Cận Hấp | Wiki AI Hôm Nay

1. Cuộc đời và sự nghiệp quân sự

Cận Hấp đã tham gia vào nhiều chiến dịch quân sự lớn nhỏ, từ những trận đánh ban đầu chống Tần cho đến các hoạt động trấn áp chư hầu phản loạn sau khi nhà Hán thành lập, chứng tỏ tài năng và sự dũng cảm trên chiến trường.

1.1. Gia nhập Lưu Bang và hoạt động ban đầu

Cận Hấp ban đầu phục vụ dưới trướng Lưu Bang với chức vụ Trung quyên (中涓^Chinese), một chức quan thị tùng. Ông đã cùng Lưu Bang khởi binh từ đất Oan Cú (冤句^Chinese). Vào năm 208 TCN, ông cùng Hạ Hầu Anh tấn công Tế Dương (済陽^Chinese). Cùng năm đó, vào tháng 8, Cận Hấp đóng góp quan trọng vào việc đánh bại quân của Lý Do (李由^Chinese), quân thủ quận Tam Xuyên (三川郡^Chinese) của nhà Tần.

Sang năm 207 TCN, tháng 3, Cận Hấp tiếp tục tham gia chiến đấu với quân Tần ở phía nam Bạc (亳^Chinese) và phía đông bắc Khải Phong (啓封^Chinese). Trong trận này, ông đã chém được một tướng kỵ binh, thu được 57 thủ cấp và bắt sống 73 người. Với những chiến công này, ông được ban tước Lâm Bình quân (臨平君^Chinese). Tháng 9 cùng năm, trong trận chiến phía bắc Lam Điền (藍田^Chinese), Cận Hấp đã chém hai sĩ quan quân xa, một trưởng kỵ binh, thu được 28 thủ cấp và bắt sống 57 người.

1.2. Các chiến dịch trong thời kỳ diệt Tần

Vào tháng giêng năm 206 TCN, sau khi Lưu Bang được phong làm Hán Vương, Cận Hấp được ban tước Kiến Vũ hầu (建武侯^Chinese) và thăng làm Kỵ đô úy (騎都尉^Chinese). Ông tiếp tục theo Lưu Bang tham gia vào việc bình định khu vực kinh đô Tần, tức Tam Tần (三秦^Chinese). Cận Hấp còn có công đánh bại quân của Chương Bình (章平^Chinese), được cho là em trai hoặc con trai của Chương Hàm, tại Lũng Tây (隴西^Chinese), bình định sáu huyện thuộc Lũng Tây. Quân lính dưới quyền ông đã chém bốn sĩ quan quân xa, bốn trinh sát và mười hai trưởng kỵ binh.

1.3. Hoạt động chính trong Chiến tranh Hán Sở

Tháng 4 năm 205 TCN, Cận Hấp theo Lưu Bang tiến về phía đông để giao chiến với quân Sở của Hạng Vũ tại Bành Thành (彭城^Chinese). Tuy nhiên, quân Hán đại bại trong trận Bành Thành, ông phải rút về giữ Ung Khâu (雍丘^Chinese). Sau đó, ông rời Ung Khâu, tấn công và đánh bại những kẻ phản loạn như Vương Võ (王武^Chinese) và thu phục vùng Lương (梁^Chinese). Cận Hấp cũng tách quân, đánh bại quân của Hình Thuyết (邢説^Chinese) tại Tư Nam (菑南^Chinese), đích thân bắt hai đô úy và mười hai tư mã hầu của Hình Thuyết, khiến 4180 binh lính của địch đầu hàng. Ông còn đánh bại quân Sở ở phía đông Huỳnh Dương (滎陽^Chinese).

Vào tháng 8 năm 205 TCN, Cận Hấp tách quân khỏi Lưu Bang, đi đến Hà Nội (河內^Chinese). Ông tấn công quân của tướng Triệu là Phần Hác (賁郝^Chinese) tại Triều Ca (朝歌^Chinese), quân của ông đã bắt được hai tướng kỵ binh và thu giữ 250 chiến mã cùng xe cộ. Ông tiếp tục theo Hán Vương tấn công từ An Dương (安陽^Chinese) về phía đông đến Cức Bồ (棘蒲^Chinese), hạ được bảy huyện. Ngoài ra, ông còn tách quân đánh bại quân Triệu, bắt hai tư mã, bốn hầu và khiến 2400 binh lính địch đầu hàng.

Năm 204 TCN, Cận Hấp được ban bốn nghìn hai trăm hộ thái ấp. Ông lại theo Hán Vương tấn công Hàm Đan (邯鄲^Chinese). Sau đó, ông tách quân hạ Bình Dương (平陽^Chinese), đích thân chém đầu viên thủ tướng (thủ tướng lưu giữ) của vùng này. Quân lính dưới quyền ông cũng chém một binh thủ và một quận thủ. Ông còn thu phục Nghiệp (鄴^Chinese), theo Hán Vương tấn công Triều Ca và Hàm Đan, đồng thời tách quân đánh bại quân Triệu, thu phục sáu huyện thuộc quận Hàm Đan. Ông đưa quân về Ngao Thương (敖倉^Chinese), đánh bại quân Hạng Vũ ở phía nam Thành Cao (成皋^Chinese), cắt đứt đường lương thảo của quân Sở.

Cận Hấp cũng xuất quân từ Huỳnh Dương đến Tương Ấp (襄邑^Chinese), đánh bại quân của Hạng Quan (項冠^Chinese) gần Lỗ (魯^Chinese). Ông tiếp tục thu phục các vùng đất khác, về phía đông đến Tăng (繒^Chinese), Đàm (郯^Chinese), Hạ Phì (下邳^Chinese), về phía nam đến Kỳ (蘄^Chinese) và Trúc Ấp (竹邑^Chinese). Ông còn đánh bại Hạng Hãn (項悍^Chinese) gần Tế Dương.

Cuối cùng, ông đưa quân trở lại, tấn công và đánh bại Hạng Vũ tại Trần (陳^Chinese). Cận Hấp còn riêng rẽ bình định Giang Lăng (江陵^Chinese), nhận sự đầu hàng của tám nhân vật bao gồm Trụ Quốc (柱國^Chinese) và Đại Tư Mã (大司馬^Chinese) của Giang Lăng vương. Đích thân Cận Hấp đã bắt sống Giang Lăng Vương Cung Vi (公威^Chinese), giải về Lạc Dương (雒陽^Chinese), và bình định Nam Quận (南郡^Chinese). Ông cùng Hán Vương đến Trần, bắt được Sở Vương Hàn Tín (韓信^Chinese). Vào năm 201 TCN, ông được ban 4600 hộ thái ấp và được phong tước Tín Vũ hầu (信武侯^Chinese), với chiếu thư cho phép con cháu đời đời thế tập.

1.4. Các hoạt động trấn áp sau khi Hán thành lập

Sau khi nhà Hán thành lập, Cận Hấp tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc trấn áp các cuộc nổi loạn. Ông được điều đến Thái Nguyên (太原^Chinese) để chống lại Hung Nô (匈奴^Chinese). Với vai trò Kỵ đô úy, ông đã tham gia vào chiến dịch tấn công Đại (代^Chinese) khi Hàn vương Tín (韓王信^Chinese) phản bội Lưu Bang và đầu hàng Hung Nô, lập công trong trận Bạch Đăng Sơn. Do công lao này, ông được phong làm Xa Kỵ tướng quân (車騎将軍^Chinese), thống lĩnh quân xa và kỵ binh của năm nước chư hầu lớn bao gồm Lương (梁^Chinese), Triệu (趙^Chinese), Tề (齊^Chinese), Yên (燕^Chinese) và Sở (楚^Chinese).

Ngoài ra, ông còn tách quân đánh bại Hầu Sưởng (侯敞^Chinese), thừa tướng của Trần Hy (陳豨^Chinese), và thu phục Khúc Nghịch (曲逆^Chinese). Cận Hấp cũng lập công lớn trong việc trấn áp cuộc nổi loạn của Anh Bố (黥布^Chinese). Nhờ những đóng góp này, thái ấp của ông được gia tăng lên 5300 hộ.

1.5. Thành tựu quân sự tổng hợp

Trong suốt sự nghiệp quân sự của mình, Cận Hấp đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Ông đã chém tổng cộng 90 thủ cấp của kẻ địch và bắt sống 142 người. Ông đã riêng rẽ đánh bại quân địch 14 lần, hạ được 59 thành trì. Cận Hấp đã bình định một quận, một quốc và 23 huyện. Ông cũng đã bắt sống một vị vương, một Trụ Quốc và 39 quan chức từ cấp hai nghìn thạch đến năm trăm thạch.

2. Chức vụ và tước phong

Cận Hấp đã nhận được nhiều chức vụ và tước phong qua các giai đoạn trong sự nghiệp của mình:

Trung quyên** (中涓^Chinese): Chức vụ ban đầu khi theo Lưu Bang khởi nghĩa.
Lâm Bình quân** (臨平君^Chinese): Được phong vào năm 207 TCN sau khi lập công trong các trận đánh chống Tần, bao gồm việc chém đầu tướng quân Tần và bắt sống nhiều tù binh.
Kiến Vũ hầu** (建武侯^Chinese): Được ban vào tháng giêng năm 206 TCN sau khi Lưu Bang được phong làm Hán Vương.
Kỵ đô úy** (騎都尉^Chinese): Chức vụ quân sự được thăng cùng thời điểm nhận tước Kiến Vũ hầu, theo Lưu Bang bình định Tam Tần.
Tín Vũ hầu** (信武侯^Chinese): Được phong vào năm 201 TCN sau khi góp công lớn trong việc bắt Sở Vương Hàn Tín và bình định Giang Lăng. Ông được ban 4600 hộ thái ấp và được phép truyền tước cho con cháu.
Xa Kỵ tướng quân** (車騎将軍^Chinese): Được thăng sau khi lập công trong các chiến dịch trấn áp Hàn vương Tín và tham gia trận Bạch Đăng Sơn, thống lĩnh quân xa kỵ của năm nước chư hầu. Thái ấp của ông sau đó được gia tăng lên 5300 hộ do công trạng trong việc dẹp loạn Trần Hy và Anh Bố.

3. Qua đời

Cận Hấp qua đời vào năm 183 TCN, tức năm thứ 5 triều đại của Lữ Trĩ (呂雉^Chinese). Sau khi ông mất, ông được truy tặng thụy hiệu là Túc hầu (粛侯^Chinese).

4. Đánh giá và di sản

Cận Hấp được hậu thế nhìn nhận là một vị tướng tài năng và trung thành, đóng góp to lớn vào sự nghiệp lập quốc của nhà Hán.

4.1. Đánh giá lịch sử

Tư Mã Thiên (司馬遷^Chinese) trong bộ sử Sử ký đã dành lời tán dương cho Cận Hấp (cùng với Phó Khoan), ghi trong phần "Phó Cận Khoái Thành liệt truyện". Ông viết: "Hai người này theo Cao Tổ Lưu Bang dấy binh từ Sơn Đông, công phá quân Sở, chém tướng phá quân, hạ hàng chục thành, mà vẫn không gặp nguy hiểm hay ô nhục. Đó là hồng phúc của Trời ban." Lời bình này nhấn mạnh tài năng quân sự, sự may mắn và tầm quan trọng của Cận Hấp trong việc kiến lập vương triều nhà Hán.

4.2. Gia tộc và hậu duệ

Sau khi Cận Hấp qua đời, con trai ông là Cận Đình (靳亭^Chinese) kế thừa tước Tín Vũ hầu. Tuy nhiên, sau 21 năm, vào năm 161 TCN (năm thứ 3 đời Văn Đế (文帝^Chinese)), Cận Đình bị tước bỏ tước vị và đất phong bị tịch thu vì tội thu thuế quá mức quy định từ dân chúng.

Gia tộc Cận Hấp sau đó được khôi phục. Vào năm 62 TCN (năm thứ 4 niên hiệu Nguyên Khang (元康^Chinese) của Hán Tuyên Đế (漢宣帝^Chinese)), cháu chắt của Cận Hấp là Trường An Thượng Tạo (長安上造^Chinese) Cận An Hán (靳安漢^Chinese) đã nhận chiếu thư và được phép khôi phục gia tộc của mình.