cộng, Hooker khẳng định rằng các vấn đề liên quan đến nghi lễ và thực hành thờ phượng phải được quyết định bởi Lời Chúa. Tuy nhiên, ông cũng tin rằng không phải mọi khía cạnh của thờ phượng đều được quy định chi tiết trong Kinh Thánh. Đối với những vấn đề không được Kinh Thánh quy định rõ ràng, Giáo hội có quyền tự do phân định và thiết lập các quy tắc phù hợp, miễn là chúng không mâu thuẫn với các nguyên tắc chung của Kinh Thánh.

4.2. Quan điểm về Luật pháp và Chính phủ

Trong triết học chính trị, Hooker được nhớ đến nhiều nhất nhờ lý thuyết của ông về luật pháp và nguồn gốc của chính phủ, đặc biệt được trình bày trong Tập Một của tác phẩm Luật Lệ Giáo Hội Chính Trị. Ông đã dựa nhiều vào tư tưởng pháp lý của Thomas Aquinas. Hooker phân biệt bảy hình thức luật pháp: luật vĩnh cửu, luật trời, luật tự nhiên, luật lý trí, luật nhân định, luật thiêng liêng và luật giáo hội.

Hooker tin rằng con người tự nhiên có xu hướng sống trong xã hội. Các chính phủ, ông tuyên bố, dựa trên cả bản năng xã hội tự nhiên này và sự đồng thuận của người bị cai trị rõ ràng hoặc ngụ ý. Ông cũng là một trong những người tiên phong trong việc phát triển lý thuyết về luật tự nhiên và khế ước xã hội, ảnh hưởng sâu sắc đến các nhà tư tưởng chính trị sau này như John Locke và được coi là tiền thân của Hugo Grotius trong lĩnh vực triết học pháp luật.

4.3. Quan điểm về Kitô học

Hooker khẳng định rằng kết luận của Kitô học phải luôn hướng tới một thánh lễ trọn vẹn (sacramentalism).

4.4. Tiếp nhận Tư tưởng Kinh viện và Con đường Trung dung (Via Media)

Hooker đã làm việc chủ yếu dựa trên Thomas Aquinas, nhưng ông đã điều chỉnh tư tưởng thần học kinh viện theo một cách tự do (latitudinarian). Ông lập luận rằng tổ chức giáo hội, giống như tổ chức chính trị, là một trong những "điều không quan trọng" đối với Chúa. Ông viết rằng các vấn đề giáo lý nhỏ không phải là những vấn đề quyết định sự đày đọa hay cứu rỗi linh hồn, mà đúng hơn là các khuôn khổ bao quanh đời sống đạo đức và tôn giáo của tín hữu. Ông khẳng định rằng có những chế độ quân chủ tốt và xấu, những nền dân chủ tốt và xấu, và những hệ thống cấp bậc giáo hội tốt và xấu: điều quan trọng là lòng đạo đức của người dân.

Đồng thời, Hooker lập luận rằng quyền lực được Kinh Thánh và các truyền thống của giáo hội sơ khai truyền lệnh, nhưng quyền lực đó phải dựa trên lòng đạo đức và lý trí chứ không phải sự trao quyền tự động. Điều này là do quyền lực phải được tuân theo ngay cả khi nó sai và cần được sửa chữa bởi lý trí đúng đắn và Thánh Linh. Đáng chú ý, Hooker khẳng định rằng quyền năng và sự đúng đắn của các giám mục không nhất thiết phải là tuyệt đối trong mọi trường hợp. Ông đã tránh một số tuyên bố cực đoan của Cao giáo phái.

Quan điểm của Hooker về việc sử dụng lý trí và kinh nghiệm cùng với truyền thống để giải thích Kinh Thánh đã góp phần củng cố con đường trung dung (Via Media) của Anh giáo, vốn tìm cách cân bằng giữa các yếu tố của Tin lành và Công giáo. Mặc dù một số học giả hiện đại tranh luận về mức độ ông cố ý tạo ra một "con đường trung dung" riêng biệt, nhưng tư tưởng của ông đã được diễn giải và sử dụng để củng cố bản sắc độc đáo của Anh giáo.